Discover
Culturele bagage

Culturele bagage
Author: de Volkskrant
Subscribed: 590Played: 25,569Subscribe
Share
Description
Over films, series, boeken en andere popculturele verschijnselen die ons blij maken, verbazen of hebben ontroerd. Over wat je niet mag missen, maar vooral: wat je van kunst kunt leren over het leven zelf. Met host Esma Linnemann word je samen met de cultuurexperts van de Volkskrant elke week bijgepraat.
157 Episodes
Reverse
Wie kent haar niet: Lolita, het jonge, verleidelijke meisje met de hartjeszonnebril en lolly in haar mond. Het kind dat oudere aanbidders gek maakt van verlangen. Het oorspronkelijke personage Lolita is ontsproten uit de fantasie van schrijver Vladimir Nabokov. Wat bedoelde hij eigenlijk met zijn baanbrekende boek? En hoe kon Lolita daarna zo’n invloedrijk en schadelijk archetype worden?Esma Linnemann bespreekt het - tijdens de week van het verboden boek - met chef kunst Herien Wensink en filmjournalist Basje Boer, die over vrouwelijke clichés en de male gaze de bundel Pose uitbracht.Presentatie: Esma LinnemannMontage: Julia van AlemEindredactie: Jasper VeenstraSee omnystudio.com/listener for privacy information.
De campagnes voor de verkiezingen zijn volop gaande en elke avond zit er wel een politicus aan een talkshowtafel. In 2023 steeg de PVV na het beroemde SBS6-debat enorm in de peilingen en sindsdien wordt SBS6 steeds vaker vergeleken met Fox News; de zender die Trump stevig in het zadel hielp. Ook de NPO wordt vaak verweten dat ze flink naar rechts zijn opgeschoven. Is al die kritiek op de Nederlandse televisieprogrammering terecht? En hoeveel invloed hebben tv-programma’s op het stemgedrag? Esma Linnemann bespreekt het met verslaggevers Gijs Beukers, Wilma de Rek en Emma Curvers.Presentatie: Esma LinnemannMontage: Julia van AlemEindredactie: Jasper VeenstraSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Eindeloos wachten op appjes, snelle partnerwissels en steeds weer op zoek naar bevestiging: elke verliefdheid kent een zekere mate van obsessie. Maar wanneer dit omslaat naar ongezonde afhankelijkheid, wordt dit vaak een liefdesverslaving genoemd. Verslaggever Esma Linnemann sprak Elizabeth Gilbert (bekend van haar bestseller Eat, Pray, Love) over haar seks- en liefdeverslaving. Hoe uit deze verslaving zich? En wat kun je eraan doen? Deze week neemt chef Volkskrant Magazine Aimée Kiene de presentatie over. Zij gaat in gesprek met verslaggever Esma Linnemann en met Emma Zuiderveen, auteur van De rest is naakt, een roman over een vrouw die kampt met een pornoverslaving. Ook schuift therapeut Hannah Cuppen aan, bekend van het zelfhulpboek Liefdesbang.Presentatie: Aimée KieneRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Lotte GrimbergenSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Mueslirepen, ontbijtgranen, pannenkoekmix, chips en brood: steeds meer producten in de supermarkt worden aangeprezen als ‘eiwitrijk’. In de supermarkten zijn er hele schappen vol proteïnerepen en poeders. Waar komt die obsessie met eiwitten vandaan? En wat zegt de proteïne-explosie over onze fitness- en longevitycultuur? Esma Linnemann bespreekt het met verslaggevers Maarten Albers en Erkan Goenee. Ook aangeschoven is techredacteur Simoon Hermus. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Na de moord op Lisa uit Abcoude en ander schokkend geweld deze zomer tegen vrouwen klinkt er een steeds luidere oproep aan mannen; die moeten zich uitspreken en in actie komen. Wat kunnen mannen doen? En wat moeten mannen zich aantrekken van zo'n gruwelijke moord? Esma Linnemann bespreekt het met verslaggever Loes Reijmer, schrijver en publicist Philip Huff, directeur van Emancipator Jens van Tricht en publicist Izz ad-Din Ruhulessin. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Grote artiesten voelden deze zomer de druk om zich uit te spreken over het genocidale geweld in Gaza. Waarom verwachten fans dit? Kunnen artiesten invloed uitoefenen op oorlogen? En is het echt een verhitte protestzomer geworden, zoals we eerder voorspelden in deze podcast? Esma Linnemann bespreekt het met popredacteuren Els de Grefte en Menno Pot. Ook kunstredacteur en voormalig Israël-correspondent Alex Burghoorn blikt terug op die hete protestzomer.Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Aan de grond genageld, als een konijn in de koplampen: in grote stresssituaties is de kans groot dat je niet handelt als een gemiddelde actieheld, maar bevriest. Waarom is die primaire reactie zo onbegrepen en ondergewaardeerd? Waarom komt bevriezing zo vaak voor bij seksueel geweld? En welke stressreactie is fawning? Esma Linnemann bespreekt het met verslaggever en columnist Emma Curvers, kunstredacteur Wieteke van Zeil en belt met Iva Bicanic van Centrum Seksueel Geweld. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.
