Polderownia

W tym odcinku przyglądamy się pierwszym 100 dniom rządów Dicka Schoofa, bezpartyjnego premiera, który miał wprowadzić Holandię w erę reform. Zamiast tego, jego gabinet zmaga się z wewnętrznymi konfliktami, publicznymi sporami i brakiem postępów w kluczowych obszarach, takich jak polityka azylowa. Dyskutujemy o rosnących napięciach w koalicji, w której Geert Wilders i jego Partia na rzecz Wolności (PVV) forsują radykalne zmiany, podczas gdy Nowa Umowa Społeczna (NSC) stawia na praworządność. W tle tych wydarzeń narastają problemy z parlamentem, w tym kontrowersje wokół hodowli zwierząt i zarządzania służbą zdrowia. Czy rząd Schoofa ma szansę na przetrwanie? Po raz kolejny naszym gościem jest Łukasz Zweiffel, politolog zajmujący się Holandią. Na Euractiv.pl pojawił się artykuł napisany przez Patryka, który porusza wątki, które nie znalazły się w rozmowie. Zdjęcie: Bart Maat Na⁠⁠ buycoffee.to⁠⁠ możecie postawić nam wirtualną kawę za naszą pracą nad podcastem. ⁠⁠⁠⁠⁠⁠ 🔊Słuchaj na: Spotify, Apple Podcasts, Google Podcasts, Pocket Casts, Overcast, Castbox, Radio Public, YouTube oraz Podcasty.info🔊

W różnych zestawieniach Holandia a szczególnie Amsterdam jest podawany za wzór jeśli chodzi o urbanistykę oraz planowanie przestrzenne. Czy rzeczywiście Amsterdam zasługuje na takie miano? Jak Holendrzy podchodzą do budowania miast na etapie jego planowania. Czego Polska mogłaby się uczyć od Holandii? Czy kryzys mieszkaniowy da się zatrzymać? Dzisiejszym gościem jest Maciej Saja, student planowania przestrzennego na Uniwersytecie Amsterdamskim (UvA) oraz członek Stowarzyszenia Miasto jest Nasze. Na buycoffee.to możecie postawić nam wirtualną kawę za naszą pracą nad podcastem. ⁠⁠https://buycoffee.to/polderownia⁠⁠ 🔊Słuchaj na: Spotify, Apple Podcasts, Google Podcasts, Pocket Casts, Overcast, Castbox, Radio Public, YouTube oraz Podcasty.info🔊

Adrian VI, jedyny papież z Niderlandów, był synem utrechckiego cieśli, który niespodziewanie znalazł się na tronie Piotrowym. Jego pontyfikat, trwający zaledwie sześćset dni, przypadł na czas wielkich przemian: reformacji Lutra, ekspansji Imperium Osmańskiego i kryzysu finansowego Rzymu.W renesansowej stolicy postrzegano go jako obcego i surowego reformatora, lecz z perspektywy historycznej to właśnie on jako jeden z pierwszych otwarcie przyznał, że kuria rzymska wymaga naprawy. Był także ostatnim papieżem spoza Włoch aż do wyboru Jana Pawła II w 1978 roku.🟠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠☕ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

Od 21 do 28 września 2025 r. odbywają się w Kigali Mistrzostwa Świata w Kolarstwie Szosowym. To największe wydarzenie sportowe w historii Rwandy. W tym samym czasie wspierane przez ten kraj bojówki okupują i plądrują zasobne w minerały prowincje sąsiada – Demokratycznej Republiki Konga. Jak wyglądają dziś stosunki rządzącego twardą ręką Paula Kagame państwa z Zachodem, a zwłaszcza z Belgią? Jak długi cień rzuca na nie kolonialna przeszłość oraz ludobójstwo 1994 r.?

