Focus

Dementie, zeven soorten kanker en verslavingsstoornissen. Alcohol verhoogt het risico op meer dan 200 ziektes en aandoeningen, zowel mentaal en lichamelijk. Marlous Tuithof van het Trimbos Instituut onderzoekt de impact van alcohol op onze samenleving. Geschat wordt dat er jaarlijks tussen 2700 en 7500 mensen overlijden aan de gevolgen van die aandoeningen.  📜 Yvo Kortmann is Maag Darm Leverarts en ziet dagelijks patiënten die last hebben van de gevolgen van alcoholgebruik. En dat zijn niet alleen zware alcoholisten, “Ook bij een paar biertjes verhoog je het risico op ziektes”. Hij pleit voor een maatschappij waarin alcohol een minder normale plek inneemt en stelt maatregelen voor zoals het verbannen van alcohol op sportclubs of festivals.  📖 Meer lezen? Artikel Alcohol is niet normaal (Medische Contact). Oproep WHO voor strenger beleid in Europa rondom alcohol.  🎧 Meer luisteren? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over bevolkingsonderzoek: Aflevering 1: We dronken altijd al, toch? Aflevering 3: De comazuipende jongeren Aflevering 4: De vijf zit in de klok Bonusaflevering 5 🧑‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Renette Kwakkebos, Feeke Rensen, Saxa da Silva & Sander Nieuwenhuijsen Montage: Renette Kwakkenbos ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. 📷 Volg ons op Instagram, LinkedIn en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Als we reclame's van alcoholische dranken mogen geloven zit er achter elke slok een eeuwenlange geschiedenis van tradities, rituelen en mythes. Maar schuilt er achter deze marketingcampagne's daadwerkelijk zo'n sprookjesachtig verleden? Of dronken we vroeger bier, wijn en jenever om hele andere redenen dan ons worden voorgeschoteld? In deze aflevering lopen we langs de geschiedenis van alcohol. Eén ding wordt al snel duidelijk: onze relatie tot alcohol en dronkenschap in medisch-wetenschappelijke en sociaal-culturele zin wankelt door de eeuwen heen zélf allerlei kanten op. 📜 Leendert Alberts is docent geschiedenis aan de Hogeschool Utrecht. Hij schreef meerdere boeken over de geschiedenis van alcoholische dranken in Nederland. In dit gesprek neemt hij ons mee langs de omwentelingen die onze medisch-wetenschappelijke en culturele blik op alcoholische dranken heeft doorgemaakt. 📖 Meer lezen? - Hop - De eerste bierrevolutie in Nederland (Prometheus, 2022) - Canon van de Nederlandse biercultuur (Birdy Publishing BV, 2023) 🎧 Meer luisteren? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over bevolkingsonderzoek: Aflevering 2: Hoe normaal is alcohol eigenlijk? Aflevering 3: De comazuipende jongeren Aflevering 4: De vijf zit in de klok Bonusaflevering 5 🧑‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Renette Kwakkebos, Feeke Rensen, Saxa da Silva & Sander Nieuwenhuijsen Montage: Syb Faes ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. 📷 Volg ons op Instagram, LinkedIn en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Wie niet wil wachten op een uitnodiging voor een bevolkingsonderzoek kan zelf een uitvoerige gezondheidsscan laten uitvoeren; een zogenaamde Total Body Scan. Dat kost je dan wel een aardige stuiver, maar in ruil daarvoor krijg je zekerheid over je gezondheid terug. Ten minste, zo denken veel mensen. Enerzijds kunnen ze je rust bieden als er niks gevonden wordt, anderzijds kunnen ze je ook juist onnodig ongerust maken, bijvoorbeeld als er een vlekje wordt gevonden waarvoor je ter controle alsnog naar een specialist moet, en die vervolgens concludeert dat het onschadelijk is. En wat kosten deze dubbele checks de Nederlandse samenleving uiteindelijk?  🩺 Bij huisarts Sebastiaan van Beek kwam een patiënt langs met het verzoek voor maar liefst drie doorverwijzingen naar medisch specialisten. Op reis in China waren er bij een preventieve scan namelijk wat opvallende dingen gevonden. Hij vertelt welke afwegingen hij maakte, voordat hij een beslissing nam om de patiënt wel of niet door te verwijzen. ⚖️ Universitair docent Ethiek Mira Vegter (Radboud UMC) zet de voor- en nadelen uiteen die Total Body Scans voor individuen en de Nederlandse samenleving kunnen hebben. Ze vertelt daarbij hoe mensen scans laten uitvoeren op basis van geanticipeerde beslissingsspijt - de gedachte: 'als ik het nou niet doe, krijg ik dan later geen spijt?' - ook al is de kans dat er op een scan daadwerkelijk iets zorgelijks wordt gevonden 'héél klein'. 