Pensioen Pro In Gesprek

Met pensioenfonds Philips, waar ze met korte onderbreking sinds 2001 werkt, maakt kersvers bestuursvoorzitter Anita Joosten zich op voor een grote verandering qua beleggingsbeleid. ‘Daar zullen mensen wel echt aan moeten wennen.’ In de podcast Pensioen Pro In Gesprek gaat Joosten in op zowel het (behoudende) huidige als het (risicovoller) toekómstige beleggingsbeleid van het Philips fonds. Echte veranderingen voorziet zij in eerste instantie vooral voor haar eigen leeftijdscategorie. 'Ik ben dit jaar vijftig geworden en dan heb je inmiddels een aardig pensioenkapitaal opgebouwd. Dat gaat straks naar het nieuwe stelsel en wordt dan vanaf dag één volledig, of voor een heel groot deel, belegd in de rendementsportefeuille. Dus in aandelen, vastgoed, high yield, emerging markets debt – dat soort beleggingscategorieën. Verder komt Joosten onder meer te spreken over het 'Philips-gevoel', de zorgvuldig voorbereide opvolging van oudgediende Jasper Kemme, de waardering van de vastgoedportefeuille en wat ze zou willen vragen aan Agnes Joseph, de gast in onze vólgende podcast. Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast waarin een redacteur van Pensioen Pro praat met pensioenexperts of -bestuurders over hun persoonlijke keuzes, actuele ontwikkelingen en zijn of haar visie op de toekomst.        See omnystudio.com/listener for privacy information.

Pensioenfondsen moeten terughoudend zijn met beleggen in de defensie-industrie, zegt pensioenbestuurder en beleggingsexpert Karin Merkus. De overheid is volgens haar beter geoutilleerd daarin te investeren. In de podcast Pensioen Pro In Gesprek legt Merkus uit waarom het volgens haar geen taak van pensioenfondsen is om met defensiebeleggingen bij te dragen aan de Europese veiligheid. Bijvoorbeeld om zo de nieuwe Navo-norm van 5% bbp te halen. Ze noemt als bezwaar dat wapenfabrikanten vaak gebaat zijn bij oorlog. ‘Wat ben je dan aan het financieren? Plus, zodra wapens de fabriek uitkomen, waar gaan ze naartoe? Daar heb je echt geen zicht op. Ze kunnen overal terechtkomen. Ik ben geen voorstander dat wij als pensioenfondsen daar een actieve rol in gaan spelen.’ Merkus, bestuurslid bij pensioenfondsen Openbare Apothekers en Essity, heeft verder een duidelijke mening over geconcentreerde beleggingsportefeuilles, al dan niet minder beleggen in de Verenigde Staten vanwege Trumps bokkesprongen, en 3D-beleggen waarin duurzaamheid even zwaar weegt als risico en rendement. Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast waarin een redacteur van Pensioen Pro praat met pensioenexperts of -bestuurders over hun persoonlijke keuzes, actuele ontwikkelingen en zijn of haar visie op de toekomst.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De discussie met DNB over netto profijt leverde pensioenfonds Openbare Bibliotheken stress op. Voorzitter Els Janssen vertelt hoe het fonds hier doorheen kwam en een resultaat bereikte om blij van te worden. Verder vertelt Janssen waarom ze zich heeft gespecialiseerd in het liquideren van pensioenfondsen, maar hier nu ‘wel zo’n beetje klaar’ mee is. Wat haar bewoog tot een open sollicitatie als bestuurder bij apf Het Nederlands Pensioenfonds? En waarom ze nog iets goed heeft te maken met haar man. Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast waarin een redacteur van Pensioen Pro praat met pensioenexperts of -bestuurders over hun persoonlijke keuzes, actuele ontwikkelingen en zijn of haar visie op de toekomst.