24 mei stond Culturele bagage in een uitverkocht DeLaMar Theater in Amsterdam. Een avond in het teken van feminisme en de backlash tegen vrouwenrechten. In deze aflevering hoor je het eerste deel van de liveshow. Panel:Songül Mutluer, politicus GL-PvdAValentijn De Hingh, journalistAlina Chakh, bestuurslid AvaLiza Mügge, hoofddocent politicologie aan de UvA, gespecialiseerd in gender Presentatie: Esma Linnemann, Emma CurversRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Miljoenen lezers vielen voor Het zoutpad, het levensverhaal van twee Britse vijftigers die alles kwijtraken. Ze gaan wandelen in de natuur en vinden hun levensgeluk en gezondheid terug. Maar nu lijkt het alsof auteur Raynor Winn – die eigenlijk Sally Walker heet – een flink loopje heeft genomen met de waarheid. Wordt het inmiddels verfilmde wandelboek in de ban gedaan? En hoe erg is het eigenlijk als schrijvers liegen over hun leven? Esma Linnemann bespreekt het met chef boeken Joost de Vries en chef Volkskrant Magazine (en fervent wandelaar) Aimée Kiene. Presentator: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Iris BransSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Nu kopen, later betalen. Lange tijd was dat in Nederland nauwelijks een optie; het paste niet bij onze cultuur. Maar door bedrijven als Klarna kopen millennials en Gen Z’ers steeds vaker met een achterafbetaalfunctie. Waarom is dat zo verleidelijk? En wat doet achteraf betalen met de schulden van jonge mensen? Esma Linnemann bespreekt het met economieverslaggever Fleur de Weerd, wetenschapsjournalist Simoon Hermus en journalist Vincent Kouters, schrijver van het boek Over geld praat je wel. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Snackbakjes, 'what I eat in a day'-filmpjes, girl dinners: vrouwen zijn online volop bezig met wat ze eten. Ondertussen grijpt de dieetcultuur onbeschaamd om zich heen. Een nieuw dieptepunt: ‘SkinnyTok’, een TikTok-hashtag die extreem magere lichamen en ongezonde gewoonten verheerlijkt. De hashtag is inmiddels verboden, maar roept één grote vraag op: waar is de body positivity-beweging gebleven? Esma Linnemann bespreekt het met columnist Emma Curvers, essayist Lotte Houwink ten Cate – zwanger van een dochter en vastbesloten haar te beschermen tegen verstikkende schoonheidsidealen – en schrijver Tatjana Almuli, bekend van onder meer het boek Knap voor een dik meisje. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Jasper VeenstraSee omnystudio.com/listener for privacy information.
In de Nederlandse cultuursector zwelt de kritiek aan tegen durfinvesteerder KKR, die indirect eigenaar is van Nederlandse festivals als Zwarte Cross en de grootste uitgever van Nederland: VKB. Nu blijkt dat KKR ook de wapenhandel in Israël financiert, dreigen schrijvers op te stappen en zeggen bands als Hang Youth en Goldband hun optredens af. Wat willen die artiesten en schrijvers bereiken? En heeft een boycot zin? Esma Linnemann bespreekt het met cultuurredacteur Wilma de Rek, muziekjournalist Els de Grefte, protest-onderzoeker Maartje Janse en schrijver Daan Heerma van Voss. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Gen Z-vrouwen nemen de hele popmuziek, en dus ook de aanstaande festivalzomer over. Want van Pinkpop tot Lowlands, op alle grote poppodia prijken vrouwelijke artiesten die rond de eeuwwisseling zijn geboren. Hoe komt het dat na decennialange mannelijke dominantie nu sterren als Olivia Rodrigo, Chappell Roan, Billie Eilish de muziekindustrie domineren? Esma Linnemann bespreekt het met muziekjournalisten Robert van Gijssel en Els de Grefte. En aan de telefoon is ook Pinkpop-directeur Tirsa Creusen. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Wie heeft er niet meegezongen met de knalhit Lekker met de meiden uit 2018 van Merol? Sindsdien is het woord meid aan een opmars bezig in het alledaagse taalgebruik, en lijkt het andere termen als meisje of vrouw te vervangen. Waarom struikelen we in deze samenleving eigenlijk over denigerende woorden voor jonge vrouw, en kan het woord meid daarvoor oplossing bieden?Esma Linnemann bespreekt het met Volkskrant-journalisten Tim Kobussen en Angela Wals en literatuurwetenschapper en emeritus hoogleraar literatuur genderstudies Maaike Meijer. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Het is vijf jaar geleden dat George Floyd werd vermoord, en er wereldwijd protest uitbrak tegen institutioneel racisme en politiegeweld. Wat heeft Black Lives Matter in beweging gezet in zowel Amerika als Nederland? En hoe nu verder? Esma Linnemann bespreekt het met activist Naomie Pieter, Jerry Afriyie, mede-oprichter van Nederland wordt Beter en Kick out Zwarte Piet en verslaggever Marieke de Ruiter. Ook bellen we nog even met oud-Amerika correspondent Michael Persson. Presentatie: Esma LinnemannRedactie: Lotte GroenendijkMontage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van Duin, Lotte GrimbergenSee omnystudio.com/listener for privacy information.