🎧 Meer luisteren? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over bevolkingsonderzoek: Aflevering 1: De brief Aflevering 2: Poep testen kan je leven redden Aflevering 3: Niet iedereen wil getest worden 🧑‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Renette Kwakkebos, Feeke Rensen & Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Iedereen krijgt automatisch een brief voor een bevolkingsonderzoek in de brievenbus. De veronderstelling is dat je mee wil doen, en wil je dat niet, dan moet je dat zelf actief aangeven. Iemand die dat heeft gedaan en aan geen enkel bevolkingsonderzoek meedoet, is Marli Huijer, voormalig Denker der Nederlanden en schrijver van het boek De toekomst van het sterven (2022). In deze aflevering van Focus vertelt ze waarom ze dat heeft gedaan. Ook zoomt ze uit en beschouwt ze waarom het in Nederland vanzelfsprekend is om alles helemaal zeker over je lijf te willen weten. Daarbij biedt ze handvatten voor een andere denkwijze voor de samenleving, en ook voor individuen: 'We moeten accepteren dat we na ons 70e levensjaar krakkemikkig worden op allerlei fronten.' 📖 Meer lezen? De toekomst van het sterven (2022, uitgeverij Pluim) 🎧 Meer luisteren? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over bevolkingsonderzoek: Aflevering 1: De brief Aflevering 2: Poep testen kan levens redden Aflevering 4: Total body scan: Een APK voor je lichaam Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Renette Kwakkebos, Feeke Rensen & Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Bevolkingsonderzoek verlaagt sterfte aan darmkanker met 45%. Dat vond️ Iris Landsdorp-Vogelaar in haar onderzoek. Als hoogleraar vroegopsporing aan het Erasmus MC bestudeert Iris Landsdorp-Vogelaar de effectiviteit van die onderzoeken. Ze combineert klinische data met zelfgebouwde modellen om bevolkingsonderzoeken te analyseren. Hoeveel gezondheidswinst is er uiteindelijk? En wat kost dat allemaal?  In deze aflevering van Focus neemt ze ons mee in haar onderzoek. 📖 Meer lezen? De RIVM-rapporten van de onderzoeken naar de effectiviteit van bevolkingsonderzoeken, waar onder andere Iris Landsdorp-Vogelaar aan werkte. 🎧 Meer luisteren? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over bevolkingsonderzoek: Aflevering 1: De brief Aflevering 3: Niet iedereen wil getest worden Aflevering 4: Total body scan: Een APK voor je lichaam Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Renette Kwakkebos, Feeke Rensen & Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Darmkanker, Borstkanker en Baarmoederhalskanker. Drie ziektes waar in Nederland bevolkingsonderzoek naar wordt gedaan. Vanaf een bepaalde leeftijd krijgt iedereen een brief. Een oproep om mee te doen met onderzoek om te checken of je ziek bent zonder dat je het doorhebt. Meedoen is eigen keuze, waarom zou je wel of niet meedoen? 🏛️ Mireille Broeders, epidemioloog aan het Radboud UMC, licht toe hoe bevolkingsonderzoek in elkaar zit. Waarop testen we en hoe doen we dat? Zij doet zelf onderzoek naar verbetering van bevolkingsonderzoek. Waar zitten de ontwikkelingen? En welke rol krijgt AI daarin? 🎧 Meer luisteren? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over bevolkingsonderzoek: Aflevering 2: Poep testen kan je leven redden Aflevering 3: Niet iedereen wil getest worden Aflevering 4: Total body scan: Een APK voor je lichaam Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Renette Kwakkenbos, Feeke Rensen & Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Wat is de impact van framing, propaganda en tijdsdruk op de berichtgeving over de situatie in Israël en Gaza?   In deze aflevering van Focus onderzoeken we hoe media opereren in conflictsituaties. Wat betekent het om verslag te doen van een oorlog waar je niet fysiek aanwezig kunt zijn? “Je wordt als journalist als het ware gedwongen om op het moment geschiedenis te schrijven. En dat kan eigenlijk niet.” Emeritus hoogleraar internationale communicatie Cees Hamelink (https://www.researchgate.net/profile/Cees-Hamelink) reflecteert op de rol van media als bemiddelaar tussen werkelijkheid en publiek. “Goede journalistiek verdient een goed publiek.” En hoe kunnen media bijdragen aan de-escalatie in plaats van verharding? 