کتاب تولد اسرائیل ( نوشته صادق زیباکلام )

---

---

---

---

---

----

دانیال دروندای واقعی نوزده سال بعد از انتشار دانیال دروندای رؤیایی در ژانویه ۱۸۹۵ ظهور کرد . برخلاف ناجی رومان داستان دانیال دروندا که یک قهرمانی بود ، ناجی واقعی یک ضدقهرمان بود به نام کاپیتان آلفرد درایفوسا که به اتهام خیانت به کشورش بازداشت ، محاکمه و محکوم به زندان شده بود . درایفوس ارشدترین نظامی یهودی الاصل ارتش فرانسه بود ؛ اما در اوج موفقیت نظامی و رسیدن به جایگاهی که کمتر یهودی توانسته بود در ارتش های اروپایی به آن برسد ، او به اتهام دادن اسرار نظامی ارتش فرانسه به دشمن ( آلمان ) ، بازداشت می شود . درایفوس به شدت اتهام جاسوسی را انکار می کند اما دادگاه ویژه ای که برای رسیدگی به پرونده وی تشکیل می شود نهایتا اتهامات را وارد دانسته و درایفوس را محکوم به جاسوسی و خیانت به کشور فرانسه می کند . در پرونده اتهامی درایفوس ابهامات و اماواگرهای زیادی وجود داشت که اصل اتهام را به زیر سؤال می برد ؛ اما هیچ کس علاقه ای به جزییات پرونده نداشت چراکه محاکمه درایفوس به سرعت بدل به خبرسازترین ، مهیج ترین و داغ ترین موضوع خبری روز نه فقط در فرانسه که در کل اروپا و آمریکا در آمده بود .

در فصل یازدهم دیدیم که علیرغم ظهور مدرنیته در اروپا ، نفرت از یهودیها و دشمنی با آنها همچنان در میان بسیاری از اروپاییان باقی ماند . اگر چه انگیزه یا دلایل نفرت از یهودیها نسبت به قرون وسطی تغییر یافته بود . در گذشته مذهب و باورهای کلیسا بود که عواطف و احساسات علیه یهودی ها را به وجود آورده بود ؛ بنابراین انتظار می رفت که پس از رنسانس و ظهور مدرنیته ، خردگرایی ، اومانیسم ، روشنفکری و رخت بربستن آراء و اندیشه های دینی از عرصه مناسبات و تعاملات سیاسی و اجتماعی و چیرگی سکولاریسم ، نفرت از یهودیها چندان دیگر جایی در جوامع اروپایی نداشته باشد . یهودی ها بتوانند در کنار اروپایی ها و برخورداری از حق و حقوق اجتماعی برابر با آنها زندگی کنند ؛ اما آنقدرها طول نکشید که دشمنی با یهودیها و نفرت از آنها مجددا زبانه کشید . این بار نه مذهب آنان که فرهنگ ، تمدن ، عقبه تاریخی ، خاستگاه اجتماعی ، سبک و سیاق زندگی شان ، وضعیتی معیشتی و چگونگی کار و کسبشان و بالاخره و بالاتر از همه « نژاد ، یهودیها بود که بر جایگاه اتهام قرار گرفته بود . اگر در قرون وسطی یهودی ها به واسطه مذهبشان مشکل پیدا کرده و مورد بغض و کینه قرار داشتند ، در قرن نوزدهم اساسا به واسطه « نفس یهودی بودنشان » می بود که آماج حملات اروپاییها واقع شده بودند . به تعبیری وضع آنان این بار بدتر هم شده بود .

