Claim OwnershipBYTOM ROZMAITY
Subscribed: 0Played: 0
Subscribe
© Miasto Bytom
Description
Bytom jest różnorodnym, wielobarwnym miastem o bogatej historii. To mozaika stylów, kultur, idei. Tę wyjątkową wielogłosowość i wielowarstwowość miasta chcemy przybliżyć, a opowiedzą o tym sami bytomianie.
90 Episodes
Reverse
3… 2… 1… Fajer. W sobotę 13 września 2025 roku bytomskie organizacje pozarządowe odpalą program wyjątkowego wydarzenia. Tworzą go ludzie, którzy pasji, pomysłów i działania nie odkładają na później. O Fajerze, lokalu w Bytomiu - miejscu aktywizacji i integracji 3. sektora oraz o bytomskich społecznikach rozmawiamy z Jagodą Stułą i Marcinem Musialikiem z Fundacji Inqubator Teatralny, Ewą Śliwoń ze Stowarzyszenia Manuffaktura i Grzegorzem Orłowskim z Bytom Skate Collective.
Z zachwytem spogląda zarówno na dobrze zachowane sztukaterie sufitów, jak i nadszarpnięte zębem czasu posadzki. Cieszą ją duże barwne witraże oraz drobne, słabo dostrzegalne detale balustrady. Jej autentyczny entuzjazm widać na fotografiach i w opowieściach. Architekturę odkrywa już od kilkunastu lat, a mimo to wciąż czuje smak przygody, szukając nowych perełek. Rozmawiamy z Teresą Ebis, znaną jako Bytomski Bies.
Poprzemysłowe dziedzictwo Bytomia ma wiernych miłośników. Wśród nich bez wątpienia jest Przemo Łukasik z pracowni Medusa Group, który od dwóch dekad mieszka z rodziną w zaadaptowanej na dom dawnej lampiarni kopalni Orzeł Biały. Z tym czołowym polskim architektem rozmawiamy o Bytomiu, jego potencjale architektonicznym, fenomenach poprzemysłowych zabudowań i najnowszym bytomskim projekcie rewitalizacyjnym Medusy Group - Hydrozagadce.
Tuż pod powierzchnią miasta zachowały się ślady historii sięgającej Piastów bytomskich. Odkrywają ją kawałek po kawałku badacze z Działu Archeologii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Jednym z nich jest Jarosław Święcicki, który miasto zna od fundamentów. Dokąd mogło prowadzić niedawno odkryte zdobione ostrołukowe przejście w kościele św. Wojciecha? Jak przypuszczalnie wyglądał w średniowieczu plac Klasztorny? Gdzie archeolodzy chcieliby w Bytomiu wbić łopatę? To niektóre z zagadnień, o których archeolog ten barwnie opowiada.
Dobry perkusista wydobędzie brzmienie praktycznie ze wszystkiego. Ta wyjątkowa wszechstronność to nie jedyna osobliwość tej profesji. Opowiedział nam o niej Tomasz Herisz, młody instrumentalista z Bytomia, którego talent potwierdzają zaproszenia do prestiżowych projektów i osiągnięcia konkursowe. Dla rodzinnego miasta stworzył niebanalną kompozycję na wibrafon, łącząc akustykę z muzyką elektroniczną i wizualizacjami.
Kiedy mowa w Bytomiu o lokalnym patriocie, pierwszy do głowy przychodzi właśnie on. Z pasją rozprawia o historii, popularyzuje bytomskie perły i ma wielkie serce nie tylko do miasta, ale i ludzi. Andrzej Gralka od 15 lat przy ulicy Józefczaka 37 prowadzi wyjątkowy sklep. Można z niego wyjść nie tylko w nowej koszulce o niebanalnym haśle, ale także z przekonaniem, że Bytom to prawdopodobnie najlepsze miejsce w całej galaktyce.
Czasem jedno stare zdjęcie czy inspirująca rozmowa są początkiem wielkiej przygody z odkrywaniem lokalnej historii. Satysfakcję z docierania do nieznanych faktów poprzedzają długie godziny spędzone nad archiwalną dokumentacją, studiowanie starej prasy czy rozmowy ze świadkami wydarzeń sprzed dekad. Wiele lat temu eksplorowaniu przeszłości dała się porwać dr Anna Seemann-Majorek, która swoją uwagę badaczki historii i edukatorki kulturalnej kieruje szczególnie na działalność kobiet w Bytomiu, także tych współcześnie żyjących.
