Discover
Ondertussen in de kosmos
Ondertussen in de kosmos
Author: de Volkskrant
Subscribed: 1,235Played: 52,733Subscribe
Share
© 2025 De Volkskrant
Description
Alles wat zich afspeelt in de kosmos - en dus ook op planeet Aarde - wordt in deze wekelijkse podcast besproken door de wetenschapsredactie van de Volkskrant. Tonie Mudde, zijn verslaggevers en academici bekijken de wereld met een onderzoekende bril.
214 Episodes
Reverse
Of het nu gaat om thema's als asiel, woningen of polarisatie: er lopen in Nederland wetenschappers rond die hier al decennia lang onderzoek naar doen. Wat zou er gebeuren als deze knappe koppen het voor het zeggen hebben? Voor dit gedachte-experiment interviewde wetenschapsjournalist Maarten Keulemans 16 wetenschappers met uitzonderlijk veel kennis op een bepaald maatschappelijk terrein. Welke koers zouden zij kiezen voor het land, als zij minister zouden zijn? Het levert verrassende en hoopgevende inzichten op. Liveshow vanuit Tivoli in Utrecht.Presentatie: Tonie MuddeSee omnystudio.com/listener for privacy information.
De angst voor vijandige drones zit er goed in. Overal in Europa worden ze gespot, waarbij soms complete vliegvelden komen stil te liggen uit vrees voor een aanslag. Europa wil nu zelfs ter bescherming een enorme ‘drone wall’ bouwen. Maar hoe detecteer je iets wat zo klein en wendbaar is als een vogel? En: hoe haal je zo’n verdachte drone vervolgens veilig uit de lucht? Wetenschapsredacteur George van Hal zocht het uit. Studenten opgelet! De Volkskrant biedt een gratis studentenabonnement aan, af te sluiten via volkskrant.nl/studenten Presentatie: Tonie MuddeEindredactie: Corinne van Duin, Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.
In Tivoli Vredenburg vond de eerste cross-over plaats tussen de wetenschapspodcast Ondertussen in de kosmos en de cultuur- en tijdgeestpodcast Culturele bagage. Nog voordat de stembussen sloten, doken we in de vraag wat je stem nu écht bepaalt. Stem je wel zo rationeel als je denkt? Of laat je je toch leiden door iemands uitstraling of vibe? Hosts Esma Linnemann en Tonie Mudde gaan hierover in gesprek met wetenschapsredacteur Maarten Keulemans en columnist Emma Curvers. Ook natuurredacteur Jean-Pierre Geelen schuift aan, om te vertellen hoe dieren hun leiders kiezen.Presentatie: Tonie Mudde, Esma LinnemannMontage: Tiemen HagemanEindredactie: Julia van Alem, Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Wat hebben de Japanse duizendknoop, de tijgermug en de Aziatische hoornaar met elkaar gemeen? Antwoord: het zijn allemaal zogeheten invasieve exoten. Diersoorten die hier oorspronkelijk niet thuishoren, en waar Nederland miljoenen aan uitgeeft om ze te bestrijden. Maar wie bepaalt precies welk dier wel of niet welkom is? En hoe zinvol is die bestrijding? Jean-Pierre Geelen dook samen met wetenschappers in de wondere wereld van invasieve exoten. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van Duin, Iris Brans See omnystudio.com/listener for privacy information.
Wie écht mensenlevens wil redden, moet zijn geld niet steken in armoedebestrijding, maar in AI, breinuploadtechnologie en ruimtevaart. Dat dicteert althans het 'langetermijnisme', een filosofische stroming die rap wint aan invloed én geld. Met Laurens Verhagen en George van Hal. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van Duin See omnystudio.com/listener for privacy information.
Waarom heeft de een het koud op kantoor of thuis, en de ander juist warm? Hoe kan kou helpen bij kankerbehandelingen? En wat is nou eigenlijk de perfecte temperatuur om bij te leven? Wetenschappers doen tal van fascinerende ontdekkingen over wat kou en warmte precies voor effect op ons heeft. Met: Hanneke de Klerck. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.
