Το τραγούδι των Ελλήνων

Ταλέντο, σκληρή δουλειά και λίγη τύχη είναι η σύνοψη και το μότο μιας διαδρομής που κρατάει σχεδόν μισό αιώνα, μέσα από συγκινήσεις, απογοητεύσεις, αποφάσεις που, όπως θέλει να πιστεύει, οδηγούν σε ένα πιο αισιόδοξο μέλλον. Από τη γνωριμία της με τον Δήμο Μούτση, τα χρόνια που δούλευε ως ξεναγός και τραγουδούσε στα πούλμαν, τις εμπνευστικές συναντήσεις με σπουδαίους συναδέλφους, δημιουργούς και μουσικούς, έχει πάντα ως οδηγό της το ταξίδι. Θέλει πάντα να λέει ωραία τραγούδια, να γίνεται ένα με τον κόσμο, να επιχειρεί το σχεδόν αδύνατο. «Να πηγαίνεις απερίσπαστος, χωρίς να βλάπτεις τους γύρω σου. Η φράση της μητέρας μου "Να σέβεσαι όσους συναντήσεις ανεβαίνοντας γιατί θα τους συναντήσεις κατεβαίνοντας" είναι στο μυαλό μου. Να μην κάνεις κακό σε κανέναν άνθρωπο, αν αξίζεις θα φτάσεις» λέει. Λίγες ημέρες πριν από τη συναυλία της στο Ηρώδειο, τη φιλανθρωπική βραδιά «Μαζί για το παιδί» στις 14 Σεπτεμβρίου, στην οποία θα μας θυμίσει τα τραγούδια της Μελίνας Μερκούρη, κάνει στα podcasts της LIFO ένα ταξίδι στον χρόνο και στις μουσικές της ζωής της.

Γεννημένος στην Αθήνα και έχοντας κάνει σπουδές φιλοσοφίας στη Φιλοσοφική σχολή του πανεπιστημίου της Μπολόνια, με καθηγητή τον διάσημο συγγραφέα και σημειολόγο Ουμπέρτο Έκο, ο Χρήστος Θηβαίος μας οδηγεί πίσω, στα πρώτα του μουσικά ακούσματα, τις επιρροές, τους ανθρώπους που τον επηρέασαν από τα πρώτα του βήματα σαν μουσικός. Τραγουδοποιός και τραγουδιστής, με τον Αλέκο Βασιλάτο και τον Τάσο Λώλη σχημάτισαν ένα από τα πιο σημαντικά συγκροτήματα της δεκαετίας του '90. Το όνομά τους «Συνήθεις Ύποπτοι». Το 1996 κυκλοφόρησαν την πρώτη τους δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Μέρες αδέσποτες». Έχει συνεργαστεί με σημαντικούς συνθέτες και ομότεχνούς του και η συνεργασία του με τον Θάνο Μικρούτσικο ήταν από τις πιο σημαντικές της καριέρας του.Η πορεία του Χρήστου Θηβαίου είναι γεμάτος μουσικούς δρόμους και συναντήσεις και ο ίδιος μιλά για τη σημασία της μουσικής, του ελληνικού τραγουδιού και της ποίησης στη ζωή μας.

Τραγουδοποιός και συγγραφέας, ο Μίλτος Πασχαλίδης μας ταξιδεύει στον κόσμο της μουσικής και της πορείας του στο τραγούδι. Γεννημένος στην Καλαμάτα, μεγαλωμένος στην Αθήνα, έκανε κλασική κιθάρα ενώ οι σπουδές στο μαθηματικό τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο Ηράκλειο, αποτέλεσαν σταθμό στη ζωή και μουσική του καριέρα, με τη συμμετοχή του, αρχικά, στους Χαΐνηδες για να ακολουθήσει η προσωπική του καλλιτεχνική πορεία. «Τριάντα χρόνια στο δρόμο, ένα πράγμα γνώρισα καλύτερα στις πόλεις που με φιλοξένησαν: τα ξενοδοχεία. Έχω κοιμηθεί σε αμέτρητα. Τόσo πολλά και τόσο συχνά, που πολλές φορές όταν ξυπνάω –ακόμα και στο σπίτι μου– έχω απώλεια προσανατολισμού: με άλλα λόγια, δεν έχω την παραμικρή ιδέα πού βρίσκομαι» γράφει στο τελευταίο του βιβλίο «Ξενοδοχεία» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια.

