از اواخر زمستان ( 1295/ اوایل 1917) کم شدن بارندگی ها در بسیاری از نقاط ایران، به تدریج نگرانی بر نگرانی های ایرانیان که در آن زمان سرزمین شان در اشغال قوای متخاصم خارجی (در جریان جنگ جهانی اول) بود، افزود. بهار سال بعد (1296) وضعیت به تدریج بدتر و بدتر شد و همه شواهد، نشان از وقوع یک قحطی در ایران می دادند. قحطی ای که به دلیل حضور اشغالگران، در ماه های بعد ابعاد بسیار وسیعی یافت و به بزرگ ترین کشتار جمعی در ایرانِ معاصر تبدیل شد. در پادکست «قحطی بزرگ و پیامدهای اجتماعی آن» نخست به چگونگی شروع قحطی و علل گسترش بی سابقه و دور از ذهن ابعاد آن، پرداخته شده و سپس پیامدهای اجتماعی آن که به نوبه خود، بسیار عمیق بوده و بر روند تحولات ایران در طول یک قرن بعد از آن، تاثیر اساسی گذاشت، مورد بحث قرار خواهند گرفت.
نخستین و اصیلترین نهضت اجتماعی، فرهنگی و سیاسی سوسیالیستی در ایران، نهضت جمهوری خواهی است که از سال 1297 آغاز و در تابستان 1303 به پایان رسید. نهضتی که بعدها به دلایل مختلفی، به منظور نادیده گرفتنش، آن را به سردار سپه منسوب کرده و «جمهوری رضا خانی» نامیدند. اپیزود«چرا جمهوری خواهی در ایران شکست خورد؟» با هدف مرور مختصری بر شکل گیری، گسترش و در نهایت شکست آن نهضت در ایران تهیه شده و ارائه میگردد.
یکی از مقاطع تاریخ معاصر ایران که به آن توجه چندانی نشده است، یک دوره چهل و چهار روزه ای است که در فاصله بین عزل سلسله قاجار از سلطنت در 9 آبان 1304 تا شروع سلطنت رضا شاه پهلوی در 22 آذر همان سال وجود دارد. در این فاصله، ایران فاقد شاه بوده و بر اساس مصوبه نمایندگان مجلس شورای ملی، حکومت موقتی تشکیل و ریاست آن به عهده رضا پهلوی (سردار سپه قبلی و رضا شاه بعدی) واگذار گردید. پادکست حاضر به بررسی مخشروع_سلطنتتصری از علل تشکیل آن حکومت و وقایعی چهل و چهار روزه مذکور اختصاص دارد.
در قسمت قبلی پادکست «انجمن های ایالتی و ولایتی» مرور مختصری بر تاسیس و فعالیت آنها در طول یک دوره پنج ساله از پیروزی انقلاب مشروطه تا انحلال دوره دوم مجلس شورای ملی (1290) داشتیم. در این قسمت به وضعیت انجمن ها مذکور در طول دهه های بعد (1290- 1357) و نیز معرفی مخالفین شان پرداخته خواهد شد.اسناد مربوطه پادکست را میتوانید در سایت سند ایران به آدرس sanadiran.com مشاهده کنید
انجمن های ایالتی و ولایتی، دستاورد انقلاب مشروطیت و تبلور مشارکت مدنی، سیاسی و اجتماعی مردم محسوب می شوند. علیرغم اینکه آن انجمن ها با پیروزی آن انقلاب 1324ق/ 1285 در سراسر کشور تاسیس و شروع به کار کردند. آنها عمرشان تا سال 1290/ 1330ق بیشتر به طول نینجامیده و به دلایل مختلف که از همه مهمتر، استیلای تفکر دولت گرایی افراطی در کشور بود، دیگر امکانی برای ظهور مجددشان فراهم نشد. پادکست حاضر، به بررسی مختصری از مبانی نظری و حقوقی تشکیل انجمن های ایالتی و ولایتی و نیز عملکردشان اختصاص داردنسخه ویدیویی این پادکست را میتوانید در چنل یوتیوبی مسعود کوهستانی نژاد مشاهده کنیداسناد مربوطه پادکست را میتوانید در سایت سند ایران به آدرس sanadiran.com مشاهده کنید
آموزش و پرورش نوین در ایران در آغاز سلطنت مظفرالدین شاه به طور منظم در ایران شکل گرفت. ولی اندک زمانی بعددچار مشکلات ساختاری شد. به مرور زمان آن مشکلات تاثیر اساسی بر دستاوردهای آن در زمینه های فرهنگی و اجتماعی به جای گذاشتند. از آن جمله می توان به بحران های فرهنگی و اجتماعی ایران در طول دهه های 1320 اشاره کرد. پادکست «فرونشست نه، سیاه چاله فرهنگی» مروری بر دستاوردهای آموزش رسمی در ایران از ابتدا تا سال 1357 و وقوع انقلاب اسلامی است.برای مشاهده اسناد مربوطه میتوانید به سایت سند ایران به آدرس sanadiran.com مراجعه کنید.
