De Energie Gasten

In deze aflevering ga ik in gesprek met Jurgen Hoekstra. Hij is Vice President bij BASF, zit al meerdere decennia in de chemische industrie, en kent de realiteit in onder meer Nederland, Duitsland en Azië. We hebben het over de uitdagingen waar de industrie voor staat, de (historische) verhouding tussen China en Europa, hoe daarin als bedrijf te navigeren, en hoe je een bedrijf als BASF - dat 30.000 verschillende producten maakt - verduurzaamt. En of die verduurzaming goed gaat? In de aflevering geeft hij BASF zelf een rapportcijfer! Deze aflevering is onderdeel van een mini-serie over verduurzaming van de industrie. Deze serie is mede mogelijk gemaakt door het Instituut voor Sustainable Process Technology (ISPT). Met meer dan 180 partners werken zij, van grote bedrijven tot start-ups en kennisinstellingen, aan de transitie naar een circulaire en CO2 neutrale industrie. Of het nu gaat om waterstof, circulaire plastics of energie-efficiency, ISPT brengt alle partijen samen in een omgeving waar ze kunnen samenwerken en echte stappen kunnen zetten. Meer weten? Check www.ispt.eu

In deze aflevering - de eerste in een mini-serie over verduurzaming van de industrie - ga ik in gesprek met Tjeerd Jongsma, directeur van het Instituut voor Sustainable Process Technology (ISPT). Hoe staat het met de verduurzaming van de industrie? Waar loopt het nu op vast? Van waterstof tot kernenergie, van concurrenten die gaan samenwerken tot nieuwe droogtechnieken. Tjeerd deelt concrete voorbeelden én zijn visie op de toekomst. Deze mini-serie is mede mogelijk gemaakt door het Instituut voor Sustainable Process Technology. ISPT werkt samen met meer dan 180 partners, van grote bedrijven tot start-ups en kennisinstellingen, aan de transitie naar een circulaire en CO2 neutrale industrie. Of het nu gaat om waterstof, circulaire plastics of energie-efficiency, ISPT brengt alle partijen samen in een omgeving waar ze kunnen samenwerken en echte stappen kunnen zetten. Meer weten? Check www.ispt.eu Links uit de aflevering: - het artikel uit de Volkskrant waar ik aan refereer in het gesprek: https://www.volkskrant.nl/economie/klimaatdoelen-in-gevaar-zij-richten-het-vizier-nog-altijd-op-2030~b027b504/ - na de opname werd bekend dat Tata Steel een intentieverklaring heeft getekend met de Staat, zie https://www.volkskrant.nl/economie/de-staat-tekent-intentieverklaring-om-tata-steel-te-verduurzamen-maar-die-zit-nog-vol-onzekerheden~ba7e7a33/ - meer details over de stand van zaken van de maatwerkafspraken: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2025/06/30/kamerbrief-voortgang-maatwerkafspraken-verduurzaming-industrie - achtergrond over elektrisch kraken waar Tjeerd over spreekt, check https://ispt.eu/programs/electric-cracking/ - op het einde van het gesprek deelt over nieuwe droogtechnieken, hier vind je meer info: https://ispt.eu/programs/drying-and-dewatering/

In deze aflevering alles over AI en de energietransitie. Titiaan Palazzi richtte in 2018 Myst op in de Verenigde Staten. In 5 jaar tijd bouwde hij dit uit tot een bedrijf dat energiemaatschappijen, ontwikkelaars en andere partijen hielp met het voorspellen van de steeds dynamischere vraag en aanbod van elektriciteit. Hoe hielp hij zijn klanten precies? Welke kansen van AI in de energietransitie ziet Titiaan nog meer? En hoe verhouden deze kansen zich tot het enorme energieverbruik van AI zelf? In 2023 is Myst overgenomen door Snowflake en Titiaan heeft ondertussen zijn handen weer vrij voor een volgend avontuur. Links: - Titiaan op LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/titiaanpalazzi/ - het rapport van de International Energy Agency (IEA) over AI: https://www.iea.org/reports/energy-and-ai - link naar Snowflake, het bedrijf dat Myst overgenomen heeft: https://www.snowflake.com/en/

Het energienet loopt vol. Enorme investeringen zijn nodig de komende jaren. Bieden decentrale energienetwerken op gelijkstroom een oplossing? Ronald Buijsse is groot voorstander van deze netwerken: ze zouden goedkoper, socialen en robuuster zijn. Hij is voorzitter van de landelijke werkgroep Energie & Klimaat van D66. Ik bespreek met hem de voor- en nadelen, de rol van de Energiewet hierin en de uitdagingen bij implementatie.

