Stuk Rood Vlees Podcast

Vormt opleiding de basis van een nieuwe verzuiling? Mijn gasten van vandaag betogen van wel in hun nieuwe boek "Diplomademocratie: opleiding als nieuwe scheidslijn" (Prometheus), een grondig herziene editie van hun invloedrijke werk uit 2011. Ik spreek met Mark Bovens, hoogleraar emeritus in de bestuurskunde aan de Universiteit Utrecht en voormalig raadslid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, en Anchrit Wille, hoogleraar transities in de publieke sector aan de Universiteit Leiden, over sociale en politieke verschillen tussen opleidingsgroepen, hoe deze verschillen ontstaan en het gevaar van een systeemcrisis van de vertegenwoordigende democratie. Achtergronden bij deze aflevering: - Diplomademocratie: opleiding als nieuwe scheidslijn, https://uitgeverijprometheus.nl/boeken/diplomademocratie-paperback/ - ‘Praktisch geschoolden krijgen in Nederland alleen hun zin als academici het ermee eens zijn’, https://fd.nl/samenleving/1567427/praktisch-geschoolden-krijgen-in-nederland-alleen-hun-zin-als-academici-het-ermee-eens-zijn - Waarom identificeren kiezers zich als ‘links’ of ‘rechts’? https://stukroodvlees.nl/waarom-identificeren-kiezers-zich-als-links-of-rechts/ - De politieke dominantie van hoogopgeleiden, https://stukroodvlees.nl/de-politieke-dominantie-van-hoogopgeleiden/ Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

We trappen het verkiezingsseizoen af met Tom van der Meer, hoogleraar politicologie aan de UvA. Tom en ik bespreken een hoop verschillende onderwerpen, waaronder de stand van zaken in de campagne (2:58), de ongezonde obsessie met zogenaamde overlopers van de PvdA naar radicaalrechts (31:10), het lage politiek vertrouwen in Nederland (53:30) en de matige omgang met peilingen (59:21). Achtergronden bij deze aflevering: - Waardenloze politiek: hoe de Nederlandse politiek de kunst van het conflict verloor, https://www.singeluitgeverijen.nl/querido/boek/waardenloze-politiek/ - Plaatjes van de electoraatjes 2025: NSC, https://stukroodvlees.nl/plaatjes-van-de-electoraatjes-2025-nsc/ - Zijn PvdA-kiezers écht naar de PVV uitgeweken? https://www.ipsos-publiek.nl/actueel/zijn-pvda-kiezers-echt-naar-de-pvv-uitgeweken/ - Nederlanders zijn vertrouwen in politiek volledig kwijt na opstappen ministers, blijkt uit panelonderzoek, https://www.rtl.nl/nieuws/rtl-nieuwspanel/artikel/5525264/vertrouwen-politiek-nooit-zo-laag - Peilingen duiden: 10 essentiële vuistregels voor duiders, https://stukroodvlees.nl/peilingen-duiden-10-essentiele-vuistregels-voor-duiders/ Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

Geert Wilders heeft zijn steun aan het kabinet ingetrokken. En zoals het een extraparlementair kabinet betaamt met bewindspersonen op afstand van de politiek trekt hij ook al zijn bewindspersonen terug. Daarmee is het rompkabinet Schoof-II (VVD, NSC, BBB) een feit. Te gast zijn Henk van der Kolk (Universiteit Twente en UvA) en Simon Otjes (Universiteit Leiden) om te praten over de val van het kabinet. Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

We are joined by Tarik Abou-Chadi (Oxford) to discuss the dystopian reality of the 2025 German elections. Music: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

De Stuk Rood Vlees podcast is terug, en wel met een gortdroge aflevering over kiesstelsels! In het regeerprogramma van het kabinet Schoof-Wilders lezen we: "Het kabinet gaat voortvarend aan de slag met het versterken van de regionale band tussen kiezer en gekozene via een nieuw evenredig kiesstelsel voor de Tweede Kamer. Een wetsvoorstel tot invoering van een nieuw kiesstelsel voor de Tweede Kamer wordt zo spoedig mogelijk en in ieder geval binnen een jaar ingediend. We werken de mogelijkheid uit om een beperkt aantal kiesdistricten (10 - 12) met regionale kandidaten en een landelijke lijst in te voeren.” Te gast zijn Henk van der Kolk (Universiteit Twente en UvA) en Simon Otjes (Universiteit Leiden) die in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken verschillende kiesstelsels hebben doorgerekend op partijpolitieke en geografische evenredigheid. Achtergronden bij deze aflevering: - Onderzoeksrapport 'Doorrekening evenredig kiesstelsel met meervoudige districten en vereffeningszetels', https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2025Z00744&did=2025D01771 - Regionalisering van het kiesstelsel: Afdwingen of faciliteren? https://stukroodvlees.nl/regionalisering-van-het-kiesstelsel-afdwingen-of-faciliteren/ Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