Praca w zawodzie pedagoga i nauczyciela nie jest łatwa, ale może przynieść wiele zawodowej satysfakcji. Od 26 lat wykonuje ją z pasją Grzegorz Rzeszutek ‒ autor programów i projektów wspierających młodych ludzi nie tylko w kształceniu się czy w wyborze zawodowej drogi, ale także w przezwyciężaniu życiowych trudności.
Sam pomysłodawca pokonuje ich na co dzień bardzo wiele, bo wskutek choroby niemal całkowicie utracił wzrok. Mimo tego ograniczenia nigdy nie zwolnił się z pełnego zaangażowania w swojej pracy zawodowej, a to doceniła kapituła Nagrody im. Józefa Pietera, wyróżniająca wybitnych nauczycieli z województwa śląskiego.
Secesja to bardzo efektowny styl architektoniczny, czasem przykuwający oko rzeźbiarskimi ornamentami, w innym wydaniu z kolei zachwycający wyrazistą kolorystyką glazurowanej elewacji. By poznać kunszt dawnych bytomskich budowniczych, a także ciekawą historię kamienic, warto ruszyć nowo powstałym Szlakiem Architektury Secesyjnej w Bytomiu.
Pochodzi ze Lwowa i od wielu lat angażuje się w pomoc rodakom mieszkającym za wschodnią granicą. W swoim życiu spełniała się w wielu rolach. Sprawy historyczne przekazywała i przekazuje w bardzo różny sposób, m.in. organizując konkurs „Wołyń – pamięć pokoleń”, kiedyś na wesoło w kabarecie „Pacałycha” czy w bytomskim Centrum Kresowym. Kocha dwie swoje małe ojczyzny – Lwów i Bytom, a w naszym mieście najbardziej ceni ludzi. Rozmawiamy z Danutą Skalską.
Maciej Siembieda po mistrzowsku przenosi nas do świata przedwojennego i powojennego Bytomia, miasta pogranicza. Kiedy dodamy do tego wartką akcję, postacie z krwi i kości, a także kilka historycznych smaczków z lokalnego podwórka otrzymamy lekturę, od której nie można się oderwać. O powieści „Kairos” ‒ trzeciej części trylogii greckiej, rozmawiamy z jej autorem.
Strój rozbarski, zwany bytomskim, jest najbardziej rozpowszechnionym strojem ludowym na Górnym Śląsku. Nic w tym dziwnego ‒ wykonany ze szlachetnych tkanin, zdobiony haftami, malunkami na jedwabiu czy delikatną koronką, zyskał uznanie daleko poza Rozbarkiem. Dziś emocjonalne przywiązanie do tego dziedzictwa lokalnej kultury z dumą wyraża coraz więcej osób. O stroju i jego żywotności rozmawiamy z Anną Grabińską-Szczęśniak, kierowniczką Działu Etnografii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.
Lekkie, niepowtarzalne, zaprojektowane z pomysłem i humorem. Neony, które w czasach słusznie minionych wprowadzały kolor do miast, darzone są dziś dużym sentymentem. Wypełnione szlachetnym gazem rurki potrafią przyciągnąć wzrok bardziej niż potężne reklamy ledowe, a przy tym mniej zanieczyszczają niebo sztucznym światłem. O neonach w mieście rozmawiamy z Dominikiem Tokarskim, który od 2008 roku zajmuje się zbieraniem i odnawianiem neonowych szyldów, aktywistą społecznym, dla którego lokalność to wartość.
Rozwój Bytomia za rządów Georga Brüninga na przełomie XIX i XX w. był jednym z najbardziej dynamicznych w dziejach miasta. Jednak jeszcze kilkanaście lat temu postać ta nie była bliżej znana bytomianom. Pierwszym, który zainteresował się zapomnianym burmistrzem „z ogłoszenia”, był profesor Piotr Obrączka. Bytomski historyk amator – z zawodu literaturoznawca, emerytowany profesor Uniwersytetu Opolskiego – przez kilka lat wytrwale zbierał materiały archiwalne, także poza granicami kraju, co zaowocowało publikacją „O nadburmistrzu Brüningu i inne szkice”, przybliżającą zarówno olbrzymie dokonania zawodowe pochodzącego z Westfalii włodarza, jak i jego życie prywatne, naznaczone utratą wielu dzieci.
