Śladami polskiego dziedzictwa na Wschodzie

W podcastach z tego cyklu opisujemy i promujemy historyczne dziedzictwo polskie na Wschodzie. Uświadamiamy Polakom, także poza granicami kraju, że warto dbać o kulturową spuściznę na dawnych Kresach Polski. Pokazujemy ludzi i instytucje, które przyczyniają się do zachowania kulturowego dziedzictwa na Wschodzie. Poza Polską jest wiele znaków naszej obecności, z jednej strony przyczyniliśmy się do tego sami, jesteśmy przecież narodem wędrującym, ale z drugiej spowodowano to przesuwając granice naszego państwa. Dziś powinniśmy poczuwać się do troski o pozostawione poza nimi dziedzictwa, znać ich historię i znaczenie. To pomoże nam również popatrzeć na polską spuściznę, zwłaszcza na Wschodzie, jako na dobro wspólne - kilku państw i narodów.

Kiejdany – dawna polska rezydencja magnacka, opisana w „Potopie” Henryka Sienkiewicza

Miasto swój okres świetności przeżywało w XVII wieku, będąc symbolem potęgi Radziwiłłów; mityczna Issa z powieści Czesława Miłosza to rzeka Niewiaża, nad którą leżą Kiejdany.

12-06
21:09

Druskieniki - uzdrowisko na Litwie wypromowane przez marszałka Józefa Piłsudskiego

Badaniem leczniczych właściwości źródeł w Druskiennikach na początku XIX wieku zajął się polski profesor chemii Uniwersytetu Wileńskiego, Ignacy Fonberg. Ale już dużo wcześniej, bo w 1794, na mocy dekretu króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego Druskieniki zyskały status miejscowości leczniczej. A popularność uzdrowiska wzrosła znacznie dzięki Józefowi Piłsudskiemu, który wielokrotnie w nim wypoczywał

12-01
18:22

Lwów - miasto z długą historią świetności. Miasto bliskie sercu każdego Polaka

Lwów zawsze odgrywał istotną rolę na politycznej, handlowej, kulturalnej i oświatowej mapie Galicji i Europy. Do dzisiaj zachowały się w nim ślady świetności Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

11-29
20:44

Kosów - miasto na pograniczu Pokucia i Huculszczyzny, popularny kurort II RP przyciągający elity intelektualne

W Kosowie działał słynny zakład przyrodoleczniczy doktora Apolinarego Tarnawskiego, gdzie wypoczywali i leczyli się znani politycy, artyści i literaci. Kosów znany był jednak nie tylko jako kurort, równie znana jest tradycyjna malowana ceramika kosowska.  W roku 2019 trafiła ona na Listę światowego niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

11-17
19:56

Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" troszczy się o polskie dziedzictwo na Kresach

Celem projektu „Śladami polskiego dziedzictwa na Wschodzie” jest opisanie i promocja historycznego dziedzictwa polskiego na dawnych kresach Polski. Chcemy uświadomić Polakom poza granicami, że warto dbać o kulturową spuściznę. Chcemy także pokazać ludzi i instytucje, które przyczyniają się do zachowania kulturowego dziedzictwa na Wschodzie. Do takich instytucji należy niewątpliwie Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie". Przedmiotem jej szczególnego zainteresowania są cmentarze i żołnierskie mogiły na dawnych Kresach.

11-13
22:16

Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Lwowie. Jeden z najważniejszych i najstarszych ośrodków kultury polskiej

O wyjątkowości lwowskiego Ossolineum decydowały przede wszystkim bogate zbiory biblioteczne, obejmujące ważne dla kultury polskiej starodruki, m.in. "De revolutionibus..." Mikołaja Kopernika i rękopisy, w tym rękopis poematu "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza.

11-04
20:47

Sanktuarium w Agłonie i kościół św. Ludwika w Krasławiu. Miejsca kultu maryjnego na Łotwie ważne dla polskiej historii

Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Agłonie, przez Polaków nazywana „łotewską Częstochową”, to najważniejsze sanktuarium katolickie na Łotwie.  Niedaleko znajduje się również kościół św. Ludwika w Krasławiu. Wzniesione w XVIII wieku sanktuarium jest zabytkiem unikatowym pod względem historycznym i artystycznym.

10-30
18:14

Połąga - "Nadbałtyckie Zakopane", wspaniały kurort założony przez ród Tyszkiewiczów

W nadmorskim uzdrowisku polska elita kulturalna nie tylko wypoczywała, ale także tworzyła. Miasto jest pełne śladów polskiego dziedzictwa - w 1824 kupił Połągę Michał Tyszkiewicz i w rękach tej rodziny pozostała ona do 1940. Powstała tam wtedy przystań i drewniane molo, Tyszkiewiczowie wznieśli tam też pałac, w którym dziś mieści się Muzeum Bursztynu

10-24
21:03

Pińsk - miasto nad Piną na białoruskim Polesiu, niegdyś część Wielkiego Księstwa Litewskiego

Stolica diecezji pińskiej. Miasto słynęło z jedynego w swoim rodzaju jarmarku na łodziach i portu, w którym cumowało ponad 100 jednostek Flotylli Pińskiej - jedynej flotylli rzecznej II Rzeczypospolitej. Miasto rodzinne Ryszarda Kapuścińskiego i Andrzeja Kondratiuka. W szkole parafialnej Pińska nauczycielem był klasyk literatury białoruskiej Jakub Kołas.

