Heimsglugginn

Fyrsti þáttur af þrem um blúsarann Skip James sem hóf feril sinn í Yazoo í Mississippi. Hann var verkamaður, bruggari, melludólgur, barpíanisti og blúsgítarleikari, þar til hann gerðist prestur. Skip James spilaði svonefnt þriggja fingra pikk, en notaði aldrei slide gítartækni. Hann var þekktur fyrir háa falsetturödd sína, sérkennilegt hljómfall og hvernig hann stillti gítarinn sinn í opinn E-moll hljóm. Hann var helsti fulltrúi Bentonia stílsins. Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Fjallað um árin þegar hann spilaði tónlist á vændishúsum og var sjálfur melludólgur, einnig um tímann sem hann starfaði með Henry Stuckey sem kenndi honum að stilla gítarinn á nýjan hátt. Samningurinn við Paramount útgáfuna og upptökuferði sem hann fór til Grafton kemur við sögu sem og árin þegar hann snrri bakinu við blúsnum og gerðist predikari og stjórnandi gospelsönghóps. Umsjón: Jónatan Garðarsson

Þriðji þáttur um blúsarann Skip James. Fjallað um árin þegar hann stundaði trúboð, sem og þegar hann varð að vinna fyrir sér við skógarhögg og sem verkstjóri á ökrunum í Mississippi. Meginhlutinn fjallar þó um árin milli 1964-1969, sem voru síðustu ár hans. Þá naut hann nokkurrar frægðar, en þar sem hann var að berjast við krabbamein og gat ekki sinnt tónlistinni sem skyldi var hann bláfátækur fram á síðasta dag. Umsjón: Jónatan Garðarson

Þriðji þáttur um Little Brother Montgomery. Fjallað um seinni hluta ævi hans eftir að hann kom til Chicago. Sagt er frá því með hvaða fólki hann starfaði á þessum árum og hvaða áhrif hann hafði á þróun þeirrar borgarblús tónlistar sem varð til í þéttbýlinu og mannmergðinni í Chicago, þar sem nokkur hundruð þúsund blökkumanna frá Suðurríkjunum settust að árunum milli 1940 og 1970. Umsjón: Jónatan Garðarsson

Fyrsti þáttur um gítarleikarann Lonnie Johnson, sem varfrá New Orleans. Hann lærði að spila á fiðlu, en tók sjáflur upp á því að læra á gítar, banjo, mandolin, paníó, orgel og bassa. Hann starfaði með strengjasveit föður síns frá 14 ára aldri og síðan tóku aðrar hljómsveitir við. Hann var í hópi tónlistarmanna sem sendir voru á vegum Bandaríkjastjórnar til að skemmta bandarískum hermönnum á vígvöllum Evrópu undir lok fyrri heimsstyrjaldarinnar. Þegar hann snéri heim til New Orleans 1919 komst hann að því að foreldrar hans og 11 systkini höfðu látist af völdum spænsku veikinnar 1918. Aðeins einn bróðir hans komst að fyrir utan hann sjálfan og héldu þeir nánu sambandi næstu árin.

Annar þáttur um gítarleikarann Lonnie Johnson, sem hóf ferilinn í New Orleans í klassískri tónlist og vann blúskeppni í St. Louis sem færði honum 7 ára plötusamning. Eftir gaf hann út eina tveggja laga 78 snúninga plötu á mánuði í eigin nafni og spilaði inn á fjölda hljómplatna með söngkonunni Victoriu Spivey, tók upp með Hot Five Hljómsveit Louis Armstrong og fleiri flytjendum. Fjallað um einkalífið og starfið, eftir að hann settist að í New York og fór í reglulegar ferðir til Chicago.

Fjallað um samstarf hans við jazzgítarleikarann Eddie Lang sem spilaði með Lonnie inn á plötur undir nafninu Blind Willie Dunn, þar sem Eddie var hvítur en Lonnie svartur. Einnig leikið lag þar sem Lonnie spilaði með hljómsveit Duke Ellington og fjallað um tímabilið rétt fyrir 1930 á meðan allt lék í lyndi á bandarískum fjármálamörkuðum.

Fjallað um stutt ástarsamband Lonnie Johnson og söngkonunnar Bessie Smith og hvernig hann samdi lög til hennar þar sem hann lýsir hugarástandi sínu og vandræðagangi þar sem hann var á sama tíma enn kvæntur Mary Johnson og átti með henni 6 börn. Einnig fjallað um hvaða áhrif andlát Eddie Lang vinar hans hafði á hann.

Fjallað um árin 1930 til 1937 þegar Lonnie Johnson tók upp síðustu lög fyrir Okeh útgáfuna og starfaði t.d. með söngkonunni Clöru Smith sem var kölluð Queen of the Moaners. Síðustu lögin sem hann tók upp fyrir Okeh eru leikin. Sagt frá tímanum í Cleveland í Ohio áður en hann flutti til Chicago 1937 og snéri sér aftur að tónlistinni.

Sjötti þáttur um gítarleikarann Lonnie Johnson. Fjallað um kreppuárin eftir að hann skyldi við Mary eiginkonu sína og fluttist til Chicago. Þar hófst hann handa við að byggja feril sinn upp á nýtt eftir að hafa misst samninginn við Okeh útgáfuna 1932. Hinn klóki Lester Melrose átti sinn þátt í að koma Lonnie aftur í samband við þekkta tónlistarmenn og skapa honum aðstæður sem urðu til þess að hann náði að vinna fyrir sér með tónlist, þó hann tæki að sér önnur störf líka eins og venja var meðal blúsara í Chicago.

