NNO - Po stronie odpowiedzialności

10 października przypada Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego i z tej okazji zapraszamy Was do wysłuchania rozmowy Ewy Pągowskiej z Moniką Lipmann - psycholożką z uprawnieniami pedagogicznymi, pracującą w Ośrodku Środowiskowej Opieki Psychologiczno-Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży, wiceprezeską Fundacji Mindset. Czego dowiecie się z rozmowy?    Dlaczego to rodzice są najczęściej obwiniani za problemy zdrowia psychicznego u swoich dzieci? Czego im najbardziej brakuje, żeby pomóc swoim dzieciom efektywnie przejść przez kryzys? Jakich sygnałów świadczących o problemach mentalnych dzieci nie powinniśmy lekceważyć? Kiedy i jak odbudować relację z dzieckiem będącym w kryzysie psychicznym? Gdzie szukać pomocy?    Fundacja Mindset, którą wspieramy jako Nienieodpowiedzialni pomaga rodzicom dzieci i młodzieży doświadczających kryzysu zdrowia psychicznego, by mogli zapewnić im odpowiednie warunki sprzyjające powrotowi do równowagi emocjonalnej. Fundacja stworzyła i realizuje autorski program warsztatów twórczych w rodzaju arteterapii rozwojowej. Zajęcia są przeznaczone dla dzieci w wieku 7-18 lat przebywających na stacjonarnych oddziałach psychiatrycznych. Zespół fundacji przeprowadził także pierwsze warsztaty dla rodziców dzieci, które są w trakcie leczenia szpitalnego.  https://mindset.org.pl/     

Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji przewiduje, że do 2050 roku liczba migrantów klimatycznych może wynieść od 44 do 216 milionów ludzi na świecie. Mając na uwadze, że 2 miliardy ludzi na świecie mieszka na wybrzeżach, które w ciągu kilku dekad zostaną zalane obrazuje jeszcze dobitniej, że masowe przemieszczanie się ludzi na świecie będzie się nasilać. Paulina Górska zadaje naszym ekspertkom pytania: Czym różnią się migracje środowiskowe od migracji klimatycznych? Jak wygląda przemieszczanie się ludzi z względu na środowisko i zmieniający się klimat? Na czym polegają migracje i zewnętrzne? Jak ludzie na świecie adaptują się do zmian klimatu? Co mówi i które państwa podpisały dokument Global Compact for Safe, Orderly and Regular Migration (GCM) Poznamy też szczegóły badań naszych ekspertek w Tunezji i na Malediwach. Pojawi się także wątek Polski i naszych krajowych wyzwań w kontekście migracji.     dr Justyna Orłowska - Socjolożka ze specjalizacją z antropologii zmian klimatu. Uczestniczka Zespołu Doradczego ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezesie PAN. W latach 2018–2020 pracowała w Biurze Prezydencji COP24 jako ekspert ds. solidarnej transformacji i adaptacji w ramach procesu negocjacji klimatycznych Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu. W tym samym czasie konsultantka ds. migracji klimatycznych dla UN Norwegian Refugee Center. Wieloletnia badaczka zmian klimatu na Malediwach, w tym koordynatorka projektów, m.in. na zlecenie UNICEF czy we współpracy z UNEP GRID-Arendal. Obecnie p.o. kierownik Zakładu Społeczno-Ekonomicznych Skutków Zmian Klimatu w Krajowym Ośrodku Zmian Klimatu (IOŚ-PIB).   dr Karolina Sobczak-Szulc - badaczka w Ośrodku Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, członkini IMISCOE (International Migration, Integration and Social Cohesion in Europe), IASFM (International Association for the Study of Forced Migration), PERN (Population-Environment Research Network) i EuroMedMig (EuroMediterranean Research Network on Migration). Łączy geografię fizyczną, społeczną, rozwój przestrzenny i socjologię, by badać wpływ środowiska przyrodniczego na migracje, w szczególności uwarunkowane zmianami środowiska przyrodniczego. Jej wiedzę na ten temat wspierają badania realizowane głównie w regionie Afryki Północnej. Obecnie w OBM UW koordynuje prace zespołuw ramach projektu „A multi-directional analysis of refugee/IDP camp areas based on HR/VHR satellite data”, finansowanego w ramach konkursu POLNOR, oraz jest badaczką w projekcie FUME (Future Migration Scenarios for Europe), realizowanego przez Centrum Zaawansowanych Badań Ludnościowych i Religijnych (CASPAR) w ramach programu UE Horyzont 2020. Zapraszamy!