10-19
20:31

Instytut POLONIKA bada, chroni i popularyzuje polskie dziedzictwo kulturowe za granicą

W ramach projektu „Śladami polskiego dziedzictwa na Wschodzie” opisujemy i jednocześnie promujemy historyczne dziedzictwo polskie na Wschodzie. Razem z naszymi gośćmi uświadamiamy Polakom poza granicami, że warto dbać o kulturową spuściznę na dawnych Kresach Polski. Chcemy także pokazać ludzi i instytucje, które przyczyniają się do zachowania kulturowego dziedzictwa na Wschodzie. Do takich instytucji należy Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.

10-07
19:29

Grodno – miasto królewskie Wielkiego Księstwa Litewskiego, dziś najbogatsze w zabytki miasto Białorusi

Miasto nad Niemnem, włączone pod koniec XIII wieku do Wielkiego Księstwa Litewskiego, pełne jest dziś polskich śladów i wciąż zamieszkałe jest przez wielu Polaków.

10-02
21:08

Berdyczów - ośrodek kultu maryjnego, miasto urodzin Józefa Konrada Korzeniowskiego

Miasto jest słynnym ośrodkiem kultu maryjnego, a w XIX wieku było także znanym ośrodkiem chasydzkim na Wołyniu. W Berdyczowie urodził się Józef Konrad Korzeniowski herbu Nałęcz, znany jako Joseph Conrad, pisarz i nowelista polski, piszący po angielsku oraz słynny pianista ukraiński Vladimir Horowitz.

09-26
22:17

Krzemieniec - zwany Wołyńskimi Atenami, miasto Juliusza Słowackiego i Liceum Krzmienieckiego

Krzemieniec - miasto położone na pograniczu ukraińskiego Wołynia i Podola, niegdyś na kresach Rzeczypospolitej. Tu urodził się Juliusz Słowacki, jeden z najwybitniejszych polskich romantyków, tu stworzono Liceum Krzemienieckie, drugą po Uniwersytecie Wileńskim placówkę oświatową na Kresach. Miasto wielu kultur, o niepowtarzalnym klimacie i atmosferze.  Dzisiejszy Krzemieniec liczy niewiele ponad 20 tysięcy mieszkańców. Wędrując uliczkami miasta, położonego wzdłuż wąskiej doliny rzeki Ikwy natrafimy na nieliczne już niestety ślady minionej epoki.

09-17
19:58

Nowogródek – słynące z wielokulturowości rodzinne miasto Adama Mickiewicza

Miasto słynące od wieków z wielokulturowości dziś leży na terenie Białorusi, a poprzez związki z polskim poetą jest szczególnie ważne dla polskiej historii. W inwokacji do „Pana Tadeusza” Adam Mickiewicz pisze o grodzie zamkowym nowogródzkim.

09-12
20:36

Żółkiew - wspaniałe miasto renesansowe, ulubiona rezydencja króla Jana III Sobieskiego

Miasto jest siedzibą rejonu żółkiewskiego w obwodzie lwowskim. Położone jest na granicy takich regionów przyrodniczych, jak wzniesienia Roztocza i dawniej błotnista równina Małego Polesia. Wyjątkowe położenie klimatyczne i geograficzne sprzyjało temu, żeby zbudować w tym właśnie miejscu „idealne” miasto renesansowe.

09-07
18:05

Ołyka - perła Wołynia, ważna kresowa twierdza i wspaniała posiadłość rodu Radziwiłłów

Ołyka leży na Ukrainie, na wschód od Łucka. Kojarzona jest przede wszystkim z potężnym rodem Radziwiłłów i największą rezydencją magnacką na całym Wołyniu. O historii Ołyki, w audycji z cyklu "Śladami polskiego dziedzictwa na Wschodzie", opowiada dr Michał Laszczkowski, prezes Fundacji Dziedzictwa Kulturowego.

08-26
19:17

Nieśwież – dawna rezydencja rodu Radziwiłłów wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

Wspaniała rezydencja potężnego rodu Radziwiłłów leży w zachodniej części Białorusi nad malowniczym Jeziorem Panieńskim. Najstarsze wzmianki o grodzie w tym miejscu pochodzą z XII wieku.

08-11
19:33

Zamek w Podhorcach - jedna z najpiękniejszych rezydencji dawnych Kresów Rzeczypospolitej

Zamek w Podhorcach, zwany "Wersalem Podola", to jedna z najpiękniejszych rezydencji na Ukrainie i dawnych Kresach Rzeczypospolitej. Patrząc na współczesne zdjęcie budowli, widzimy jednak już tylko znikome ślady jej wspaniałej przeszłości. W 2008 roku Podhorce wpisano na listę World Monuments Watch jako jeden z najcenniejszych zabytków na świecie zagrożonych zniszczeniem.

08-04
17:31

Kamieniec Podolski - niezwyciężona twierdza, miasto wielu kultur i religii

W audycji z cyklu "Śladami polskiego dziedzictwa na Wschodzie", powstającego we współpracy z Fundacją Pomoc Polakom na Wschodzie, przypominamy dawną świetność wojskowej warowni, która przez wieki opierała się przed atakami Kozaków, Tatarów i Turków, w której do dziś można znaleźć polskie ślady.

07-31
20:12

"Zachować pamięć". Śladami polskiego dziedzictwa na Wschodzie

Celem projektu, który powstaje we współpracy z Fundacją Pomoc Polakom na Wschodzie, jest opisanie i promocja historycznego dziedzictwa polskiego na Wschodzie. Uświadomienie Polakom poza granicami, że warto dbać o kulturową spuściznę  na dawnych Kresach Polski. Chcemy także pokazać ludzi i instytucje, które przyczyniają się do zachowania kulturowego dziedzictwa na Wschodzie.

07-29
19:21

Recommend Channels