Timo Spijkerboer is opnieuw te gast voor het tweede deel over batterijen. Nu met de focus op de vaste stof batterij (solid state battery). In deze aflevering o.a.: - Timo blikt terug op zijn tijd bij EAZ Wind (www.eazwind.com) - wat is de vaste stof batterij en wat maakt 'm anders - wat is de potentie van dit type batterij en waar gebruik je deze - Timo deelt over zijn ondernemersplannen met dit type batterij Timo volgen in z'n batterij-avonturen? Volg hem via LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/timospijkerboer/

Timo Spijkerboer (yes, hij is terug!) neemt ons in een tweeluik mee in batterijtechnologie. Deze eerste aflevering deelt hij over zijn rol als entrepreneur in residence bij de TU Delft om van onderzoek tot batterijbedrijven te komen. Daarna gaan we de diepte in op natrium-ion batterijen. We hebben het o.a. over: - hoe een batterij is opgebouwd - het voordeel van natrium-ion t.o.v. lithium-ion - voor welke toepassingen natrium-ion interessant is - hoe de natriumwater batterij een echte gamechanger kan zijn Meer weten over Timo en waar hij zich mee bezig houdt? Check z'n LinkedIn hier: https://www.linkedin.com/in/timospijkerboer/

Ruud Nijs neemt je in deze aflevering mee in de wereld van grootschalige energie-opslag. Hij is mede-oprichter van GIGA Storage, waarmee ze o.a. een batterij van 300MW ontwikkelen op de voormalige Aldel locatie in Delfzijl. Hij deelt zijn lessen van deze snel groeiende markt: hoe is het bedrijf begonnen, waar moet een locatie voor een grote batterij aan voldoen, en hoe verdien je eigenlijk geld met een batterij? Zijn belangrijkste lessen: slim de batterij inzetten, en vooral ook een beetje sexy verpakken. Achtergrond info: - meer over de deal tussen Tennet en GIGA Storage: https://www.tennet.eu/nl/nieuws/batterijgigant-giga-storage-en-tennet-sluiten-eerste-tijdsduurgebonden-contract - de site van GIGA Storage: https://giga-storage.com/ - achtergrond over de 300MW batterij in Delfzijl: https://giga-storage.com/projecten/leopard/ - meer info over het congres Noodzaak van Storage: https://www.congressmartstorage.nl/

In deze aflevering ga ik in gesprek met Tweede Kamerlid Suzanne Kröger (GL-PVDA). We hebben het over de Klimaattop in Bakoe, het politieke klimaat rondom klimaat (jaja), Gronings of Warffums gas en Tata Steel. Achtergrond: - in het interview refereer ik naar een oproep vanuit GL-PvdA over Tata Steel, hier vind je meer info over deze oproep: https://nos.nl/artikel/2547121-overheid-moet-tata-steel-redden-voor-het-te-laat-is

De energiemarkt is ontzettend in beweging en wordt voor consumenten steeds ingewikkelder: denk aan terugleverkosten en dynamische contracten. Hoe krijg je als woningcorporatie dan nog steeds bewoners mee in bijvoorbeeld een zonnepanelenproject? In deze aflevering krijg je 3 concrete lessen van Wouter Speelman, algemeen directeur van De Zoncorporatie. Hij deelt wat je juist wel moet doen in communicatie met huurders, en wat je beter niet kunt doen.

Stel je voor dat je 15-25% van je besteedbaar inkomen aan energie uitgeeft. En je woont in een huurwoning waar je zelf niet over de verduurzaming gaat. Deze situatie van energiearmoede is helaas voor veel Nederlanders de realiteit. Ik ga hierover in gesprek met Roebyem Anders, oprichter van sociale onderneming KnopOm. Wat is energiearmoede? Welke rol heeft een woningcorporatie hierin? En welke aanpak helpt (niet) om het tegen te gaan? Het bestaande beleid komt langs, de contingenten-aanpak i.s.m. TNO en natuurlijk kan AI niet ontbreken. Deze aflevering wordt gesponsord door De Zoncorporatie, een partij die woningcorporaties helpt bij het verduurzamen van hun woningvoorraad. Meer info via www.dezoncorporatie.nl