Αν πει κάποιος τη Σαββίνα Γιαννάτου τραγουδίστρια απλώς την αδικεί, είναι ένας ορισμός που περιορίζει τον τρόπο με τον οποίο μελετά και ερμηνεύει τα τραγούδια, ανοίγοντας τις πόρτες της φαντασίας.Γεννημένη στην Αθήνα, μας αφηγείται τα παιδικά της χρόνια, τις σπουδές της, τη γνωριμία της με τη Λένα Πλάτωνος, την επαγγελματική της σταδιοδρομία που ξεκίνησε με τη θρυλική εκπομπή του Γ' Προγράμματος της ΕΡΤ «Εδώ Λιλιπούπολη» και την αγάπη της για τον ελεύθερο φωνητικό αυτοσχεδιασμό στον χώρο της free jazz. Έχει συνεργαστεί με σπουδαίους μουσικούς και από το 1994 συνεργάζεται με το συγκρότημα «Primavera en Salonico» με το οποίο ερμηνεύει τραγούδια από τη Μεσόγειο και τα Βαλκάνια σε μουσικά φεστιβάλ σε όλο τον κόσμο, κάνοντας μια σημαντική διεθνή καριέρα.Έχει συνθέσει μουσική για θεατρικές παραστάσεις, ενώ μέρος της συνεργασίας της με το θέατρο είναι επίσης και η διδασκαλία ελεύθερου φωνητικού αυτοσχεδιασμού για ηθοποιούς και μουσικούς. Η δισκογραφία της περιλαμβάνει γύρω στους τριάντα δίσκους με συνθέσεις Ελλήνων και ξένων συνθετών, παραδοσιακά τραγούδια από διάφορες χώρες, ελεύθερους αυτοσχεδιασμούς και δικά της τραγούδια.

Ερμηνεύτρια, μουσικός παραγωγός και δασκάλα φωνητικής, μια εξαιρετική περίπτωση με προσωπικό ύφος, έχει κυκλοφορήσει τέσσερις προσωπικούς δίσκους (« Όμορφοι και Ηττημένοι», «Άβουλο Θεριό», «3 Μοίρες», «Μνήμη»), έναν δίσκο με ζωντανές ηχογραφήσεις («4 Χρόνια Δευτέρα») και, σε μία κορυφαία στιγμή για την έως τώρα πορεία της, συνεργάστηκε με τον Μίκη Θεοδωράκη δημιουργώντας τον δίσκο «Αλληλογραφία» ύστερα από πρόταση του ίδιου του συνθέτη για μία δεύτερη ανάγνωση σε δέκα τραγούδια του. Έχει γράψει ορχηστρικά θέματα για ταινίες μικρού μήκους (Βραβείο Πρωτότυπης Μουσικής στο Φεστιβάλ Καννών), είναι performer στο χοροθέατρο Quasi Stellar της Αποστολίας Παπαδαμάκη και πρόσφατα εργάστηκε ως παραγωγός στο Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, παρουσιάζοντας την εκπομπή «Τα Τραγούδια των Άλλων».Το 2016 κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Μια Χαραμάδα Πανικού», μια προσωπική αφήγηση για τις κρίσεις πανικού, ενώ την ίδια χρονιά ίδρυσε το μουσικό σχήμα HomeBound, με το οποίο πραγματοποιεί συναυλίες σε όλη την Ελλάδα. Το κορίτσι που τόλμησε να κάνει τις κρίσεις πανικού βιβλίο είναι ένας άνθρωπος που η θερμοκρασία και η ειλικρίνειά του σε κερδίζουν με το «καλημέρα». Είναι ένα κράμα κοινωνικού και μοναχικού ανθρώπου, ένας φιλοπερίεργος και μελετηρός χαρακτήρας, που δουλεύει με επαγγελματίες, πρόσφυγες και όσους θέλουν να εξερευνήσουν τη φωνή τους, και σε αυτή τη συνάντηση μας άνοιξε φιλόξενα τον κόσμο της. «Aυτός ο μύθος της καλής φωνής πρέπει να τελειώσει. Το τραγούδισμα πρέπει να ξαναμπεί μέσα στην έννοια του κύκλου και του μοιράσματος. Εννοείται ότι για να γίνεις τραγουδιστής έχεις μια καλή φωνή. Φυσικά η σκηνή είναι εκεί πέρα, είναι ένα υπέροχο πράγμα, αλλά οφείλουμε αυτό το θείο δώρο που μας δόθηκε, είναι υποχρέωσή μας, να το μοιράσουμε. Δεν είναι δικαίωμά μας, είναι υποχρέωσή μας» έχει πει σε συνέντευξη που είχε δώσει στη LIFO.

