Discover
Reportaże i dokumenty Polskiego Radia
Reportaże i dokumenty Polskiego Radia
Author: Polskie Radio S.A.
Subscribed: 85Played: 4,522Subscribe
Share
© Copyright Polskie Radio S.A.
Description
Reportażyści Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia jeżdżą po Polsce i świecie w poszukiwaniu ciekawych spraw i ludzi. Wielokrotnie inicjatorami podejmowanych przez nas tematów są sami słuchacze. Liczne telefony, listy i e-maile kierowane do redakcji są dowodem na to, że wysiłek reportażystów ma sens, że są potrzebni, że ich trud poprawiania świata przynosi konkretne, społecznie oczekiwane efekty.
1434 Episodes
Reverse
Ścinawa to niewielkie miasteczko położone malowniczo nad Odrą. Choć nie imponuje bogactwem, mieszkańcy cenią sobie ciszę, bliskość natury i sąsiedzką życzliwość. Dla wielu to sypialnia. Pracują w Lubinie i Zagłębiu Miedziowym, wracają tu po spokój i oddech. Ostatnio gmina postawiła na rozwój turystyki i zleciła budowę statku pasażerskiego. Jednostka kursuje po Odrze w weekendy, oferując rejsy pełne widoków i lokalnych opowieści. W tygodniu pokład zamienia się w pływającą salę warsztatową. Dzieci i młodzież uczą się tu o przyrodzie, historii i sztuce. Gdy poziom wody spada, statek cumuje. To naturalne ograniczenie, ale też przypomnienie o sile rzeki. Czy więc inwestycja się opłaca?
To opowieść o radości zakorzenionej w prostocie. O codzienności, która nie potrzebuje fajerwerków, by być piękna. W sercu Beskidu Niskiego żyje Jędrzej Jakubowski, gospodarz Zagrody i Gościńca Banica. Miłośnik kóz, kucharz z duszą artysty, serowar z pasją. Jego kozie stadko to nie tylko zwierzęta. To inspiracja i źródło smaków, które od lat sławią Gorlickie. Wśród nich ser parzeniok, który w 2022 roku zdobył prestiżową nagrodę Perły w konkursie Nasze Kulinarne Dziedzictwo Smaki Regionów. Banica to także miejsce rodzinne. Dawniej prowadzona przez rodziców Jędrzeja, dziś jest jego własnym światem, który pielęgnuje z czułością i oddaniem. Nie wyobraża sobie innego miejsca na ziemi.
Jeszcze na początku 2022 roku służba wojskowa w Ukrainie nie była marzeniem młodych ludzi. Mimo że od 2014 roku w Donbasie trwały walki, większość z nich wybierała życie cywila. Nadrabiali zaległości w nauce języków obcych i zwiedzali świat. Wielu wyjeżdżało za granicę na studia i do pracy. Po rosyjskiej agresji na Ukrainę ich świat, dosłownie i w przenośni zawalił się. W jednej chwili musieli porzucić paszporty i plecaki, by założyć mundur, chwycić za broń i stanąć do walki. Reportaż opowiada o dramatycznej przemianie młodego Ukraińca, który najpierw walczył przeciwko rosyjskiemu najeźdźcy w oddziałach partyzanckich, a obecnie jest jednym z oficerów dowodzących w brygadzie operacyjnej Gwardii Narodowej "Rubież".
Są żałoby przemilczane i odejścia, o których nikt nie mówi. To opowieść o jednej z najdotkliwszych strat, o której zwykło się nie rozmawiać. Żałobie, na którą często brakuje miejsca i czasu. Wiele kobiet się od niej odcina, a społeczeństwo nie potrafi zrozumieć. Bo jak opłakiwać tych, którzy się nie narodzili? Jak pogodzić się z utraconym marzeniem o macierzyństwie? Emilia dopiero wśród kobiet Bytomskiego Kolektywu Śpiewaczego odnajduje ukojenie. Ich spotkania pokazują, że niektóre rany trudno uleczyć w samotności. Lekarstwem może być za to dawna, zapomniana pieśń. Reportaż Małgorzaty Lachendro "Pieśni Emilii" powstał pod opieką Katarzyny Michalak w ramach stypendium im. Jacka Stwory. Realizacja dźwięku: Jacek Kurkowski.