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Ook na vijftien jaar in de pensioensector te hebben gewerkt, vindt Jacco Heemskerk het ‘eigenlijk best lekker om me het buitenbeentje te voelen. En ik ben ook helemaal niet sneu omdat ik niet bij de grote fondsen aan boord zit’. Dat zegt Heemskerk – die vanuit ABN Amro de pensioenwereld binnenkwam middels het opzetten van pensioenfonds RBS – in de podcast Pensioen Pro In Gesprek. ‘Het label dat ik toch vaak aan me gehangen krijg is “je bent een bankier”. En ook al is dat twintig jaar geleden, op de een of andere manier kleeft dat aan je. Dat kan zijn door de manier waarop ik me kleed, maar ook door hoe mijn cv eruitziet. Dat doet iets met mensen. Ik weet nog heel goed toen ik in deze sector begon, een van de grote headhunters in de sector zei “jouw soort moeten we hier niet, want die komen de ruif leegvreten”.’ Heemskerk praat verder onder meer over ‘carrièrebeperkende’ uitspraken, conservatisme en het soms te veilige beleggingsbeleid in de Nederlandse pensioensector, de overeenkomst tussen M&S Mode en grote bedrijfstakfondsen, het verlate invaren van pensioenkring RBS en de jongste wending in zijn loopbaan: het kopen van administratiekantoren. Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast waarin een redacteur van Pensioen Pro praat met pensioenexperts of -bestuurders over hun persoonlijke keuzes, actuele ontwikkelingen en zijn of haar visie op de toekomst.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Margreet Teunissen, niet-uitvoerend bestuurslid en voorzitter van De Nationale APF, houdt rekening met een consolidatieslag op de apf-markt. ‘En ik sluit helemaal niet uit dat er dan twee apf’en overblijven’. Dat zegt Teunissen in de podcast Pensioen Pro In Gesprek. ‘Ik denk dat als je het aan de vier apf’en – en ook aan consultants – zou vragen, ze allemaal zeggen dat de markt voor apf’en zeker  €60 mrd bedraagt. Per apf kom je dan op €15 mrd en dat is voldoende om kostendekkend te zijn. Maar het is de vraag of dat genoeg is.’ Zij praat in de podcast verder onder meer over haar switch van de culturele sector naar de pensioenwereld (‘dit kan allemaal anders en beter’), haar aanvaringen namens koploper PWRI met DNB (‘het klopt dat ik geen blad voor de mond neem’), de gevolgen van Trumps handelsoorlog (‘dat zou best wel onrust kunnen gaan geven bij onze actieve deelnemers’) én haar liefde voor Mozart en Grace Jones. Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkste podcast waarin een redacteur van Pensioen Pro praat met pensioenexperts of -bestuurders over hun persoonlijke keuzes, actuele ontwikkelingen en zijn of haar visie op de toekomst.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze speciale aflevering van Pensioen Pro In Gesprek, de podcast die dieper ingaat op actuele thema’s in de pensioensector, hoort u pensioenjuristen in gesprek met hoofdredacteur André de Vos op het Pensioen Pro Focuscongres 2025 van 19 maart in Utrecht. Onderwerp van gesprek: de juridische risico’s van invaren. De discussie over invaren is opgevlamd met het amendement van NSC en BBB voor instemmingsrecht: deelnemers moeten zélf zeggenschap krijgen over hun pensioen, in een referendum over invaren of met individueel instemmingsrecht. Eric Bergamin constateert met spijt dat uitsluiten van zeggenschap heeft geleid ‘tot een voor de sector ongekende polarisatie’. Roland de Greef vindt een referendum op dit moment niet het juiste middel. Als het parlement dit tóch wil, draai het dan om, is zijn voorstel: maak invaren tot default. Deelnemers hebben wél voldoende zeggenschap, aldus Erik Lutjens. Mits goed onderbouwd is invaren juridisch ‘safe’, stelt hij. Niek Peters wil nuance in de invaardiscussie brengen. ‘Er zijn verschillende tinten grijs’.