Blijf nieuwsgierig

In de studio spreken we met Danae Bodewes. Zij legt uit dat iedereen nieuwsgierig is, maar ieder op zijn eigen unieke manier. Zo wil de één de wereld vooral begrijpen en een ander wil deze liever erváren. Nieuwsgierigheid kent dus vele verschijningsvormen. Danae ontwikkelde de nieuwsgierigheidsmeter, een tool die helpt om inzicht te krijgen in je eigen nieuwsgierigheid. Danae is nieuwsgierigheidsexpert en onderzoeker bij Fontys Hogescholen. 

In deze aflevering spreken we eerst met Frank van den Ende over hoe nieuwsgierigheid, onderzoekende houding en wetenschap zich tot elkaar verhouden. Volgens Frank begint goed onderwijs met een stevig fundament, dat je vanuit een nieuwsgierige mindset samen ontwikkelt, binnen de driehoek student, bedrijfsleven en onderwijsteam. Daarna spreken we Dione en Rianne. Zij vertellen over hun kijk op nieuwsgierigheid in stages en op de werkvloer. Wat belemmert en stimuleert nieuwsgierigheid volgens hen? Frank van den Ende is innovatieregisseur bij Gilde Opleidingen. Dione Schouten is oud student en inmiddels aan de slag als onderwijsassistent. Rianne Derks is HRD-adviseur bij Vincent van Gogh, een GGZ-instelling die stages aanbiedt aan Gilde Opleidingen.

We spreken Didier Fouarge. Hij doet onderzoek naar ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en voorspelt dat veel beroepen zullen veranderen of verdwijnen. Dat maakt de vraag hoe leerlingen hun studie kiezen erg relevant. Daarnaast zegt Didier dat probleemoplossend vermogen en sociale skills steeds belangrijker worden op de arbeidsmarkt en dat school dé plek is om die skills, waarbij creativiteit en nieuwsgierigheid essentieel zijn, onder de knie te krijgen. Didier Fouarge is onderzoeker in de arbeidsmarktdynamiek en directeur bij het ROA, een onderzoekscentrum voor educatie en arbeidsmarktdynamiek.

Dit keer gaan we aan tafel met Lieke van Lieshout en Hein Heijen, beiden op hun eigen manier neuro-expert. Lieke vertelt hoe nieuwsgierigheid werkt in ons brein en in leerprocessen. In het brein wordt het beloningssysteem actief bij nieuwsgierigheid: nieuwsgierigheid is dus intrinsiek belonend. Hein deelt welke technieken in de marketing worden toegepast om mensen nieuwsgierig te maken. Daarnaast vergeten we volgens Hein in het onderwijs te vaak de context, die in grote mate het gedrag van mensen bepaalt. Lieke van Lieshout is neurowetenschapper aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en Hein Heijen is expert neuromarketing en oprichter van de Academie voor gedragskennis.

Via beeldbellen spreken we met Rob Martens. Rob legt ons uit hoe intrinsieke motivatie ontstaat, namelijk als voldaan wordt aan drie menselijke basisbehoeften: het gevoel van competentie, autonomie en sociale verbondenheid. Hij legt uit dat spel alle elementen van intrinsieke motivatie én van nieuwsgierigheid bevat. Hij pleit ervoor om spel veel meer plaats te geven binnen het onderwijs. Rob Martens is professor aan de Open Universiteit.

We gaan op pad naar Panningen, waar Mathijs Drummen een geheel zelfstandige Agora-school runt. Vader Sjef Drummen is de medebedenker van dit onderwijsconcept. Agora is een school zonder vakken, toetsen en cijfers. Leerlingen werken vanuit hun eigen nieuwsgierigheid aan challenges en bepalen zelf hun eindbestemming. We ontdekken hoe dat in zijn werk gaat en wat de visie is achter deze aanpak, die radicaal anders is dan het traditionele onderwijs. Sjef Drummen is onderwijskunstenaar en medebedenker van Agora en Mathijs Drummen is Agoriaans leider van Buurtcollege Peel en Maas.

