RADIO NHÂN DÂN - TRUYỆN

Lâu lắm mới lại thấy đom đóm bay nhiều đến như vậy. Không lẽ A Chẩu lại về? Trong đầu Phan, A Chẩu vẫn chưa chết, nhưng thâm tâm nghi hoặc linh hồn A Chẩu theo đám đom đóm bay về nhà, không lẽ hắn đã chết thật, linh hồn luẩn quẩn đâu đó không siêu thoát được. Chính tay anh đã đẩy chiến sĩ của mình vào chỗ chết, đúng hơn là đi tìm cái chết, lại chính anh về cướp mất vợ hắn. - A Chẩu, tao làm vậy chưa đủ sao. Tao đã nuôi bố, chăm vợ thay mày. Mày chưa để tao yên được sao. Phan buông bát rượu cuống cuồng vơ đám đay khô chụm vào bếp rồi dúi khắp nhà đuổi đom đóm. Chúng bay tan tác, có con nhìn thấy ánh lửa đã lả tả liệng xuống đất. Phan càng dí lửa vào chúng thì sa số đom đóm lại bay lên biến thành những quầng sáng rực căn nhà. Tác giả: Lý Hữu LươngGiọng đọc: Tiến TúLời bình: Nhà thơ Hữu ViệtMinh họa: Họa sĩ Lý Việt AnhThời lượng: 29p45g

Nhiều lần, thức dậy nửa đêm, nhận ra mình chìm lỉm giữa màn tối không đèn, Mai bỗng nghe câu hát chạy về trong đầu. Chạy về lần một, giữa hanh hao đêm hè có hơi gió mát. Về thêm lần nữa, mũi Mai bắt được hơi nước. Không phải mùi từ vũng nước sót phảng phất hôi phân bò cách nhà cả chục cây số. Hơi nước này có mùi mưa, mùi những mạch ngầm chực bục ra, thấm ướt rồi đầy ắp những khoảng khô nứt của đáy hồ. Không dám cựa mình trên giường, trong dư âm câu hát, Mai như nghe râm ran khắp lòng hồ tiếng những mầm cỏ xanh tách đất. Cả tiếng mấy con dê Mai nuôi rậm rực ôm lưng nhau bên chái nhà. Tác giả: Nguyễn Thị Kim HòaGiọng đọc: Vân AnLời bình: Nhà văn Võ Thị Xuân HàMinh họa: Họa sĩ Tuyết NhungThời lượng: 21p06g

Giữa hai đầu khu nhà có một cái sân gạch đỏ, nhiều viên đã lõm nhẵn xuống, một cái bể to tướng nửa nổi, nửa chìm, mái khum khum. Góc sân có một bụi hồng bạch ra hoa quanh năm, thơm rượi. Góc kia, sát bức tường lửng là cây mít tơ cho lá để chúng tôi làm đồ hàng. Đây là thế giới của tôi. Một ngày không ra hồ nước, không ra gốc hồng là không sao chịu nổi. Tôi nhớ từng bông hoa, đếm từng cái nụ, mê từng cái lá xanh sẫm, bóng mờ, gợn hàng răng cưa li ti. Những năm tháng ấy chẳng ai quan tâm đến hoa bởi còn phải lo chưa đến kỳ đong gạo sổ mà thùng gạo ở nhà đã hết, phiếu thịt kỳ này không có mỡ bán kèm, đậu phụ nhiều sạn, cửa hàng đang có vải bán cho phiếu 5m... Không ai có ý định cắt hoa về cắm trong nhà nên hoa cứ thản nhiên nở rồi tự tàn. Và vì thế những trang sách yêu quý của tôi có nơi để đáp xuống. Này thì hoàng tử, này thì công chúa, những chiếc xe tứ mã, những chiếc tổ quạ và những bông kỵ phù lam rực rỡ. Tác giả: Thùy DươngGiọng đọc: Ánh NguyệtLời bình: Nhà văn Đỗ Bích ThúyMinh họa: Họa sĩ Phương ThanhThời lượng: 35p02g