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Wet toekomst pensioenen is behoorlijk ingewikkeld, maar op één aspect, de belastingheffing, zal de zaak een stuk eenvoudiger worden. Dat zegt Herman Kappelle, bijzonder hoogleraar fiscaal pensioenrecht aan de Vrije Universiteit, in de podcast Pensioen Pro in Gesprek. In de Wtp geldt binnenkort alleen een fiscaal maximale premie van 30%; een toets bij pensionering op overschrijding van een fiscaal maximum (‘de eventtoets’) is straks bijvoorbeeld niet meer nodig. Kappelle zwaait binnenkort af, na een carrière van veertig jaar in het fiscaal pensioenrecht. Hij stopt zowel bij de Vrije Universiteit, als bij Aegon/ASR, waar hij sinds 1995 werkte, onder meer als hoofd van fiscaal-juridisch expertiseplatform Aegon Adfis. Kappelle heeft zijn leven gewijd aan fiscaal pensioenrecht en in de podcast legt hij uit, wat hij daar nu altijd zo leuk aan heeft gevonden. In de podcast wordt verder onder meer besproken hoe de Wtp – net als veel andere pensioenwetgeving – vanuit pensioenfondsen is geschreven, wat het soms onhandig maakt voor verzekeraars en ppi’s. Restitutie Andere onderwerpen: zal de omzetting van alle dc-regelingen op tijd lukken? Is het niet jammer dat de restitutiemogelijkheid verdwijnt? Is het gebruik van ‘eerbiedigende werking’ wel een goede manier om afschaffing van de doorsneesystematiek te compenseren? En: hoe groot is nu echt het risico, dat een regeling fiscaal bovenmatig wordt en dus in zijn geheel belast wordt? Tot slot, wat betreft de fiscale vereenvoudiging in de Wtp: juich niet te vroeg, want er zijn nog wel flink wat overgangsbepalingen die de fiscaliteit de komende jaren toch wel complex houden. Afscheidscongres Op vrijdag 9 mei is er een congres op de Vrije Universiteit ter gelegenheid van het afscheid van Herman Kappelle. Daarnaast houdt hij zijn afscheidsrede. Voor beide evenementen is inschrijving nog mogelijk. Abonneer u op Pensioen Pro In Gesprek via Spotify, Apple of een andere podcast-app en mis geen enkele aflevering. Alle podcasts van Pensioen Pro staan ook op onze website.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Deze maand krijgen gepensioneerden van personeelspensioenfonds APG voor het eerst een uitkering die is verhoogd met de buffer van eind 2024. Deelnemers krijgen ook te horen hoeveel geld er in hun pensioenpot zit. Dat vertelt Den Arend, voorzitter van het ondernemingspensioenfonds, in de podcast Pensioen Pro In Gesprek. In deze maandelijkse podcast praat een redacteur met een bestuurder of expert uit de pensioensector over zijn of haar drijfveren en actuele ontwikkelingen. Personeelspensioenfonds APG is één van de drie koplopers die de oude dag van deelnemers op 1 januari heeft ingevaren in de solidaire premieregeling. Volgens de voorzitter is de overstap ‘heel erg soepel gegaan’. Den Arend zegt dat er bij het pensioenfonds sprake was van twee keer invaren, kort achter elkaar. De uitkering die werd uitbetaald eind januari was nog gebaseerd op 100% dekkingsgraad plus een indexatie van 1,82%. Het bestuur wilde eerst zeker weten wat de dekkingsgraad per 31 december 2024 was, voordat het de buffer (voor zover mogelijk) ging uitdelen. In februari is dat uitdelen van die buffer voor het eerst zichtbaar in de uitkering die gepensioneerden uitbetaald krijgen. Het deel dat zij in januari eigenlijk al moesten krijgen, wordt met terugwerkende kracht ook uitgekeerd in februari. Verder vertelt de voorzitter over haar loopbaan tot nu toe, hoe zij in haar andere baan bij APG volop te maken heeft met de Haagse politieke actualiteit, en de beleggingen van het fonds in het nieuwe stelsel. De voorzitter geeft ook tips aan bestuurders die nog móeten invaren en vertelt hoe ze denkt over het verplichte vertrek, op termijn, bij APG voor fiduciair en vermogensbeheer. Abonneer u op Pensioen Pro In Gesprek via Spotify, Apple of een andere podcast-app en mis geen enkele aflevering. Alle podcasts van Pensioen Pro staan ook op onze website.