----

---

---

----

،---

🔺ظهور پدیده یهودی ستیزی دراروپای قرون وسطی [۱۷۰۰_۱۳۵] میلادی 🔹فصل دهم بدون تردید یکی ازمهمترین بخشهای کتاب تولد اسرائیل میباشد. دیدیم که تبعید یهودیها به اروپا توسط رومیها درقرن دوم عملا باعث قطع ارتباط آنان با فلسطین میشود. قطع ارتباط فیزیکی بتدریج باعث کم رنگ شدن ارتباط معنوی آنان با سرزمین مقدس شان هم میشود. تعدادکمی ازیهودیهای مومن همچنان درفلسطین زندگی میکنند اما شمار آنها به پانزده درصد جمعیت فلسطین بیشترنمیرسید. بعبارت دیگر فکر بازگشت به سرزمین مقدس عملا میان یهودیها به بایگانی تاریخ میرود. 🔹کلید درک بوجود آمدن اسرائیل دراواسط قرن بیستم درگرو این پرسش کلیدی وتاریخی است که چرا هجده قرن بعد مجددا فکر بازگشت به فلسطین برای یهودیهای ساکن اروپا احیاء شده و دهها هزار نفراز آنان به فلسطین بازمیگردند؟چرا و چه میشود تا آنان اروپای قرن بیستم را ترک کرده و به فلسطینی باز میگردند که چندین قرن عقب مانده‌تر از اروپا بود؟ این پرسش زمانی پیچیده‌تر میشودکه درمیابیم یهودیهای اروپایی فقط به فلسطین مهاجرت نمیکنند بلکه میلیونها تن ازآنان به آمریکا،کانادا،استرالیا،آرژانتین،آفریقای جنوبی و مناطق دیگر مهاجرت میکنند. نکته مهم دیگرآنست که فکربازگشت به فلسطین برای بسیاری از یهودیها به هیچ روی از روی‌ِانگیزه مذهبی نبود. بلکه خواهیم دید بسیاری ازمهاجرین،سکولار،سوسیالیست وناسیونالیست بودند. بنابراین تحولاتی دراروپای قرن نوزدهم رخ داده که باعث شده تا میلیونها یهودی عطاء زندگی به اروپا را به لقایش بخشیده و اروپا را پس ازهجده قرن ترک میکنند. 🔹آن تحولات را میتوان در"یهودی ستیزی" خلاصه نمود.پدیده ایی که درقرن نوزدهم متولد نشده بود و ازدیرباز،ودقیق ترگفته باشیم ازابتداء قرون وسطی بوجودآمده بود.طرفه آنکه شکل و شمایل آن درقرون نوزدهم وبیستم تغییرکرده بود. 🔹اکنون شاید بهتر بتوان درک نمود که چرا گفتیم فصل دهم یکی ازمهم ترین بخشهای کتاب تولد اسرائیل میباشد.چرا که دراین فصل به نخستین رگه های اولیه شکل گیری پدیده یهودی ستیزی آشنا میشویم. درابتداء تبعیدشان به اروپا درقرن دوم،وضعیت یهودیها چندان بد نبود.اما با مسیحی شدن اروپاییها درقرون بعدی بتدریج آنان به یهودیها بچشم قاتلین حضرت عیسی مسیح(ع)نگریستند که حاضر به توبه هم نبودند. با شروع قرون وسطی وحاکمیت کلیسا وضع یهودیها اسفبارترشدو درهیبت گروهی مطرود وبی دین درآمدند