Mùa thu đã trở về. Hằng đêm, gió từ hồ Nguyệt đưa hơi thu luồn vào khe cửa các ngôi nhà hướng ra mặt hồ. Từ buổi sáng đầu tiên của mùa thu, khi cơn gió heo may vừa làm những bông ti gôn bên ngoài cửa sổ chao nhẹ, thì một luồng lành lạnh chạy dọc sống lưng người họa sĩ già, làm ông khẽ rùng mình. Còn vợ ông đã quên thả mấy bông nhài vào trong ấm chè. Món cốm xanh của bà Hạnh, láng giềng thân thiết của bà, mang cho thì không thể uống cùng chè vị suông… Đêm ấy, đến tận mười một giờ khuya, khi ông đã ngủ, bà vẫn không tài nào chợp mắt được. Nỗi nhớ cứ cuộn lên trong bà. Những đồi hoa cúc dại. Chấp chới trắng. Miên man trắng. Tác giả: Nguyễn PhúGiọng đọc: Xuân KhoaLời bình: Nhà văn Võ Thị Xuân HàMinh họa: Họa sĩ Tuyết NhungThời lượng: 20p19g

Đang nghĩ tiến nghĩ lùi thì vợ Vừng cõng con về đứng lù lù trong sân. Tay dắt đứa lớn, lưng đeo đứa bé, trước ngực lủng lẳng hai quả bí ngô buộc dây rừng vắt qua cổ. Hai tay hai cái rọ. Một rọ đựng con lợn con, mõm nhọn hoắt, lông đen nhánh, to hơn cái bắp chuối rừng tí. Một rọ là bốn con gà con, cũng đen nhủi như mấy con cuốc. Vừng đang nhướng mắt lên nhìn thì nó quát. Ngu thế! Không biết đường đỡ con xuống à. Vừng cằn nhằn. Thế mày không biết đường đặt hai cái rọ xuống à? Vợ Vừng vênh mặt lên. Đặt thế nào được. Phải cắm hướng chuồng đã rồi mới đặt xuống, thì mới nuôi được chứ. Tác giả: Tống Ngọc HânGiọng đọc: Tiến TúLời bình: Nhà văn Phong ĐiệpMinh họa: Họa sĩ Minh MinhThời lượng: 19p20g

Tôi bước vào sân, thấy mẹ đang ngồi lơ đãng trước gốc đào nở muộn. Xuân vẫn như nguyên vẹn bao quanh mẹ mà xa kia, những chùm hoa xoan tím đã bắt đầu đơm bông. Tôi bảo, hội làng mình lần này có gánh hát về mẹ ạ. Mẹ giật mình, ngước lên, rồi ngỡ ngàng hỏi lại, giọng trầm đục, run run. Có lẽ, quá khứ chợt hiện về từ xa xăm. Rồi mẹ nói với tôi mà như tự nói với chính mình: "Biết bao nhiêu năm rồi lại mới có gánh hát về làng". Lời mẹ như chất chứa bao nhiêu ngậm ngùi, tiếc nuối. Tác giả: Chu Thị Thu HằngGiọng đọc: Ánh NguyệtLời bình: Nhà văn Phong ĐiệpMinh họa: Họa sĩ Thu HàThời lượng: 18p54g

Thằng bé chỉ cao hơn bắp vế của tôi một chút, đen sạm và già dặn như ông cụ non. Nó gần như kéo lê con gà chưa đầy hai cân về lô vặt lông gà của bố dượng. Nó nói: - Cô không được mang hộ cháu. Dượng cháu bảo khách hàng là thượng đế. Ở đây cũng cạnh tranh ghê lắm cô ạ. Hồi đầu chưa phân chia chỗ lấy khách, cháu phải giành giật, chạy tới chạy lui. Nhiều bữa, mấy dì tranh hết, dượng không có hàng làm, đánh mẹ cháu dữ lắm. Mà thôi, dượng cháu bảo không được làm phiền khách, cháu cảm ơn cô đã tin dùng sản phẩm vặt lông gà của lô số ba nhà cháu. Tác giả: Tống Phú SaGiọng đọc: Vân AnLời bình: Nhà văn Võ Thị Xuân HàMinh họa: Họa sĩ Thu HàThời lượng: 18p34g