It's time for our UK election preview with our old pal Rob Ford (University of Manchester). Are the Tories headed for an extinction-level event? Music: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

In aanloop naar de Europese verkiezingen spreek ik met historicus Koen van Zon (Studio Europa Maastricht) over de geschiedenis van het Europees parlement en de democratisering van de Europese Unie. Koen vertelt ook over zijn nieuwe boek 'Heralds of a Democratic Europe' over de begindagen van het Europees Parlement. Achtergronden bij deze aflevering: - Heralds of a democratic Europe, https://cup.columbia.edu/book/heralds-of-a-democratic-europe/9781788216081 - Ontbreekt het aan liefde voor de EU? Nee, het ontbreekt aan kennis, https://decorrespondent.nl/15281/ontbreekt-het-aan-liefde-voor-de-eu-nee-het-ontbreekt-aan-kennis/881b9b60-9b88-0d96-1e6a-fa36252835aa - Indifferent and Eurosceptic: The motivations of EU-only abstainers in the 2019 European Parliament election, https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0263395720981359 Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

PVV, VVD, BBB en NSC hebben overeenstemming bereikt over een zogenaamd hoofdlijnenakkoord. Richard van Zwol is aangesteld als formateur om een kabinet te vormen, terwijl het nog altijd onduidelijk is wie als premier dat kabinet zal moeten leiden. Ik spreek over de formatie met Simon Otjes (Universiteit Leiden) en Tom van der Meer (Universiteit van Amsterdam). En verder: dit is geen extraparlementair kabinet dit is geen extraparlementair kabinet dit is geen extraparlementair kabinet dit is geen extraparlementair kabinet dit is geen extraparlementair kabinet dit is geen extraparlementair kabinet dit is geen extraparlementair kabinet dit is geen extraparlementair kabinet dit is geen extraparlementair kabinet dit is geen extraparle Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

Tom van der Meer (UvA) schuift aan om te vertellen over zijn nieuwste boek 'Waardenloze politiek: hoe de Nederlandse politiek de kunst van het conflict verloor' (vanaf 34:00). Maar eerst praten we nog even over de actuele stand van zaken rondom de formatie en het eindverslag van informateur Kim Putters. Achtergronden bij deze aflevering: - Waardenloze politiek: hoe de Nederlandse politiek de kunst van het conflict verloor, https://www.singeluitgeverijen.nl/querido/boek/waardenloze-politiek/ - Appendix Waardenloze politiek (pdf): http://www.tomvandermeer.nl/wp-content/uploads/2024/03/Referenties-bij-Waardenloze-Politiek-2024.pdf - Wilders als slachtoffer? Welnee, de zaken staan er voor de PVV beter voor dan ooit, https://stukroodvlees.nl/wilders-als-slachtoffer-welnee-de-zaken-staan-er-voor-de-pvv-beter-voor-dan-ooit/ - Eindverslag informateur Putters, https://www.kabinetsformatie2023.nl/documenten/verslagen/2024/03/14/eindverslag-informateur-putters Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

De formatie gaat een volgende fase in (of is misschien wel weer terug bij af). Informateur Ronald Plasterk onderzocht de inhoud zonder vorm en nu mag informateur Kim Putters gaan praten over de vorm zonder inhoud. 'Extraparlementair' is het woord dat ineens op ieders lippen ligt, maar er heerst grote onduidelijkheid, ook onder deskundigen, wat dit überhaupt betekent. Ik praat verder over de formatie en verschillende kabinetsvormen met Rudy Andeweg en Tom Louwerse (beiden Universiteit Leiden). N.B. we hebben dit gesprek opgenomen voordat Putters zijn eerste memo naar de fractievoorzitters heeft gestuurd en voor de eerste ronde gesprekken. Achtergronden bij deze aflevering: - Wat betekent een extraparlementair kabinet in de praktijk? https://stukroodvlees.nl/wat-betekent-een-extraparlementair-kabinet-in-de-praktijk/ - Bericht informateur Putters aan de fractievoorzitters ter voorbereiding op de gesprekken van 26 en 27 februari, https://www.kabinetsformatie2023.nl/actueel/nieuws/2024/02/23/bericht-informateur-putters-aan-de-fractievoorzitters - Aflevering 6 - Rudy Andeweg over de Nederlandse parlementaire democratie, https://soundcloud.com/stukroodvlees/andeweg Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