Kolejna, trzecia rozmowa Elizy Michalik z cyklu edukacyjnego na temat migracji, który realizujemy w ramach projektu społecznego NNO. Naszym gościem jest prof. Paweł Kaczmarczyk. Co w niej znajdziecie? Między innymi: O migracjach w kontekście historii ludzkości i świata; pierwsze prawa migracyjne, jak wyglądało kiedyś przemieszczenie ludzi i jak daleko przesunęliśmy się w postrzeganiu migracji i przekraczaniu granic od XIX wieku. Czym jest swoboda mobilności? Spojrzenie na kwestię migracji od strony rynku pracy - czy napływ cudzoziemców stanowi zagrożenie dla ryku pracy i jakie rozwiązania tworzyć i wdrażać, aby były one korzystne dla osób napływających i społeczeństwa rodzimego? O migracji Polaków po akcesji Polski do Wielkiej Brytanii i jak ta kwestia została wykorzystana w czasie Brexitu Dlaczego trzeba mówić o integracji a nie asymilacji i czy zróżnicowane społeczeństwa to nasza przyszłość?   Paweł Kaczmarczyk jest profesorem na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW (Katedra Ekonomii Ludności i Demografii) i od 2016 r. kieruje Ośrodkiem Badań nad Migracjami UW, z którym jest związany z Ośrodkiem od 1997 roku. Początek jego współpracy wiąże się z przełomowymi w polskich badaniach migracyjnych etnosondażami realizowanymi w wybranych regionach Polski. Obecne obszary zainteresowań to: szeroko pojęta ekonomia migracji, w szczególności przyczyny i konsekwencje międzynarodowych migracji zarobkowych, zależności między mobilnością a rynkiem pracy oraz zagadnienia polityki migracyjnej. Bada rzeczywistość migracyjną i stara się uczestniczyć w politycznej debacie na temat mobilności (w przeszłości był członkiem Zespołu Doradców Strategicznych Prezesa RM). Prof. Kaczmarczyk jest także członkiem bądź współpracownikiem gremiów zajmujących się problematyką mobilności oraz migracji (m.in. Komitetu Badań nad Migracjami Polskiej Akademii Nauk, IMISCOE) a także licznych instytucji krajowych oraz międzynarodowych, m.in.: IZA, Banku Światowego, OECD.   Zapraszamy

Zaczynamy nowy cykl rozmów w NNO - tym razem na temat migracji. Jest to temat złożony, wielowątkowy i budzący wiele kontrowersji. Treści, które na co dzień czytamy w sieci, mediach społecznościowych są podawane w sposób niezwykle uproszczony, a "wiedzę" czerpiemy głównie i niestety od populistycznych polityków. Kim jest migrant? Kim jest uchodźca? Dlaczego decydują się na tak niebezpieczny krok jak nielegalne przekraczanie granic. Co się dzieje dziś z ludźmi, którzy w sposób nielegalny przekraczają granice w Polsce i w Europie? Czy i dlaczego pomija się obowiązujące procedur dot. ochrony międzynarodowej, procedur azylowych? Dlaczego boimy się tych ludzi? Co powinniśmy zrobić jako społeczność międzynarodowa? Czy istnieją dobre rozwiązania jeśli chodzi o międzynarodowy system ochrony uchodźców? Co z polityką integracyjną, której Polska dziś nie ma? Na te inne odpowiada dziś nasz pierwszy gość - Maciej Grześkowiak - Główny Koordynator do spraw współpracy naukowej w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Prawnik, doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Społecznych UW i Zakładzie Praw Człowieka Wydziału Prawa i Administracji UW. Wykładowca akademicki na Wydziale Prawa i Administracji UW. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się w obszarze ochrony praw człowieka. Kierownik projektu badawczego poświęconego niedostatkom uniwersalnego systemu ochrony uchodźców, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. Zawodowo wywodzi się z sektora pozarządowego. Jako ekspert z zakresu ochrony uchodźców zajmował się implementacją programów humanitarnych na Bliskim Wschodzie. Współpracował też z Helsińską Fundacją Praw Człowieka.   Zapraszamy!

