De ArcheoToog

In deze aflevering halen we enkele archeologen van het terrein voor een toogbabbel over recente onderzoeksprojecten. Dat doen we in samenwerking met Ex Situ, het gratis tijdschrift voor Vlaamse archeologie. Voor de gelegenheid schuift hoofdredacteur en archeologe Carolien Van Hecke opnieuw aan bij Erwin Meylemans. Aan de toog treffen we deze keer Alexander Thomas, Britt Claes, Johan Hoorne en David Vanhee. Zij komen vertellen over archiefstukken, recente opgravingsresultaten en de meerwaarde van publiekswerking.  Shownotes via onze website.

In deze aflevering duiken we in de geldbuidel van de vroegmiddeleeuwse boeren. Een bloeiende cultuur kan niet bestaan zonder economie of handel. Maar hoe zag die economische maatschappij er uit, en tot waar reikte die handel? Beperkte dit zich tot lokale marktjes? En van hoe ver kwam de koopwaar? Aan de hand van enkele concrete voorwerpen nemen archeologen Frans Theuws en Pieterjan Deckers ons mee op handelsmissie. Volg mee onze route aan De ArcheoToog. Shownotes via onze website.

In deze aflevering gaan we op zoek naar de dagelijkse gewoontes van de vroege middeleeuwers. Hoe leefden ze? Wat aten ze? Hoe eerden ze hun doden?  We gaan naar de rijken van de doden en de levenden en doen een poging om in het hoofd van onze vroegmiddeleeuwse voorgangers te kruipen. Waren het woeste krijgers of toch eerder cultureel verfijnde boeren? Archeologen Rica Annaert en Ewoud Deschepper vertellen erover aan De ArcheoToog. Shownotes via onze website.

In deze aflevering gaan we op zoek naar het ontstaan van het christendom in onze streken. Daarvoor trekken we naar Tongeren in de 4de tot 7de eeuw na Christus. In de enige echte Romeinse stad van Vlaanderen doen kerkgebouwen en bisschoppen hun intrede. Maar naar verluidt trokken er ook huilende wolven door de verlaten straten, of is dat maar een fabeltje? En wat kwam een Romeinse keizer er bedisselen met de Franken? Archeoloog Alain Vanderhoeven en historicus Steven Vandewal leggen het uit aan De ArcheoToog. Shownotes via onze website.

We leggen de complexe overgang van Romeinse tijd naar vroege middeleeuwen uit aan de hand van de lotgevallen van het Romeinse fort van Oudenburg. Wat met die zogenaamde 'invallen van de barbaren' en de val van het Romeinse Rijk? Gebeurde dat snel en onverwacht, of is er eerder sprake van een geleidelijke overgang? Ging de hele Romeinse cultuur op de schop? Waren de Dark Ages echt zo donker, of liep het allemaal niet zo een vaart? Archeologen Sofie Vanhoutte en Vince Van Thienen werpen hun licht op de laatste dagen van het Romeinse fort en de ontwikkeling van een ander soort gemeenschap in Oudenburg, anno 200-430 AD. Shownotes via onze website.

In deze aflevering halen we enkele archeologen van het terrein voor een toogbabbel over recente Vlaamse steentijdopgravingen. Dat doen we in samenwerking met Ex Situ, het gratis tijdschrift voor Vlaamse archeologie. Voor de gelegenheid schuift hoofdredacteur en archeologe Carolien Van Hecke aan bij Erwin Meylemans.  Aan de toog treffen we Inger Woltinge, Marijn Van Gils, Yves Perdaen, Marjolein Van der Waa, Ferdi Geerts en Hans Vandendriessche. Zij hebben in de afgelopen jaren de grote vindplaatsen Beveren-Schoorhavenweg, Lommel-Kristalpark en Kerkhove-Stuw onderzocht. Wat ze daar ontdekt hebben verneem je hier, aan De ArcheoToog.

Deze keer brengen we aan onze toog twee oude bekenden weer samen. Professor doctor Piet Vermeersch en zijn vroegere student, cultuurhistoricus David Van Reybrouck, hebben een diepgaand gesprek over de historie van de prehistorie. Ze nemen ons mee naar het prille begin van het archeologisch onderzoek van de steentijd, gaan op zoek naar de prehistorische mens in Vlaanderen en het wat meer exotische Egypte, en bespreken alle problemen en opportuniteiten die zich daarbij aandienen. Meer info? www.onroerenderfgoed.be/dearcheotoog DISCLAIMER: In deze aflevering worden persoonlijke meningen gegeven die niet noodzakelijk overeenstemmen met die van het agentschap Onroerend Erfgoed.

In zijn boek Sapiens noemt Harari de overstap van jagen en verzamelen naar landbouw de grootste misstap van de mensheid, nefast voor mens en natuur. Kunnen we echt spreken van een neolitische revolutie en was die veranderende levenswijze een vloek of een zegen? Hebben wij vandaag nog een band met die vroegere levenswijze? Archeoloog Bart Vanmontfort en De Foodarcheoloog, alias Jeroen Van Vaerenbergh, werpen hun licht op deze cruciale fase in de geschiedenis van de mensheid. Meer info? www.onroerenderfgoed.be/dearcheotoog

Wat is kunst, en waar komt het vandaan? Toen Picasso in 1940 de beroemde grotschilderingen van Lascaux bezocht riep hij verontwaardigd uit: “Nous n’avons rien inventé!”. We staan met de schilderkunst blijkbaar niet verder dan 15.000 jaar geleden! Floot de prehistorische kunstenaar al eens een deuntje tijdens het werk? En zouden Mozart of Bowie hetzelfde hebben geroepen als Picasso, bij de ontdekking van een prehistorische muziekopname? Dansten ze, zagen ze figuren in de wolken, konden ze genieten van vogelzang? Waar komt die behoefte tot verbeelding vandaan? En draait het toch weer niet een beetje, of zelfs een beetje veel, om seks? In deze aflevering spreken we erover met archeoloog Marc De Bie. Meer info? www.onroerenderfgoed.be/dearcheotoog

Archeologen Veerle Rots en Ben Bellefroid goochelen met miljoenen jaren terwijl ze ons gidsen doorheen de evolutie van de mens, en zijn greep op de prehistorische ontwikkeling van stenen werktuigen en andere handigheden. Meer info? www.onroerenderfgoed.be/dearcheotoog

Binnenkort: De ArcheoToog, een podcast over archeologie in Vlaanderen. Wetenschapsjournalist Frans Steenhoudt en archeoloog Erwin Meylemans gaan tussen pot en pint in gesprek met kenners van de steentijd en de archeologie, over het verleden van Vlaanderen en de link met onze huidige samenleving.