🎧 Meer horen? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over oorlog:  Aflevering 1: Het Genocidevraagstuk Aflevering 2: Een hongersnood is politiek Aflevering 3: Als burger gedood met AI 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Rijk Landsmeer, Feeke Rensen, Bella Felix & Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl). 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Elke 20 seconden en nieuw doelwit voor ogen – de officiers moeten kiezen: wel of niet aanvallen? AI krijgt een steeds grotere rol in conflictsituaties. Het zou moeten zorgen voor preciezere executie, en dus: minder burgerleed. Maar hoe zit dat nou echt? “Het gedrag op basis waarvan mensen als target voor een bombardement worden geselecteerd, komt veel voor onder burgers in een oorlogssituatie.” Lauren Gould, universitair docent conflictstudies aan de Universiteit Utrecht en het NIOD, neemt ons mee in haar onderzoek naar de rol van AI in oorlogsvoering. 📖 Lees het hele artikel van Yuval Abraham hier: https://www.972mag.com/lavender-ai-israeli-army-gaza/ (https://www.972mag.com/lavender-ai-israeli-army-gaza/) 🎧 Meer horen? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over oorlog: Aflevering 1: Het Genocidevraagstuk Aflevering 2: Een hongersnood is politiek Aflevering 4: De media-oorlog 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Rijk Landsmeer, Feeke Rensen, Bella Felix & Sander Nieuwenhuijsen Edit: Syb Faes ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl). Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief. (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972) 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

De situatie in Israël en Gaza is hooggespannen en iedere toeschouwer speelt voor eigen expert. Maar wat kunnen we op wetenschappelijke grond zeggen over de oorlog en zijn gevolgen? "Al sinds halverwege de twintigste eeuw hebben we genoeg voedsel om in theorie alle hongersnoden te voorkomen." In deze aflevering van Focus vertelt universitair docent Economische en Milieugeschiedenis Ingrid de Zwarte (WUR) met historische voorbeelden hoe een hongersnood kan ontstaan, en of er op dit moment in Gaza sprake van is. ⛑️ Carla Jonkers, Hoofd internationale noodhulp van het Rode Kruis, vertelt hoe het leven van Gazanen er op dit moment uitziet. Hoe komen zij nog aan voedsel, als noodhulp Gaza niet kan bereiken? En welke gevolgen van hiervan ziet zij? 🎧 Meer horen? Beluister ook de andere afleveringen van de serie over oorlog: Aflevering 1: Het Genocidevraagstuk Aflevering 3: Als burger gedood met AI Aflevering 4: De media-oorlog 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie: Syb Faes, Rijk Landsmeer, Feeke Rensen, Bella Felix & Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief. 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

De situatie in Israël en Gaza is hooggespannen en iedere toeschouwer speelt voor eigen expert. Maar wat kunnen we op wetenschappelijke grond zeggen over deze oorlog? “De wetenschap is er vrij eenduidig over eens dat het hier gaat om een Genocide.” In deze aflevering van Focus vertelt Uğur Ümit Üngör (https://www.niod.nl/medewerkers/ugur-umit-ungor), hoogleraar Holocaust- en Genocidestudies aan de Universiteit van Amsterdam en het Nederlands Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD), hoe hij onderzoek doet naar genocide.   "Ik ben op zoek naar patronen en motieven"   Wat is het belang van het benoemen van een conflict als een genocide? Verslaggever Syb Faes stond op de Rode lijn demonstratie in Den Haag en sprak met demonstranten over hoe zij met deze term omgaan.  📺 Wil je langer luisteren naar deze onderzoeker? Deze zomer, op 17 augustus, schuift Uğur Ümit Üngör aan bij Zomergasten (https://www.vpro.nl/zomergasten/artikelen/ugur-umit-ungor) en stelt hij zijn favoriete televisieavond samen.  Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972).📷 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/)en TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap. (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/)    👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie:  Host: Lara Billie Rense  Redactie: Syb Faes, Rijk Landsmeer, Feeke Rensen, Bella Felix & Sander Nieuwenhuijsen

