Ουκρανία: Έγκλημα και Τιμωρία

Πρόσφατα σκεφτήκαμε «έλα, μωρέ, πόσο θα χιονίσει;» και βρεθήκαμε στη συνέχεια αποκλεισμένοι και εγκλωβισμένοι! Τις περισσότερες φορές δεν θέλουμε να πιστέψουμε ότι κάτι κακό θα μας βρει και καθησυχάζουμε τον εαυτό μας ότι οι ανησυχίες είναι υπερβολικές. Κάπως έτσι, όλοι πίστεψαν ότι ο Πούτιν δεν θα πραγματοποιούσε την απειλή του να εισβάλλει στην Ουκρανία. Ο Κώστας Γιαννακίδης αναρωτιέται μήπως κι αυτή τη φορά ξορκίζουμε το χειρότερο, μη πιστεύοντας ότι μπορεί να συμβεί.

Το αγόρι που περπάτησε μόνο του, κλαίγοντας, προς τα σύνορα της Ουκρανίας για να γλιτώσει από τη φρίκη του πολέμου, συγκλόνισε όλο τον κόσμο. Κρατώντας στο ένα χέρι του μια πλαστική σακούλα και στο άλλο σφιχτά μια σοκολάτα είναι ένα από τα παιδιά-πρόσφυγες, που υπολογίζονται ήδη στο ένα εκατομμύριο! Η Λώρα Ιωάννου αναζητά ποια είναι η αλήθεια αυτών των παιδιών, που μέσα σε μια στιγμή ενηλικιώθηκαν επώδυνα, κι αν μπορούμε να την ακούσουμε.

Έχει ο πόλεμος φωνή; Ακούστε τον Ευκλείδη, που μιλάει κρυμμένος μέσα στο σπίτι του στη Μαριούπολη ενώ γύρω του πέφτουν βόμβες. Χωρίς φως, νερό και επικοινωνίες, ο Έλληνας ομογενής που πρόσφερε πολύτιμη βοήθεια στους ανταποκριτές από την Ελλάδα, μεταφέρει την αγωνία όσων έχουν εγκλωβιστεί στην πόλη που πληρώνει βαρύ τίμημα μετά την ρωσική εισβολή. Ο Αλέξης Κουβέλης μεταφέρει τα λόγια του Ευκλείδη και εύχεται ο φίλος που έκανε μέσα στον πόλεμο να είναι κάπου σώος και ασφαλής.

Μια χώρα ισοπεδωμένη, σχεδόν δύο εκατομμύρια άνθρωποι ξεριζωμένοι, παγκόσμια αβεβαιότητα για το τι μας ξημερώνει. Παράλληλα, παρακολουθούμε δύο στρατόπεδα στον πιο φορτισμένο ανταγωνισμό ποιανού ο πόλεμος είναι ο καλύτερος, τίνος οι προθέσεις είναι κατά βάθος ανιδιοτελείς, ποιος από τους ηγέτες είναι πιο ψυχοπαθής. Όλοι θέλουν να είναι με τη σωστή πλευρά της Ιστορίας, οι περισσότεροι καταλήγουν στη λάθος πλευρά της υστερίας. Και ξεχνούν πως «στον πόλεμο δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι, υπάρχουν μόνο σκοτωμένοι». Η Γιούλα Ράπτη σχολιάζει.

Ο Σταύρος Θεοδωράκης επέστρεψε από την Ουκρανία έχοντας στο σακίδιο του μια σημαία που του χάρισε μια γυναίκα. Σε ένα από τα λίγα ανοιχτά μαγαζιά στο κέντρο μιας πόλης κάποιοι αγοράζουν κίτρινα και γαλάζια υφάσματα με το μέτρο. Τα χρώματα της σημαίας τους. Μια κυρία ήθελε πέντε μέτρα από κάθε χρώμα. «Τι θα το κάνετε;», την ρωτά ο Σταύρος. «Θα ντύσω το μπαλκόνι μου στην πολυκατοικία. Δεν κατεβαίνω στο καταφύγιο. Και όταν χτυπάνε οι σειρήνες βγαίνω στο μπαλκόνι. Να ξέρουν ότι είμαι εκεί».