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze maandelijkse podcast van Pensioen Pro praat een redacteur met een bestuurder of expert uit de pensioensector over zijn of haar drijfveren en actuele ontwikkelingen. Deze keer is dat Rajesh Grobbe, directeur van het beroepspensioenfonds voor de loodsen. Het beroepspensioenfonds voor de loodsen was op 8 november namelijk het eerste pensioenfonds dat een zogenoemde invaarbeschikking kreeg: het groene licht van toezichthouder DNB om in te varen naar het nieuwe pensioenstelsel. Toch had Grobbe geen rustige kerst. In gesprek met redacteur Tjibbe Hoekstra van Pensioen Pro vertelt hij waarom. Maar hij blikt vooral terug op het invaarproces, een hectische tijd waarin werkweken van 70 uur geen uitzondering waren. En hij deelt tips voor pensioenfondsbestuurders om goed de transitie door te komen. De samenwerking met DNB wordt door sommigen in de pensioensector als problematisch ervaren. Grobbe deelt die kritiek niet. ‘Voor hun was alles ook nieuw. En dat zij daarin zoekende zijn geweest, dat hebben we misschien af en toe ervaren. Bijvoorbeeld als ze met een vraag kwamen waarvan we achteraf dachten dat ze die ook best een paar maanden eerder hadden kunnen stellen. Maar alles ging altijd op een constructieve wijze.’ Toch kraakt Grobbe in de podcast ook een kritische noot, over een actie van een andere toezichthouder. Abonneer u op Pensioen Pro In Gesprek via Spotify, Apple of een andere podcast-app en mis geen enkele aflevering. Alle podcasts van Pensioen Pro staan ook op onze website.See omnystudio.com/listener for privacy information.

René van de Kieft vertrok zes jaar geleden plots als topman bij MN. Hij gooide het over een andere boeg en stapte over naar een goededoelenorganisatie en bleef daarnaast voorzitter van pensioenfonds PostNL, vertelt hij in de podcast Pensioen Pro In Gesprek. In deze maandelijkse podcast praat een redacteur met een bestuurder of expert uit de pensioensector over zijn of haar drijfveren en actuele ontwikkelingen. Deze keer is dat René van de Kieft (61) ‘Op een reis in 2017 langs hulpprojecten in Cambodja zag ik boeddhisten en christenen gebroederlijk elkaar helpen bij de reparatie van onbegaanbare modderpaden’, zegt Van de Kieft, destijds ceo van MN. ‘Ik zie die beelden nog steeds voor me.’ Van de Kieft had in Cambodja drie projecten bezocht van de ontwikkelingshulporganisatie Tear, waar hij in de raad van toezicht zat. ‘In het vliegtuig naar huis besloot ik dat ik meer betrokken wil zijn bij de mensen die de impact van mijn werk ondervinden', aldus Van de Kieft.  Het vertrek na amper drie jaar bij de grote uitvoerder MN, wekte her en der bevreemding. ‘Het was inderdaad niet echt een logische stap. Niemand verwacht dat je na drie jaar als bestuursvoorzitter weggaat, terwijl MN midden in een groot veranderingsproces zit. Ellen Vogelaar, voorzitter van de raad van commissarissen van MN, reageerde in eerste instantie zelfs boos. ‘Tien minuten later zei ze dat ze het mooi vond dat ik mijn hart durfde te volgen’, zegt Van de Kieft.  Na enkele omzwervingen komt Van de Kieft terecht bij de Maatschappij voor Welstand, een organisatie met een christelijke achtergrond die talloze projecten steunt in kerk en samenleving en actief inzet op duurzame landbouw.  ‘Wat ik nu doe, voelt niet als werken.’ Verder vertelt Van de Kieft over de ontwikkelingen bij pensioenfonds PostNL.     See omnystudio.com/listener for privacy information.