Sjöundi þáttur um blúsgítarleikarann Lonnie Johnson. Fjallað um Chicago árin og þegar hann fór í ferð til vesturstrandarinnar. Þar hlustaði hann á King Cole Trio og heillaðist af dægurlagablúsnum sem það tríó var með á efnisskrá sinni. Hann tók upp sitt vinsælasta lag eftir það sem hét Tomorrow Night og seldist í 3 milljón eintökum. Hann tók einnig upp blúslög eftir hvíta kántrýtónlistarmenn, rytmablús og sitthvað fleira. Á þessum tíma skipti Lonnie úr hljómgítar í rafmagnsgítar og lagði línuna fyrir rafblúsara sem voru að hasla sér völl í Chicago.

Áttundi og síðasti þáttur um brautryðjandann Lonnie Johnson. Fjallað um ferð hans til Bretlands 1952 og árin eftir það þegar hann bjó í Fíladelfíu og Ontario. Hann starfaði sem húsvörður í Fíladelfíu, kvæntist aftur og eignaðist eina dóttur og byrjaði aftur að taka upp tónlist eftir að hafa verið enduruppgötvaður 1959. Hann tók einnig upp blúslög eftir hvíta kántrýtónlistarmenn, rytmablús og sitthvað fleira. Hann settist að í Ontario í Kanada 1965, opnaði blúsklúbb 1966 og andaðist 1970, ári eftir að hafa lent í slysi á gangbraut í Toronto.

Fjallað um nokkrar konur sem fengust við blústónlist og gospelblús á fyrri hluta 20. aldar. Helen Humes söng blúslag inn á plötu 13 ára, árið 1927, en varð seinna fræg jazzsöngkona. Einnig koma við sögu Sister O.M. Terrell, Sister Mary Nelson, Rev. Bessie Johnson og Memphis Sanctified Singers, Merline Johnson, Lucille Bogan og Rosetta Howard.

Fjallað um Josh White sem hóf ferilinn sem fylgdarsveinn blindra blústónlistarmanna ungur að árum. Hann lærði sitthvað af þeim og spilaði inn á fyrstu plötuna 18 ára, yngstur allra blúsara til að hljóðrita svonefnda Race Music eins og tónlist þeldökkra var nefnd í upphafi. Hann tók upp undir nöfnunum Pinetop Tom, The Singing Christian og Josh White. Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Blússöngvarinn Josh White hóf feril sinn átta ára gamall sem fylgdarmaður blindra blúsara í Suðurríkjunum. Hann spilaði fyrst inn á hljómplötu 14 ára en varð síðar einn áhrifamesti blúsari á fyrri hluta 20. aldar. Josh White var aðallega þekktur sem þjóðlaga- og mótmælasöngvari undir lok ferils síns. Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Fyrri þáttur um Blind Willie Johnson. Hann söng nærri helming laganna sem hann hljóðritaði með fyrri eiginkonu sinni Willie B. Harris. Hann hvarf í mannhafið 1930 eftir að hafa hljóðritað þrjátíu lög á tæplega þremur árum. Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Seinni þáttur um blúsarann Blind Willie Johnson sem hljóðritaði 30 lög á tímabilinu desember 1927 til apríl 1930, aðallega gospel lög með blúsáhrifum. Hann var predikari seinni hluta æviinnar og dó úr vosbúð 1945. Eitt laga hans var valið sem fulltrúi mannkyns þegar Voyager geimfarið var sent í könnunarleiðangur út í himingeiminn 1977. Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Fjallað um blúsarana Walter Hawkins, sem var kallaður Buddy Boy Hawkins, Sleepy John Estes, Oscar Buddy Woods og bræðurna Robert og Harley Hicks.

Í Heimsglugga dagsins fjallar Bogi Ágústsson um innanmein í grænlenska stjórnarflokknum Siumat en nokkrir þingmenn krefjast afsagnar Kim Kielsen, flokksformanns og formanns grænlensku landsstjórnarinnar. Hann lætur óánægju með störf sín ekki á sig fá og ætlar að sitja sem fastast. Bogi segir líka frá óvæntum úrslit í forkjöri forsetakosninga í Argentínu og áhyggjum í bæði Bandaríkjunum og Þýskalandi af versnandi efnahagshorfum í heiminum.

Boris Johnson fór í fyrstu utanlandsferðina sem forsætisráðherra Bretlands og leiðin lá til Berlínar þar sem hann ræddi útgöngu Breta úr Evrópusambandinu við Angelu Merkel, kanslara Þýskalands. Donald Trump, Bandaríkjaforseti, hætti við opinbera heimsókn til Danmerkur vegna þess að hann móðgaðist þegar Mette Frederiksen, forsætisráðherra Danmerkur, lýsti hugmynd Trumps um að kaupa Grænland sem fáránlegum, absurd. Danir hafa verið með tryggustu bandamanna Bandaríkjanna og vonast til að Grænlandsmálið verði ekki til þess að snurða hlaupi í þráðinn. Í viðtalið við TV2 færðist Frederiksen undan því að endurtaka orðið absurd. Gríðarlegir skógareldar í frumskóginum í Amazon valda fólki um allan heim miklum áhyggjum. Jair Bolsonaro, forseti Brasilíu, er ekki í hópi þeirra.