Gościnią tego odcinka jest Bożena Kopczyńska z fundacji Polish Culture NL – główna pomysłodawczyni wystawy „Polskie ślady w Amsterdamie”. Rozmawiamy o tym, jak wyglądała wielowiekowa obecność Polaków w stolicy Holandii, dlaczego Amsterdam stoi na polskich palach, jakie historie kryją się za polskimi migrantami dawniej i dziś oraz o tym, że wystawa jest próbą dotarcia do Holendrów i przełamania ich braku wiedzy na temat Polski i Polaków.🟠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠☕ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

Koos van Houten miał 28 lat, gdy jako jeniec wojenny trafił do japońskiego obozu Fukuoka 14 w Nagasaki. Wykonywał ciężką pracę w stoczni Mitsubishi, zmagając się z głodem, chorobami i brakiem opieki medycznej. 9 sierpnia 1945 roku był świadkiem zrzucenia bomby atomowej na miasto i brał udział w akcji ratowania rannych. Jego historia obejmuje okres niewoli w Indonezji, transport do Japonii, życie w obozie oraz drogę do wyzwolenia i powrotu do Holandii. Odcinek powstał na podstawie wspomnień jego córki Tjally Richardson-van Houten, artykułów prasowych i zachowanych dokumentów.🟠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠☕ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

W tym odcinku przyglądamy się protestom polskich pracowników agencyjnych w holenderskich centrach dystrybucyjnych. Mówimy o przyczynach strajku, warunkach pracy migrantów zarobkowych i kulisach nowego układu zbiorowego, który zamiast poprawy - budzi niepokój.Kto stoi za organizacją strajku? Jak reagują pracodawcy i politycy? I dlaczego wciąż tak wielu Polaków trafia do agencji pośrednictwa pracy, mimo tylu alarmujących doniesień?Naszą gościnią jest Zuza Nazaruk, dziennikarka mieszkająca na stałe w Holandii, autorka reportażu na ten temat dla „Gazety Wyborczej”.🟠⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠☕ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

W tym odcinku Patryk opowiada o kulisach szczytu NATO, który odbył się w Hadze. Jako akredytowany dziennikarz miał okazję obserwować z bliska światowych liderów - na żywo słuchał przemówień Radosława Sikorskiego i Władysława Kosiniaka-Kamysza, premiera Dicka Schoofa i Marka Ruttego, a także Donalda Trumpa.Opowiada o atmosferze wydarzenia, organizacji, dostępie mediów i rozmowach w strefie prasowej, gdzie spotkał dziennikarzy z różnych krajów. Usłyszycie, co działo się na marginesie oficjalnych wystąpień i jak wygląda praca reportera w miejscu, gdzie spotyka się globalna dyplomacja i bezpieczeństwo.W odcinku także kulisy projektu realizowanego we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych Holandii - i kilka anegdot, o których nie usłyszycie w oficjalnych relacjach.🟠⁠⁠⁠⁠⁠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠☕ ⁠⁠⁠⁠⁠⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠⁠⁠⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

Czy Belgowie akceptują flamandzkiego nacjonalistę jako premiera całego kraju po roku po wyborach? Co oznacza ten wybór dla przyszłości Belgii jako państwa federalnego? Rozmowa także o belgijskim przemyśle zbrojeniowym, co z 5% PKB na obronę? Na koniec zaglądamy do Pałacu Królewskiego. O co króla pytają jego poddani? Dlaczego nie nosi korony i… czy naprawdę lubi malować obrazy?🟠⁠⁠⁠⁠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠⁠☕ ⁠⁠⁠⁠⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠⁠⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

Dlaczego Amsterdam sprzedaje mieszkania socjalne, mimo ogromnych kolejek i rosnącego deficytu tanich lokali? O kulisach miejskiej polityki mieszkaniowej rozmawiamy z Maciejem Sają z ruchu Miasto Jest Nasze.Władze Amsterdamu właśnie wprowadziły ograniczenia sprzedaży w dziewięciu dzielnicach, ale całkowitego zakazu jak w Utrechcie nie wprowadziły. Korporacje mieszkaniowe argumentują, że pieniądze ze sprzedaży są potrzebne na budowę nowych mieszkań i modernizację zasobów. Krytycy wskazują jednak, że taka polityka wypycha mniej zamożnych mieszkańców poza miasto i osłabia jego społeczną strukturę.W rozmowie przyglądamy się także holenderskiej debacie publicznej wokół roli sektora publicznego w gospodarowaniu mieszkaniami, dylematom władz lokalnych i wpływowi polityki mieszkaniowej na klasę średnią.🟠⁠⁠⁠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠⁠☕ ⁠⁠⁠⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