O odkrywaniu historii tej postaci z archiwalnych materiałów, a także o wizycie potomków nadburmistrza w Bytomiu opowiada prof. Piotr Obrączka.
Choć Franzowi Landsbergerowi Bytom zawdzięcza pierwszy na Górnym Śląsku Teatr Miejski, w którym od blisko 8o lat swoją siedzibę ma Opera Śląska, jeszcze kilka lat temu mało kto o nim słyszał. W ocalenie od zapomnienia tej zasłużonej dla miasta osoby zaangażowała się Izabella Kühnel, z zawodu archeolożka, z zamiłowania podążająca śladami zapomnianych historii i przywracająca je pamięci. Postacią Franza Landsbergera, żydowskiego przedsiębiorcy i muzyka amatora, który prawie całe swoje życie poświęcił spełnianiu marzenia o stworzeniu miejsca dla sztuki, zainteresowała się kilka lat temu przez przypadek. O życiu Franza Landsbergera i wizycie jego potomków w Bytomiu opowiada Izabella Kühnel.
170 lat na glajzach! Kto jeszcze nie był na przejażdżce górnośląską wąskotorówką, musi koniecznie naprawić ten błąd. A okazji do takiej podróży i bruderszaftu z rosbanką nie zabraknie w najbliższych miesiącach w związku z jej okrągłym jubileuszem. W ocaleniu tego industrialnego zabytku wielkie dokonania ma Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych obchodzące w tym roku 20-lecie. O rosbance rozmawiamy z jego prezesem – Kamilem Czarneckim, który na kolei dorastał, a wąskotorowy świat zna od najmniejszej śrubki.
Spotkanie z kulturą może być emocjonujące. Już wkrótce będziemy się mogli o tym przekonać podczas Aglo Festiwalu organizowanego przez Bytomskie Centrum Kultury. Znakomici ludzie pióra, wnikliwie badający rzeczywistość, także tę lokalną, dobra literatura, a przede wszystkim dyskusje na gorące tematy będą rozgrzewać publiczność niczym na stadionowych arenach – zresztą będzie też sam Antoni Piechniczek. A to dopiero rozgrzewka przed innymi kulturalnymi wydarzeniami, które przygotowuje na najbliższe miesiące Becek. Rozmawiamy o nich z Małgorzatą Kamińską-Golą, dyrektorką tej instytucji, która zabiera bytomską publicznością na nowe kulturalne ścieżki.
Pomagać można na wiele sposobów. Dostrzegła to wiele lat temu bytomska nauczycielka języka polskiego. Dzięki jej zaangażowaniu szkolna akcja na rzecz chorych onkologicznie dzieci przerodziła się z czasem w przedsięwzięcie przyciągające ofiarodawców z odległych zakątków Polski. Polonistka z powołania pomaganie ma we krwi, więc na jednej inicjatywie się nie zatrzymuje. O akcji "Zetnij włosy na peruki dla chorych dzieci" rozmawiamy z Ewą Milne.
Wywołuje estetyczne wrażenia, komentuje rzeczywistość, rozbudza emocje. Sztuka może nas zainspirować, wzruszyć, może także leczyć. Żadna z tych rzeczy jednak się nie wydarzy, jeśli będziemy trzymali się od niej z daleka. Oswajaniem odbiorcy z dziełem zajmuje się Dominika Malska, która wprowadza młodych ludzi w artystyczną przestrzeń i sprawia, że sztuka staje się przygodą.
Nie mają już opieki swoich patronów, ale wciąż są nieodłącznym atrybutem górnośląskiego krajobrazu. Osiedla patronackie zmieniają się wraz ze społecznością, która je zamieszkuje. O mieszkalnym dziedzictwie przemysłowym, podejściu do jego rewitalizacji w Polsce i w Czechach oraz o turystycznym potencjale rzeki Bytomki opowiada Małgorzata Krakowiak ze Stowarzyszenia Fabryka Inicjatyw Lokalnych działającego w sferze rozwoju lokalnego.
Comments
Download from Google Play
Download from App Store
United States