Claim OwnershipRaapzaad
Subscribed: 2Played: 19
Subscribe
© JW de Vries
Description
Over de bouwvakkers van biologische producten.
24 Episodes
Reverse
Aukje Stoffelsma heeft, samen met haar partner Stefan Kleintjes, een zelfoogsttuin aan de Oude Dijk in Bedum. Op anderhalve hectare zware klei. Waar beter dan hier kan ze consumenten betrekken bij wat er komt kijken bij het telen van groenten en fruit en dat goede voeding betrokken burgers nodig heeft.
Jelwin Kuipers is één van de weinig boeren in Nederland die runderen houdt voor de vleesproductie. Jellwin heeft SchotseHooglanders en Herefordkoeien, bij Opende en het Leekstermeer. Dieren die graag jaarrond buiten zijn en op schrale grond grazen, in familiekuddes. Het zijn ideale dieren voor natuurbeheerders omdat ze de bodem van bijvoorbeeld een heideveld ontdoen van gras, jonge bomen en struiken. En door de dierlijke mest kleine hotspots creëren van insecten, wormen etc. waar veel andere dieren weer van profiteren. De waardering voor deze extensieve rundveehouderij is groot en het vlees wordt goed verkocht. Toch is de toekomst onzeker. Want natuurgrond is moeilijk te krijgen.
May van Gent groeide op in de buurt van Weesp. Inmiddels woont en werkt ze vijf jaar in Colombia, niet ver van Medelin. Samen met haar partner Jorge Esau Trochez hebben ze een biologische boerderij, hoog in de bergen. Ze verbouwen tientallen producten waaronder koffie en cacao. Ze hebben dezelfde idealen als Nederlandse biologische boeren maar leven en werken in volkomen andere omstandigheden. Suzan Diepstra, eigenaar van KOSU koffiebranderij, schuift aan tijdens het gesprek.
In gesprek met Anita en Agnes, moeder en dochter, die samen met schoonzoon cq. partner Klaas-Jan Mulder Edzemaheerd bij Leens bestieren. Een biologisch melkveebedrijf met hoge normen voor duurzaam boeren. De boerderij moet naar CO2-neutraal. En wat kunnen we doen voor de weide- en akkervogels en insecten op ons land?
Rianne en Marijke Luring hebben een voedselbos bij Wessinghuizen, tussen Wedde en Onstwedde in zuidoost Groningen. Het ligt op 5 hectare leemhoudend zand vlak naast de Ruiten Aa. De akker behoort tot de ouderlijke boerderij waar ze opgroeiden. De al bestaande boerderijwinkel is de ideale plek voor de verkoop van de oogst. De eerste bessen komen er aan. Ik reis er naar toe voor een gesprek samen met vriend Simon Wijma.
Martinizicht is de biologische boerderij die het dichtst tegen de stad Groningen aan ligt. Jan Hendrik Elzinga en zoon Klaas hebben melk- en vleesvee op ± 200 hectare grond. Al 30 jaar wordt er rekening gehouden met het broedgedrag van weidevogels. En dat betekent, in het seizoen, actief een mozaïekbeheer toepassen. En dat levert resultaat op.
Een geïmproviseerd bezoek van het Nieuwe Weg Natuurfonds aan de boerderij van biologisch veehouder Karst Jan Snip en Andrea Hulleman aan de Jonkersvaart leverde veel stof tot
praten op. Over de charme van Jerseykoeien, kaasmaken, de graskruidenweiden en de aanleg van een cormencomposteersyteem voor het verwerken van de gier. ’Het is de oplossing voor de overbemesting’, zegt Karst Jan Snip.
‘Vino per Tutti’ importeert Italiaanse biologische
natuurwijnen. De broers Sonny en Mark Onderwater begonnen er tien jaar geleden mee. Sonny vanuit de stad Groningen en Mark in midden-Italië waar hij in de
wijn werkt, op het veld maar ook in de kelders. Wijn is in hoge mate een industrieel product geworden waar veel techniek en chemie aan te pas komt. De Italiaanse boeren waar ‘Vino per Tutti’ van betrekt laten zien dat wijnmaken op de traditionele manier ook kan, voor een betere wijn en een beter milieu.
Abt Thijs Ketelaars nam half juli alle tijd om uit te leggen wat de Adelbertabdij in Egmond binnen afgelopen decennia gedaan heeft om hun gemeenschap te vergroenen. Minder energie gebruiken, investeren in zonnepanelen en
warmtekrachtpompen, van alles en nog wat recyclen, groente en fruit produceren in eigen kas en in de tuin, biologische producten introduceren in de keuken en
op tafel voor de gasten en broeders, het menu vegetarische maken etc. Blijkbaar kan een beschouwende leven samen gaan met ‘groen’ activisme.
Maar door de keuze voor een eenvoudig, sober leven in gemeenschap is een kloostercommuniteit al eeuwen een gemeenschap met een zeer kleine ecologische
voetafdruk.