Ζούμε τον πρώτο πόλεμο που διεξάγεται όχι μόνο στο πεδίο των μαχών και στα τραπέζια των διαπραγματεύσεων αλλά και στα social media. Εκεί που κάθε πολίτης-χρήστης δεν είναι μόνο δέκτης αλλά και πομπός ειδήσεων (πραγματικών ή fake news), που αναπαράγει ξεχνώντας ότι όσα βλέπει εξαρτώνται από έναν αλγόριθμο που γνωρίζει εκ των προτέρων τις προτιμήσεις του. Η Νίκη Λυμπεράκη σχολιάζει τη σύγκρουση των ψηφιακών στρατών και κατά πόσον θα κρίνει την τελική έκβαση του πολέμου.

Η Ρωσία ήταν για πολλούς μια χώρα μυστήριο, ένας γρίφος. Ο πόλεμος που ξεκίνησε το σημερινό διεφθαρμένο παρασιτικό καθεστώς βρίσκει ενάντιους και όσους αγάπησαν την ρωσική ιστορία και κουλτούρα. Ο Παύλος Τσίμας θυμάται τρία ταξίδια του και τα πρόσωπα που συνάντησε -μια δακρυσμένη καμαριέρα, έναν ταξιτζή που γνώριζε το καφέ που σύχναζε η ηρωίδα του Μπουλγκάκοφ στο βιβλίο «Ο μαιτρ και η Μαργαρίτα» και το γεμάτο καθημερινούς προσκυνητές τάφο του Πάστερνακ- και εύχεται ο πόλεμος να λήξει με ήττα της Ρωσίας.

Έχουν γνώμη επί παντός επιστητού: από τα εμβόλια ως το φαινόμενο Μαυρίκιος Μαυρικίου. Κι όμως, είναι εκκωφαντική η σιωπή πολλών «πνευματικών ανθρώπων», όπως αυτοαναγορεύονται, καλλιτεχνών και άλλων, για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Δεν θέλουν να μιλήσουν για τον Πούτιν; Δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν το κοινό τους; Στην καλύτερη, καταλήγουν σε ανούσιες φιλειρηνικές κοινοτοπίες χωρίς κανένα αντίκρισμα, απλώς για να πουν κάτι. Γι’ αυτό τους έβαλε πάλι τα γυαλιά ο Σαββόπουλος που δεν κρύβεται, όσο και αν δεν αρέσει σε ορισμένους.

Ο Κάιν ζει! Η ιστορία του πρώτου βιβλικού αδελφοκτόνου εξηγεί πολλά για την ανθρώπινη φύση.... Αδέλφια μπορούν να χαρακτηριστούν οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί και έτσι όπως ο Κάιν σκότωσε τον αδελφό του Αβελ, ο Ρώσος σήμερα σκοτώνει τον Ουκρανό… Την ώρα που η  Ρωσία σφυροκοπά την «αδελφή» της Ουκρανία και τα γυναικόπαιδα φεύγουν σε άλλες χώρες, η Χριστίνα Ιορδανίδου θυμάται ιστορίες από «όμορφες Ουκρανές», όπως η Ντάσα, πρωταγωνίστρια σε ένα από τα βιβλία, που μιλάνε τελικά για την ζωή.

Πλακάτ με ένα κόκκινο Χ στο πρόσωπο του Πούτιν, σημαίες της Ουκρανίας, κίτρινα σκουφιά και μπλε μάσκες συνθέτουν την εικόνα στις αντιπολεμικές εκδηλώσεις εναντίον της ρωσικής εισβολής, που πραγματοποιούνται σε μεγάλες πόλεις της Ευρώπη. Τι συνέβη στη δική μας στο κέντρο της Αθήνας; Η Ελευθερία Τσαλίκη μας μεταφέρει το κλίμα από την συγκέντρωση στο Σύνταγμα, τις ιστορίες που άκουσε από τους διαδηλωτές καθώς και τη σημασία του συνθήματος “Slava Ukraini! Heroiam slava!” (μτφ. «Δόξα στην Ουκρανία! Τιμή στους ήρωές μας!».