Holenderski rząd z udziałem skrajnej prawicy rozpadł się po niespełna roku urzędowania. Premier Dick Schoof podał się do dymisji, a kraj czekają przedterminowe wybory. Głównym powodem kryzysu był spór o politykę azylową, który ujawnił głębokie różnice między koalicjantami.Geert Wilders, lider Partii na rzecz Wolności, domagał się radykalnego zaostrzenia kursu wobec migrantów i otwarcia umowy koalicyjnej. Gdy jego postulaty nie zostały spełnione, wycofał swoich ministrów z rządu, doprowadzając do jego upadku. Na celowniku znalazła się także ministra Marjolein Faber, symbol legislacyjnego chaosu i kontrowersyjnych reform. Naszym gościem jest ponownie Artur Troost, współpracownik Krytyki Politycznej i obserwator holenderskiej polityki.🟠⁠⁠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠⁠⁠☕ ⁠⁠⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

Społeczność marokańska w Holandii to jedna z najliczniejszych diaspor w Europie Zachodniej. Jej historia, tożsamość i relacje z krajem pochodzenia odgrywają istotną rolę nie tylko w debacie publicznej, ale też w polityce wewnętrznej i zagranicznej Holandii.Maciej Pawłowski, analityk i autor książki „Brama do Europy”, opowiada o przemianach w regionie Maghrebu, znaczeniu Afryki Północnej dla Europy oraz o tym, jak migracja i diaspora wpływają na strategiczne wybory europejskich państw.📚 Książka Macieja Pawłowskiego: ⁠Brama do Europy⁠🟠⁠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠⁠☕ ⁠⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

Konflikt izraelsko-palestyński, w szczególności doniesienia o kolejnych ofiarach w Strefie Gazy nie schodzą z pierwszych stron portali w Belgii i Holandii. Jak sytuację opisują tamtejsze media, jak reaguje społeczeństwo, a jak zachowują się politycy? Czy Palestyna jest dziś bliżej oficjalnego uznania przez Brukselę i Hagę, a Izrael wkrótce będzie musiał liczyć się z sankcjami? 🎧 Posłuchaj i dowiedz się, jak konflikt izraelsko-palestyński odbija się echem w Holandii i Belgii - od medialnych nagłówków, przez reakcje społeczne w tym protesty i okupacje uniwersytetów, po stanowiska polityków w Hadze i Brukseli. Czy nadchodzi moment przełomu w europejskiej polityce wobec Palestyny i Izraela?🟠⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ⁠☕ ⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

W tym odcinku zaglądamy na holenderską wyspę Texel, gdzie w ostatnich dniach II wojny światowej doszło do niemal zapomnianego, krwawego buntu gruzińskich żołnierzy służących w Wehrmachcie. Dlaczego walczyli dla Niemców? Co sprawiło, że chwycili za broń przeciwko swoim dowódcom? I dlaczego historia ta do dziś wzbudza emocje zarówno w Holandii, jak i w Gruzji? Naszym gościem jest Maciej Musiał, współpracownik Centrum Badań nad Państwowością Rosyjską oraz ekspert ds. Kaukazu, który opowiada o tle tej batalii, losach Gruzinów w armii niemieckiej i pamięci o Texel w postsowieckiej Gruzji.🎧 Posłuchaj i poznaj historię „ostatniej bitwy II wojny światowej w Europie”, która rozegrała się nie na froncie, lecz na małej, zachodniofryzyjskiej wyspie na Morzu Północnym.🟠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠ ☕ Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych

Jak malutka Belgia podporządkowała sobie 80-krotnie większe Kongo? Czy śmierć króla Leopolda II dała kres krwawemu wyzyskowi? W jakich okolicznościach rodziła się niepodległość Kongijczyków i dlaczego wciąż to kto inny korzysta z bogactw ich ziemi? Wraz z Maciejem Bochajczukiem z bloga ⁠„A w Belgii”⁠ opuszczamy krainę Niderlandów i rozpoczynamy podróż po trudnej (post)kolonialnej historii.🟠 ⁠Wesprzyj nas na ⁠⁠⁠Patronite⁠⁠⁠⁠☕ ⁠Albo jednorazowo na ⁠⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych 🔊