Waarom wil iemand van in de twintig dolgraag in een pensioenfondsbestuur? Pensioen Pro vroeg het aan de twee jongste pensioenfondsbestuurders van Nederland, Frédérique Lipsch (28) en Jesse van der Vliet (26). Het aantal jongeren in pensioenfondsbesturen neemt toe, onder meer dankzij initiatieven als de PensioenLab Academie die jongeren onder de 35 opleidt tot pensioenfondsbestuurder. Inmiddels zitten er zelfs enkele twintigers in pensioenfondsbesturen. In deze aflevering van Pensioen Pro in Gesprek leggen de twee jongste pensioenfondsbestuurders van Nederland uit waarom ze altijd al in het bestuur van een pensioenfonds wilden zitten. Ook geven ze tips voor jonge aspirant-bestuurders en vertellen ze over hun ervaringen als broekie in een pensioenfondsbestuur. Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkste podcast waarin een redacteur van Pensioen Pro praat met pensioenexperts of -bestuurders over hun persoonlijke keuzes, actuele ontwikkelingen en zijn of haar visie op de toekomst.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Dit is een speciale aflevering van Pensioen Pro In Gesprek, de podcast waarin we dieper ingaan op actuele thema’s in de pensioensector. U hoort Tweede Kamerlid Thierry Aartsen van de VVD in gesprek met Maarten van Wijk, hoofdredacteur van Pensioen Pro, op het Beleggersberaad 2024 van Pensioen Pro op 25 september in Rotterdam. Onderwerp van gesprek: de motie van Aartsen, die op veel steun kon rekenen in de Kamer. Deze motie stelt dat het niet de primaire taak van pensioenfondsen is om ‘activistisch of ideëel’ te beleggen. Volgens Aartsen moet rendement voorop staan. Zijn motie leidde tot veel kritiek uit de pensioensector. Die meent dat het gaat om een gezonde balans tussen rendement, risico en esg-criteria. Aartsen vreest dat pensioenfondsen geneigd zijn hun oren naar de politiek te laten hangen. 'Politici zullen altijd likkebaardend naar de potten met geld kijken’, aldus Aartsen. Het is aan pensioenfondsen weerstand te bieden aan de beleggingswensen uit de politiek, stelde hij.    See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoogleraar econometrie en pensioenbeheer Theo Nijman is afgezwaaid. Hij kijkt terug op bijna 20 jaar Netspar dat hij samen met collega Lans Bovenberg oprichtte. Hij blikt terug op op zijn rol bij Netspar en de rol van Netspar in de pensioensector.  Zo’n 20 jaar geleden ontving hoogleraar economie Lans Bovenberg de Spinoza-premie van €1,5 miljoen. ‘Hij zocht een bestemming voor die premie en kwam uit bij pensioen waar hij al mee bezig was. Ik was ook actief met dat onderwerp,  met name de beleggingskant’, zegt Nijman (1957). ‘Lans wilde graag met mij samen Netspar opzetten.’ Dat zegt Nijman in de maandelijkse podcast Pensioen Pro In Gesprek. Daarin praat een redacteur van Pensioen Pro met een pensioenexpert of -bestuurder over persoonlijke keuzes, actuele ontwikkelingen en zijn of haar visie op de toekomst. Nijman en Bovenberg zijn oude bekenden. 'We kennen elkaar al vanaf de kleuterschool in het mooie dorp Oosterbeek bij Arnhem. We zaten in dezelfde zandbak, en later op dezelfde lagere school, middelbare school en voetbalclub. We hebben altijd contact gehouden.' De Netspar-wetenschappers moesten in het begin de pensioensector beter leren kennen. Nijman: 'In het begin wisten we nog niet zoveel over pensioen. Gevolg was dat we weleens op een teen stonden zonder dat we ons realiseerden dat het een gevoelige plek was. In de loop der jaren is dat veranderd. Er is veel ruimte voor inbreng van de partners die ons financieel steunen.’  