ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ - 1000 ΧΡΟΝΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Ο ΣΚΑΪ 100,3, στο πλαίσιο των ιστορικών του εκπομπών «Γνωρίζοντας την ιστορία μας» που συντονίζει ο δημοσιογράφος Άρης Πορτοσάλτε, σας παρουσιάζει μία σειρά εκπομπών με θέμα «1000 χρόνια Βυζάντιο». Την επιστημονική επιμέλεια των εκπομπών έχει ο αναπληρωτής καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Χρήστος Αραμπατζής. Στη διάρκεια των εκπομπών, καταξιωμένοι καθηγητές πανεπιστημίου και ειδικοί ερευνητές συζητούν και αναπτύσσουν μια πλούσια θεματολογία που αφορά την χιλιόχρονη πορεία μιας ελληνότροπης χριστιανικής αυτοκρατορίας, την οποία ο Ιερώνυμος Wolf (1516-1580), απηχώντας τους πολιτικούς, θρησκευτικούς και ιδεολογικούς προσανατολισμούς του 16ου αιώνα, ονομάτισε Βυζάντιο. Συζητούνται θέματα που αναφέρονται στην ιστορική, πολιτιστική, κοινωνικο-οικονομική φυσιογνωμία του Βυζαντίου, όπως η προϊστορία του Βυζαντίου, ο αυτοπροσδιορισμός των κατοίκων και πολιτών της αυτοκρατορίας, ο χωροχρόνος των Βυζαντινών, οι σχέσεις με τα βαρβαρικά φύλα της Δύσης και τους πολιτισμούς της Ανατολής, οι σχέσεις μεταξύ πολιτικής και θρησκείας, ο χριστιανισμός και η αυτοκρατορία, ο ελληνικός τρόπος σκέψης και η νέα θρησκεία, ο αρχέτυπος ηγέτης και το πρότυπο της Πόλης, η Κωνσταντινούπολη ως νέα πρωτεύουσα, οι πόλεις και η ύπαιθρος, η κοινωνική ζωή και η οικονομία, το δίκαιο και η νομοθεσία, η μεσσιανική αντίληψη για το Ρωμαϊκό κράτος και η νέα αντίληψη για την Ιστορία, οι πολιτικές δομές, οι εχθροί και οι σύμμαχοι, ο πολιτισμός, η παιδεία και οι τέχνες κ.ά. Φιλοδοξία της σειράς των εκπομπών, είναι να προσφέρει στους ακροατές του ΣΚΑΪ 100,3 μια νέα, φρέσκια ματιά στο κομμάτι αυτό του ιστορικού μας παρελθόντος, που μόλις τον 20o αιώνα η επιστημονική έρευνα ανέδειξε ως λίκνο του μεσαιωνικού πολιτισμού με πολυποίκιλες επιδράσεις στον κοινωνικό, θρησκευτικό και πνευματικό βίο της Ευρώπης και των Νεοελλήνων.

1. Εισαγωγή στο Βυζάντιο, η ελληνική παιδεία και ο πολιτισμός

Η πρώτη γεύση από έναν πολιτισμό μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Βυζάντιο, μία αυτοκρατορία που έρχεται από το παρελθόν και επιθυμεί να γίνει κάτι καινούριο. Μία ιστορία παρακμής ή το λίκνο του ευρωπαϊκού πολιτισμού; Η παιδεία και ο πολιτισμικός βίος. Μαζί μας ο Χρήστος Αραμπατζής, αναπληρωτής καθηγητής Πατρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Ηλίας Γιαρένης, επίκουρος […]

05-04
49:41

2. Imperium Romanorum και χριστιανική πίστη

Βυζάντιο, ο προορισμός των λαών. Η αυτοκρατορία που οποιοσδήποτε ακολουθεί τους κανόνες, μπορεί να γίνει μέρος της. Ποια θέση έχουν σε αυτή οι «παλαβοί της εποχής», ποια η σχέση Χριστιανών και Εθνικών και ποια η επίδραση του Διοκλητιανού στη διοίκηση και το Δίκαιο; Η αυτοκρατορία και η θρησκεία στο προσκήνιο, με τους Χρήστο Αραμπατζή, αναπληρωτή […]