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αλλάζει τον κόσμο, όπως τον ξέραμε τα 30 τελευταία χρόνια, στην μεταψυχροπολεμική περίοδο. Το τέλος της ιστορίας φαίνεται ότι αναβάλλεται, η Ευρωπαϊκή Ένωση στήνει για πρώτη φορά έναν μηχανισμό άμυνας, οι δημοκρατίες δοκιμάζουν τα αντισώματά τους απέναντι στον ρωσικό παραλογισμό και η Ελλάδα διαλέγει τους συμμάχους της. Ο Απόστολος Μαγγηριάδης ξεχωρίζει 5 πρώτα συμπεράσματα από έναν πόλεμο που φτάνει κατευθείαν στα κινητά μας τηλέφωνα.

Μπορούμε να κάνουμε το καθήκον μας, ως ουδέτεροι ειρηνιστές, στέλνοντας μόνο ανθρωπιστική βοήθεια στην Ουκρανία που έχει απέναντί της την υπεροπλία του Πούτιν; Τι χρειάζονται από μας οι άοπλοι πολίτες που δοκιμάζονται από βομβαρδισμούς και μάχες μέσα στις πόλεις; Ιατροφαρμακευτικό υλικό ή πολεμοφόδια; Ακόμη κι αν είσαι ρωσόφιλος, όπως ο Κυριάκος Βελόπουλος, μπορεί να πιστεύεις ότι καλύτερα να είσαι ο επιτήδειος ουδέτερος παρά ο χρήσιμος ηλίθιος; Ο Δημήτρης Καμπουράκης σχολιάζει το θέμα των ημερών και το είδος της συμμετοχής μας στο δράμα των Ουκρανών.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι ξεκίνησε από μια τηλεοπτική σειρά και κατέληξε να ενσαρκώνει τον ρόλο του και στην πραγματική ζωή. Κανείς δεν περίμενε σπουδαία πράγματα από αυτόν και ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν πρέπει να πίστευε ιδιαίτερα στις ικανότητες Ζελένσκι να αντισταθεί, εφόσον αυτός θα αποφάσιζε να εισβάλλει στη χώρα του. Κι όμως, ο Ζελένσκι μπαίνει μπροστάρης στην ουκρανική αντίσταση απέναντι στον θρασύ ρωσικό επεκτατισμό, ως πραγματικός υπηρέτης του λαού. Ο Γιώργος Ευγενίδης σχολιάζει.

Εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, κτίρια που φωτίζονται με τα χρώματα της ουκρανικής σημαίας, παιδάκια που ζωγραφίζουν το σήμα της ειρήνης… Ο δυτικός άνθρωπος συμμετέχει στο δράμα της Ουκρανίας, έχοντας στον νου του τις τιμές του φυσικού αερίου. Με την ευκαιρία μάθαμε ότι στην ελληνική Βουλή υπάρχει ρωσικό κόμμα -η Ελληνική Λύση- ενώ ο Πούτιν έχει πολλούς «ορκισμένους», αν και ετερόκλητους, φίλους σε καίριες θέσεις στη χώρα μας. «Αυτή η κρίση μας υποχρεώνει να ανοίξουμε τα χαρτιά μας», σχολιάζει ο Κώστας Γιαννακίδης αλλά φοβάται ότι «εκεί που φαίνεται το χρήμα, κρύβεται η ντροπή!».

Όλος ο πλανήτης συντονισμένος σε μια οθόνη, της τηλεόρασης ή του υπολογιστή, παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Ουκρανία και προσπαθεί να ξεχωρίσει τα γεγονότα από την προπαγάνδα και τα fake news. Η Νίκη Λυμπεράκη, όπως και πολλοί συνάδελφοί της, καλείται να κάνει έκτακτη βραδινή εκπομπή, στις 2 τα ξημερώματα. Στο σημερινό επεισόδιο περιγράφει το βίντεο που τη συγκλόνισε και αναρωτιέται αν στις μέρες μας παράγεται περισσότερη ιστορία από όση μπορεί να επεξεργαστεί το μυαλό αλλά και το συναίσθημά μας.