De energiemarkt is volop in beweging. De verwachte afbouw van de salderingsregeling en de opkomst van terugleverkosten hebben impact. Wat betekent dit voor huurders met zonnepanelen? Wat kunnen woningcorporaties met de veranderende markt? Wat zijn kansen voor de toekomst? In deze aflevering is Stefan Smit te gast: de energiemarkt kent hij als geen ander. Samen met Jan-Willem Zwang runt hij adviesbureau Wattanders. Deze aflevering wordt gesponsord door De Zoncorporatie, een partij die woningcorporaties helpt bij het verduurzamen van hun woningvoorraad. Meer info via www.dezoncorporatie.nl

In deze aflevering deel ik vijf lessen over de bouw en over het leven in m'n Tiny House. In aflevering 18 - de best beluisterde aflevering van deze podcast - zat ik nog middenin de bouw. Nu zijn we vijf jaar verder, is de bouw afgerond en leef ik dus al vijf jaar in een community. Wat heb ik geleerd van het bouwen van dit huisje? En over het wonen in een community? Check deze aflevering om erachter te komen.

In 2030 moeten er 500.000 extra woningen op een warmtenet zijn aangesloten. In o.a. Amsterdam, Den Haag en Utrecht liggen projecten nu stil. Wat gaat er mis? Wat heeft de Wet Collectieve Warmtevoorziening (WCW) hiermee te maken? En hoe krijgen we weer vaart in de ontwikkeling? Deze vragen staan centraal in deze aflevering met Peter Wolbert. Hij is Strategisch Business Developer Warmte bij Enexis. Links: - rapport van Berenschot: https://www.nvde.nl/wp-content/uploads/2024/05/Finale-rapportage_Warmtenetten-in-vergelijking-met-andere-warmteoplossingen_24042024.pdf - advies Raad van State voor de WCW: https://wetgevingskalender.overheid.nl/regeling/WGK010356/documenten/Raad%20van%20State/Advies%20Raad%20van%20State%20uitgebracht/1?_ga=2.10472625.584433404.1716567248-1777141011.1716567248 - het Warmtemanifest: https://warmtenetwerk.nl/wp-content/uploads/Warmtemanifest-Maak-warmtenetten-weer-HOT.pdf?_ga=2.43968289.584433404.1716567248-1777141011.1716567248

Netcongestie en de PV markt, in deze aflevering duiken we daar vol in. Bart van den Bosch is daarvoor de perfecte gast: hij houdt zich al 30+ jaar bezig met zonne-energie en opslagsystemen. We gaan terug in de tijd én kijken vooruit. Je leert o.a.: - dat netcongestie 25 jaar geleden ook al bestond - wat in Duitsland anders gaat dan in NL - wat Bart zou doen als hij aan de politieke knoppen zou zitten Dit gesprek is opgenomen eind januari 2024. Meer over Bart z'n activiteiten? Chek Bart op LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/ing-bart-van-den-bosch/

Ruim 4,5 jaar woon ik alweer in m'n Tiny House. Alleen hoe goed is het me gelukt om deze luchtdicht te bouwen? In deze aflevering heb ik Bart Fugers te gast. Met zijn bedrijf Kierenjagers test en verbetert hij de luchtdichtheid van woningen. Eerst duiken we in de theorie en deelt Bart voorbeelden uit de praktijk. Het blijkt dat zelfs bij nieuwbouw luchtdichtheid echt niet altijd goed gaat! Daarna test Bart hoe luchtdicht m'n huisje is met de 'blower door test', een warmtecamera en een rookmachine. Meer weten over luchtdicht bouwen en wat Bart doet: - https://kierenjagers.nl/ - https://www.linkedin.com/in/bartfugers/

Zijn zonneparken goed voor de biodiversiteit? En voor de bodemkwaliteit? In deze aflevering ontdek je dat dat mogelijk is, mits je rekening houdt met een aantal belangrijke aspecten. Te gast zijn Kay Cesar van TNO en Michiel van Amersfoort van Eelerwoude. Deze aflevering wordt gesponsord door Hiemstra & De Vries (www.hiemstraendevries.nl). Links: - www.zoninlandschap.nl, de organisatie die Kay in dit interview noemt - meer weten over bodemkwaliteit en zonneparken? Dit onderzoek vanuit TNO is een mooi startpunt: https://www.tno.nl/nl/aandachtsgebieden/energietransitie/roadmaps/hernieuwbare-elektriciteit/zonne-energie/zonnepark/beter-ontwerp-zonneparken/ - bi-facial panelen noemt Kay ook in dit gesprek. Check deze link van TNO voor meer info: https://www.tno.nl/nl/aandachtsgebieden/energietransitie/roadmaps/hernieuwbare-elektriciteit/zonne-energie/rendement-zonnepanelen/tweezijdige-pv/ - Michiel werkt als adviseur ruimtelijke ontwikkeling bij Eelerwoude. Alles wat zij doen vindt je hier: www.eelerwoude.nl