Η φοιτήτρια της Φιλοσοφικής που ξεκίνησε να τραγουδά χωρίς να έχει καταλάβει ότι αυτή θα ήταν η ζωή της μας ταξιδεύει στην πόλη της, στη μουσική σκηνή της Θεσσαλονίκης, στους ανθρώπους που συνάντησε και καθόρισαν το μέλλον της.  Η Μελίνα Κανά μιλά θαρραλέα για δυο μεγάλες περιπέτειες υγείας που της άλλαξαν τη ζωή και τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο, μιλά για τους ανθρώπους που αποτελούν παράδειγμα και θέλει από καρδιάς να συνεχίσει να τραγουδάει για πράγματα που πιστεύει, για έρωτες και πληγές, και να συντροφεύει τους φίλους της στο μονοπάτι της ζωής.

Η κορυφαία Ελληνίδα τραγουδίστρια Μαρία Φαραντούρη άφησε για μια ώρα τη βαλίτσα της, επιστρέφοντας από τις συναυλίες της στη Γερμανία, και εν όψει της προετοιμασίας της για το Κάντο Χενεράλ στο Ηρώδειο στις 4 Ιουλίου κάναμε ένα ταξίδι στον μουσικό της κόσμο, από τα παιδικά της χρόνια στη Νέα Ιωνία, τους νησιώτες γονείς της και τις πρώτες της μουσικές μνήμες, τον περίφημο ΣΦΕΜ, τον σύλλογο-φυτώριο νέων καλλιτεχνών της εποχής, και τη γνωριμία της με τα μέλη του συλλόγου όπως ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ο Μάνος Λοΐζος, ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο Χρήστος Λεοντής, ο Παναγιώτης Κουνάδης, ως τη γνωριμία της με τον Μίκη Θεοδωράκη, τη φυγή της στο Παρίσι και τις αντιδικτατορικές συναυλίες σε όλο τον κόσμο. Τραγουδίστρια, αγωνίστρια και συνειδητοποιημένη γυναίκα, η Μαρία Φαραντούρη πρόβαλε ένα νέο μοντέλο ερμηνεύτριας πέρα από όσα μέχρι τότε ήταν γνωστά. Οι συνεργασία της με τον Μίκη Θεοδωράκη σφραγίστηκε με σπουδαίες ερμηνείες.  Ο Φρανσουά Μιτεράν έγραψε ότι ήταν σαν τη θεά Ήρα: δυνατή, αγνή και άγρυπνη. Η καλλιτεχνική της εξέλιξη ήταν ένα συναρπαστικό ταξίδι με συνεργασίες με τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Μάνο Λοΐζο, την Ελένη Καραΐνδρου, τον Βαγγέλη Παπαθανασίου και τη Λένα Πλάτωνος, με την οποία θα παρουσιάσουν τον κύκλο «Σιωπηλών Σπαράγματα» που αντλεί υλικό από το ομώνυμο βιβλίο του Θάνου Τσακνάκη και θα πραγματοποιηθεί στην Ελευσίνα στις 13 Ιουλίου 2022.  Η Μαρία Φαραντούρη μέχρι σήμερα ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο δίνοντας μια άλλη διάσταση και προέκταση σε τραγούδια της παραδοσιακής, ρεμπέτικης και της βυζαντινής μας μουσικής, καθώς και στο παλαιότερο και σύγχρονο έντεχνο, ελληνικό και παγκόσμιο ρεπερτόριο, και μας ταξιδεύει σε ιστορίες μέσα από την πολύπλευρη, μοναδική της μουσική διαδρομή.

Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης μάς γυρίζει πίσω στον γενέθλιο τόπο του, την Κύπρο, στις αναμνήσεις του πριν και μετά την εισβολή των Τούρκων, τις μουσικές που άκουγαν στο σπίτι τους και τους ήχους με τους οποίους μεγάλωσε. Ταξιδεύουμε μαζί του στην Αθήνα, στις σπουδές του στη Φιλοσοφική και το Εθνικό Θέατρο, όπου ήταν συμμαθητής με τον Νίκο Καραθάνο, την Έλλη Παπαγεωργακοπούλου και τη Φωτεινή Μπαξεβάνη, και στον πρώτο του δίσκο.Παιδί του εικαστικού και ποιητή Ανδρέα Ιωαννίδη, αδερφός του ποιητή Λίνου Ιωαννίδη και γιος της ηθοποιού, ραδιοφωνικής παραγωγού και εκφωνήτριας του ΡΙΚ Μαριλένας Ιωαννίδη, έγινε ένας σπουδαίος δημιουργός, αν και, όπως αποκαλύπτει, αν δε γινόταν μουσικός, θα ήθελε να γίνει μελισσοκόμος, αρχαιολόγος ή σκηνοθέτης του κινηματογράφου.Η σχέση του με το κοινό, οι αγωνίες του και η επαφή του με τον κόσμο, η απόφασή του να ζήσει εκτός Αθηνών και ο δρόμος του στη μουσική, σε μια ζωντανή και συγκινητική αφήγηση, μέσα από την οποία περιγράφεται και ο τρόπος με τον οποίο συγκροτήθηκε η μουσική του προσωπικότητα μέσα στην εποχή μας. Στην καραντίνα ασχολήθηκε με επιμονή και μεγάλη προσήλωση με τον ήχο, μέσα σε κονσόλες σε ένα μικρό στούντιο και τώρα ετοιμάζεται να συναντηθεί με την παρέα των μουσικών που έγραψαν μαζί, πριν από είκοσι χρόνια, το live στον Λυκαβηττό. Με συνοδοιπόρους του τον Σταύρο Λάντσια στο πιάνο και τα πλήκτρα, τον Μιλτιάδη Παπαστάμου στο ηλεκτρικό βιολί, το μαντολίνο και τη φυσαρμόνικα, τον Γιώτη Κιουρτσόγλου στο ηλεκτρικό μπάσο και το άταστο ηλεκτρικό μπάσο και τον Μιχάλη Καπηλίδη στα τύμπανα, ετοιμάζονται, όπως λέει ο ίδιος, να παίξουν «ξανά μαζί σε μια ηλεκτρική γιορτή, τραγουδώντας όσα μας φέρνουν σήμερα εδώ», ενώ έχει γράψει τη μουσική στους στίχους του Νίκου Γκάτσου στον «Ματωμένο Γάμο», σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη, και αφηγείται πόσο του λείπει και πόσο εκτιμά την εμπειρία του θεάτρου. Αυτή είναι η πρώτη φορά που γράφει μουσική για θέατρο στην Ελλάδα.

Ο Φοίβος Δεληβοριάς κάνει ένα ταξίδι από την Καλλιθέα, τα παιδικά και τα εφηβικά του χρόνια, τους ραψωδούς φίλους του της  hip-hop, την πρώτη κασέτα που πήγε στον Μάνο Χατζιδάκι, τα χρόνια που κατάλαβε τη σημασία των Ελλήνων δημιουργών, τη γλύκα της εικόνας και της ποίησης που γίνονται στίχος. Οι παρέες και τα τραγούδια που τον διαμόρφωσαν μέσα σε μια διαδρομή στο τραγούδι που όπως λέει «τον νοιάζει να λειτουργεί και όταν είναι απών». Από την «Παρέλαση» μέχρι το «Αnime», ένα ταξίδι στο κόσμο των ήχων και των στίχων.

Η Αστόρια, η γνωριμία με τον Μίκη και τη Μελίνα και τον Ντασέν, η Νέα Υόρκη της Έλλης Πασπαλά τη δεκαετία του 70, οι χίπις, η Τζόνι Μίτσελ, το Βιετνάμ και η Ελλάδα της χούντας, σε μια μοναδική αφήγηση της ζωής της και των ήχων και των προσώπων που την καθόρισαν και η επιστροφή της στην Ελλάδα.  Η εξαιρετική ερμηνεύτρια των τραγουδιών του Μάνου Χατζιδάκι έχει σφραγίσει μια καριέρα με σπουδαίες μουσικές συναντήσεις και μοναδικές ερμηνείες. Μιλά για τον Μάνο Χατζιδάκι: το σθένος του απέναντι στον αυριανισμό, το θάρρος του να υπερασπίζεται τους νέους δημιουργούς, την αισθητική του πρόταση, με ιστορίες ενός χρονικού στη δεκαετία του 80 που συχνά λησμονούμε.  Θυμάται τους σημαντικότερους σταθμούς της καριέρας της. Με σεμνότητα και επίγνωση,που ακούγονται σπάνια, μιλά για την υποτιμημένη αξία της διδασκαλίας και τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνει την αισθητική και το νέο ακροατήριο.