Een M, een V, een X: ogenschijnlijk slechts een paar lettertjes, één veld in je paspoort. Maar ze staan voor iets veel groters: hoe vormen wij gender, en hoe vormt gender ons? “Er zijn allerlei gradaties van gender en niemand is eigenlijk dat ideale ding.”   In deze aflevering van Focus: 🏛️ Geertje Mak (https://www.uva.nl/profiel/m/a/g.a.mak/g.a.mak.html), hoogleraar gendergeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, schetst hoe we door de eeuwen heen naar gender hebben gekeken. ⚧️ Miriam Wickham (https://www.uu.nl/medewerkers/MIWickham), gepromoveerd op genderneutraliteit aan de Universiteit Utrecht, vertelt welke positieve invloed een minder binair gendersysteem heeft – voor non-binaire mensen én mannen en vrouwen.   🎧 Meer luisteren? Check ook de andere afleveringen van de serie Elektriciteit in het lichaam: Aflevering 1: De liefde voor labels Aflevering 2: Tussen culturen Aflevering 3: Iedereen een diagnose   👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Edit: Rijk Landsmeer, Floor Schuurmans & Rick Uilenbroek Redactie: Sabine Smit, Syb Faes, Rijk Landsmeer, Jelka Pospig & Floor Schuurmans   ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972). 📷 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) en TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/).

De afgelopen jaren is het aantal diagnoses zoals ADHD enorm toegenomen. Op sociale media wemelt het van de filmpjes met zogenaamd handige lijstjes zodat je jezelf kan diagnosticeren. Een label kan opluchting geven – eindelijk een verklaring voor waar je al die tijd mee zat. Maar wat als je te maken krijgt met de schaduwkanten ervan? “Een label is per definitie te beperkt om menselijke gedrag in te delen.” In deze aflevering van Focus: 🩺 Floortje Scheepers, hoofd psychiatrie van het UMC Utrecht, houdt een vurig pleidooi voor het afschaffen van labels. 💭 Sander Werkhoven, filosoof aan de Universiteit Utrecht, legt uit wat de gevaren zijn van labels, maar beschouwt ze ook vanuit een positiever perspectief. 🎤 Verslaggever Syb Faes ging de straat op om te ontdekken wat voor diagnosevideo’s jongeren tegenkomen op sociale media. 🎧Meer luisteren? Check ook de andere afleveringen van de serie Labels: Aflevering 1: De liefde voor labels Aflevering 2: Tussen culturen Aflevering 4: M/V/X 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Edit: Syb Faes, Floor Schuurmans & Rick Uilenbroek Redactie: Sabine Smit, Syb Faes, Rijk Landsmeer, Jelka Pospig & Floor Schuurmans ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief. 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Stel je voor, je hebt een vader uit China en een moeder uit Nederland. Dan krijg je twee verschillende culturen mee, met een eigen set aan tradities en gebruiken. Ben je dan Chinees of Nederlands? En... wanneer je meerdere culturen in je draagt, is dat dan een nadeel in onze maatschappij, of juist een enorme rijkdom? Of, kan het ook allebei? “Met hokjesdenken doen we elkaar en onszelf tekort.” In deze aflevering van Focus:  🌍 Sheida Novin (https://www.uu.nl/staff/SNovin1), onderzoeker in ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit Utrecht, vertelt hoe jongeren denken over hun biculturele achtergrond. 👫 Jochem Thijs (https://www.uu.nl/medewerkers/JTThijs), interdisciplinair sociaal wetenschapper aan de Universiteit Utrecht, onderzocht hoe kinderen reageren op labels. 📝 Tahrim Ramdjan (https://tahrimramdjan.nl/) schreef een manifest tégen hokjesdenken en legt uit wat er gebeurt als mensen je in hokjes proppen.   🎧 Meer luisteren? Check ook de andere afleveringen van de serie Labels: Aflevering 1: De liefde voor labels Aflevering 3: Iedereen een diagnose Aflevering 4: M/V/X   👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Edit: Rijk Landsmeer, Floor Schuurmans & Rick Uilenbroek Redactie: Sabine Smit, Syb Faes, Rijk Landsmeer, Jelka Pospig & Floor Schuurmans ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972). 📷 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) en TikTok (https://www.tiktok.com/@ntrwetenschap) voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/).