با آغاز حمله نیروهای بریتانیایی و ارتش سرخ شوروی به ایران در سحرگاه سوم شهرویور 1320، سلسله وقایعی در ایران رخ داد که در نهایت منجر به استعفای رضا شاه از سلطنت و واگذاری آن به ولیعهد، محمدرضا پهلوی، شد. در پادکست «25 شهریور 1320، سقوط رضا شاه و آغاز سلطنت محمد رضا شاه» وقایع روزهای سوم تا بیست و پنجم شهریور و به ویژه علل رضایت رضا شاه به استعفاء، مورد تحلیل قرار میگیرند.نسخه ویدیویی این پادکست در چنل یوتیوبی مسعود کوهستانی نژاد قرار گرفته استنسخه ویدیویی این اپیزود دارای تصاویر و اسناد مربوطه میباشداسناد بیشتر از این واقعه در سایت سند ایران موجود است
تاج السلطنه دختر ناصرالدین شاه و توران السلطنه (1261-1314) از جمله مفاخر ادبی و فرهنگی انقلاب فرهنگی مشروطیت در ایران است که جایگاه و نقش مهمی در پیشرفت نهضت زنان در ایران دارد. زندگانی او، آثارش (کتابهای خاطرات، و سرگذشت شاهزاده خانم ایرانی) گویا و گواهی بر وجود یک انسان هنرمند، آزاد اندیش و کمال گرا است. پادکست «تاج السلطنه، تاج سر دوران» به مروری مختصر بر زندگی و اندیشه های او اختصاص دارد.
شهریور 1320 از جمله رویداد های بسیار مهم و اساسی در تاریخ ایران است.در صبحگاه آن روز نیرو های ارتش های شوروی و بریتانیا از شمال،غرب و جنوب غربی به ایران حمله کرده و کشور ما را تسخیر کردند علاوه بر آن رضاشاه مجبور به استعفا و ترک ایران و محمدرضا پهلوی جانشین و شاه جدید ایران شد. از آن به بعد به مدت چندین سال اوضاع اجتماعی،سیاسی و اقتصادی وارد یک بحران جدی شد. بدین ترتیب سوم شهریور 1320 مبدا تغییرات و تحولات بسیار عظیمی در ایران گشت.علاوه بر پادکست حاضر که به بررسی و تحلیل وقایع منجر به اشغال ایران در سوم شهریور 1320 اختصاص دارد اسناد و مدارک جدید نیز در سایت سند ایران در دسترس شنوندگان محترم است.
28 مرداد 1332 یا کودتای 28 مرداد 1332 نقطه پایانی بر یک دوره و نقطه شروعی برای دوره دیگر است. در دو اپیزود حاضر تحت عنوان« 28 مرداد و تغییرات ساختاری ایران » به بررسی سه تغییر عمده و اساسی طی سال های 1327 تا 1332 می پردازیم؛ تغییراتی که اثرات بسیار مهمی بر زندگانی فردی و اجتماعی ایرانیان در دهه های بعد از آن به جای گذاشت.
28 مرداد 1332 یا کودتای 28 مرداد 1332 نقطه پایانی برای یک دوره و نقطه شروعی برای دوره دیگر بود.در دو اپیزود حاضر تحت عنوان 28 مرداد و تغییرات اساسی ایران به بررسی سه تغییر عمده و اساسی طی سال های 1327 تا 1332 میپردازیم،تغییراتی که اثرات بسیار مهمی بر زندگانی فردی و اجتماعی ایرانیان در دهه های بعد به جای گذاشت.
میرزاده عشقی از جمله هنرمندان و نویسندگان بر آمده از انقلاب فرهنگی مشروطیت بود که همچون سیل عظیم دیگر از آنان، به سرنوشتی غمبار دچار شد. از ترور او یکصد سال می گذرد و طی این مدت، غیر از نوشته هایی عمدتا تهیه شده با اهداف و نگرش سیاسی، درباره او منتشر نگشت. پادکست دو قسمتی حاضر با عنوان «هنرمند و روزنامه نگاری که اشتباها ترور شد» تلاشی است برای ارائه تصویری جدید (با استفاده از مدارک تاریخی) از علل ترور و قتل میرزاده عشق
میرزاده عشقی از جمله هنرمندان و نویسندگان بر آمده از انقلاب فرهنگی مشروطیت بود که همچون سیل عظیم دیگر از آنان، به سرنوشتی غمبار دچار شد. از ترور او یکصد سال می گذرد و طی این مدت، غیر از نوشته هایی عمدتا تهیه شده با اهداف و نگرش سیاسی، درباره او منتشر نگشت. پادکست دو قسمتی حاضر با عنوان «هنرمند و روزنامه نگاری که اشتباها ترور شد» تلاشی است برای ارائه تصویری جدید (با استفاده از مدارک تاریخی) از علل ترور و قتل میرزاده عشقی.