"Ciągle mało" to reportaż o uzależnieniu od hazardu. Ula, związana ze sportem od dziecka, pierwszy zakład obstawiła z kolegami, nawet nauczyciel WF-u był w tej grupie. Po kontuzji, która wykluczyła ją z gry, zaczęła obstawiać coraz więcej. Najpierw mecze, potem wszystko. Hazard wciągnął ją całkowicie. Ula opowiada, jak wygląda życie kobiety uzależnionej. To samotność, emocjonalne zaangażowanie i rezygnacja z siebie. Liczy się tylko gra, adrenalina i nadzieja na wygraną. Jak zdobywała pieniądze? Co czuła, gdy przegrywała? I jak wyglądało jej życie w cieniu uzależnienia?
Dr Agata Kołodziejczyk to neurobiolożka, astrobiolożka i pierwsza Polka w Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jest założycielką innowacyjnej sieci laboratoriów do symulacji analogowych misji kosmicznych, w których prowadzone są badania nad wpływem światła gwiazd na organizmy żywe w ekstremalnych warunkach stratosfery i przestrzeni kosmicznej. Jej praca łączy naukę, technologię i eksplorację kosmosu.
Paulina Braun od lat udowadnia, że taniec nie zna granic wieku. Jej Dancingi Międzypokoleniowe od ponad dekady rozgrzewają parkiety modnych klubów i restauracji w Warszawie oraz innych miastach Polski. Teraz Paulina postanowiła pójść o krok dalej i zaprosiła do tańca… domy opieki społecznej. Z DJ'ami, wolontariuszami i głośnikami odwiedzają seniorów. Pierwsze odwiedziny Dancingu w DPS-ie na warszawskiej Woli były wyzwaniem, ale szybko okazało się, że seniorzy, często przyzwyczajeni do rutyny, z entuzjazmem reagują na muzykę, taniec i obecność młodych ludzi. A ci z kolei odkrywają, że kontakt z osobami starszymi może być inspirujący i pełen ciepła. Podczas jednego z Dancingów w domu seniora odbył się nawet występ drag queen.
To rozmowa o życiu z rakiem, nowych terapiach, zmieniającym się podejściu do chorób onkologicznych. Bohaterem reportażu jest profesor Sławomir Marzec. To artysta malarz, performer, autor instalacji i filmów. Zawzięcie walczy o autonomię sztuki. Jest krytycznym komentatorem współczesnych zjawisk artystycznych oraz przede wszystkim własnej twórczości. Od kilkudziesięciu lat tworzy abstrakcyjne obrazy, w których bada granice widzenia. Od kilku lat żyje też w zagrożeniu życia. Aleksandra Łapkiewicz odwiedziła jego pracownię. Reportaż to opowieść o życiu w cieniu choroby i o obrazach, które są "egzystencjalną koniecznością". Patos? W przypadku Sławomira Marca koniecznie z ironią.
Wioletta Piotrowicz przez lata pracowała jako audytorka w korporacji, żyjąc w delegacjach. Przełom nastąpił, gdy podczas kolejnego wyjazdu dowiedziała się, że jej córka miała wypadek, a nowy szef oznajmił, że "nie pasuje do zespołu". Bez planu B zrobiła prawo jazdy kategorii C i została kierowcą śmieciarki. "Śmieciarka mnie oczyściła" - mówi. Dziś prowadzi cysternę z paliwem lotniczym. Codziennie wraca do domu, na bliską relację z córką, pisze książkę i prowadzi bloga Mrs. Driver. Nie żałuje decyzji. Wreszcie żyje po swojemu.