19 sierpnia obchodzimy Światowy Dzień Pomocy Humanitarnej. Z tej okazji Krystyna Romanowska rozmawia z Mateuszem Gasińskim, prezesem Fundacji Dobra Fabryka w rozmowie z cyklu Nowy Nieznany Świat. Czy i jak pomagamy? Jak wyglądałby świat bez pomocy humanitarnej, którą niosą tysiące organizacji? To ważny temat, bo kryzysów humanitarnych na świecie wciąż przybywa.   

Jak żyć z traumą? Czy jest możliwe, aby opowieści o tak tragicznych wydarzeniach jak np. te wojenne, z którymi obecnie zmagają się uchodźcy z Ukrainy, zmienić w narrację, która nie niszczy, a wręcz odwrotnie, dodaje odwagi i siły do działania? Od czego to zależy? Mechanizmy te wyjaśnia Joanna Flis, psycholożka i psychoterapeutka. Rozmawia Eliza Michalik. Żeby doszło do traumy to musi zaistnieć bezpośrednie zagrożenie życia. Wiele osób, w różnych sytuacjach doświadcza tego. Zdarzenia traumatyczne już takimi na zawsze pozostaną, niemniej jednak osoby, które przeżyły traumę mają wpływ na to czy będą doświadczać konsekwencji tej traumy czyli zaburzeń traumatycznych czy tzw. PTSD albo różnych innych zaburzeń, które pojawiają się pod wpływem. Trauma może pomóc nam w odkrywaniu naszych nowych zasobów, ponieważ doświadczenie traumatyczne pozwala odkryć siebie w nowych okolicznościach czyli na nowo na siebie spojrzeć. Przez pryzmat tych doświadczeń zaczynamy się rozwijać. Na ile to od nas zależy? Jak przeżyć i przepracować takie zdarzenie, na które nie ma się wpływu? Zapraszamy do wysłuchania rozmowy.  

Z okazji Światowego Dnia Oceanów, który przypada na dzień 8 czerwca zaprosiliśmy do rozmowy Annę Dębicką - szefową MSC na Polskę i Europę Środkową - międzynarodowej organizacji pozarządowej, która powstała, aby zachować dziką naturę oceanów i walczy z problemem nieodpowiedzialnego rybołówstwa.  W rozmowie z Ewą Dunal ekspertka wyjaśnia czym jest dziś problem przeławiania, co nam grozi jeśli nie zatrzymamy procesu degradacji i niszczenia ekosystemu morskiego i jakie mamy dziś mechanizmy oraz sposoby, aby temu przeciwdziałać. Dowiecie się także co może zrobić każdy z nas, aby chronić morza, oceany i żyjące w nich stworzenia, także te nasze rodzime, Bałtyckie. Dużo bowiem zależy od naszych codziennych wyborów, których dokonujemy jako konsumenci. W rozmowie pojawi się także wątek dokumentu "Ciemna strona rybołówstwa" (Netflix), który wywołał wiele kontrowersji.  Zapraszamy  

Kolejnym gościem Krystyny Romanowskiej jest Urszula Kuczyńska, autorka książki "Atom dla klimatu", która wyjaśnia nam jak rozumieć pojęcie sprawiedliwości energetycznej i dlaczego dziś rozmawiamy o w tym w kontekście praw człowieka, ale także toczącej się wojny w Ukrainie. Zapraszamy! 