Ðó là khoảng thời gian gió chướng về, cây mận trước nhà lại xào xạc. Những đêm như vậy, bà nội lại khó ngủ. Bà nằm trằn trọc, có khi ngồi dậy, mở cái đèn cà na (hình trái ớt) trước hiên nhà. Bắc cái ghế nhỏ, bà nội ra đó ngồi rồi ngó bâng quơ về phía cây mận trước sân. Xa xa nữa là con sông, nơi những ngọn đèn câu cứ hiu hắt mãi. Nơi năm xưa bà chèo xuồng đưa ông qua sông vào căn cứ, nơi bác Hai xuống tàu đò ra bắc bảo vệ biên cương. Và bến sông trong lòng bà nội bao giờ cũng mang mầu sắc của sự hiu hắt và đau đáu về một niềm tin đang nằm sâu ở đâu đó, phương xa. Tác giả: Huy QuangGiọng đọc: Xuân KhoaLời bình: Nhà phê bình Nguyễn Hoài NamMinh họa: Họa sĩ Tuyết NhungThời lượng: 16p31g

Tuồng xem lại bức hình trong điện thoại, loại phong lan rừng cành lá xum xuê, mầu xanh chảy như ngọc. Tới mùa, lá thu mình vào trong để cho những chuỗi hoa tím thi nhau phơn lên giữa trời xanh và nắng vàng. Không biết bây giờ cành hoa thế nào, Tuồng thắc thỏm. Hồi bố lấy nó từ rừng về nuôi 5 năm, cây phủ nguyên cái lủa to bằng bắp chân, giờ thêm mười năm, tuổi hoa gần bằng tuổi Tuồng, chắc nó sẽ to khủng khiếp. Tuồng chỉ nghĩ đến như thế, bởi sức sống của loài hoa này rất mãnh liệt, dù nắng nóng hay mưa dầm thì cành lá vẫn xanh tươi, mỗi năm cho trăm chuỗi hoa nổi tiếng cả một vùng. Tác giả: Hoàng Hải LâmGiọng đọc: Tiến TúLời bình: Nhà văn Võ Thị Xuân HàMinh họa: Họa sĩ Nguyễn MinhThời lượng: 20p18g

Tầm giờ này, 8 giờ tối, nàng đã ra khỏi lớp. Từ ngày biết nàng, anh đã đi thử chặng đường ấy, từ lớp học mà nàng dạy, cho đến khi nàng quẹo vào con hẻm mà anh đoán nàng ở trong đó, mất 10 phút. Anh cũng đã từng đi bộ, trái chiều, tức là cùng chiều nàng đi xe máy, để mong có thể nàng thấy anh. Nhưng chưa một lần được như mong đợi, có thể anh đi quá sớm, hoặc quá muộn, hoặc là hôm ấy nàng không đến lớp, cũng có thể nàng có đến lớp nhưng đổi lịch trình đi đường khác mà chưa về nhà. Tác giả: La Thị Ánh HườngGiọng đọc: Vân AnLời bình: Nhà văn Võ Thị Xuân HàMinh họa: Họa sĩ Lê Anh VânThời lượng: 17p11g