Ponad rok temu zmarł Alberto Fujimori, były prezydent Peru rządzący w latach 90. XX w., przez jednych uważany za zbawiciela, przez innych za dyktatora. Został pochowany z najwyższymi honorami państwowymi, tak jakby był najlepszym prezydentem Peru. Czy zasłużył na takie pożegnanie? Czy gdyby peruwiańska demokracja była mocna i miała silnych przywódców, nie tak wyglądałby pogrzeb Alberta Fujimoriego? Fujimori i jego rządy to kwintesencja populizmu, który staje się głównym nurtem polityki na całym świecie, a także metafora władzy liczącej się głównie z własnym interesami. Władzy, która doprowadza do prywatyzacji polityk publicznych.
Ślady czerwonej farby na fasadzie kościoła przy Placu Trzech Krzyży wciąż przypominają o protestach z października 2020 roku. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego zaostrzający przepisy aborcyjne wywołał falę obywatelskiego sprzeciwu. Reportaż opowiada historię uczestniczki tamtych wydarzeń, byłej studentki, która rzuciła racę hukową w bezpieczne miejsce. Zatrzymana, spędziła noc w celi, usłyszała wyrok prac społecznych. Dziś walczy o uniewinnienie i nie przestaje działać społecznie. Jej sprzeciw wobec niesprawiedliwości trwa, zmienił tylko formę.
Reportaż przedstawia losy uczestników Czarnych Protestów z października 2020 roku, którzy do dziś mierzą się z konsekwencjami swojego obywatelskiego sprzeciwu wobec zaostrzenia prawa aborcyjnego. Pierwsza z nich, dziś pragnąca zachować anonimowość, została zatrzymana na Placu Trzech Krzyży za rzucenie petardy hukowej, w miejsce, gdzie nie było żadnych osób. Twierdzi, że nikomu nie wyrządziła krzywdy. Miała wtedy 25 lat, dziś nadal walczy o sprawiedliwość, odwołując się od wyroku skazującego ją na prace społeczne. Drugim bohaterem jest Kajetan Wróblewski, aktywista, członek Obywateli RP, zatrzymany podczas protestu pod domem prezesa PiS. Zarzucono mu naruszenie nietykalności osobistej policjanta, czemu stanowczo zaprzecza.
Fenomen Konkursu Chopinowskiego oczami jednego z uczestników. Mateusz Dubiel, nazwisko, które w kuluarach Filharmonii Narodowej odmieniano przez wszystkie przypadki. Laureat I nagrody 53. Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, do międzynarodowej rywalizacji przystąpił z pominięciem eliminacji. A jednak jego udział w XIX Międzynarodowym Konkursie Chopinowskim zakończył się już po pierwszym etapie. Wielu komentatorów i melomanów nie kryło zaskoczenia.
Historia Artura Rubinsteina, jednego z najwybitniejszych pianistów XX wieku genialnego pianisty i ambasadora polskiej kultury, którego życie i twórczość wciąż inspirują kolejne pokolenia. Urodził się w 1887 roku w Łodzi. Już jako dziecko zachwycał muzykalnością i słuchem absolutnym. W wieku 6 lat zagrał pierwszy koncert, a nagrodą był kosz czekolady Wedla. Kształcił się w Warszawie i Berlinie, a jako 17-latek ruszył w świat, podbijając Paryż, Hiszpanię i Amerykę Południową. Słynął z interpretacji Chopina i Szymanowskiego, którego był przyjacielem. Choć mieszkał za granicą, zawsze z dumą podkreślał polskie korzenie. Łódź pielęgnuje jego pamięć, organizując coroczny Rubinstein Piano Festival.