Labelen: wij mensen zijn er dol op. Of het nu in de scheikunde, sociale wereld of supermarkt is, overal plakken we etiketjes op. Maar waarom doen we dat, en hoe beïnvloeden labels hoe we kijken naar onszelf en naar anderen? “Binnen een paar milliseconden heb je eigenlijk al een beeld.” In deze aflevering van Focus: 🏷️ Sandra Vos, sociaal psycholoog, docent-onderzoeker aan de Hanzehogeschool en promovendus aan de Rijksuniversiteit Groningen, legt uit waarom mensen zo verslaafd zijn aan labelen. 🐘 Verslaggever Syb Faes gaat langs bij bioloog Manon de Visser en directeur conservatie en wetenschap Jeroen Kappelhof van Diergaarde Blijdorp. Zij vertellen hoe belangrijk labelen in het dierenrijk is. 🎧 Meer luisteren? Check ook de andere afleveringen van de serie Labels: Aflevering 2: Tussen culturen Aflevering 3: Iedereen een diagnose Aflevering 4: M/V/X 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Edit: Syb Faes, Floor Schuurmans & Rick Uilenbroek Redactie: Sabine Smit, Syb Faes, Rijk Landsmeer, Jelka Pospig & Floor Schuurmans ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl. Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief. 📷 Volg ons op Instagram en TikTok voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap.

Is onze podcasthost Lara Billie Rense een sukkel? Op zoek naar ontspanning kwam die een advertentie tegen… en bestelde een elektronisch apparaatje dat de nervus vagus stimuleert. De beloftes van de producent zijn groot: “Repareer je zenuwstelsel, kalmeer je geest, krijg je energie terug, bereik topprestaties.” Maar brengt zo’n apparaatje écht ontspanning? En... is er wetenschappelijk bewijs dat een mogelijk heilzaam effect ondersteunt? Deze fact check aflevering van Focus gaat dus om de vraag: Vagus stimulatie: zin of onzin? 🧠 Laura Steenbergen, universitair docent aan de Universiteit Leiden, vertelt ons meer over het zenuwstelsel. Wat is die nervus vagus eigenlijk? En wat heeft dit allemaal te maken met elektriciteit in je lichaam? 🔍 Sander Nieuwenhuis, hoogleraar Cognitieve Neurowetenschap van Besluitvorming is voor ons diep in de materie gedoken over nervus vagus zenuwstimulatoren, én de beloftes van de bedrijven erachter. 🎧 Meer luisteren? Check ook de andere afleveringen van de serie Elektriciteit in het lichaam: Aflevering 1: Elektriciteit in het brein Aflevering 2: Hoeveel elektriciteit kan een mens aan? Aflevering 3: Elektriciteit en het ontstaan van leven 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Edit: Syb Faes, Jelka Pospig, Rick Uilenbroek Redactie: Sabine Smit, Syb Faes, Rijk Landsmeer & Jelka Pospig ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl . Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief. 📷 Volg ons op Instagram voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap

Elektriciteit zit in ons lichaam. Ze is al aanwezig vanaf de eerste celdeling en het ontstaan van ons lichaam. Sterker nog: het lijkt erop dat elektrische velden richting geven aan hoe we groeien - én door het meten van die elektriciteit zouden we kunnen voorspellen wanneer dat mis dreigt te gaan. Kunnen we die kennis inzetten om bijvoorbeeld kanker te genezen? Wat heeft dit te maken met Harold Saxton Burr, die in de jaren ’30 al schreef over “levensvelden”? En hoe ver zijn we inmiddels in de wetenschap? In deze aflevering van Focus duiken we in het begin van het leven en de ontwikkeling van cellen: 🔬 Michael Levin (https://wyss.harvard.edu/team/associate-faculty/michael-levin-ph-d/), gerenommeerd wetenschapper en dé expert op het gebied van bio-elektriciteit, verbonden aan Tufts University en het Allen Discovery Center, legt uit wat er gebeurt als we elektrische signalen in het lichaam manipuleren. "We kunnen cellen in de darm, in de staart of ergens anders vertellen dat ze bijvoorbeeld een oog moeten worden. En dan maken die cellen een compleet oog in de darm." 