-----

--------

🔺تاریخ فلسطین بعد از تبعید یهودیها 🔹رومیها پنجمین قدرتی بودند که درطول دوهزار سال استقرار یهودیها در سرزمین فلسطین آنجا را تصرف نمودند. با این تفاوت که آمدن آنها به فلسطین به دوهزارسال سکونت یهودیها در آنجا پایان بخشید. رومیها نه تنها به اقامت یهودیها در فلسطین پایان بخشیدند بلکه اجازه هیچ مسافرتی حتی برای زیارت هم بآنها نمیدادند. 🔹تعداد کمی یهودیهای بسیار مؤمن سعی میکردند در فلسطین زندگی کنند. تعداد آنان حداکثر 15درصد جمعیت فلسطین بیشتر نمیشد. اگرچه یهودیها همچنان یهودی باقی ماندند اما زندگی در فلسطین بعنوان سرزمین موعود یا مقدس بعنوان بخشی از اعتقادات یهودیت بتدریج منتفی شد. 🔹بازگشت به فلسطین هجده قرن بعد مطرح گردید، آنهم نه به انگیزه‌های دینی بلکه بواسطه تحولاتی که در اروپای قرن نوزدهم و نیمه اول قرن بیستم اتفاق میفتاد. 🔹در قرن هفتم قدرت جدیدی توانست به قریب هشتصد سال فرمانروایی رومیها بر فلسطین پایان بخشد. قدرت جدید اعراب بودند که در سایه ایدئولوژی نیرومندی بنام اسلام در زمان خلیفه دوم مسلمین عمربن‌خطاب توانستند تمامی خاورمیانه، مصر و شمال آفریقا، بین‌النهرین و ایران تا شبه‌قاره هند را تصرف نمایند. فرمانروایی مسلمین بر فلسطین بمدت پنج قرن بطول انجامید. 🔹از اواخر قرن یازدهم صلیبیون یا جهادگران مسیحی برای بازپس‌گیری آنچه که آنان "سرزمین مقدس" مینامیدند از مسلمین، از اروپا براه افتادند. در ابتداء آنان موفق به تصرف فلسطین شدند اما مسلمین با نیرویی جدید موفق به بازپس‌گیری مجدد فلسطین شدند. دست بدست شدن فلسطین میان مسلمین و مسیحی ها چندین بار دیگر اتفاق افتاد تا سرانجام در اواسط قرن سیزدهم مسلمین پس از تصرف فلسطین بنادر مشرف بر دریای مدیترانه را تخریب کردند تا اروپایی‌ها نتوانند از دریا به فلسطین نزدیک شوند. 🔹نیم قرن بعد مملوکها که قبائل مسلمان‌شده ترک‌نژاد آسیای میانه بودند، موفق شدند مصر و فلسطین را متصرف شوند. مملوکها یک‌قرن و نیم بر فلسطین حکمرانی نمودند تا قدرت جدیدی که ترکان عثمانی بودند، در اواسط قرن پانزدهم موفق به تصرف فلسطین از مملوکها شدند. ترکان عثمانی بمدت پنج قرن تا جنگ جهانی اول، فلسطین را در تصرف داشتند. 🔹در سال ۱۹۱۷ و با شکست عثمانی‌ها، فلسطین تحت قیمومیت انگلستان درمیاید تا۳۱ سال بعد در سال ۱۹۴۸ مجمع عمومی سازمان ملل رأی به تقسیم فلسطین به دو بخش یهودی و عرب میدهد.