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Bedrijven procederen geregeld tegen pensioenfonds Mitt, omdat zij de verplichtstelling betwisten. Bestuurslid Gaby Lamers staat niet te juichen bij weer een nieuwe rechtszitting, maar hij probeert ze wel altijd bij te wonen. Dat zegt Lamers, sinds 2018 bestuurslid bij het pensioenfonds voor de Mode-, Interieur, Tapijt- en Textielindustrie, in de maandelijkse podcast Pensioen Pro In Gesprek. Daarin praat een redacteur van Pensioen Pro met een fondsbestuurder over persoonlijke keuzes, actuele ontwikkelingen in de sector en zijn of haar visie op de toekomst. Lamers is zelf al bijna dertig jaar actief als ondernemer in de mode-industrie, een baan die hij combineert met zijn bestuursfunctie bij Mitt. Lamers vertelt in de podcast uitvoerig over de rechtszaken tegen Mitt over de verplichtstelling en hoe sociale partners en het fonds die in de toekomst willen voorkomen. Eén van de onderwerpen bij het nieuwe stelsel is volgens het bestuurslid hoe binnenkomende pensioenpremies zo snel mogelijk kunnen worden belegd. Ook zet het fonds in op kostenbesparing bij de deelnemersadministratie en -communicatie, door waar mogelijk samen te werken met andere klanten van uitvoerder AZL.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Lars Dijkstra is verhuisd van de Zuidas naar Zeist. Hij werkte 18 jaar bij Van Lanschot Kempen en is sinds begin juni cio (chief investment officer) bij PGGM. Daar gaat hij de nieuwe beleggingsaanpak van PFZW invoeren. ‘Die strategie leidt op den duur tot veel minder namen in de portefeuille.' Dit vertelt Dijkstra (58) in gesprek met redacteur Frank van Alphen in deze aflevering van de podcast Pensioen Pro in Gesprek. Bij PGGM, dat alleen nog maar belegt voor PFZW, gaat de bezem door de portefeuille. In 2030 moet van alle beleggingen duidelijk zijn in hoeverre ze bijdragen aan risico, rendement en duurzaamheid. Dit is onderdeel van de zogeheten 3-D-strategie. ‘De vermindering van het aantal namen geldt vooral voor de genoteerde beleggingen. Het past ook bij het principe Know What You Own. We willen alle bedrijven kennen waarin we beleggen. Dat kan niet met tienduizend namen. Zo verkleinen we ook de kans op reputatieschade.‘ Andere onderwerpen die ter sprake komen zijn: De reactie van de zesjarige dochter van Dijkstra in 2007 op een foto van een rij wachtenden voor de omgevallen bank Northern Rock. ‘Het lijkt wel Mary Poppins.’ De wijze waarop Kempen uitgroeide tot een van de grotere vermogensbeheerders voor Nederlandse pensioenfondsen. De andere kijk op risico bij PGGM/PFZW: minder terugkijken en meer vooruitkijken, minder relatief en meer absoluut. Hoe Dijkstra bij Kempen de lange-termijnaanpak invoerde. Bij zijn komst gingen bonussen direct van één naar drie jaar als referentieperiode. Later werd dat vijf jaar. PGGM en PFZW kijken verder dan esg-scores. Ze willen inzicht krijgen in de negatieve en positieve bijdrage van ondernemingen. En ze willen per saldo steeds meer positieve impact impact maken. De maandelijkse podcastserie Pensioen Pro In Gesprek heeft een nieuw jasje: in elke aflevering praat een redacteur van Pensioen Pro met een bestuurder van een pensioenfonds over persoonlijke keuzes, actuele ontwikkelingen in de pensioensector en zijn of haar visie op de toekomst.