🎧 Meer luisteren? Check ook de andere afleveringen van de serie Elektriciteit in het lichaam: Aflevering 1: Elektriciteit in het brein Aflevering 2: Hoeveel elektriciteit kan een mens aan? Aflevering 4: Zelfhulp via elektriciteit   👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Aangeschoven redacteur: Rijk Landsmeer Edit: Rijk Landsmeer, Floor Schuurmans, Rick Uilenbroek Redactie: Sabine Smit, Syb Faes, Rijk Landsmeer & Jelka Pospig ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl . Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972). 📷 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/)

Bliksem: een natuurkracht die prachtig, ontzagwekkend én beangstigend is. En nog steeds grotendeels een mysterie. In Nederland slaat de bliksem elk jaar zo’n 300.000 keer in. Gemiddeld worden zes mensen per jaar geraakt — en twee daarvan overleven het niet.   Wat gebeurt er met je lichaam als je door bliksem getroffen wordt?  En hoe zit het eigenlijk met stroomstootwapens, zoals de taser? Zijn die wel zo veilig als we denken?  In deze speciale aflevering van Focus:   🩺 Sonja Scholten, brandwondenarts bij het brandwondencentrum van het Martini Ziekenhuis in Groningen, vertelt over de heftige impact van een stroomschok op het menselijk lichaam.  🌩️ Gerdien Robbertsen werd getroffen door de bliksem — op een klaarlichte dag. Ze deelt haar bijzondere verhaal over toeval, verwarring en herstel. ⚖️ Michel Dückers, bijzonder hoogleraar crises, veiligheid en gezondheid, doet onderzoek naar het gebruik van stroomstootwapens. Wat vindt hij van de oproep van Amnesty International om tasers te verbieden? 🎧 Meer luisteren?  Check ook de andere afleveringen van de serie Elektriciteit in het lichaam:  Aflevering 1: Elektriciteit in het brein  Aflevering 3: Elektriciteit en het ontstaan van leven  Aflevering 4: Zelfhulp via elektriciteit 📚 Meer weten?  De Kennis van Nu-aflevering: Door de Bliksem getroffen (1 september 2018)  👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie:  Host: Lara Billie Rense  Edit: Rijk Landsmeer, Syb Faes, Rick Uilenbroek  Redactie: Sabine Smit, Syb Faes, Rijk Landsmeer & Jelka Pospig ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl . Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief.  📷 Volg ons op Instagram voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap

Elektriciteit stroomt door ons lichaam. Elke beweging, emotie en beslissing wordt aangestuurd door elektrische impulsen in de hersenen.  Luigi Galvani en zijn vrouw Lucia Galeazzi ontdekten samen voor het eerst elektriciteit vanuit het lichaam. We maken een sprong naar 250 jaar later. "Veel mensen realiseren zich niet dat het lichaam alleen maar kan werken dankzij elektriciteit,” zegt Damiaan Denys, filosoof en hoogleraar psychiatrie aan het Amsterdam UMC. Maar wat doet die stroom eigenlijk met ons? En kunnen we die inzetten in ons voordeel? In deze Focus aflevering duiken we diep in het brein: ⚡Damiaan Denys (https://www.damiaandenys.com/) onderzoekt Deep Brain Stimulation (DBS) en laat zien hoe gecontroleerde elektrische stroompjes gedrag kunnen beïnvloeden en zelfs depressie kunnen verlichten. “In tegenstelling tot andere therapieën, zag je mensen eigenlijk in een milliseconde verbeteren.” 🧠 Jeanette is ervaringsdeskundige, ze doet mee aan een experimentele DBS-traject ter behandeling van haar ernstige depressie. Ze deelt haar persoonlijke verhaal en de impact van elektroden diep in haar hersenen. 