Wojna w Ukrainie, temat uchodźców i uchodźczyń to obecnie pole ogromnej dezinformacji. Duża fala fake newsów przeszła też przez covid. Właściwie nie ma dzisiaj tematu, który nie byłby w jakimś stopniu obarczony fałszywymi informacjami. Jak się przed nimi bronić? Jak nie dać się nabrać na półprawdy? Przede wszystkim warto teraz czerpać informacje ze sprawdzonych źródeł, dużych redakcji, które weryfikują swoje treści. A zanim udostępnimy post, przekażemy dalej artykuł lub wiadomość prywatną zastanówmy się chwilę, czy treści, filmy, które budzą nasze emocje, nie robią tego celowo.  O tym, jak radzić sobie z dezinformacją rozmawiamy z Małgorzatą Kilian, prezeską stowarzyszenia Demagog i Marcelem Kiełtyką - członkiem zarządu stowarzyszenia Demagog - pierwszej w Polsce organizacji zajmujące się weryfikacją fałszywych informacji, będącej częścią Międzynarodowej Sieci Fact-Checkingowej (IFCN).     Polecamy również aktualny artykuł na portalu demagog.org.pl - "Jak radzić sobie z dezinformacją - 12 zasad"  https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/jak-radzic-sobie-z-dezinformacja-12-zasad-stowarzyszenia-demagog/

Posiadanie poglądów to jest coś niezbędnego, co napędza machinę życia społecznego, ale też naszą indywidualną. Opinie, poglądy przekonania bardzo mocno wpływają dziś na naszą tożsamość. Skąd się biorą poglądy? I dlaczego ważne jest, aby nieustannie je weryfikować i dociekać źródła zjawisk? Zapraszamy na kolejną rozmowę Elizy Michalik w NNO. Tym razem jej gościem jest Tomasz Stawiszyński - filozof, publicysta, autor m.in. książek "Ucieczka od bezradności", "Co robić przed końcem świata". Zapraszamy!

Aby kochać długo i szczęśliwie trzeba umieć rozmawiać o seksie. A Polacy na ten temat najchętniej opowiadają dowcipy. Z konstruktywną rozmową o potrzebach seksualnych jest trudniej - mówi prof. Zbigniew Izdebski w rozmowie z Elizą Michalik. 

Dlaczego jesteśmy na Ziemi? Co mamy tu zrobić dla siebie i innych? O poszukiwaniu sensu i celu życia, konsekwencjach naszych wyborów i zachowań oraz o tym dlaczego warto zadawać pytania Eliza Michalik rozmawia z Barbarą Labudą – doktor nauk humanistycznych, polityczką i działaczką opozycji demokratycznej w czasach PRL. Wolność, niezależność i swoboda – doświadczanie i realizowanie tych właśnie wartości jest jednym z celów życia Barbary Labudy, która od lat działa na rzecz obrony wolności światopoglądowej, praw kobiet, mniejszości religijnych i narodowościowych, obronie grup dyskryminowanych i przeciwdziałaniu agresji. Jak podkreśla Barbara Labuda odkrywanie swojej właściwej drogi dzieje się przez całe nasze życie i często składa się z małych doświadczeń. Ważne, aby robić to w taki sposób, aby nie krzywdzić innych.

Co to jest poczucie humoru? Czy i do czego jest nam potrzebne? Z czego można się śmiać, a z czego nie należy. Eliza Michalik pyta o to Henryka Sawkę – satyryka, rysownika i ilustratora. Najbardziej nośne tematy, z których się śmiejemy to polityka, seks, alkohol, używki, przyjemności i grzechy. Dowcip często dotyka tabu, łamie konwencje. Ale jak to jest, gdy ktoś śmieje się z nas? Co z tzw. poprawnością polityczną? Śmiechem można się bronić, ale może też być on narzędziem pewnego rodzaju agresji. Jeśli się z nas ktoś śmieje to czujemy się poniżeni, zlekceważeni. Czy to dlatego władza tępi satyrę? Czy jako Polacy umiemy i potrafimy się z siebie śmiać? Czy jest coś takiego jak narodowe poczucie humoru?