Sao Hiền chẳng nghe mình nói gì cả. Anh hùng là để cho thiên hạ, danh tướng là để cho ba quân, còn hắn cho vợ hắn những gì? Hiền không biết đâu, vợ hắn khổ lắm, mỗi khi mưa to nhà hắn lại dột, mỗi khi con ốm vợ hắn lại phải bế về bà ngoại. Những đêm đông giá rét vợ hắn sợ hết hồn mỗi khi nghe tiếng gió lùa cửa. Vợ hắn thiếu chồng triền miên, mà vợ hắn thì còn trẻ lắm, lại xinh đẹp nữa, lại tràn trề sức sống thanh xuân, lại... Tác giả: Nguyễn Đình TúGiọng đọc: Vân AnLời bình: Nhà thơ Hữu ViệtMinh họa: Họa sĩ Đức BảoThời lượng: 19p12g

Nói xong chị quay lưng đi, bờ vai tròn và thanh mảnh thấm đẫm nắng chiều, trông chị cô độc và mềm mại như một bông hoa muống. Phong cắn môi cắm cúi xạc, những bụi cỏ lật tung lên dưới bàn tay mạnh mẽ của anh. Anh cố giữ lại những bụi rau muống xen lẫn trong đám cỏ. Những dây muống mọc dài trên bờ sông quê nuôi anh khôn lớn, anh có cảm tình với loại rau dân dã này. Mẹ càng ngày càng già cỗi, gân guốc như dây muống dại... Tác giả: Nguyễn MộtGiọng đọc: Xuân KhoaLời bình: Nhà thơ Hữu ViệtMinh họa: Họa sĩ Đặng TiếnThời lượng: 25p27g

Chả có biểu hiện gì là nhà người đẻ. Bà mẹ chồng đứng nói chuyện ngoài ngõ với hàng xóm. Bố chồng nằm ngủ quay lơ trên phản, ruồi bu đen cả mắt và mồm. Chồng Lý từ đâu chạy về, trẻ măng, da trắng, mặt xinh lóng ngóng đưa Triệu vào trong gian buồng Lý đang nằm rồi lại chạy vù đi. Chẳng nước nôi mời mọc. Lý trong bộ dạng gái đẻ ôm con ngồi thù lù trên giường. Vừa dẹp đống chăn chiếu đùn lên như ổ lợn cho Triệu ngồi Lý vừa cố nhét cái đầu vú đen xì vào miệng con. Con bé vất vả lắm mới chộp được rồi lại nhè ra, hét toáng, tay chân khua loạn xạ. Lý nổi cáu, quăng con ra giữa giường: Oắt con, bà thì mặc xác. Mẹ mày cũng đang đói đây. Lý nhìn hướng ra ngoài chì chiết: Có đôi gà giò mẹ tao mang lên bồi dưỡng nó cũng xách đem đi đổi rượu. Hai ngày nay cả nhà chỉ còn vài ống gạo, bốn mồm ăn to như mồm gàu, làm gì có sữa cho con bú. Tác giả: Kiều Bích HươngGiọng đọc: Ánh NguyệtLời bình: Nhà văn Phong ĐiệpMinh họa: Họa sĩ Lý Việt AnhThời lượng: 26p17g

Gió bồng nắng rải lên cỏ cây ven sông. Con thuyền say ngủ, bỗng choàng tỉnh bởi những tiếng véo von trên những lùm cây ven bờ. Mặt sông tắm sương lấp lánh ánh mặt trời, khéo léo anh đưa tay vớt đõ tôm và những chiếc lờ đang tư lự bên mép sóng. Tôm chà nghều ngào búng tanh tách vào rổ, tôm trứng ì ạch nằm thở mắt óng lên ngơ ngác. Vài chú bống mít đen chũi béo mũm, bụng mỏng nổi cả trứng vàng, lũ cá rô cậy khỏe văng mình muốn nhảy ra khỏi đõ nhưng cũng không thoát. Anh mỉm cười hài lòng nghĩ tới bữa trưa nay. Phóng tầm mắt xuống những vạt hoa cải vàng rực anh lại mỉm cười nghĩ tới con bé mới lớn có đôi mắt to tròn mênh mang như một dòng sông... Tác giả: Lê Hà NgânGiọng đọc: Lâm NgạnLời bình: Nhà văn Phong ĐiệpMinh họa: Họa sĩ Thu HàThời lượng: 19p29g