Meino Smit is een biologische akkerbouwer bijna in ruste. Maar intellectueel heeft hij het zwaard aangegord: in 2018 promoveerde hij in Wageningen over de grote veranderingen in de Nederlandse landbouw van 1950 tot 2020. In 2022 werden de analyse en conclusies
gepubliceerd in het boek ''Naar een duurzame landbouw in 2040''. Hij constateert dat er een groeiende onevenwichtigheid is tussen de aanvoer van hulpmiddelen en diensten en de opbrengsten in de landbouw. Rekening
houdend met alle directe en indirecte aanvoer naar van een landbouwbedrijf en de maatschappelijke kosten van de moderne landbouw is de duurzaamheid van de landbouw steeds verder aan de horizon verdwenen. De landbouw kost meer energie dan het oplevert, zegt Smit.
Pieter Wouda (1961) noemt zich ''natuurboer''. Op ongeveer 25% van zijn weilanden krijgen vogels de voorrang door laat te maaien, na 15 juni, en flinke delen nat te houden. Dat doet hij vanaf 1990 toen hij de boerderij overnam van zijn vader en biologisch ging werken.
Sinds 2023 zijn er twee nieuwe bewoners op Eikemaheert: Charlie Jansen en Roby Lallkens die een tuinderij zijn begonnen. 'De wereld zit vol verhalen', zegt Roby en in de landbouw komen veel grote problemen samen. Maar het is tijd om een ander, nieuw verhaal over de landbouw te vertellen. Een manier van voedsel produceren die gezamenlijk gedragen wordt door de boer en de burger en heel dicht bij de burger blijft.
‘Het is best wel een ingewikkeld bedrijf, maar alles hangt wel samen met elkaar’, zegt Piet Glas (Loppersum, 1962).
Dat ‘best wel’ kan je gevoeglijk weglaten. Eikemaheert van Piet GLas en Angela Rijnen (Dongen, 1961) is een zeer gemengd bedrijf. Op 30 hectare klei en zavel worden
aardappels verbouwd, voederbieten, pompoenen, granen, veldbonen en een beroemd doperwtje, maar er zijn ook Kemper vleeskuikens, en zo’n zesduizend fruitbomen.
De bloemranden om de akkers zorgen in de zomer voor mooie boeketten. Het diversifiëren, wat Piet en
Angela doen, contrasteert met de gangbare landbouw die zich specialiseert. Piet Glas is opgegroeid op de boerderij die zijn grootvader in 1914 begon. Samen met Angela Rijnen zijn ze vanaf 2010 omgeschakeld naar biologisch.
Hanneke Kuppens maakt al vanaf 1988 geitenkaas, aan de Oudestreek in Zevenhuizen Het was pionieren en hard werken. Veel deuren van banken, natuurvoedingswinkels, groothandels warenin het begin gesloten. Nu is haar kaas niet weg te denken en is ze een topproducent van voornamelijk zachte geitenkaasjes, waarvan de Machedoux de bekendste is.
Edwin Spa en Petra de Bruin hebben sinds 2011 scharrelvarkens die het hele jaar buiten lopen. Hun bedrijf Vof Waddenvarkens, vlak boven Uithuizermeeden, kreeg als een van de zeer weinige varkenshouders in Nederland vijf sterren voor dierenwelzijn. Het vlees wordt verkocht in de eigen Waddenslagerij in het dorp en één keer in de week op de Vismarkt in Groningen.
Drie seizoenen lang, in 2023, kunnen bewoners van de wijk Selwerd in Groningen planten groeien in een kas in de Hazelaarstraat. Een initiatief van de gemeente Groningen en bedacht door kunstenaarsduo Saskia Janssen en George Korsmit. De kas als ontmoetingspunt zou aldus bijdrage aan de sociale cohesie in de multi-culturele wijk.
Ik spreek hierover met Loes Oldhoff die als buurtbewoner en vrijwilliger andere deelnemers begeleidt en, samen met een groepje anderen, voor de planten zorgt als de kas dicht is. ''Je vraagt me waarom planten leuk zijn? Ja, waar begin ik....'' aldus Loes.
Verbaarum is een biologisch bedrijf dat probeert zoveel mogelijk kringlopen in voedselproductie te gebruiken zodat aanvoer van buiten van mest, voer, compost, water etc. nagenoeg niet meer nodig is. Ook de inzet van energie en grondstoffen is laag gehouden. Christa Verver en Remco Baar kochten in 2019 de boerderij en drieënhalf hectare grond die vlak onder Bedum liggen.
Daniëlle Vergonet is bedenker en eigenaar van Dhana Raw Chocolate. Ze maakt biologische bonbons van rauwe, dus onverhitte, cacaobonen en
ongeroosterde noten en zaden. Wat begon als een liefhebberij op de
kunstakademie werd een beroepsperspectief na een half jaar in
Glastonbury, Zuidoost Engeland. Kun je iets lekkers maken dat ook gezond
is? vroeg ze zich af.Nu heeft ze haar werkplaats en eigen winkel in de Nieuwstraat in Zuidhorn.
Auke Tuinstra van kaas- en vleeswarenbedrijf de Mekkerkast in Sebaldeburen vertelt over zijn verbondenheid met de streek op de grens van Groningen en Friesland. Over het langzame succes van zuivel en kaas van geitenmelk. Zijn optimisme over de toekomst van bio en over zijn aanstaande pensionering.
Michel Jansen over de race to the bottom bij het maken van voeding, zijn kruidenkast, de ultieme tomatensoep, de rol van supermarkten en wat verder ter tafel komt........
Comments
Download from Google Play
Download from App Store
United States