Kilka lat temu Jolanta Deszcz-Pudzianowska, ceniona aktorka z bogatym dorobkiem teatralnym, otrzymała nietypowe zlecenie. Miała przeczytać kilka wierszy w scenerii dawnego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Z pozoru prosta artystyczna realizacja szybko przerodziła się w głębokie, osobiste doświadczenie. Nie spodziewała się, że słowa, które wypowie, tak silnie poruszą jej wnętrze i wpłyną na dalsze wybory życiowe. Kim była Pola Braun, tajemnicza poetka, której twórczość wywarła na aktorce tak ogromne wrażenie? Reportaż Aleksandry Dobieszewskiej krok po kroku odsłania historię niezwykłej poetki, której teksty, choć przez lata zapomniane, wciąż potrafią poruszyć najczulsze struny ludzkiej wrażliwości. Biografię Poli Braun przypominamy w 83. rocznicę rozpoczęcia przez Niemców wielkiej akcji deportacyjnej. Reportaż powstał we współpracy z Żydowskim Instytutem Historycznym im. Emanuela Ringelbluma.
Pan Jan ma 90 lat i mieszka sam w przedwojennej kamienicy na Żoliborzu. Jeszcze niedawno z dumą prowadził swojego Fiata Cinquecento, dziś musi się z nim pożegnać, nie z wyboru, lecz z konieczności. Codziennie rano dzwoni do sąsiadki, by potwierdzić, że nadal jest. Po wypadku w mieszkaniu coraz częściej myśli o stałej pomocy. Krewni milczą, radio się zepsuło, a cisza staje się coraz bardziej dotkliwa. W słoneczne dni można go spotkać na ławce, gdzie w milczeniu obserwuje świat. To historia o starości, która nie musi być samotna, o godności, która nie gaśnie, i o tym, jak wiele znaczy zwykłe "Jak się dziś masz?".
Jak drony zmieniają współczesną wojnę? Reporterzy ze Studia Reportażu przez kilka miesięcy badali ich wpływ, od frontu w Ukrainie, przez wojskowe bazy, po rozmowy z ekspertami i młodymi pasjonatami. "Tarcza i miecz" to opowieść o technologii, która przekracza granice i redefiniuje pojęcie bezpieczeństwa. Drony stały się nowoczesnymi mieczami i tarczami. Zmieniają oblicze konfliktów, sposób walki i myślenia o wojnie. Hanna Dołęgowska rozmawiała z nastolatkiem zafascynowanym technologią, Maciej Jastrzębski był na froncie, Antoni Rokicki odwiedził bazę w Mirosławcu, a Janusz Deblessem zajrzał do Wojskowej Akademii Technicznej. Tak powstał reportaż o nowej rzeczywistości.
Reportaż opowiada o dwóch kobietach, matce i córce, których życie splotło się ze szkołą. Małgorzata, nauczycielka z przypadku, trafiła w latach 90. do wiejskiej placówki, którą uczniowie nazywali "naszym Bullerbyn". Dziś z pasją kieruje szkołą we Wrocławiu. Jej córka Alicja również została nauczycielką, ale po kilku latach odeszła z zawodu, nie chcąc być częścią systemu, który, jak twierdzi, zapomniał o dzieciach. Czy naprawdę nie żałuje? Jak obie patrzą dziś na edukację?
Wspomnienie jednego z najważniejszych działaczy opozycji demokratycznej w PRL, wydawcy i producenta filmowego. Mirosław Chojecki zmarł 10 października 2025 roku, w wieku 76 lat. Wyrzucony z uczelni za udział w strajku w 1968 roku, nie zrezygnował z walki. Wspierał robotników Ursusa i Radomia, współtworzył KOR, a w 1977 roku założył Niezależną Oficynę Wydawniczą "NOWA", największe wydawnictwo poza cenzurą, które przez lata dostarczało Polakom wolne słowo.
Irlandia Północna to kraj muzyki, pasji i dawnych ran. W reportażu "Przez mury wasze i nasze" słuchamy, jak w cieniu historycznych podziałów żyją Polacy, którzy przybyli tu w poszukiwaniu nowego domu. Czy można zachować własną tożsamość, integrując się ze społeczeństwem, które samo uczy się żyć w pokoju? Reportaż pokazuje, że zarówno Irlandczycy, jak i Polacy, dwa narody emigrantów, mierzą się dziś z podobnymi wyzwaniami - politycznymi podziałami, rosnącą niechęcią wobec przybyszów i pytaniem o to, co znaczy "być u siebie".