Đêm đó, trên con đường rừng vắng vẻ, mấy cô gái chạy trốn khỏi chỗ tập kết giao hàng của bọn buôn người. Họ tách nhau ra, chạy về mấy hướng. Cô lần mò trong rừng đêm. Gai cào xước hết người và mặt. Cô mò xuống một con suối rất to định lội qua. Mang máng nhớ lối đã đưa cô đến căn nhà biệt lập kia. Có vẻ cô là người gặp may khi gặp được con suối này.Nhưng cô không biết đang mùa lũ. Mưa xối xả cả mấy ngày qua trên vùng cao hơn, dưới cánh rừng này chỉ vừa mới tạnh. Nước đang dâng lên nhanh chóng mặt... Tác giả: Võ Thị Xuân HàGiọng đọc: Lâm NgạnLời bình: Nhà thơ Hữu ViệtMinh họa: Họa sĩ Tuyết NhungThời lượng: 28p10g

Đêm khuya, bản đã yên ắng lắm, nghe rõ cả tiếng nước đập vào ghềnh đá rào rào ngoài sông, tiếng trâu thở phì phì đuổi muỗi, tiếng chim lợn rít lên cuối rừng... và càng rõ hơn tiếng khèn lá từ ngoài suối vọng vào. Tiếng khèn lúc gần lúc xa, lúc như tiếng gió dài lê thê, lúc ào ào như nước lũ, lúc cao vun vút, rộn rã như cánh chim buổi sớm... Tiếng khèn như thế nói được nhiều điều lắm, đủ để cô gái nào đó hiểu rằng chàng trai sẵn sàng làm tất cả vì cô, đổi tất cả những gì mình có để lấy ánh mắt của cô, bán tất cả để mua nụ cười của cô. Chàng trai ấy sợ đôi chân cô dẫm phải đá sắc lên nương, sợ gai cào tay cô, làm rách vành khăn của cô lúc vào rừng. Chàng trai ấy nhìn cô cười để vui, nhìn cô khóc để buồn... Không biết chàng trai có đôi tay nổi bắp cuồn cuộn ấy gọi ai. Đột nhiên có tiếng cọt kẹt của sàn nhà. Chị dâu từ trong buồng rón rén bước ra, vừa đi vừa vấn lại mái tóc dài đến eo lưng. Tự dưng tôi run bần bật, một cảm giác đau buốt nhói lên phía ngực. Tôi nhắm nghiền mắt. Hẫng hụt, như người rơi xuống đáy sông sâu hun hút... Tác giả: Đỗ Bích ThúyGiọng đọc: Ánh NguyệtLời bình: Nhà văn Võ Thị Xuân HàMinh họa: Họa sĩ Minh MinhThời lượng: 36p28g

Buổi chiều dưới ấp Ðặng không thấy bóng dáng một chiếc ghe. Men theo con rạch, những bông điên điển mọc dày đặc chen lấn nhau lòa xòa trên mặt nước. Ðúng là một buổi chiều buồn. Nhưng ai đã từng đến ấp Ðặng thì không thể không nao lòng trước phong cảnh nơi đây. Thỉnh thoảng trong không trung lại rít lên những tiếng chim kêu nghe đến thắt ruột. Tôi cũng không biết đây là giống chim gì, nhưng ngày xưa cứ mỗi lần tôi bày trò nghịch ngợm thường đem tiếng kêu của giống chim này ra để dọa. Má nói đó là tiếng cò khoeo đi lùng bắt trẻ con... Lúc đầu tôi cũng sợ lắm, nhưng riết rồi cũng quen. Khi lớn lên biết đó chỉ là những lời hù dọa, tôi không còn sợ nữa, mà chỉ thấy buồn mỗi khi bắt gặp tiếng kêu ấy. Tác giả: Phùng HàGiọng đọc: Xuân KhoaLời bình: Nhà phê bình Nguyễn Hoài NamMinh họa: Họa sĩ Minh MinhThời lượng: 19p10g