Weer in de studio gaan we in gesprek met Jan Bransen en Daniëlla Cox. Jan confronteert met een pittige stelling over de kunstmatige scheiding tussen leren en leven. Ook vraagt hij zich hardop af wat de waarde is van schoolse vaardigheden én diploma’s in ons werkzame leven en wat die doen met onze nieuwsgierigheid. Daniëlla vertelt over de impact van toevalligheden op haar leerloopbaan. Zij benadrukt dat je tóch belangrijke vaardigheden leert op school. Kun je zonder deze vaardigheden aan je loopbaan beginnen? Jan Bransen is onderwijsfilosoof aan de Radboud Universiteit Nijmegen en Daniëlla Cox is oud student van Gilde Opleidingen en is inmiddels advocaat in Utrecht.

We gaan langs bij Talentvalley Spirare in Heibloem, een ontwikkelomgeving voor hoogbegaafde jongeren die vastgelopen zijn in het reguliere onderwijssysteem. Brooke Engelen en Tom Scholtz zijn jongeren die zichzelf én hun nieuwsgierigheid compleet verloren in het onderwijssysteem. Hanny verklaart hun ervaringen door ons uit te leggen hoe wezenlijk anders de behoeften van hoogbegaafde kinderen en jongeren zijn. Op Spirare komen vastgelopen kinderen en jongeren tot rust en herontdekken met hulp van coaches hun eigen uitdagingen en talenten. Hanny Kusters is oprichter van Talentvalley Spirare en Brooke Engelen en Tom Scholtz zijn lifetrackers: deelnemers op Spirare.

We gaan op bezoek bij Learning College aan Fontys Hogescholen te Tilburg. Aan het Learning College wordt een nieuwe generatie docenten opgeleid tot hybride leerexpert, die binnen en buiten het onderwijs aan de slag kan. ‘Grenzeloos nieuwsgierig zijn’ is een van de sleutelkenmerken van deze leerexpert. We spreken eerst met Bobbie, een inspirerende tweedejaars student. Hij vertelt over de innovatieve wijze waarop hij zélf wordt opgeleid en welke rol nieuwsgierigheid daarin speelt. Daarna spreken we enkele opleiders van het Learning College. Zij vertellen over de nieuwsgierige en ondernemende attitude van de studenten van Learning College en hoe zij hun leerproces faciliteren. Bobbie Kwinten is student aan Learning College. Inge Brons is lerarenopleider, Maxime de Vries en Rick van de Zilver zijn beiden docent bij Stedelijk College Eindhoven, een stageplek voor studenten van Learning College.

Via beeldbellen spreken we collega Kyra Saes en lerarenopleider Ellen van den Boomen over hun eigen nieuwsgierigheid en drang om verder te gaan studeren. Zij vertellen welke inzichten de opleiding hen brengt en hoe het is om zelf weer in de schoolbanken te zitten. Ook vertellen ze hoe zij binnen hun eigen praktijk volop ruimte willen bieden aan de nieuwsgierigheid van hun studenten en collega's en welke uitdagingen ze daarbij tegenkomen. Kyra Saes is docent bij Gilde Opleidingen en Ellen van den Boomen is lerarenopleider aan de HAN. Beiden volgen momenteel de Master Leren en Innoveren (MLI).

We blikken terug met onze podcastproducent Willem, een jonge en creatieve ondernemer die als producer zelf nieuwsgierig heeft meegeluisterd. Zelf is hij nog niet lang van school maar runt een eigen, succesvol mediabedrijf. Hij reflecteert op de thema’s die boven kwamen drijven tijdens onze zoektocht. Ook maken Heleen en Janske voor zichzelf de balans op. 

Nieuwsgierigheid wordt gezien als dé motor voor leren en ontwikkelen, maar wat kunnen en doen we er eigenlijk mee in onderwijs? Hoe zit het met nieuwsgierigheid en hoe werkt dat in de mens? Hoe nieuwsgierig ben je als onderwijsprofessional? Ga je op zoek of geloof je het wel? Dit is een podcastserie vol vragen over nieuwsgierigheid in het onderwijs. In tien afleveringen delen spraakmakende wetenschappers en praktijkdeskundigen, van neurowetenschapper tot filosoof en van onderwijskundige tot docent in opleiding, hun ideeën en toekomstvisies met ons. Blijf nieuwsgierig! is een podcast van Gilde Opleidingen. Techniek is in handen van Willem van Vullingsmedia. Laat je beoordeling achter op titelpagina, zo bereiken we nog veel meer geïnteresseerden.