مثنوی معنوی (الف لام میم)

بسم الله الرحمن الرحیممولانا دراینجا به حکایت مرد و زن اعرابی به ظاهر پایان می دهد اگرچه در حقیقت برای این معنا پایانی نیست

بسم الله الرحمن الرحیم خلیفه نه تنها سبوی مرد اعرابی را می پذیرد بلکه آن را پر از زر کرده به مرد عرب می دهد و او را از راه دجله رهسپار می کند و اعرابی در می یابد که خلیفه چه بخشنده و مهربان بوده

بسم الله الرحمن الرحیمحکایت مشهور مولانا برای این می آید که بگوید هنگام فنای دنیا هیچ علمی به کار نمی آید جز علم محو و فنای فی الله

بسم الله الرحمن الرحیمعشق تنها راه است ، اما عشق امر جزیی نابخردانه است چرا که او نیز زمانی به کل خود بر می گردد

بسم الله الرحمن الرحیمدر این گفتار مولانا نشان می دهد که چگونه مرد بادیه نشین که به خاطر دنیا به قصر خلیفه آمده بود شیفته خلیفه شده و بخشش دنیا را از یاد می برد

بسم الله الرحمن الرحیممولانا در اینجا اسرار این امر را شرح می دهد که صفت الهی نیازمند وجود گداست تا معنا پیدا کند همان گونه که گدا محتاج کرم خداست و البته برخی در صورت گدایانند و درویش حقیقی نیستند

بسم الله الرحمن الرحیممرد اعرابی به حرف زن گوش سپرده و کوزه ای از آب باران را برای هدیه به دارالخلافه می برد ...

بسم الله الرحمن الرحیمدر این جا مولانا پاسخ زن به شوهر اعرابیش را بیان می کند که او از مرد می خواهد تا به سوی خلیفه بخشنده ی زمان در بغداد برود و مرد از او می پرسد چگونه می تواند بدون بهانه و نسبت خویشی به درگاه شاه راه یابد ؟

بسم الله الرحمن الرحیممرد اعرابی می پذیرد که به خواست زن تن در دهد ، مولانا در این جا اشاراتی به آیات آفرینش آدم در قرآن کریم می کند و درباره آن تفسیری می آورد

بسم الله الرحمن الرحیمدر اینجا مولانا به ماجرای مرد و زن اعرابی بر می گردد که درآنجا مرد را مثالی برای عقل و زن را مثال نفس می گیرد ، هردو را برای معیشت این دنیا ضروری می داند ، در ادامه می خواهد صورت قصه مرد وزن را بیان کند چرا که بیان معنوی را کافی نمی داند و از همین جاست که می گوید صورت نماز و روزه برای عاشق خدا واجب است در عین حال که تمام معنا در این صورت نیست

بسم الله الرحمن الرحیمدر اینجا مولانا به این اشاره می کند که اهل دوزخ و بهشت گرچه در کنار هم زندگی می کنند اما با هم تفاوتی دارند که اهل دل آن را در می یابد ، با چشم حقیقی می توان زهر آغشته در شیرینی را دریافت و هر کسی در این ادراک در درجه ای قرار دارد. همین زهر ممکن است در مقامی نوش و شیرین باشد که این مقام، مقام انسان والا و ولی خداست

بسم الله الرحمن الرحيمدر اينجا مولانا داستان حضرت صالح عليه السلام را بيان مي كند و می گوید ناقه صالح همچون جسم صالحان و اولیای خداست...

بسم الله الرحمن الرحیمدر اینجا مولانا به این می پردازد که گمراهان به خاطر طرد اولیاست که گمراهند

بسم الله الرحمن الرحیمدر ان گفتار ژرفناک می بینیم که چگونه مولانا کفر و ایمان را عاشق خدا می داند

بسم الله الرحمن الرحیم در این گفتار می بینیم که پس از تهدید مرد زن به گریه وزاری روی آورده و به این وسیله سعی در خشنودی و رضای مرد دارد.. در ادامه مولانا درباره جایگاه زن سخن می راند