In deze episode alles over het balanceren van het net. Remco van den Elzen is mede-oprichter van Leap, een Amerikaans bedrijf dat hier vol op inzet met de ontwikkeling van hun software platform. Grote investeerders, grote klanten als Tesla en Google. Remco deelt z'n pad als ondernemer, over remote werken, wat hun software doet, en de uitdagingen van deze markt. Links: - de site van Leap: https://leap.energy/

Kunnen we vanaf 2030 met het elektrisch vliegtuig binnen Europa reizen? Als het aan ondernemer Jan-Willem Heinen ligt wel. Hij bouwt met zijn team aan een volledig elektrisch vliegtuig met 44 zitplekken. Inderdaad, dat doet ie gewoon vanuit Nederland. Hoe zit deze sector in elkaar? Hoe pak je dat aan, een elektrisch vliegtuig bouwen? Hoe ver is hij al? In deze episode ontdek je de fascinerende wereld van elektrisch vliegen. Links - www.venturi.aero , het bedrijf van Jan-Willem - artikel in de Volkskrant over Venturi: https://www.volkskrant.nl/economie/delftse-start-up-wil-de-luchtvaart-vergroenen-met-antieke-bewezen-technologie~bbb3afde/ - de aflevering van De Waarde van de Aarde over kobalt, https://www.npostart.nl/waarde-van-de-aarde/19-05-2021/KN_1726214

Zonnepanelen op je dak? Ooit nagedacht wat ermee gebeurt aan het einde van de levensduur? Waarschijnlijk niet. Roebyem Anders, oprichter van zonnepanelenbedrijf Sungevity, is hier de afgelopen maanden vol ingedoken. In deze aflevering heb ik het met haar over de materialen die in een paneel zitten, het probleem met hoe de recycling nu is ingericht, en de manieren om het (veel) beter te doen. Links: - whitepaper over de milieu- en sociale impact van zonnepanelen van Sungevity: https://www.sungevity.nl/hoe-groen-zijn-zonnepanelen/ - de aflevering van Nieuwsuur over zonnepanelen recyclen: https://www.npostart.nl/nieuwsuur/05-12-2021/VPWON_1324414, vanaf 12:20 - het weeshuis voor zonnepanelen waar Roebyem het over heeft heet ZonNext: https://zonnext.nl/ - TNO werkt aan volledig circulaire zonnepanelen, zie https://www.tno.nl/nl/aandachtsgebieden/energietransitie/roadmaps/hernieuwbare-elektriciteit/zonne-energie/pv/recyclebare-zonnemodules/ - Exasun en Solarge, producenten die zich bezighouden met de ontwikkeling van circulaire zonnepanelen: https://exasun.com/ en https://solarge.com/ - De Waarde van de Aarde, een programmaserie van Twan Huys over grondstoffen. Kijktip! https://www.npostart.nl/waarde-van-de-aarde/KN_1718263 - het artikel van Wattisduurzaam.nl over recycling: https://www.wattisduurzaam.nl/36569/energie-opwekken/zonne-energie/zijn-miljoenen-zonnepanelen-echt-zo-moeilijk-te-recyclen/

550.000 huishoudens leven in energiearmoede. Met de stijgende prijzen voor energie zal dit aantal alleen maar toenemen. Welke aanpak is er nu? En wat zou een psycholoog verbeteren aan deze aanpak? Ik ga in gesprek met Niels Götz die al 30 jaar bezig is met mensen bereiken en in beweging krijgen voor zaken als energiebesparing. Je leert in deze aflevering over de metafoor van een volle en een lege accu, en hoe dat helpt om passend beleid te bedenken. Meer weten over energiearmoede of het werk van Niels Götz? Check - het rapport van TNO over dit onderwerp via https://www.tno.nl/nl/over-tno/nieuws/2021/9/tno-brengt-energiearmoede-gedetailleerd-in-kaart/ - de interactieve kaart die TNO maakte waar je ziet waar energiearmoede het grootst is: https://energiearmoede.tno.nl/ - www.5plus1.nl, het bedrijf van Niels Götz