De laatste tijd zetten sommige sterrenkundigen intrigerende vraagtekens bij onze plek in het universum. Misschien, zo opperen ze na onderzoek, bevinden we ons met z’n allen wel in een zwart gat. Waarom denken ze dat? En wat ís een zwart gat überhaupt? Onze sterrenkunde-expert George van Hal legt het uit.Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Van dubieuze onderzoeken tot wetenschapsfraude, het is een groeiend probleem. Wetenschapsjournalist Stan van Pelt dook in de wereld van nepwetenschap. Hij toont aan hoe makkelijk het is een verzonnen experiment in een chique klinkend vakblad gepubliceerd te krijgen. Er blijkt een schimmige wereld achter te zitten, waarbij zelfs peperdure nepcongressen voor wetenschappers plaatsvinden. We behandelen natuurlijk ook weer een vraag van een luisteraar. Die luidt deze keer: 'Als een mier van een tafel valt, heeft hij dan hoofdpijn?' Wetenschapsredacteur Hanneke de Klerck zocht het uit. Sloppy Science (Lebowski Publishers), Stan van PeltPresentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Je zou er kanker van krijgen. Diabetes. Hart- en vaatziektes. Diverse media en voedingsgoeroes waarschuwen regelmatig voor de gevaren van ultrabewerkt voedsel. Maar wat zijn nou precies die ultra-processed foods? En zijn ze wel echt allemaal zo slecht voor je? We zochten het uit. Als toetje geven we in deze aflevering ook antwoord op de vraag van één van onze luisteraars: wat gebeurt er in je hoofd als je niet op iemands naam kunt komen, maar die wel 'op het puntje van je tong' ligt? Met wetenschapsjournalisten Hanneke de Klerck en Kaya Bouma. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Miljarden mensen geloven in God, Allah of een ander religieus opperwezen. Hoe is dat zo ontstaan? En waarom is geloven in zo’n opperwezen volgens nieuw onderzoek de laatste jaren toch op z'n retour, ook in Islamitische landen? We bespreken het met wetenschapsredacteur Maarten Keulemans. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Ongeveer 1 op de 4 mensen krijgt in zijn leven te maken met een depressie. Vaak slaan therapie of antidepressiva niet aan, dus wetenschappers zoeken uit alle macht naar nieuwe behandelingen. Uit recente studies blijkt nu dat de partydrug ketamine verrassend goed kan helpen. Redacteur psychologie & brein Kaya Bouma sprak met patiënten, behandelaars en wetenschappers over deze veelbelovende ontwikkeling. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Afrikaanse landen zijn het helemaal zat, hun continent wordt op veelgebruikte wereldkaarten véél te klein afgebeeld. En ze hebben nog gelijk ook, volgens wetenschappers. Maar hoe komen we dan aan die wereldkaart? Kan het 'eerlijker'? En hoe proberen machthebbers ons wereldbeeld te manipuleren met keuzes van wereldkaarten? Met: George van Hal. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Toen de moderne mens voor het eerst de wereld in trok, leefde er ook een geheimzinnig prehistorisch oervolk met opvallend grote afmetingen. Over die denisovamens wordt de laatste tijd de ene na de andere ontdekking gedaan. Wat men ziet, overtreft elke verwachting. Met Maarten Keulemans.Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Kijk eens wat vaker achterom na een toiletbezoek, adviseren artsen regelmatig, want de grote boodschap kan veel vertellen over je gezondheid. Maar wat dan? En waarom krijgen sommige patiënten tegenwoordig een behandeling met een 'poeppil'? Medisch redacteur Ellen de Visser zocht het uit, en komt met intrigerende feiten over onder meer de perfecte poephouding en man/vrouw-verschillen. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Lotte GrimbergenSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Hoe maakt de zon haar warmte? Hoe bijzonder is de zon ten opzichte van andere sterren? Raakt de brandstof van de zon ooit 'op'? Onze sterrenkunde-expert George van Hal beantwoordt deze en vele andere vragen over onze moederster, terwijl hij ondertussen een potje solar Hitster speelt met presentator Tonie Mudde. Beluister de zomerliedjes uit deze aflevering. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Lotte Groenendijk, Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
We zoeken naar wetenschappelijk verantwoorde antwoorden op intrigerende vragen van luisteraars en Volkskrant-lezers. Zoals: mist mijn kat mij óók als ik op vakantie ben? Waarom heet de zwarte zee zwart, en de rode zee rood? Ik raak vaak één sok van een paar kwijt: waar blijven die toch? En zo nog veel meer vragen. Met: wetenschapsjournalist Ernst Arbouw. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuineSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Familieopstellingen zijn razend populair. Door deelnemers in een ruimte je familie te laten uitbeelden zou je meer inzicht kunnen krijgen in hardnekkige patronen. Wat maakt dit zo aantrekkelijk? En werkt het eigenlijk wel? Anna van den Breemer van de wetenschapsredactie deed zelf mee met een familieopstelling bij Petra van der Heiden en sprak er met diverse wetenschappers over. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
In een uitverkocht Delamar theater hielden we onlangs onze eerste liveshow. Hoofdingrediënt van de avond: wat doen afslankmedicijnen zoals Ozempic in je lichaam, en wat zijn de voor- en nadelen? We bespreken het met een gebruikster van de medicijnen, met Volkskrant-zorgredacteur Michiel van der Geest en met obesitashoogleraar Liesbeth van Rossum. Dit is deel 2 van de opname van onze liveshow. Deel 1 kun je hier (link) luisteren.Presentatie: Tonie MuddeMontage: Lotte GroenendijkEindredactie: Julia van Alem, Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Een van de meestgegeten fruitsoorten in Nederland bevat vaak meerdere bestrijdingsmiddelen – en soms meer dan wettelijk mag. Zo werd de aardbei symbool van de discussie over gifresten. Is ons fruit nog wel gezond? Of zijn de zorgen overdreven? Wetenschapsjournalist Ronald Veldhuizen zocht het tot de bodem uit. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Decennialang leek geen enkel medicijn iets uit te halen tegen dementie, maar nu is er beweging in het onderzoeksveld. Wetenschappers deden onlangs een verrassende ontdekking: een veelgebruikt vaccin tegen gordelroos blijkt óók te beschermen tegen dementie. Virussen zouden wel eens een hoofdrol kunnen spelen bij dementie, denken onderzoekers nu. En dat werpt nieuw licht op de bestrijding van een ziekte die 1 op de 5 mensen treft. Met: Maarten Keulemans. Presentatie: Tonie MuddeMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.


![[LIVE] Wat als écht slimme mensen het land zouden besturen [LIVE] Wat als écht slimme mensen het land zouden besturen](https://s3.castbox.fm/aa/10/4f/df10f7504cb82d82a95ceb161e16099f2f_scaled_v1_400.jpg)




Ik ben dierentolk en dat verhaal over emoties herkennen door katten klopt niet hoor. Daar zijn ze juist veel beter in dan mensen. Dat wil niet zeggen dat ze er ook altijd op acteren. Dus dat er geen wetenschappelijk bewijs is, zegt helemaal niks 😊.