Pieter Omtzigt heeft zich teruggetrokken uit de onderhandelingen over een nieuw kabinet met PVV, BBB en VVD. Veel is nog onduidelijk, maar er valt genoeg te bespreken. Sarah de Lange (UvA) en Simon Otjes (Leiden) schuiven aan om de huidige stand van zaken te analyseren. Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

Sinds 1971 brengt het National Kiezersonderzoek het kiesgedrag van Nederlanders tijdens Tweede Kamerverkiezingen in kaart. Ik spreek met twee leden van het huidige NKO-kernteam, Kristof Jacobs (Radboud) en Marcel Lubbers (Utrecht) over de verkiezingen van 22 november. It was migration all along... Achtergronden bij deze aflevering: - Ook de ‘nieuwe’ PVV-stemmer stemde vooral tegen migratie en uit politiek protest, https://stukroodvlees.nl/ook-de-nieuwe-pvv-stemmer-stemde-vooral-tegen-migratie-en-uit-politiek-protest/ - Nationaal Kiezersonderzoek 2021: Versplinterde vertegenwoordiging, https://www.ru.nl/onderzoek/onderzoeksnieuws/nationaal-kiezersonderzoek-2021-versplinterde-vertegenwoordiging - Het Wiv-referendum: Nationaal Referendum Onderzoek 2018, https://research.utwente.nl/en/publications/het-wiv-referendum-nationaal-referendum-onderzoek-2018 Het Oekraïne-referendum: Nationaal Referendum Onderzoek 2016, https://research.utwente.nl/en/publications/het-oekra%C3%AFne-referendum-nationaal-referendum-onderzoek-2016 Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

Stadsgeograaf Cody Hochstenbach (UvA) vertelt over het veelkoppige monster van de wooncrisis. We praten over de grondslagen, excessen en gevolgen van een ronduit dysfunctionele woningmarkt en staan uiteraard ook stil bij de woningmarkt als verkiezingsthema. Achtergronden bij deze aflevering: - The neo-liberal politics and socio-spatial implications of Dutch post-crisis social housing policies, https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19491247.2019.1682234 - Flatwijk Overvecht kan niet nog meer kwetsbare bewoners aan, maar dat moet wel, https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/flatwijk-overvecht-kan-niet-nog-meer-kwetsbare-bewoners-aan-maar-dat-moet-wel~bd220c35/ Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

Kerst is vooral een tijd om jezelf in het zonnetje te zetten, dus blikken Wouter Schakel (UvA) en ik terug op ons in 2017 verschenen boek 'Nepparlement? Een pleidooi voor politiek hokjesdenken'. In dat boek tonen we aan dat de opvattingen van vertegenwoordigers, zowel Kamerleden als raadsleden, nauwer aansluiten bij de opvattingen van rijke, academisch geschoolde burgers. Is in dit opzicht de overwinning van de PVV goed nieuws voor politieke vertegenwoordiging in Nederland? Wouter en ik staan stil bij de ontstaangeschiedenis, bevindingen en tekortkomingen van het boek en bespreken ook wat we sindsdien nog allemaal te weten zijn gekomen over het functioneren van de vertegenwoordigende democratie in Nederland. Achtergronden bij deze aflevering: - Ideological congruence and socio-economic inequality, https://www.cambridge.org/core/journals/european-political-science-review/article/ideological-congruence-and-socioeconomic-inequality/F9CE780C902E7A25B92CB3EC2B844875 - Real but Unequal Representation in Welfare State Reform, https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0032329219897984 - The political representation of left-nationalist voters, https://link.springer.com/article/10.1057/s41269-021-00205-8 - Degrees of influence: Educational inequality in policy representation, https://ejpr.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/1475-6765.12405 - Unequal Responsiveness and Government Partisanship in Northwest Europe, https://www.cambridge.org/core/books/unequal-democracies/unequal-responsiveness-and-government-partisanship-in-northwest-europe/60602D94767352D390DA80929E8F0E7B - Nee, een stem op de PVV is geen ongerichte middelvinger, https://decorrespondent.nl/15014/nee-een-stem-op-de-pvv-is-geen-ongerichte-middelvinger/19e5038f-19a1-06da-06b3-c96f1fc056a4 Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

In more and more countries radical right parties are cannibalizing parties of the mainstream right. Many christian democratic, conservative and liberal parties of the right have adopted policy stances of the radical right to gain votes, but this has only strengthened the radical right. The Dutch elections of 22 November are a case in point, but the trend is visible in many other countries. Tarik Abou-Chadi (Nuffield College, Oxford) joins me to discuss the counterproductive strategies of the mainstream right. We first talk about German poltics, most notably the surge of the AfD and the Bündnis Sahra Wagenknecht. Background reading: - Does accommodation work? Mainstream party strategies and the success of radical right parties, https://www.cambridge.org/core/journals/political-science-research-and-methods/article/does-accommodation-work-mainstream-party-strategies-and-the-success-of-radical-right-parties/5C3476FCD26B188C7399ADD920D71770 - The centre-right versus the radical right: the role of migration issues and economic grievances, https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/1369183X.2020.1853903 - Comparative vote switching: A new framework for studying dynamic multi-party competition, https://www.journals.uchicago.edu/doi/10.1086/726952 Music: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com