Chị tôi. Người chị cả trong một gia đình có bốn đứa em, tôi là út, người anh kế chị đã mất trong cơn đói đầu những năm chín mươi, còn hai người chị khác của tôi cũng đều đi làm công nhân tạm bợ cho vài công ty của nước ngoài dưới thành phố. Chỉ có tôi là được gia đình nuôi ăn học tử tế, còn các chị thì đều ham học nhưng do gia đình quá khó khăn nên bố mẹ tôi không còn cách nào là bắt con bỏ học để đi làm thuê từ lúc nhỏ. Riêng chị cả phải đi làm xa nhà từ khi mười lăm tuổi. Tôi vẫn còn nhớ khi ấy chị gầy yếu lắm, tóc thì vàng xơ, những ngón tay đen nhẳng vì quanh năm lam lũ mò cua bắt ốc thay mấy đứa em. Ngày tiễn chị đi làm "ô sin" dưới thành phố, mẹ tôi khóc suốt đêm dài. Tác giả: Vũ Thị Huyền TrangGiọng đọc: Vân AnLời bình: Nhà văn Võ Thị Xuân HàMinh họa: Họa sĩ Lý Việt AnhThời lượng: 22p15g

Nghe thấy tiếng khèn đọng giữa hai cánh rừng bao giờ chưa? Vừa muốn làm đốm lửa ấm rực trong bếp sàn lại muốn vút cao làm cánh chim ưng trên bầu trời. Nửa đi nửa ở. Đấy là tiếng khèn của Giàng A Mùn. Tiếng khèn như xát ngải vào lòng gái bản trong những đêm trăng lạnh, không nghe thì thôi đã nghe rồi thì say như say rượu ngô. Cái chân Mùn đi chưa thỏa, còn leo nữa, vượt qua ngọn núi Mùng để nghếch trăng chứ ở lâu một chỗ cái lòng nó nguội dần, ánh mắt cũng nguội dần. Tác giả: Cao Nguyệt NguyênGiọng đọc: Lâm NgạnLời bình: Nhà thơ Hữu ViệtMinh họa: Họa sĩ Lý Việt AnhThời lượng: 27p26g

Tinh mơ Thấm ra đồng trò chuyện với đám cào cào châu chấu, xem chúng uống sương trên lá lúa, rủ chúng thụ phấn cho lúa dù chẳng cần tay Thấm thì lúa vẫn thụ được phấn, vẫn mẩy được hạt. Mùa đổ ải Thấm ra đồng vén gốc rạ lên nói chuyện với đám cua kềnh, trạch chấu. Đêm trăng sáng Thấm ra đồng xem bọn cà cuống đẻ trứng. Tư rằm mồng một Thấm lên chùa phụ giúp bà vãi già quét chùa, lau rửa đồ cúng lễ. Ai cũng bảo Thấm đẹp. Thấm soi gương cũng thấy mình đẹp thật. Lại hay lam hay làm, ruộng lúa của Thấm lúc nào cũng đẹp nhất, năng suất nhất, nhà cửa vườn tược của Thấm lúc nào cũng ngăn nắp gọn gàng, đến cây rau cải bắp đã cuộn là phải cuộn tròn thu lu chứ không được nứt nẻ, lá nào không cuộn là phải xoè đều tăm tắp như bông hoa, vậy nên người Thấm đợi hẳn là cũng phải nghiêm ngắn chỉn chu xứng lứa vừa đôi thế. Quanh quẩn đợi chờ trông ngóng, thoắt cái mấy chục năm trôi qua... Tác giả: Vũ Thanh LịchGiọng đọc: Ánh NguyệtLời bình: Nhà văn Võ Thị Xuân HàMinh họa: Họa sĩ Minh MinhThời lượng: 29p20g