🎧 Meer luisteren? Check ook de andere afleveringen van de serie Elektriciteit in het lichaam: Aflevering 2: Hoeveel elektriciteit kan een mens aan? Aflevering 3: Elektriciteit en het ontstaan van leven Aflevering 4: Zelfhulp via elektriciteit   📚 Meer weten? ·       Focus TV aflevering (https://ntr.nl/Focus/287/detail/Brein-onder-stroom/VPWON_1353481) ‘Brein onder Stroom’ (5 sept 2024)   👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Edit: Rijk Landsmeer, Syb Faes, Rick Uilenbroek Redactie: Sabine Smit, Syb Faes, Rijk Landsmeer & Jelka Pospig ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl . Blijf op de hoogte van nieuwe podcasts en het laatste wetenschapsnieuws, abonneer je op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972). 📷 Volg ons op Instagram (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/) voor video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap (https://www.instagram.com/ntrwetenschap/)

Hoe ziet de toekomst van de oplaadbare batterij eruit? Een ding is zeker: hij moet duurzamer, veiliger en het lieft gemaakt worden zonder kritieke materialen. Hoogleraar elektrochemische energieopslag Marnix Wagemaker van de TU Delft werkt aan meerdere potentiële technologiën voor de batterij van de toekomst. In deze laatste aflevering van de Focus-podcastserie ‘De Batterijbelofte’ spreekt presentator Lara Billie Rense met Wagemaker ik de studio over zijn onderzoek naar het verbeteren van de elektrolyt en de kansen voor natrium, keukenzout, als vervanger van lithium in de batterij. Volgens Wagemaker zullen uiteindelijk meerdere diverse technologiën zorgen voor een brede inzetbaarheid van energie-opslag in verschillende vormen en maten. Tot slot geeft Wagemaker nog wat tips voor het gebruik van de lithium-ion-batterij in je smartphone. 🎧 Meer luisteren? Check ook de rest van de afleveringen uit de serie. * Aflevering 1: Lost lithium ons energieprobleem op? (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/117633/1-de-batterijbelofte-1-lost-lithium-ons-energieprobleem-op-s12) * Aflevering 2: Brandgevaar en uitbuiting: de keerzijde van je oplaadbare accu (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/117844/2-de-batterijbelofte-2-brandgevaar-en-uitbuiting-de-keerzijde-van-je-oplaadbare-accu-s12) * Aflevering 3: Heb jij binnenkort een Nederlandse batterij in je smartphone? (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/118087/3-de-batterijbelofte-3-heb-jij-binnenkort-een-nederlandse-batterij-in-je-smartphone-s12) 🔋 Expert die je hoort in deze aflevering: * Marnix Wagemaker, (https://www.linkedin.com/in/marnix-wagemaker-62717218/?originalSubdomain=nl) hoogleraar elektrochemische energieopslag aan de TU Delft, over zijn onderzoek naar natrium-ion batterijen en vaste-stof-elektrolyten. Meer weten? 🌐 Onderzoek van Marnix Wagemaker (https://www.tudelft.nl/tnw/over-faculteit/afdelingen/radiation-science-technology/research/research-groups/storage-of-electrochemical-energy/people/marnix-wagemaker) naar elektrochemische energieopslag aan de TU Delft. 📘 Artikel in Nature – Nieuwe ontdekkingen over vaste-stof-elektrolyten (op dit moment nog niet gepubliceerd). ⚡️Gedoe bij batterijproducent Northvolt in Noorwegen (https://www.nrc.nl/nieuws/2024/11/25/een-gigantische-fabriek-maar-nauwelijks-productie-bij-batterijfabrikant-northvolt-blijft-het-tot-dusver-bij-dromen-a4874401) 🧂Meer informatie over de natrium-ion-batterij (https://nos.nl/artikel/2509693-natriumbatterij-tu-delft-is-belangrijke-stap-in-energietransitie) 🇳🇱 Meer informatie over de Nederlandse batterijketen (https://www.batterynl.nl) 👨‍💻 Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR-wetenschapsredactie: Host: Lara Billie Rense Redactie, verslaggeving en montage: Stijn Goossens Techniek: Sander Nieuwenhuijsen & Ruben Rosen Jacobson Eindredactie: Sander Nieuwenhuijsen ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl). En blijf op de hoogte van al het wetenschapsnieuws via de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972). 📷 Volg ons op Instagram voor extra video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap (https://instagram.com/ntrwetenschap)