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In deze speciale aflevering luistert u naar de opname van de paneldiscussie Aftellen naar de toekomst op het Jaarcongres 2024 van Pensioen Pro, dat op dinsdag 18 juni plaatsvond in Amsterdam. Onderwerp van gesprek: de toekomst begint op 1 januari 2025, maar wel voor steeds minder fondsen, want invaardata beginnen te verschuiven. Een aantal uitvoerders komt dit keer aan het woord. In het panel zitten: Wim Koeleman van APG, Mirjam Breekelmans van Achmea Pensioenservices, Paul Everloo van TKP Pensioen en Tom Bottinga van Blue Sky Group. André de Vos, hoofdredacteur print en events van Pensioen Pro, leidt de paneldiscussie.See omnystudio.com/listener for privacy information.

In deze aflevering van Pensioen Pro In Gesprek praat redacteur Frank van Alphen met Ger Jaarsma, voorzitter van de Pensioenfederatie, over actuele zaken die de pensioensector raken. Zo vindt Jaarsma het geen probleem dat een aantal fondsen het invaarmoment uitstellen. Aanvankelijk waren ruim twintig fondsen van plan al op 1 januari 2025 in te varen. Het aantal koplopers is de afgelopen maanden flink geslonken. Jaarsma: ‘We zien dat zorgvuldigheid voor snelheid gaat. Dat is een positieve ontwikkeling. De stand van zaken is nu dat het er minder dan tien zijn. Dat is niet erg. Het werk dat die andere fondsen hebben gedaan, is niet weg. Dus dat schuift niet door naar achteren.’  De Pensioenfederatie is een van de honderden organisaties die in februari een brief heeft gestuurd naar de informateurs van het nieuwe kabinet. ‘Die brieven worden allemaal gelezen. Voor de informateurs was onze brief aanleiding ons uit te nodigen’, zegt Jaarsma, die ruim tweeënhalf jaar voorzitter is van de Pensioenfederatie. ‘Dat gaf ons de kans onze drie punten verder toe lichten. Ten eerste vragen we om rust en ruimte rond het pensioentransitie. Gun pensioenfondsen de rust en ruimte de Wet toekomst pensioenen in te voeren.’  Verder gaat Jaarsma in op de oproep aan pensioenfondsen meer geld in defensiebedrijven te steken, het vertrouwen in de sector en campagnes om het nieuwe stelsel onder de aandacht te brengen. Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Pensioenfonds Zorg & Welzijn verkocht begin dit jaar bijna al zijn beleggingen in producenten van fossiele energie. Ondanks vijftien gesprekken kreeg het fonds Shell niet zo ver zijn beleid in lijn te brengen met het Parijsakkoord.  In deze aflevering van Pensioen Pro In Gesprek blikt redacteur Tjibbe Hoekstra terug op het twee jaar durende engagementprogramma van PFZW met olie- en gasbedrijven. Dat doet hij met Ravien Sewtahal van PFZW en Colin Tissen van PGGM, de vermogensbeheerder van PFZW. Ook kijken ze vooruit naar de toekomst: PFZW is nu bezig een nieuw engagementprogramma op te starten met grootverbruikers van fossiele energie. ‘Het idee is dat als de vraag naar hernieuwbare energie vergroot wordt, in de toekomst de vraag naar fossiele energie ook omlaaggaat’, aldus Tissen. ‘We gaan praten met veertig tot vijftig bedrijven in de hele waardeketen.’ Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering gaat Pensioen Pro met een expert dieper in op één specifiek pensioenthema, zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen of communicatie. In deze speciale, extra lange aflevering luistert u naar de opname van de paneldiscussie De Vroege Vogels op het Focuscongres 2024 van Pensioen Pro, dat op woensdag 20 maart plaatsvond in Zeist. Onderwerp van gesprek zijn de praktijkervaringen van pensioenfondsen die als eerste overgaan naar het nieuwe stelsel. De panelleden zijn: Peter Mannaert van pensioenfonds Bakkers, Petra de Bruijn van Oak Pensioen, Danse Sonneveld van pensioenfonds Dierenartsen, Hermien Wiselius van PWRI en regeringscommissaris transitie pensioenen Fieke van der Lecq. André de Vos leidt de paneldiscussie samen met Maarten van Wijk.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vragen over de risicohouding in de vorm van een computerspel trekken niet meer deelnemers over de streep dan een traditionele vragenlijst. Dit concluderen onderzoekers Jorgo Goossens en Bart Kuijpers op basis van een Netspar onderzoek. Hierover vertellen Jorgo Goossens, universitair docent aan de Radboud Universiteit en Tilburg Universiteit, en Bart Kuijpers, lid van de onderzoeksafdeling van APG, in deze aflevering van de podcastserie Pensioen Pro in Gesprek. Goossens is ook een dag per week collega van Kuijpers bij APG. De presentatievorm van risico-onderzoek heeft vrijwel geen invloed op de respons. Die is bij risico-onderzoeken in de pensioensector doorgaans laag, zo rond de 6%. De respons bij een computerspel is evenveel als bij een conventionele vragenlijst. Dit kwam naar voren uit een Netspar-onderzoek onder deelnemers van BpfBouw uitgevoerd door Jorgo Goossens en Bart Kuijpers. Het peilen van de risicohouding van de deelnemers wordt in het nieuwe stelsel belangrijker. Fondsen moeten het minstens eens in de vijf jaar doen. Daarbij moeten ze, naast de risicocapaciteit, de risicovoorkeuren van verschillende leeftijdscohorten boven tafel krijgen. ‘Dan heb je al snel een stuk of duizend deelnemers nodig die meedoen aan zo’n onderzoek’, aldus Goossens. De risicohouding is een van de elementen die het beleggingsbeleid bepalen.   De onderzoekers hebben ook gekeken naar de verschillende onderzoeksmethodes die worden gebruikt. De uitkomsten van die onderzoeken kunnen uiteenlopen. Volgens Goossens en Kuijpers reden om diverse onderzoeksmethodes naast elkaar te gebruiken. Voor de onderzoekers zelf zijn die verschillen een interessante puzzel die nog niet is opgelost in de wetenschap. Voor de toekomst verwachten Goossens en Kuijpers dat fondsen gaan kijken of ze het risico-onderzoek kunnen combineren met het onderzoek naar duurzaamheidsvoorkeuren.  Goossens en Kuijpers zijn zelf met een onderzoek bezig naar de invloed van de AOW op de resultaten van risico-onderzoek. ‘Het is de vraag of deelnemers bij het invullen ervan uitgaan dat ze AOW gaan ontvangen, wat gezien kan worden als een bestaansminimum. Dat kan hun risicovoorkeuren beïnvloeden. Nu weten we niet in hoeverre dat een rol speelt. We gaan de resultaten vergelijken van respondenten die de AOW bewust meewegen en respondenten die daar niet op zijn gewezen’, zegt Goossens. Pensioen Pro In Gesprek is een maandelijkse podcast over actuele onderwerpen in de pensioensector. In elke aflevering van ongeveer een half uur gaat een redacteur van Pensioen Pro met een expert dieper in op zaken zoals de overgang naar het nieuwe stelsel, indexatiedilemma’s, governance, duurzaam beleggen en communicatie.See omnystudio.com/listener for privacy information.