05-04
52:19

3. Μέγας Κωνσταντίνος

Είναι άραγε αληθινός ο Θεός των Χριστιανών; Το ερώτημα που προκαλεί την ανησυχία των Ρωμαίων αυτοκρατόρων και η πολιτική διάσταση των διαταγμάτων του Γαλερίου και των Μεδιολάνων. Ο Μέγας Κωνσταντίνος και η  πολιτική του διορατικότητα, η μετάβαση από την Pax Romana στην Pax Christiana και η εγκατάσταση στον παγκοσμίου ενδιαφέροντος κόμβο, την Κωνσταντινούπολη. Για όλα […]

05-04
51:17

4. Κωνσταντινούπολη

Η αίγλη της Ρώμης ξεθωριάζει και η Κωνσταντινούπολη γίνεται το κέντρο της γης. Ποια η οργάνωση της πόλης που από «πόλη φάντασμα», γίνεται η πόλη των πόλεων; Ποια τα χαρακτηριστικά της νέας θρησκείας και τελικά αποτέλεσε ο Χριστιανισμός στοιχείο ανάσχεσης του πνεύματος; Μαζί μας ο Χρήστος Αραμπατζής, αναπληρωτής καθηγητής Πατρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο […]

05-04
50:41

5. Κράτος, θρησκεία, μία εξουσία

Η θρησκεία αποκτά κρατικό ενδιαφέρον, ο Χριστιανισμός γίνεται εργαλείο επιβολής κοινωνικής τάξης και οι αποφάσεις της Εκκλησίας γίνονται εκτελεστές από την πολιτική διοίκηση. Η νέα τάξη πραγμάτων, η αίρεση του Αρείου και η Α’ Οικουμενική Σύνοδος. Μία συζήτηση πάνω στα νέα δεδομένα, με τους Χρήστο Αραμπατζή, αναπληρωτή καθηγητή Πατρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ηλία Γιαρένη, […]

05-04
51:50

6. Μοναχισμός (Α’ Μέρος)

Οι ρίζες του μοναχισμού, το αδιάκοπο κίνημα που συνδέεται με τη ψυχή του Χριστιανού Ορθόδοξου. Πώς συνετέλεσε στη διατήρηση της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς; Έχουν θέση σε αυτόν οι γυναίκες; Τι κάνει την αγιοσύνη τόσο γοητευτική για το λαό και ποιο είναι το κοινωνικό πρότυπο του Βυζαντίου; Για όλα αυτά συζητάμε με τον Χρήστο Αραμπατζή, αναπληρωτή […]

05-04
49:20

7. Μοναχισμός (Β’ Μέρος)

Σε τι οφείλεται η διαφορετική αντιμετώπιση της γυναίκας; Είναι απλά μια ευθυγράμμιση με το παρελθόν ή κρύβει κάτι βαθύτερο; Ακόμα, η πλούσια παράδοση του μοναχισμού, ο ρόλος του στη μετάβαση στη μικρογράμματη ελληνική γραφή και η λειτουργία των μοναστηριών. Μαζί μας ο Χρήστος Αραμπατζής, αναπληρωτής καθηγητής Πατρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Ηλίας Γιαρένης, επίκουρος […]

05-04
50:39

8. Η κάθοδος των βαρβάρων

Η κάθοδος των βορείων λαών προς τον Νότο. Βησιγότθοι, Οστρογότθοι, Βάνδαλοι, οι Ούννοι του Αττίλα και άλλοι πολλοί, οδεύουν προς το Βυζάντιο αναζητώντας καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Πώς τους αντιμετωπίζει η  Αυτοκρατορία; Το «πας μη Έλλην βάρβαρος» υπάρχει αυτή την περίοδο; Για τα θεμελιώδη αυτά γεγονότα, συζητάμε με τον Χρήστο Αραμπατζή, αναπληρωτή καθηγητή Πατρολογίας στο Αριστοτέλειο […]