Obecnie obserwujemy intensyfikację ważnych wydarzeń międzynarodowych, które są powiązane z bieżącą sytuacją geopolityczną. Szczególnie w kontekście rozmów o bezpieczeństwie w Europie, które nabrały tempa po wypowiedziach prezydenta USA Donalda Trumpa i jego administracji. W dzisiejszym odcinku przyjrzymy się roli, jaką w tym dynamicznym układzie odgrywa Holandia. Skoncentrujemy się zwłaszcza na postawie rządu Dicka Schoofa oraz na spójności obecnej koalicji w kwestii podejścia do wojny w Ukrainie i polityki obronnej. Omówimy także aktualną rolę byłego premiera Holandii, a obecnie sekretarza generalnego NATO, Marka Rutte. Perspektywę amerykańską przybliży nam Magdalena Górnicka-Partyka, autorka podcastu Stan Wyborczy, poświęconego polityce USA.

Każdy naród ma inną kulturą pracy, Polacy i Holendrzy też. Jak pracuję z Holendrami i jacy Holendrzy są w pracy? Na to i kilka innych pytań próbujemy odpowiedź w rozmowie z Dagmara Peters — Polką mieszkającą od lat w Holandii i autorką książki Werken met Polen, w której próbuje przybliżyć polską perspektywę naszym europejskim sąsiadom. 🟠 Wesprzyj nas na ⁠⁠Patronite⁠⁠☕ Albo jednorazowo na ⁠⁠Buycoffeeto⁠⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych 🔊

Z końcem stycznia, po trwających osiem miesięcy negocjacjach uformował się belgijski rząd federalny. Premierem został Bart De Wever, lider partii, która latami postulowała niepodległość Flandrii. W gabinecie ma konserwatystów, liberałów, chadeków i socjalistów, a ogień z wodą ma łączyć, realizując równocześnie projekt zaciskania pasa i twardej polityki migracyjnej. Dlaczego formacja znów trwała tak długo? Jak separatysta został premierem kraju? Jak ostro na prawo skręca belgijska polityka? Co w rządzie robi lewica? Czy taka konfiguracja przetrwa do końca kadencji? Wraz z Maciejem Bochajczukiem z bloga „A w Belgii” staramy się znaleźć odpowiedź na te i na inne pytania.🟠 Wesprzyj nas na ⁠Patronite⁠☕ Albo jednorazowo na ⁠Buycoffeeto⁠🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych 🔊

Po tym jak Złoty Wiek dla Holandii się zakończył, a państwo weszło w tak zwaną epokę regencji, na terenie Niderlandów zaczęło dochodzić do przemian politycznych. Pod koniec XVIII w. kiedy to Polska zostaje podzielona przez swoich trzech sąsiadów, we Francji trwają rządy rewolucyjne, a za oceanem Amerykanie wypowiadają Brytyjczykom wojnę i próbują się uzależnić, na terenach Niderlandów powstaje Republika Batawska. Co doprowadziło do jej powstania, kto sprawował w niej realną władzę i jak potoczyły się jej dzieje? Jak bardzo Republika Batawska była zależna od Francji i dlaczego nazywa się ją marionetkowym państwem? Dlaczego upadła i w jaki sposób została całkowicie podporządkowana Francji? Naszym gościem jest Artur Troost – dziennikarz, badacz i doktorant zajmujący się historią polityczną krajów Europy Zachodniej. 🟠 Wesprzyj nas na Patronite ☕ Albo jednorazowo na Buycoffeeto 🔊 Słuchaj nas na: Spotify, Apple Podcasts, Youtube oraz innych platformach podcastowych 🔊

13 października odbyły się ostatnie wybory w Belgii w tym roku, zamykając również tę długą kampanię wyborczą. Wraz z Maciejem Bochajczukiem z bloga A w Belgii, omawiamy najważniejsze wydarzenia związane z wynikami tych wyborów. Wesprzyj nas na Patronite: https://patronite.pl/Polderownia Albo jednorazowo na Buycoffeto: https://buycoffee.to/polderownia 🔊 Słuchaj na: Spotify, Apple Podcasts, Google Podcasts, Pocket Casts, Overcast, Castbox, Radio Public, YouTube oraz Podcasty.info 🔊