Zapraszamy na drugą część rozmowy z prof. Maciejem Stolarskim na temat tego czym jest radość. Emocje pozytywne, jeśli się powtarzają, z czasem blakną. Z jednej strony to dobrze, bo gdyby nieustannie cieszyło nas to samo, to nie poszlibyśmy dalej, nie chcielibyśmy więcej. Każde przeżycie, które na początku sprawia nam radość, z czasem przestaje nas aż tak bardzo cieszyć. Chodzi więc o to, aby cieszyć się z gonienia króliczka, a nie z samego faktu złapania go. Niektórzy z kolei wolą iść na skróty i łykają przysłowiową „niebieską” pigułkę, która szybko pomaga poczuć radość i szczęście. Jakie to niesie konsekwencje? Czy i jakie są naturalne sposoby na poprawianie sobie nastroju? Warto to wiedzieć.

To właściwie nie oda, a rozmowa, ale jakże konieczna tym z nas, które i którzy przeżywamy intensywnie naszą rzeczywistość społeczną, zdrowotną, polityczną, gospodarczą. Maciej Stolarski, profesor UW mówi nam o radości – dlaczego jest emocją podstawową? Do czego nam służy? Czy mamy prawo cieszyć się i czy powinniśmy to robić? Radość to iskra bogów, to jeden z filarów szczęścia, emocja przyjemna. We wszystkich kulturach na świecie występuje związany z nią charakterystyczny wzorzec ekspresji, który jest rozpoznawany międzykulturowo. Uczucie radości powoduje, że chcemy działać w taki sposób, aby to uczucie powtarzało się w naszym życiu i trwało jak najdłużej. Są na to sposoby – posłuchajcie jakie.

Nowy rok zaczynamy bardzo ważną rozmową Elizy Michalik z prof. Ewą Łętowską zatytułowaną "Podwójne państwo".  Wielu ludzi uważa dziś, że reguły i zasady życia społecznego są niepotrzebne. Po co one w takim razie są? Jakie mają działanie dobroczynne? Oraz co się dzieje, gdy znajdą się w rękach kogoś silniejszego i niekontrolowalnego.   Warto, a nawet trzeba posłuchać tej rozmowy!

Jednym z najgorszych zjawisk z jakim mamy dziś do czynienia w przestrzeni cyfrowej jest mowa nienawiści i hejt, które przybierają różne formy np. cyberbullying, patostreaming itp. W 2020 roku co piąta śmierć dziecka była wynikiem samobójstwa, najmłodsze miało 8 lat. Kilkadziesiąt procent z tych śmierci samobójczych miało swoje „źródła” właśnie Internecie, w takich zjawiskach jak hejt, dezinformacja. Kogo dotyczy hejt w szkole? Jak skutecznie bronić dzieci i młodzież przed tym zjawiskiem? Zapraszamy do obejrzenia rozmowy z dr. Maciejem Kaweckim, Dziekanem Wyższej Szkoły Bankowej w Warszawie, prezesem Instytutu Polska Przyszłości im. Stanisława Lema, gdzie zainicjowano program „Ogarnij hejt„. W jego ramach prowadzone są w szkołach warsztaty dla uczniów, rodziców i nauczycieli dotyczące metod przeciwdziałania, diagnozowania i radzenia sobie z cyberprzemocą. Więcej informacji na temat programu można znaleźć tutaj: https://instytutlema.pl/ogarnijhejt/  

W tej rozmowie mówimy o ludziach, którzy poświęcają się pracy na farmach kakaowców. Poznajemy realia Globalnego Południa. Staramy się nie dyskutować o nierównościach w łańcuchu dostaw kakao, a – zgodnie z założeniem cyklu „Czekolada” – czerpać energię i przyjemność z obcowania z pysznym tematem i smakowania czekolady.