05-04
49:36

9. Οι διάδοχοι του Μεγάλου Κωνσταντίνου

Ο Κωνσταντίνος ο Β’, ο Κωνστάντιος και ο Κώνστας. Οι τρεις διάδοχοι του Μέγα Κωνσταντίνου που διαχειρίζονται την αυτοκρατορική κληρονομιά. Τα χαρακτηριστικά τους, οι εμφύλιες διαμάχες τους και το αποτύπωμά τους στην ιστορία. Η καθημερινότητα και το «βυζαντινό όνειρο» σε μία περίοδο σφοδρής αντιπαράθεσης, σε μία περίοδο όπου η θρησκευτική νομιμότητα συμβαδίζει με την πολιτική. […]

05-04
49:59

10. Ιουλιανός, ο παραβάτης

Ιουλιανός, μία τεράστια και παρεξηγημένη προσωπικότητα που προκάλεσε όχι μόνο με τη θρησκευτική και κοινωνική πολιτική του, αλλά και με την εμφάνισή του. Η πρώτη και τελευταία φορά που δίνεται εύνοια στους Εθνικούς. Μαζί μας ο Χρήστος Αραμπατζής, αναπληρωτής καθηγητής Πατρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Ηλίας Γιαρένης, επίκουρος καθηγητής Βυζαντινής Παιδείας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο […]

05-04
50:49

11. Η Αυτοκρατορία μετά το 380 μ.Χ. (Α’ Μέρος)

Ποια είναι η κατεύθυνση που αρχίζει να παίρνει η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία; Ποια η σχέση πολιτείας και θρησκείας; Η έντονη αλληλεπίδραση μεταξύ των λαών, όταν για πρώτη φορά το Βυζάντιο αποκτά επίσημη θρησκεία. Πώς αντιμετωπίζονται οι αλλόθρησκοι από τον Μέγα Θεοδόσιο και πώς θα καταφέρει το κράτος να ελέγξει όλες τις πτυχές της οικονομικής και κοινωνικής […]

05-04
51:41

12. Η Αυτοκρατορία μετά το 380 μ.Χ. (Β’ Μέρος)

Πώς ζούσαν τελικά οι άνθρωποι εκείνη την περίοδο; Ήταν μια ζωή σκοτεινή ή μήπως έχουμε τελείως λανθασμένη αντίληψη για τη βυζαντινή κοινωνία; Οι γυναίκες εργάζονταν; Οι Βυζαντινοί ανακαλύπτουν την ταυτότητά τους εν μέσω μεταναστευτικών ροών, αντιγοτθικών συναισθημάτων και ανταγωνισμού μεταξύ κράτους και Εκκλησίας. Για όλα αυτά συζητάμε με τον Χρήστο Αραμπατζή, αναπληρωτή καθηγητή Πατρολογίας στο […]

05-04
48:06

13. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία του 5ου αιώνα μ.Χ. (Α’ Μέρος)

Το ανατολικό και δυτικό σκέλος της Αυτοκρατορίας, ο τρόπος ζωής και οι συνήθειες των Βυζαντινών. Οι πολίτες πρώτης κατηγορίας και… οι άλλοι, η σχέση των Βυζαντινών με το νόμο και σκάνδαλα με τους μισθούς των κληρικών. Στεκόμαστε στην εκπαίδευση και το σχολείο και διερωτόμαστε για το αν η πολιτική του κράτους υπέρ του Χριστιανισμού, οδήγησε […]

05-04
47:47

14. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία του 5ου αιώνα μ.Χ. (Β’ Μέρος)

Γ’ Οικουμενική Σύνοδος, αντιπαλότητα μεταξύ Αλεξάνδρειας και Κωνσταντινούπολης, η «βυζαντινή αυλή» και οι ραδιουργίες της.                 Δ’ Οικουμενική Σύνοδος και το μεγάλο σκάνδαλο της εποχής, το πως θα ονομαστεί η Παρθένος Μαρία. Οι Δήμοι, οι αρματοδρομίες, οι Ρούσσοι, οι Λευκοί, οι Βένετοι και οι Πράσινοι, καθώς και το πρόβλημα με τους Ούννους που βλέπουν την αυτοκρατορία […]

05-04
46:50

15. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία του 5ου αιώνα μ.Χ. (Γ’ Μέρος)

