Discover
Reportaże i dokumenty Polskiego Radia
Reportaże i dokumenty Polskiego Radia
Author: Polskie Radio S.A.
Subscribed: 91Played: 4,959Subscribe
Share
© Copyright Polskie Radio S.A.
Description
Reportażyści Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia jeżdżą po Polsce i świecie w poszukiwaniu ciekawych spraw i ludzi. Wielokrotnie inicjatorami podejmowanych przez nas tematów są sami słuchacze. Liczne telefony, listy i e-maile kierowane do redakcji są dowodem na to, że wysiłek reportażystów ma sens, że są potrzebni, że ich trud poprawiania świata przynosi konkretne, społecznie oczekiwane efekty.
1455 Episodes
Reverse
Od ponad czterech dekad Plac Centralny w Nowej Hucie ma swoją bohaterkę - Annę Zauchę, która od 43 lat sprzedaje obwarzanki z ręcznie rzeźbionego wózka, dziś będącego symbolem tego miejsca. Pani Anna pamięta czasy stanu wojennego, kontrole milicji i kolejne przemiany placu. Przez lata zyskała grono wiernych klientów, zna ich rodziny, a z niektórymi się zaprzyjaźniła. Jak podkreśla, robi to z miłości do ludzi. Jej prywatna historia jest równie niezwykła. Była żoną ojca Andrzeja Zauchy, którego poznała w piekarni. Ich związek, burzliwy, ale pełen ciepła, pozostawił piękne wspomnienia.
W trudnych czasach obok pierwszego frontu równie ważna staje się walka o kulturę. Inna, bohaterka reportażu, wychowana w Sumach, dziś mieszkająca w Polsce, w chwili wybuchu wojny ruszyła z pomocą uchodźcom. Wiedziała jednak, że musi zrobić więcej. Z własnych środków stworzyła polsko‑ukraiński projekt fotograficzny "Listy do przyszłości", angażując znakomitych artystów. Pierwszy wernisaż odbył się w jej rodzinnym mieście, a wystawa odwiedziła kolejne ukraińskie i polskie miasta. Czasem w schronach, przy dźwięku syren i bomb. To rodzinna tradycja, jej ojciec otworzył w Sumach muzeum. Inna planuje kolejne odsłony, wierząc, że sztuka pomaga przetrwać i odnaleźć tożsamość nawet w czasie wojny.
Zanim street art trafił do galerii, rodził się w półświatku, a jego królem w Wołominie był i będzie Lower. Graffiti to zamknięty świat. Aby zostać legendą, nie wystarczyło mieć puszki z farbą. Trzeba mieć styl, nerwy i bezwzględną determinację. Lower z ekipy WZR to niekwestionowana ikona tego podziemnego świata. Jego prace do dziś znaczą trasę pociągu do Warszawy jak malowany dziennik podboju. To historia o tym, jak zdobywało się zaufanie w środowisku, gdzie każdy mógł być rywalem i o buncie w czasach, które wymagały dostosowania się do nowych zasad.
Bohater reportażu, Paweł Gospodarczyk, od lat dzieli życie między Australię a Polskę. Tam - codzienność, praca i oswojona emigracja. Tu - zapach lasu, rytm zmieniających się pór roku i wspomnienie ojca, który pierwszy poczuł nieodpartą tęsknotę za krajem. To właśnie w górach, w Żegiestowie koło Muszyny, stoi dom zbudowany przez ojca. Dom, który dziś staje się dla niego przystanią, schronieniem i miejscem spotkań z rodziną i przyjaciółmi. Paweł Gospodarczyk wraca tu od ponad dwudziestu lat, coraz bardziej świadomy, że ziemia, od której kiedyś uciekł, nie pozwala o sobie zapomnieć. W reportażu opowieść o życiu rozpiętym między dwoma światami, o polskiej przyrodzie silniejszej niż najmocniejsze wspomnienia, o smaku polskiego chleba, którego nie da się przenieść na żaden inny kontynent.