Πενήντα χρόνια στο τραγούδι, μεγάλες συνεργασίες, μυθικές προσωπικότητες και ένα ρεπερτόριο διαμάντι. Από την εκκλησία της Δουμπιάς και τους βυζαντινούς ψαλμούς, στις πρώτες μπουάτ της Θεσσαλονίκης, στη Λύρα του Αλέκου Πατσιφά και τη Columbia του Τάκη Λαμπρόπουλου. Η ζωή του Μανώλη Μητσιά άρρηκτα συνδεδεμένη με το τραγούδι ,το πνεύμα της εποχής, τις μεγάλες αλλαγές σε μια ζωηρή αφήγηση, μια παρέλαση των προσώπων, των γεγονότων και των δεκαετιών ενώ ακούγονται μερικά από τα πιο αγαπημένα μας τραγούδια

Από τα γλέντια με την οικογένεια που τραγουδούσε γύρω από ένα τραπέζι, τις αναμνήσεις από τη Θεσσαλονίκη, τις σημαντικές της συνεργασίες με τους μουσικούς και τους συνθέτες, τους ανθρώπους που την καθόρισαν ως τις επιτυχίες και τις γυναίκες στο τραγούδι, η Ελένη Τσαλιγοπούλου κάνει ξανά ένα ταξίδι πίσω στον χρόνο, μια επιστροφή στις ρίζες, και συνεχίζει με πάθος τη διαδρομή με τους φίλους της μουσικούς στο ελληνικό τραγούδι.

Ζωγράφιζε και ήθελε να γίνει γελοιογράφος, αγάπησε το τραγούδι από τους δίσκους του αδερφού του, πήγε όπως όλη η γενιά του στην πρώτη συναυλία στο Σπόρτινγκ να δει τους Police, έμαθε κιθάρα από πείσμα, έζησε με τους Φατμέ μια υπέροχη προέκταση της εφηβείας του, αντιμετώπισε τα δύσκολα με λίγη βοήθεια από τους φίλους του. Η διαδρομή αυτή κρατάει 40 χρόνια και την περπάτησε ξανά μαζί μας βήμα - βήμα με πολύ χιούμορ και μεγάλη αγάπη για τους ανθρώπους της μουσικής, την μεγάλη οικογένειά του όπως την αποκαλεί. Μας αποκαλύπτει διάφορα «μυστικά» και παίρνουμε μια γεύση από τα επόμενά του σχέδια. 

Η Τάνια Τσανακλίδου ανοίγει το «μαγικό κουτί της» με τραγούδια και ιστορίες και μας μεταφέρει με ένα κάρο μια νύχτα από τη Δράμα στη Θεσσαλονίκη, από εκεί με ένα φορτηγό στην Αθήνα, στα θέατρα, στις μπουάτ της Πλάκας μέσα στη δικτατορία, στη γνωριμία της με τον Γιάννη Σπανό, τις φίλες της στο τραγούδι, σε μια ταβέρνα μια νύχτα με την Φλέρυ Νταντωνάκη και στη Μέδουσα με τον Γιώργο Μαρίνο και τα «κορίτσια της νύχτας» που γνώρισε και αγάπησε. Μια συνάντηση στο Παγκράτι, μέσα σε χρώματα και αρώματα, ανάσες και αναμνήσεις, φιλίες βιβλία και μια διαρκή ανησυχία για τους νέους καλλιτέχνες και τα τραγούδια που πάντα γυρνάνε στη μνήμη μας. 

Από την όπερα και τα τραγούδια που άκουγε στο πατρικό της μέχρι την πρώτη φορά που άκουσε Portishead, από τη γνωριμία της με τον Νίκο Γκάτσο, μέχρι τη στιγμή που ακούσαμε τα πρώτα δικά της τραγούδια, από τη γνωριμία της με τη γενιά των νέων δημιουργών με τους οποίους συνεργάζεται μέχρι σήμερα, την αναζήτηση των νέων ήχων, τη χρήση της τεχνολογίας, τα διαβάσματα, τη γλώσσα και την ποίηση, η συνάντηση μαζί της με τους ήχους των πουλιών που κατοικούν στο μπαλκόνι της είναι ένα θαυμαστό ταξίδι μέσα στη μουσική και τη γλώσσα των ποιητών που πάντα διαβάζει και με αυτούς δημιουργεί.