NRC Onbehaarde Apen
Subscribed: 20,196Played: 684,969
Subscribe
© Mediahuis NRC B.V.
Description
Onbehaarde Apen is de wekelijkse wetenschapspodcast van NRC. Gemma Venhuizen bespreekt met de wetenschapsredactie kleine ontdekkingen, wilde theorieën, wereldschokkende inzichten en alles wat daar tussenin zit.
378 Episodes
Reverse
De één roemt het schrijfgevoel, de ander de ervaring de esthetiek: wie denkt dat de computer het schrijven met een vulpen heeft vervangen, heeft het mis. Vulpennen zijn populair en inktbedrijven experimenteren steeds meer met nieuwe kleuren. Hoe werkt een vulpen? Wat is het geheim van goede inkt? En mag je je vulpen echt nooit aan een ander uitlenen? Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl. Host: Gemma VenhuizenGasten: Ellen de Bruin en Karel KnipRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
CAR-T, een therapie die ziekmakende cellen opruimt, was al veel belovend in kankeronderzoek, maar laat nu ook goede resultaten zien bij het behandelen van auto-immuunziektes. Helaas is de behandeling extreem duur. Ziekenhuizen willen daarom de behandeling zelf maken. Hoe ver zijn ze daarmee? En is genezing met CAR-T mogelijk?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl. Host: Gemma VenhuizenGasten: Karlijn Saris en Sander VoormolenRedactie: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Een fluisterende stem, zacht getik, gefriemel met een papiertje — voor miljoenen mensen is het pure ontspanning. ASMR, een zintuiglijke sensatie die via video of audio mensen tot rust brengt, is een wereldwijd internetfenomeen. Maar wat gebeurt er precies in je brein? Is het een serieus te nemen zintuiglijke reactie, of gewoon goed verpakte pseudowetenschap? En moeten we niet vaker met een open blik naar dit soort fenomenen kijken?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl. Host: Gemma VenhuizenGasten: Jelka Pospig en Sander VoormolenRedactie en montage: Liz DautzenbergZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
1Een wolk van een baby, de strijd tegen kanker, de economie die hapert als een oude motor. Metaforen kunnen ons helpen situaties of verschijnselen in één krachtig beeld te vatten, ook in de wetenschap. Maar metaforen zijn meer dan stijlfiguren: ze sturen en beïnvloeden ook ons denken, vaak zonder dat we het doorhebben. En ze kunnen ons misleiden. Hoe werken metaforen precies? Waar komen ze vandaan? En is er een risico aan het gebruik van metaforen? Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl. Host: Gemma VenhuizenGasten: Ellen de Bruin en Sjoerd de JongRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
In 1769 maakt de Polynesische meesternavigator Tupaia een zeekaart voor de Engelse ontdekkingsreiziger James Cook. Al kort daarna werd de kaart bespot door westerlingen als onbegrijpelijk en zwak. Maar in 2019 achterhaalden twee Duitse wetenschappers hoe de kaart moet worden gelezen.Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl. Host: Gemma VenhuizenGast: Lucas BrouwersCo-host: Hendrik SpieringProducer: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Donald Trump schept dagelijks zoveel onzekerheid met zijn importheffingen, dat economen overuren maken in het voorspellen van de toekomst. En er zijn meer vragen waar ze mee worstelen. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als er een financiële crisis uitbreekt? Financieel journalist Menno Tamminga zocht uit: kun je de toekomst eigenlijk wel voorspellen met een rekenmodel? Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl. Host: Gemma VenhuizenGast: Menno TammingaRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Speculeren over de toekomst doen we allemaal, maar deelnemers van online forecasting-toernooien pakken het serieuzer aan. En met succes. Laura Wismans dook in hun wereld en wilde weten: wat maakt hun voorspellingen zo betrouwbaar? Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nlHost: Gemma VenhuizenGast: Laura WismansRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Potscherven uit de middeleeuwen, houtskool uit de steentijd: diep in de bodem zit het verleden, wachtend om in de toekomst opgegraven te worden. Toch laten archeologen de grond liever met rust. Wetenschapsjournalist Theo Toebosch zocht uit: waarom wordt veel archeologisch erfgoed in de grond bewaard?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nlHost: Laura WismansGast: Theo ToeboschRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Ze leiden tot straten die blank staan en kelders die onderlopen: flash floods. Die plotselinge overstromingen door hevige regenval zullen door klimaatverandering steeds vaker voorkomen. Wetenschapsjournalist Marit Verbeek zocht uit: hoe kan Nederland zich wapenen tegen deze razendsnelle wateroverlast?