سومین قسمت از پادکست های «انقلاب مشروطه، انقلابی گمشده در غبار زمان» را به بحث و بررسی حقوق شهروندی در آن انقلاب و به ویژه دوره صدر مشروطیت که مقارن با ایام دوره اول مجلس شورای ملی (1285-1287/ 1324-1326ق) است، اختصاص داده ایم. بحث مذکور شامل بررسی مختصری پیرامون سه شاخص مهم «حق بیان» (مطبوعات)، حق فعالیت های آزادانه اجتماعی (گروه ها و انجمن ها) و بالاخره مشارکت مردم در تصمیم گیری های حکومتی و دولتی و وضع قوانین و مقررات (انتخابات مجلس شورای ملی) می باشد.
دومین قسمت از مجموعه پادکست های «انقلاب مشروطه» را به بررسی اندیشه مشروطیت اختصاص داده ایم. دیر زمانی است که همگان به یک باور غلط در مورد مشروطیت باور دارند و آن این است که مشروطیت برای برقرار قانون و نظم و دولت مدرن در ایران به وقوع پیوست. این باور کاملا غلط است. جان مایه و ذات انقلاب مشروطیت، مبتنی بر اومانیسم و انسان گرایی و اصالت فرد قرن هیجدهمی اروپا است. اما در اجتماع، سیاست و فرهنگ، مشروطت بر «پلورالیسم» و قبول تنوع و حقوق انسان ها، گروه ها و جوامع انسانی در کلیه ابعاد آن، تاکید داشت. از منظر مشروطه طلبان، آزادی بیان، آزادی رفتار، آزادی عقاید از یک سو، و حق دخالت و تاثیر گذاری بر کلیه امور اجتماعی، از حکومت و دولت گرفته تا قانون گذاری از سطوح کلان تا خرد، از جمله مهمترین حقوق هر فرد در اجتماع بود. علاوه بر پادکست مذکور، برای آشنایی هر چه بیشتر با فضای بحث، می توانید به سایت «سند ایران» sanadiran.com نیز مراجعه نمائید.
دستاوردهای انقلاب مشروطه و دولت مشروطیت به معنای دولتی که برآمده از آرمان ها و تفکرات بنیادی مشروطه بوده و ملزم به اجرای قوانین و مقررات مشروطه (اعم از قانون اساسی و متمم آن و نیز دیگر قوانین موضوعه مجلس شورای ملی در دوره های اول و دوم است) علیرغم باورهای عمومیِ القاء شده از طرف حکومت ها و دولت های مستقر در ایران و نیز تبلیغات مخالفین رنگارنگ آن انقلاب، بیش از حداکثر یک دهه (1285- 1295) در ایران دوام نیاورد و پس از آن، نام انقلاب مشروطه، رژیم مشروطه و استناد به قانون اساسی و متمم آن، بیش از هر چیز تبدیل به دستمایه های تبلیغاتی برای هویت و اعتبار بخشیدن به دولت ها و حکومت ها تبدیل شد. اما خود انقلاب و دستاوردهای آن، در غبار زمانه گم شد. ولی این موضوع، مانع از زنده بودن و تازگی آرمان های آن انقلاب پس از یکصد و هیجده سال نبوده و نیست. مجموعه چند قسمتی پادکست «انقلاب مشروطه، گمشده ای در غبار زمان» به مرور مختصری بر مهمترین و دستاوردهای آن انقلاب دارد.
در این اپیزود شما با ماهیت و کلیت پادکست بزنگاه های تاریخ معاصر آشنا میشوید.
در این اپیزود شما با ماهیت و کلیت پادکست بزنگاه های تاریخ معاصر آشنا میشوید.
fatemeh mohammadi
ممنون بابت این اطلاعات خوب و مفید🤍🌿
re.
آزادی در سال ۱۳۲۷ تا ۱۳۳۲ ؟واقعا شما پژوهشگر هستید ؟ شما در این پادکست هیچ بررسی تغییرات ساختاری نداشتید صرفا یک مونولوگ از تراوشات ذهنی خودتان بود ! آزادی مطبوعات رو اگر فقط به باختر امروز و مطبوعات کمونیستی هست بله اما بقیه که تعطیل شدند در زمان همین مصدق القش السلطنه شما از اونها اطلاعی ندارید. تعطیلی مجلس کجای قانون اساسی بود ؟ جناب یکم بیدار شو اگر خودت رو بخواب نزدی
Sh Shariatpanahi
با درود و سپاس، این قسمت پخش نمی شود.