De leeftijd waarop vrouwen kinderen kregen was nog nooit zo hoog en het aantal geboren baby’s zo laag. Eén van de belangrijkste redenen voor dat dalende geboortecijfer is dat onze relaties minder standvastig zijn. Als we dan toch een gezin willen, zouden we dan niet toe moeten werken naar een alternatief voor de romantische liefde?Chef Volkskrant Magazine Aimée Kiene bespreekt het met Esma Linnemann, die een stuk schreef over de paniekjaren, Barbara van Beukering, die een boek schreef over het romantisch ideaal en televisiemaker en columnist Nicolaas Veul, hij leeft het alternatief.Presentatie: Aimée KieneRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Israël betreedt vanavond het podium op het Eurovisie Songfestival, terwijl er wereldwijd tegen het oorlogsgeweld in Gaza en de deelname van Israël aan dit festival wordt geprotesteerd. Ook op andere muziekfestivals lijkt de verwoesting van Gaza een splijtzwam te worden, mede omdat steeds meer artiesten zich ertegen uitspreken. Kan muziek dienen als politiek wapen? En hoe bereiden festivals zich voor op een politiek hete zomer? Esma Linnemann bespreekt het met artiest Sophie Straat, popjournalist Robert van Gijssel en verslaggever Loes Reijmer. Kom 24 mei naar de theatershow van Culturele bagage in DeLaMar. Kaartjes te koop op volkskrant.nl/live. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Voor een nieuwe generatie bollebozen en hoogvliegers is het moeilijker om de lokroep van de Zuidas te negeren. Ze verdwijnen, met een hele smak geld, in een zinloze baan in het bankwezen, de consultancy of de zakelijke advocatuur. Waarom is het nou zo aanlokkelijk om op de Zuidas te werken? En hoe ontsnap je die Bermudadriehoek? Esma Linnemann bespreekt het met politicoloog Simon van Teutem, hij schreef het boek: De Bermudadriehoek van Talent, econoom Sophie van Gool, die haar baan op de Zuidas opzegde en nu de loonkloof probeert te dichten. Ze is bekend als de Salaristijger en schreef het boek Waarom vrouwen minder verdienen. Van de Volkskrant is economieverslaggever Marieke de Ruiter aangeschoven.Kom 24 mei naar de theatershow van Culturele bagage in DeLaMar. Kaartjes te koop op volkskrant.nl/live. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Survivallen is terug: je hoeft de tv maar aan te zetten of er is wel een programma bezig waarin bekende of minder bekende Nederlanders zichzelf moeten redden in een eenzaam bos. En toen Spanje en Portugal afgelopen maandag op zwart gingen door een stroomstoring werd het pijnlijk duidelijk hoe afhankelijk mensen zijn van stroom, en hoe groot de paniek kan zijn als je op jezelf wordt teruggeworpen. De Nederlandse overheid adviseert al langer dat mensen zich minstens 72 uur zelf moeten kunnen redden. En door de waarschuwing van NAVO-baas Mark Rutte over hoe we ons moeten voorbereiden, ontstond er een heuse ‘survivalstress’ en een run op prepshops. Waarom is die voorbereiding voor de apocalyps zo’n dankbaar onderwerp voor series en tv-programma’s? En hoe ga je het best om met de survivalstress?Esma Linnemann bespreekt het met journalist Kim Palmaccio, die voor het Volkskrant Magazine hardcore preppers interviewde, de Podcast Psycholoog Marissa van der Sluis, en tv-correspondent Alex Mazereeuw.See omnystudio.com/listener for privacy information.
De hyperpersoonlijke AI-assistent is sterk in opkomst. De chatbot kan je overal bij helpen: werk, maar ook met persoonlijke problemen en intieme verlangens. Het zijn allang niet meer alleen verlegen nerds die een robot als vriendinnetje kiezen, de persoonlijke chatbot verovert in rap tempo de hele wereld. Hoe hebben robots zo snel de harten van hun gebruikers weten te veroveren? En wat staat er op het spel als we intieme relaties aangaan met computerprogramma’s? Esma Linnemann bespreekt het met techredacteuren Laurens Verhagen en Simoon Hermus. Ook bellen we met journalist Lisa Kleisen, die een poging heeft gedaan verliefd te worden op haar AI-partner Dex. Kom 24 mei naar de theatershow van Culturele bagage in DeLaMar. Kaartjes te koop op volkskrant.nl/live. Presentatie: Esma LinnemannRedactie en montage: Julia van AlemEindredactie: Corinne van DuinSee omnystudio.com/listener for privacy information.