Trudno jest przyznać się do porażki - trudno przed innymi, a najtrudniej przed samym sobą. Nasze ego - mechanizm obronny -  z jednej strony tworzy mocny szkielet, który pomaga nam być, a z drugiej nie dopuszcza prawdy o nas samych. Przyznanie się do porażki wiąże się ze strachem przed konsekwencjami. Jak zatem ją przyjąć? Tu z pomocą przychodzi dzielność. Pomaga dostrzec, że jesteśmy w ślepej uliczce, dopuścić myśl, że mogliśmy kogoś urazić, skrzywdzić, dostrzec te krzywdę, skonfrontować się z tą osobą, przeprosić i przyjąć odpowiedzialność -  zrobić krok, aby odbudować zaufanie i więź. Dzielność wiąże się też z dostrzeganiem tego, że jesteśmy ludźmi, a więc popełniamy błędy. Z tą świadomością życie może być dużo łatwiejsze dla nas wszystkich, a na pewno bliższe prawdy.    Rozmowę prowadzi Ewa Dunal.    dr Paweł Fortuna (pawelfortuna.pl) Psycholog, trener biznesu, wykładowca na Akademii Leona Koźmińskiego i Uniwersytecie SWPS. Wieloletni badacz procesów perswazji i obrony przed manipulacją, aktualnie koncentruje się na zagadnieniach recepcji sztucznej inteligencji oraz projektowania pozytywnych systemów hybrydowych. Od 26 lat współpracuje ze światem biznesu w zakresie doskonalenia kompetencji menadżerów, sił sprzedaży i negocjatorów (m.in. twórca autorskiej koncepcji „Sprzedaż bez sprzedawania”). Publikuje artykuły m.in. w Current Psychology, Europes’ Journal of Psychology, Journal of Arts Management, Law & Society. Jest autorem i współautorem kilkunastu książek, trzykrotnym laureatem Nagrody Teofrasta za najlepszą książkę psychologiczną (m.in. „Pozytywna psychologia porażki”) oraz czterokrotnym laureatem nagrody Książka dla Trenera Polskiego Towarzystwa Trenerów Biznesu (m.in. „Metafory i analogie w szkoleniach”). Współredaktor pierwszego w Polsce podręcznika akademickiego „Psychologia biznesu” (Wydawnictwo Naukowe PWN, 2020). Członek ZAiKS, autor tekstów i kompozytor (największy hit: „Dziewczyna szamana”, 5 Fryderyków). Inicjator wielu akcji społecznych, w tym konferencji Ludzka twarz biznesu i Konferencji Aktualności Psychologicznych – Aktualia. Ostatnia książka: „Optimum. Idea pozytywnej cyberpsychologii” (Wydawnictwo Naukowe PWN). 

Nowe media zmieniły podejście do odpowiedzialności za słowo. Skończyły się czasy gdy Internet był „romantyczny”. Dziś rządzą w nim służby, a władza wykorzystuje go do realizacji celów politycznych. Czy warto zatem być prawdziwym w Internecie? Czy istnieje jeszcze coś takiego jak szacunek do czytelników, odbiorców i odpowiedzialność za to, co publikujemy? Jeśli mówi się dziś o odpowiedzialności, uczciwości, prawdzie, wolności – rodzi się we mnie, w człowieku, który ma w sobie chipa wolności, pewien bunt. Powstaje we mnie taka przewrotna i niebezpieczna myśl. Jeśli mnie podsłuchują i chcą o mnie wiedzieć wszystko, to dlaczego ja mam im podawać tę prawdę? Zatem czy w nowych mediach odpowiedzialność i uczciwość jest w ogóle możliwa i słuszna? – mówi Tomasz Raczek w rozmowie z Elizą Michalik.