Agnieszka i Gabriela to dwie kobiety, które związały swoje życie ze strażą pożarną, choć nigdy się nie spotkały. Różni je temperament i doświadczenie, ale łączy pasja. St. kpt. Agnieszka Wojciechowska, strażak z ponad 20-letnim stażem, przełamała stereotypy i dziś pełni funkcję zastępcy dowódcy zmiany w JRG nr 3 w Krakowie. Swoją służbę opisała w książce "Pali się! Ryzyko, ogień, adrenalina. O byciu strażaczką bez lania wody". Gabriela Kaczyńska, dziennikarka Radia Katowice i druhna OSP w Ciągowicach, od 15 lat angażuje się w edukację najmłodszych, tworząc między innymi pierwszą w Polsce Dziecięcą Drużynę Strażacką. Obie pokazują, że straż to nie tylko męski świat, lecz przestrzeń odwagi i odpowiedzialności. fot. turczyki.pl
Historia Andrzeja Lisa, rekordzisty Polski i Europy, który oddał już ponad 100 litrów krwi. A także Łukasza Króla, jednego z wielu uratowanych dzięki temu darowi. Łukasz, po ciężkim wypadku i skomplikowanych operacjach, potrzebował aż 25 litrów krwi, by przeżyć. "Bezimienni bohaterowie" odkrywają motywacje dawców, ich emocje, koszty i to, co napędza ich do tego niezwykłego gestu solidarności. To historia o odwadze, empatii i sile wspólnoty. I o ludziach, którzy bez rozgłosu stają się prawdziwymi bohaterami.
Reportaż o tym jak oddać krew, czy aby to zrobić trzeba być na czczo i czy oddawanie krwi boli. Opowiada o tym bohater reportażu Jan Faberski, który oddawał krew od 18 roku życia. Teraz wiek mu już nie pozwala, ale zachęca do tego uczniów.
Okna zasłonięto grubymi zasłonami z obawy, że kiedy oskarżeni pojawią się na widoku, ktoś z ulicy wymierzy sprawiedliwość na własną rękę. Norymberga, 20 listopada 1945 roku. Przez masywne drewniane drzwi osadzone w marmurowym portalu wchodzą najwięksi przestępcy III Rzeszy. Nie przyznają się do winy. Ten proces zmienia życie nie tylko głównych graczy… Pilot serialu dokumentalnego Martyny Wojtkowskiej. Przedstawia Tadeusza Cypriana, członka polskiej delegacji, i jego udział w procesie. Produkcja Studia Reportażu we współpracy i przy współfinansowaniu Instytutu Pileckiego. Narracja Danuty Stenki, muzyka Dobrawy Czocher.
Irlandia Północna to kraj, w którym pamięć o przemocy wciąż żyje między murami Belfastu. Irlandczycy z Irlandii Północnej dobrze wiedzą, czym jest życie w cieniu nienawiści. Przez dekady sąsiedzi walczyli z sąsiadami, a granice między wspólnotami przebiegały nie tylko na mapach, ale i w ludzkich sercach. Dziś, choć pokój trwa, pamięć o "The Troubles", czyli "Kłopotach", jak je nazywano, krwawych starciach między unionistami a nacjonalistami, pozostaje żywa jak przestroga. Tu, między murami Belfastu, tymi symbolami podziału, polska imigrantka Halina Żerko-Porter dzieli się swoimi wspomnieniami z tamtych lat i z niepokojem patrzy na własną ojczyznę, rozdartą politycznym i światopoglądowym sporem.
Opowieść o miłości, rodzinie i sile życia. Tomasz i Manuela poznali się w Hiszpanii. To była miłość od pierwszego wejrzenia. Ślub wzięli w Polsce, a ich szczęście dopełniły narodziny trójki dzieci - Ines, Diego i Rodrigo. Tworzyli rodzinę pełną ciepła i miłości. Gdy u Manueli zdiagnozowano nowotwór piersi, postanowili, że nie pozwolą chorobie odebrać im radości życia. Podróżowali, spełniali marzenia. Odwiedzili Argentynę, Nowy Jork i miejsca, które Manuela pragnęła zobaczyć. Po śmierci Manueli Tomasz napisał książkę "Żyć każdym dniem". Była dla niego próbą pogodzenia się ze stratą, ale też wsparciem dla osób zmagających się z chorobą onkologiczną. Kilka lat później zaangażował się w projekty pomagające pacjentom. Wtedy też poznał Inę. Razem tworzą szczęśliwą rodzinę i pokazują, że życie należy doceniać każdego dnia i w każdej chwili.