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nlHost: Gemma VenhuizenGast: Marit VerbeekRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Van orakels tot koffiedik kijken – voor veel heersers uit het verleden waren tekens en voorspellingen geen bijgeloof, maar belangrijke hulpmiddelen bij grote beslissingen. Geschiedenisredacteur Bart Funnekotter keek mee in de glazen bol en zocht uit: welke voorspellingen hebben het verloop van de geschiedenis nu écht beïnvloed?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze ombudsman via ombudsman@nrc.nlHost: Gemma VenhuizenGast: Bart FunnekotterRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Minder regen en meer zon: het wordt steeds vaker en langer droog. In Nederland vallen vennen nu regelmatig droog. Wat betekent dit voor de dieren in en rond het water? En wat zegt de verdroging over de toekomst van het Nederlands landschap?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl. Host: Laura WismansGasten: Gemma Venhuizen en Sarah OuwerkerkRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Een programma dat wiskundige bewijzen kan leveren, een digitale assistent die meekijkt met ploeterende wiskundigen. Kunstmatige intelligentie betreedt met rasse schreden het terrein van de wiskunde. Wat kan AI eigenlijk toevoegen aan mathematisch onderzoek? En waar liggen de grenzen?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl. Host: Gemma VenhuizenGasten: Alex van den Brandhof en Ellen de BruinRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Tien jaar na de terugkeer van de wolf woedt het maatschappelijk debat over zijn plek in Nederland heviger dan ooit. Sommigen zijn verrukt dat de wolf hier weer is, anderen zien het beest als een serieuze bedreiging van mens en dier. Hoe zijn die wolven hier eigenlijk terechtgekomen? Waarom hebben wij hier zo veel last van het dier en een land als Duitsland veel minder? Welke toekomst heeft de wolf in Nederland?Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Host: Laura WismansGasten: Nienke Beintema & Dorine Booij Redactie en montage: Rosa van Toledo Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
In een tijd waar veel medische aandoeningen worden gedeeld, voelen de chronische darmziektes colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn als het laatste taboe. Poepen houden we het liefst privé. Maar erover praten is wél belangrijk. In deze speciale aflevering van Onbehaarde Apen gaat Gemma in gesprek met arts Nanne de Boer, Crohn-patiënte Jane van der Vloodt én haar eigen moeder Olga Lohman (78), die al bijna een halve eeuw colitis ulcerosa heeft.Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Shownotes:Lees meer over chronische darmziektes via de patiëntenorganisatie Crohn & Colitis NL.Hoe leg je je kinderen uit dat je de ziekte van Crohn hebt? Het kinderboek "Mama heeft Crohn" is gratis te bestellen.Idee: Gemma Venhuizen Redactie, interviews en regie: Gemma Venhuizen en Jeanne GeerkenMontage: Jeanne GeerkenMixage: AudiochefMet dank aan: Nanne de Boer, Jane van der Vloodt en Olga LohmanZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Bijna 90 procent van de wereldbevolking draagt herpes bij zich, soms zichtbaar als koortslip of gordelroos, soms sluimerend diep in het lichaam. Onderzoeken laten zien dat er een mogelijk verband is tussen herpes en alzheimer. En uit nieuw onderzoek blijkt een vaccin tegen gordelroos de kans op alzheimer kan verkleinen. Hoe gaan herpesvirussen in het lichaam te werk? Op welke manier spelen ze een rol bij het ontstaan van alzheimer? En wat doet dat vaccin precies? Correctie (maandag 2 juni 2025): in een eerdere versie van deze aflevering werd herpes simplex 2 als veroorzaker van genitale wratten genoemd. Dat is fout, herpes simplex 2 veroorzaakt genitale herpes, pijnlijke en jeukende blaasjes aan de geslachtsorganen. Dit is gecorrigeerd in de nieuwe versie. Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Host: Gemma VenhuizenGasten: Karlijn Saris en Sander VoormolenRedactie en montage: Rosa van ToledoZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Alcohol is bijna net zo oud als het heelal zelf. De consumptie door zoogdieren begon een stuk recenter - zo’n zestig miljoen jaar geleden, in de vorm van gistend fruit. Hoe werd de stap gezet van zulke ‘natuurlijke’ alcohol naar bier, wijn en whisky? Wat doet drank met je sociale skills en met je lijf? En kun je aangeschoten raken van alcoholvrij bier?Een speciale live aflevering opgenomen vanuit de Wageningen University and Research (WUR). In het eerste deel bespreken Hendrik Spiering en Bart Funnekotter de geschiedenis van alcohol en in het tweede deel wijden Martine Kamsma en Sander Voormolen zich aan de gezondheidsaspecten van alcohol. Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Host: Gemma VenhuizenGasten: Bart Funnekotter, Martine Kamsma, Hendrik Spiering, en Sander VoormolenRedactie en montage: Rosa van ToledoFoto: Klaus Vedfelt / GettyImagesZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Ze laten je eerst lachen – en dan nadenken. De Ig Nobelprijzen zijn de vrolijke tegenhangers van de échte Nobelprijzen, voor onderzoek dat op het eerste gezicht absurd lijkt, maar bij nader inzien vaak verrassend diepgaand is. Wat zegt deze humoristische kant van de wetenschap over hoe onderzoek werkt – en waarom is dwaze nieuwsgierigheid soms precies wat de wetenschap vooruithelpt?Presentatie: Laura WismansGasten: Gemma Venhuizen, Hendrik SpieringRedactie & montage: Liz DautzenbergOp woensdagavond 14 mei om 20.00 nemen we een interactieve live-aflevering op, met quiz, blindproeverijen én drunken monkeys, in café The Spot op de campus in Wageningen. Tickets kun je kopen via: nrc.nl/onbehaardeapenliveHeb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Sommige mensen zien de wereld door een roze bril, terwijl anderen altijd uitgaan van het ergste. Waarom is de één optimist en de ander een pessimist? Hoe ontstaat zo'n houding ten opzichte van het leven? Bestaat er zoiets als een optimistische of pessimistische tijdsgeest en wat zien we ervan terug in de biologie en de psychologie?Op woensdagavond 14 mei om 20.00 nemen we een interactieve live-aflevering op, met quiz, blindproeverijen én drunken monkeys, in café The Spot op de campus in Wageningen. Tickets kun je kopen via: nrc.nl/onbehaardeapenliveHost: Gemma VenhuizenGasten: Sjoerd de Jong en Hendrik SpieringRedactie en montage: Jeanne GeerkenZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
De Romeinen gebruikten al beton in veel van hun bouwwerken, bijvoorbeeld het Pantheon in Rome. Tegenwoordig zit beton in bijna alle bouwconstructies. Maar cement, het bindmiddel dat het zand en grind bij elkaar houdt, is enorm vervuilend. Chemisch gezien zijn er mogelijkheden om de cement- en betonsector verduurzamen. Maar zullen die ook doorbreken?Host: Gemma VenhuizenGasten: Laura Wismans en Milo van BokkumRedactie en montage: Jeanne GeerkenZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Onbehaarde Apen ging wadlopen in het grootste droogvallende getijdengebied ter wereld en zag er de constante beweging van water en zand. Prachtig, maar die beweeglijkheid leidt ook tot praktische problemen. Zo moet er bij Ameland dagelijks gebaggerd worden om de razendsnel dichtslibbende vaargeul open te houden. De kosten lopen in de miljoenen. In hoeverre moeten we het woeste wad zijn gang laten gaan? Kunnen we eigenlijk wel ingrijpen tegen de constante verzanding?Heb je vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via podcast@nrc.nl.Host: Laura WismansGasten: Gemma Venhuizen en Marit VerbeekRedactie en montage: Jeanne GeerkenFoto: Jilmer Postma/ANPZie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.
Download from Google Play
Download from App Store
United States
Armoede ten top, een podcast herhalen, ze moeten zich schamen.
Waarom wel dol op een wolf ,maar een lief muisje of een ratje niet ,en zonder vergunning gedood mag worden
zo goed, dit!
1e reactie, ongelofelijk dat BMI als uitgangspunt wordt gebruikt. Dat is wel echt achterhaald, ook al wordt het genuanceerd.
Ik ben bang dat dit de niet ge-edite versie is.
Tekenbeet. Presentator: 'vreselijk', 'gruwelijk', 'doodeng'. Hou het eens wat objectiever zou ik zeggen. Is toch van Nrc?
Ik mis Lucas!
Herhaling is wat mij betreft een doodzonde in podcastland. Plaats dan gewoon niets. #onzinnig
Geweldig interessant.
Zou het output volume va OA-afleveringen wat hoger kunnen zodat het op gelijk niveau is met andere podcasts? Bvd!
interessant. MBD staat trouwens voor minimal brain dysfunction niet voor damage. Rain Man ging over een 'Idiot Savant', niet over het 'gewone ' autisme. En gaf daar een heel goed beeld van.
Er werd een paar keer gezegd de gevolgen op lange termijn van RNA zijn niet duidelijk maar wat die gevaren zouden kunnen zijn is jammer genoeg niets over gezegde
Zeer beperkte scope. Gaat alleen maar over lithium-ion en is vooral Musk fanparty.
Wat een geweldige podcast. Elk onderwerp wordt flink uitgediept, ik leer altijd weer iets! Ook een gezellige sfeer aan tafel :)
na de aflevering geluisterd te hebben vraag ik me dan toch wel heel erg af wanneer deze "klassieke" rolverdeling dan WEL is ontstaan. Als het niet vanuit de jager en verzamelaar tijd komt, is er dan wel een andere periode die echt gezien kan worden als de opkomst van deze gedachtegang?
bij de opname is iets fout gegaan. stemmen klinken door elkaar
Fantastisch !
pietermannen koop ik sinds deze zomer geregeld bij de visboer. voor weinig geld. heerlijk visje.er zitten wel scherpe kieuwen op maar denk dat de gifkieuwen er dan al af zijn gesneden
mijn leven, wat er nog rest is gered ik kan niet goed meer lezen want met iedere pagina, ieder woord en letter lees ik anderen niet nu kan ik in ieder geval een boek lezen over een onderwerp en naar een podcast luisteren over een totaal ander onderwerp en ook de lui geworden hond vaart en wel bij ben erg blij
was het teveel gevraagd om aan te stippen dat Bart van Loo een uitstekend boek uit heeft over de Bourgondiërs en een onderhoudende podcast met dezelfde naam.