✍️قسمت دوم کتاب تولد اسرائیل سال‌های [۱۹۴۸ - ۱۳۵ ]میلادی | ۴مرداد۹۹ 🔹در ابتداء ارائه کتاب تولد اسرائیل گفتیم که بدون یک آشنایی اجمالی با چهارهزارسال تاریخ یهودیت، بهیچروی نمیتوان فهمید که چرا و چه میشودکه کشور اسرائیل در سال۱۹۴۸ بوجود می‌آید.بی اطلاعی از تاریخ لاجرم ختم به ناکجا آبادِ تئوری های توطئه رایج پیرامون چگونگی بوجود آمدن اسرائیل در ایران میشود. 🔹چهارهزارسال تاریخ یهودیت را با اندکی تسامح میتوان به دو مقطع قبل و بعد از میلاد تقسیم نمود. مقطع نخست از مهاجرت گروه کوچکی از اقوام سامی از جنوب عراق امروزی به سرزمین فلسطین دوهزارسال قبل ازمیلاد شروع شده و در قرن دوم میلادی بپایان می‌رسد.این گروه را ما بنام یهودی‌ها می‌شناسیم.آنان چند ویژگی داشتند که بعد از چهارهزارسال همچنان پابرجاست. نخست اعتقادشان بخدای نادیده بود.خصوصیت دومشان آن بود که کسی نمیتوانست به آئین آنان درآید.یک یهودی میبایست از بطن یک مادر یهودی متولد شود. مبناء دیگرشان آن بود که سرزمین کنعان که بعدها توسط رومی‌ها نام آن به فلسطین تغییر می‌یابد،از جانب خدای نادیده به آنان اعطاء شده.چه این روایت را باور کنیم و چه آن را باور نداشته و افسانه بپنداریم، واقعیت آنست که یهودی‌ها به مدت دوهزارسال در آن سرزمین زندگی کرده و در مقاطع زیادی بر آن فرمانروایی هم می‌کردند. 🔹با تحولات مهم آن دوهزار سال در ۸فصل گذشته کم و بیش آشنا شدیم.دیدیم که قدرتهای متعددی به فلسطین هجوم آورده و آنجا را تصرف می‌کردند.حاکمیت آنان بعضاً چندین قرن به درازا می‌کشید. از جمله این قدرتها رومی‌ها بودند که در نخستین سده قبل ازمیلاد،دامنه امپراطوری عظیم آنان از اروپا به خاورمیانه می‌رسد.همانند سایر امپراطوری های دیگر،حاکمیت رومی‌ها با مقاومت یهودی‌ها روبرو می‌شود.سرانجام پس از دو قرن یهودی‌ها علیه رومی‌ها قیام می‌کنند. آن قیام بدل به یک نقطه عطف سرنوشت ساز در تاریخ یهودیت می‌شود.رومی‌ها که از نا آرامی‌های یهودی‌ها به ستوه آمده بودند پس از درهم شکستن مقاومت آنان کلیه یهودی‌ها را که تعدادشان به یک و نیم میلیون تن می‌رسیده به اروپا تبعید می‌کنند و دیگر هم اجازه بازگشت حتی برای زیارت اماکن مقدسشان را هم به آنان نمی‌دهند. کلید فهم چرایی بوجود آمدن اسرائیل در گرو نحوه تعامل اروپایی ها با اقلیت یهودی می‌باشد.در فصول آینده خواهیم دید که چرا علیرغم گذشت قرنها زندگی در اروپا، بسیاری از یهودی‌ها دیگر حاضر به زندگی در آنجا نبودند و بسیاری بعد از گذشت هجده قرن به سرزمینهای دیگر ازجمله به فلسطین بازگشتند.

-----------

دور سوم جنگ میان یهودی ها با رومی ها سرانجام در سال ۱۳۱ میلادی آغاز شد و چهار سال بعد در اواخر سال ۱۳۵ میلادی به پایان رسید ، بسیاری از جنبه های اصلی این جنگ نیز همانند دو دور پیشین بود . در ابتدا یهودی ها موفق شدند پیروزی های نظامی مهمی به دست آورند . اما با ورود لژیون های قدرتمند از روم و سایر مناطق تحت امر امپراطوری کفه نظامی علیه یهودی ها چرخید تاکتیک فرماندهان رومی این بار نیز مشابه نبردهای قبلی بود . محاصره شهرها ، دژها و انبوه سپاهیان مجهز و مراکز دفاعی یهودی ها بدون آنکه چندان عجله و شتابی برای تسخیر آن به خرج دهند . رومی ها موفق می شدند پس از یک محاصره طولانی و مرگبار که ماه ها و بعضا یکی و دو سال به درازا می انجامید ، به تدریج منطقه محاصره شده را از پای درآورند . بسیاری از یهودی ها در جریان محاصره شهرهایشان یا از فرط گرسنگی یا شیوع بیماری های عفونی همچون طاعون تلف می شدند و وقتی نیروهای دفاعی شهر رو به تحلیل می رفت ، رومی ها وارد قلاع و دژهای یهودی ها شده ، مدافعین را معمولا از دم تیغ گذرانیده و زنان را به اسارت می گرفتند .