To historia największej afery finansowej ostatnich lat - GetBack. Inwestorzy uwierzyli w obietnicę szybkiego zysku. Obligacje i akcje spółki GetBack, kuszące wysokim oprocentowaniem, przyciągały kapitał od kilkuset tysięcy do nawet kilkudziesięciu milionów złotych. Niektórzy, by zdobyć środki, zaciągali kredyty, sprzedawali działki budowlane czy sięgali po oszczędności rodziców. W 2018 roku giełdowa spółka pogrążyła się w kryzysie finansowym. Dziewięć tysięcy osób straciło łącznie około trzech miliardów złotych. Poszkodowani mają nadzieje, że raport NIK z lipca 2025 roku oraz zarzuty wobec władz instytucji finansowych, prokuratorów, sędziego a nawet członków byłego rządu wyjaśnią największą aferę finansową ostatnich lat.
Dźwięk jest jednocześnie najbardziej ulotnym i najbardziej intymnym ze wszystkich mediów. Nie da się go zatrzymać, zamknąć w dłoni ani zobaczyć. A jednak potrafi przenieść nas w czasie, przywołać emocje i obrazy, których nie ma przed oczami. Jak brzmi świat, gdy opowiada się go nie obrazem, lecz dźwiękiem? Reportaż Julii Prus "Cisza jest jak mgła" to opowieść o niewidomym młodym człowieku, który pasjonuje się dźwiękiem i od dziecka rejestruje otaczające go dźwięki. To jego sposób na „oglądanie” świata. Mikrofon staje się jego okiem, a nagrania mapą rzeczywistości. Od zawsze też marzył, by znaleźć przepis na dźwięk. Reportaż powstał w 2007 roku.
To opowieść o Szymonie Pullmanie, dyrygencie, który w sercu getta warszawskiego stworzył orkiestrę. Jej dźwięk był aktem oporu, oraz echem normalności w absurdzie zagłady. Jego muzyka przetrwała tylko w pamięci. Pullman zginął w Treblince, nie zostały po nim żadne zapisy nutowe. Jego los, niczym partyturę, rekonstruuje dziś wybitna skrzypaczka Maria Sławek. Jej głos snuje elegijny monodram o artyście, którego dziełem było nieistniejące już piękno. To opowieść o pamięci, która stała się ostatnim aktem tej symfonii. Biografię Szymona Pullmana przypominamy w 83. rocznicę rozpoczęcia przez Niemców wielkiej akcji deportacyjnej. Reportaż powstał we współpracy z Żydowskim Instytutem Historycznym im. Emanuela Ringelbluma.
Michał Klimczyk znany jest w Krakowie jako Szyszkodar. Jest ratownikiem książek. Jego misja? Dawać drugie życie zapomnianym tomom, które inni uznaliby za stracone. Z plecakiem pełnym literackich skarbów przemierza miasto, ratując całe biblioteczne zbiory przed zapomnieniem. Michał jest także artystą. Jego bajkowe murale, rozsiane po krakowskich murach, to kolorowe manifesty miłości do czytania. Przypominają przechodniom, że świat wyobraźni zaczyna się od jednej przeczytanej strony. Na swoich mediach społecznościowych przedstawia się jako artysta, rowerzysta, gawędziarz i przytulacz drzew. Skąd w nim tyle pozytywnego podejścia do życia? I co sprawiło, że zamiast narzekać, postanowił tworzyć?
Krzysztof Wierciński, 22-letni pianista z Warszawy, i jego żona Marta Gębska-Wiercińska połączyli życie i pasję do muzyki klasycznej. Ich miłość, rozpoczęta w liceum, dojrzewała w rytmie koncertów i emocji XIX Konkursu Chopinowskiego, w którym Krzysztof wziął udział. Choć jego wrażliwe interpretacje poruszyły jury, nie przeszedł do II etapu. Ślub w 2024 roku był obietnicą harmonii, wystawioną na próbę przez konkursowe napięcia. Marta wspierała go zza kulis, ściskając srebrny różaniec - ich talizman. Po konkursie wracają do codzienności.