In talloze landen staan publieke voorzieningen onder druk. Onder het mom van 'schaalvergroting' zijn in hoog tempo op veel plekken cruciale diensten zoals openbaar vervoer, scholen, bibliotheken, zwembaden, medische zorg etc. wegbezuinigd. Catherine de Vries (Bocconi) schuift aan om te vertellen over de electorale gevolgen van dit afbraakbeleid aan de hand van een studie naar de Italiaanse casus. Het onderzoek van Catherine laat zien dat verschraling van publieke voorzieningen leidt tot een groter stemaandeel voor radicaalrechtse partijen. De koppeling van afbraakbeleid aan migratie speelt hierin een cruciale rol. Achtergronden bij deze aflevering: - Geograpies of discontent (pdf), https://www.hbs.edu/ris/Publication%20Files/24-024_da5e436e-b4e8-4215-b788-f6043dbc7d1f.pdf - Migration crackdowns won’t help Europe’s moderate right, https://www.ft.com/content/6b3e2ee0-189e-47f4-95df-375d79dd6266 - Hoe Den Haag uit Nederland verdween, https://www.groene.nl/artikel/hoe-den-haag-uit-nederland-verdween - Het midden maakt radicaal-rechts groter en groter, https://fd.nl/opinie/1498794/het-midden-maakt-radicaal-rechts-groter-en-groter Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

De verkiezingsoverwinning van de PVV vormt een formidabele uitdaging voor de formele en informele instituties van de Nederlandse rechtsstaat. Ik spreek hierover met Tamar de Waal en Niels Graaf (beiden UvA Rechtsgeleerdheid). Achtergronden bij deze aflevering: - Why Dutch Constitutional Culture Is not Prepared for Geert Wilders' Shock Electoral Win, https://verfassungsblog.de/dutch-rule-of-law-alert/ - Gifbeker, https://www.groene.nl/artikel/gifbeker - Beste formerende politici, vergeet niet dat het klimaat ook onderdeel is van de rechtsstaat, https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/opinie-beste-formerende-politici-vergeet-niet-dat-het-klimaat-ook-onderdeel-is-van-de-rechtsstaat~ba38c96e/ Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

Tom van der Meer en Matthijs Rooduijn (beiden UvA) schuiven aan om de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van 22 november te duiden. Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

De Nederlandse Orde van Advocaten heeft in aanloop naar de verkiezingen van 22 november vrijwel alle relevante partijprogramma's doorgelicht en heeft bij "tien van de achttien onderzochte partijprogramma’s voorstellen aangetroffen die de toets aan de minimumnormen van de rechtsstaat niet doorstaan." Maar hoe zit het met de opvattingen van kiezers over rechtsstaat en democratie? Om die vraag te beantwoorden praat ik verder met Matthijs Rooduijn (UvA) die zeer recente onderzoeksresultaten over dit onderwerpt deelt. De resultaten zijn zorgwekkend in de zin dat deze opvatting over liberale democratie hevig zijn gepolitiseerd. Democratische normen horen een stabiel raamwerk te vormen waarbinnen we politiek bedrijven, maar daar lijkt helaas geen sprake van. Achtergronden bij deze aflevering: - De partijprogramma’s voor de verkiezingen 2023 rechtsstatelijk? Zie https://www.advocatenorde.nl/nieuws/nova-commissie-ruim-helft-verkiezingsprogrammas-voldoet-niet-volledig-aan-minimumnormen-van-de-rechtsstaat - Uitsluiting kiesrecht, https://www.kiesraad.nl/verkiezingen/waterschappen/stemmen/uitsluiting-kiesrecht Bezoek www.stukroodvlees.nl voor meer politicologie en actualiteit. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com.

We gaan verder met het profileren van de achterbannen van politieke partijen met Matthijs Rooduijn (UvA). Aan bod komen de partijen die momenteel het populairst zijn in de Peilingwijzer, nl. BBB (2:26), PVV (13:00), PvdA-GL (20:48), VVD (27:07) en NSC (35:03). De voltallige reeks 'Plaatjes van de electoraatjes' van Matthijs en Simon Otjes is terug te vinden op www.stukroodvlees.nl. Muziek: Dexter Britain (CC BY-NC-SA 3.0), www.dexterbritain.com