In Nederland werkt de Leidse start-up Leyden Jar aan een batterij die 70% meer energie opslaat, veiliger is en in Nederland wordt ontwikkeld. Maar kan Nederland een belangrijke rol spelen in de batterijmarkt, die op dit moment gedomineerd wordt door Chinese partijen? In deze aflevering van de Focus-podcastserie 'De Batterijbelofte' onderzoeken presentator Lara Billie Rense en verslaggever Stijn Goossens hoe het gesteld is met een Nederlandse batterij-industrie. En wat er voor nodig is om een baterijketen op te zetten in Nederland. Wat zijn de kansen én de uitdagingen? Waarom is het bouwen van een eigen batterijfabriek zo ingewikkeld? En hoe kunnen onze innovatieve technieken, zoals silicium-anodes en vaste stof-elektrolyten, ons dagelijks leven veranderen? 🎧 Meer luisteren?  Check ook de rest van de afleveringen uit de serie.   * Aflevering 1: Lost lithium ons energieprobleem op?  (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/117633/1-de-batterijbelofte-1-lost-lithium-ons-energieprobleem-op-s12) * Aflevering 2: Brandgevaar en uitbuiting: de keerzijde van je oplaadbare accu (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/117844/2-de-batterijbelofte-2-brandgevaar-en-uitbuiting-de-keerzijde-van-je-oplaadbare-accu-s12) * Aflevering 4: De toekomst van batterijtechnologie met onderzoeker Marnix Wagemaker (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/118255/4-de-batterijbelofte-4-bestaat-de-batterij-van-de-toekomst-uit-keukenzout-s12) 🔋 Experts die je hoort in deze aflevering: * Ewout Lubberman (https://www.linkedin.com/in/ewoutlubberman/), Head of Product bij Leyden Jar, over hun innovaties in batterijtechnologie. * Marnix Wagemaker, (https://www.linkedin.com/in/marnix-wagemaker-62717218/) hoogleraar elektrochemische energieopslag aan de TU Delft, over de toekomst van veilige, efficiënte batterijen. * Auke Kronemeijer (https://www.linkedin.com/in/auke-jisk-kronemeijer-3852321b/), research manager bij Holst Centre, over hoe Nederland kan excelleren in batterijmachinebouw. * Dirk van Asseldonk (https://www.linkedin.com/in/dirk-van-asseldonk-4103805/), programmamanager bij het Battery Competence Cluster, over samenwerking binnen de Nederlandse batterijketen. Meer weten?  🔍 Battery Competence Cluster Nederland (https://batterycompetencecluster.nl) – Hoe bedrijven samenwerken aan een sterke batterij-industrie.  🌐 Leyden Jar (https://leyden-jar.com) en hun ambitieuze plannen voor een silicium anode (https://leyden-jar.com/our-technology/) en een batterijfabriek in Nederland (https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/leyden-jar-bouwt-eerste-fabriek-voor-accu-s-die-veel-meer-energie-kunnen-bergen~b57982f4/)  📘 BatteryNL-project (https://www.batterynl.nl): hoe de batterijsector in Nederland samenwerkt 🔬Holst Centre (https://holstcentre.com/expertise/components-devices-systems/batteries/): waar innovaties met dunne laagjes worden opgeschaald 👨‍💻Podcast Focus wordt gemaakt door de NTR-wetenschapsredactie:  * Host: Lara Billie Rense * Redactie, verslaggeving en montage: Stijn Goossens * Techniek: Sander Nieuwenhuijsen & Ruben Rosen Jacobson * Eindredactie: Sander Nieuwenhuijsen   ✉️ Heb je vragen of opmerkingen? Mail ons op wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl). En blijf op de hoogte van al het wetenschapsnieuws via de NTR Wetenschap Nieuwsbrief (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972). 📷 Volg ons op Instagram voor extra video’s van de podcast en het laatste wetenschapsnieuws: @ntrwetenschap (https://instagram.com/ntrwetenschap)