Pani Ela, bohaterka tej opowieści, ma piękne oczy i miły uśmiech. Mieszka w przedwojennej kamienicy we Wrocławiu. Kiedyś spotykała się z ludźmi. Dziś siedzi w domu. Kiedyś miała kota. To duża odpowiedzialność, więc córka ją przekonała, żeby oddała pupila do adopcji. Pani Ela jest na co dzień sama. Aby słyszeć ludzki głos, ciągle ma włączony telewizor. Przygodziła do niej opiekunka z MOPSU, czasem koleżanki i Dagmara Szymczak z Fundacji Dignum, która opiekowała się Panią Elą. Kilka miesięcy temu Pani Ela wzięła stołek i postawiła go przy oknie. W ten sposób weszła na parapet. Zrobiła krok i wypadła z drugiego piętra. Przeżyła. Po kilku tygodniach, ze szpitala, zadzwoniła do Dagmary. Powiedziała, że nie mogła dłużej znosić swojej samotności.
Tajemniczy, zaszyfrowany list stał się początkiem odkrywania historii Mieczysława Maka Piątkowskiego i jego syna Bohdana Juliusza Piątkowskiego Dżula. Opowieść ta rozgrywa się na przestrzeni pierwszej połowy XX wieku i spleciona jest z naszą walką o niepodległość i wolność. Jej początkiem było odnalezienie przez panią Różę Bronic rodzinnej korespondencji, bardzo bogatego zbioru zawierającego między innymi listy z 1906 roku z warszawskiej Cytadeli, z Syberii, z okresu międzywojennego i II wojny światowej. Podążając za znalezionymi w listach tropami, odtwarzam z narratorkami audycji, panią Różą i jej córką Zuzanną, losy ich bliskich. Opowieści o miłości, rodzinnym życiu, wychowaniu mieszają się tu z patriotyczną działalnością, a historia rodziny staje się historią Polski.
Ścinawa to niewielkie miasteczko położone malowniczo nad Odrą. Choć nie imponuje bogactwem, mieszkańcy cenią sobie ciszę, bliskość natury i sąsiedzką życzliwość. Dla wielu to sypialnia. Pracują w Lubinie i Zagłębiu Miedziowym, wracają tu po spokój i oddech. Ostatnio gmina postawiła na rozwój turystyki i zleciła budowę statku pasażerskiego. Jednostka kursuje po Odrze w weekendy, oferując rejsy pełne widoków i lokalnych opowieści. W tygodniu pokład zamienia się w pływającą salę warsztatową. Dzieci i młodzież uczą się tu o przyrodzie, historii i sztuce. Gdy poziom wody spada, statek cumuje. To naturalne ograniczenie, ale też przypomnienie o sile rzeki. Czy więc inwestycja się opłaca?
To opowieść o radości zakorzenionej w prostocie. O codzienności, która nie potrzebuje fajerwerków, by być piękna. W sercu Beskidu Niskiego żyje Jędrzej Jakubowski, gospodarz Zagrody i Gościńca Banica. Miłośnik kóz, kucharz z duszą artysty, serowar z pasją. Jego kozie stadko to nie tylko zwierzęta. To inspiracja i źródło smaków, które od lat sławią Gorlickie. Wśród nich ser parzeniok, który w 2022 roku zdobył prestiżową nagrodę Perły w konkursie Nasze Kulinarne Dziedzictwo Smaki Regionów. Banica to także miejsce rodzinne. Dawniej prowadzona przez rodziców Jędrzeja, dziś jest jego własnym światem, który pielęgnuje z czułością i oddaniem. Nie wyobraża sobie innego miejsca na ziemi.
Jeszcze na początku 2022 roku służba wojskowa w Ukrainie nie była marzeniem młodych ludzi. Mimo że od 2014 roku w Donbasie trwały walki, większość z nich wybierała życie cywila. Nadrabiali zaległości w nauce języków obcych i zwiedzali świat. Wielu wyjeżdżało za granicę na studia i do pracy. Po rosyjskiej agresji na Ukrainę ich świat, dosłownie i w przenośni zawalił się. W jednej chwili musieli porzucić paszporty i plecaki, by założyć mundur, chwycić za broń i stanąć do walki. Reportaż opowiada o dramatycznej przemianie młodego Ukraińca, który najpierw walczył przeciwko rosyjskiemu najeźdźcy w oddziałach partyzanckich, a obecnie jest jednym z oficerów dowodzących w brygadzie operacyjnej Gwardii Narodowej "Rubież".