Βρισκόμαστε στα τέλη του 5ου αιώνα και οδεύουμε προς τον 6ο, με το δυτικό σκέλος της Αυτοκρατορίας να φτάνει στο τέλος του και την προσοχή να στρέφεται στο ανατολικό. Οι αυτοκράτορες, ο ρόλος του στρατού και οι δομές της οικονομίας. Ποιος εισπράττει τους φόρους, τι γίνεται με την αυθαιρεσία των κρατικών υπαλλήλων και ποιο ήταν […]

05-04
48:48

16. 6ος αιώνας, η Ιουστιάνεια περίοδος (Α’ Μέρος)

Ιουστινιανός, ο θεματοφύλακας της παλιάς ρωμαϊκής παράδοσης. Η εμβληματική προσωπικότητα που επιχειρεί να ενοποιήσει την Αυτοκρατορία. Τι επιρροή είχε πάνω του η Θεοδώρα και ποια η θρησκευτική του στάση; Μαζί μας ο Χρήστος Αραμπατζής, αναπληρωτής καθηγητής Πατρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Ανδρέας Γκουτζιουκώστας, καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο Βασίλειος Κουκουσάς, […]

05-04
50:41

17. 6ος αιώνας, η Ιουστιάνεια περίοδος (Β’ Μέρος)

Το όραμα του Ιουστινιανού για μια ενιαία αντίληψη σε Δύση και Ανατολή. Ποια προβλήματα αντιμετώπισε; Πώς να ενώσει διαφορετικούς προσανατολισμούς και κόσμους; Πώς ο φιλοσοφικός λόγος της Ανατολής θα συναντήσει τον δικανικό της Δύσης; Πώς η άκαμπτη δυτική Εκκλησία θα συμπλεύσει με την ευέλικτη ανατολική; Μανιχαίοι και Σαμαρείτες, Σλάβοι, πόλεμοι στα σύνορα και τα αμείλικτα […]

05-04
50:11

18. Από τον Ιουστινιανό στον Ηράκλειο

Η Στάση του Νίκα, ένα καλά οργανωμένο σχέδιο σφαγής, η Αγία Σοφία και η μετάβαση από τον 6ο στον 7ο αιώνα με μεγάλο ταμειακό έλλειμμα και εξωτερικές απειλές. Η μετάβαση από τον Ιουστινιανό στον Ηράκλειο, από τους Πέρσες στους Άραβες. Πορεία στα «σκοτεινά χρόνια», με τον Χρήστο Αραμπατζή, αναπληρωτή καθηγητή Πατρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, […]

05-04
46:26

19. Οι διάδοχοι του Ηρακλείου και η Εικονομαχία

Περνάμε από τον Ηράκλειο στη σύντομη βασιλεία των διαδόχων του και καταλήγουμε στην εποχή του Λέοντα του Γ’ του Ίσαυρου, κλείνοντας έτσι τον         7ο μ.Χ. αιώνα. Μπαίνουμε στον 8ο και σε μια μεγάλη διαμάχη, σε μία κοινωνία γεμάτη δεισιδαιμονίες. Εικονομαχία. Πώς προέκυψε η αγιογράφηση του Θείου και ποια τελικά τα αίτια που οδήγησαν στον διχασμό; […]

05-04
48:28

20. Άγιο Όρος

Άγιο Όρος, το αποτέλεσμα μιας ολόκληρης πορείας, η έκφραση της οικουμενικής πολιτικής της Αυτοκρατορίας. Τι σημαίνει η «ίδρυσή» του και τι η επιλογή της Αθωνικής Χερσονήσου; Συζητάμε για τον «Τράγο», τον μοναχισμό και το άβατο. Μαζί μας ο Χρήστος Αραμπατζής, αναπληρωτής καθηγητής Πατρολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, η Κατερίνα Νικολάου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας στο […]

05-04
42:35

Nasos Chalas

εξέλιξη του Χριστιανισμου στη Βυζαντινή μετεξέλιξη του ρωμαϊκού κράτους θα έπρεπε να είναι ο τίτλος. Υποκειμενικες απόψεις από καθηγητές θεολογίας.

08-20 Reply

Recommend Channels