Voorzorg

Krappe schema’s, roosters die moeilijk in te vullen zijn en een toenemende zorgvraag. Het zijn thema’s waar zorgprofessionals in de ouderenzorg dagelijks mee te maken krijgen. De maatschappij vergrijst, we worden steeds ouder, en dus zal de ouderenzorg steeds belangrijker worden in de toekomst. In deze aflevering van Partners voor Zorg praten we over manieren waarop het zorgpersoneel ontlast kan worden. Zodat ze zich kunnen richten op hun kerntaak. Is er nog wel tijd voor een praatje? Voor een kopje thee of een vriendelijk woord? Steeds minder vaak. Niet dat het zorgpersoneel niet wil, integendeel, maar de tijd ontbreekt. EW facility Services springt bij, met het concept ‘Gastvrije schoonmaak’. Het bedrijf heeft jarenlange expertise met dienstverlening in de hospitality-branche, en weet dus wat er nodig is om mensen zich thuis te laten voelen. En waarom dat niet ook toepassen in de zorg? In deze aflevering van Partners voor Zorg vertelt Onno Smit, directeur zorg bij EW Facility Services, over wat ‘Gastvrije zorg’ inhoudt. Hoe je de grens bewaakt tussen medische handelingen, zorgtaken en facilitaire dienstverlening. Welke voordelen het oplevert voor het zorgpersoneel, de schoonmakers en in de eerste plaats natuurlijk de cliënt. Dat gastvrijheid ervaren en je thuis voelen belangrijk is voor de cliënt staat buiten kijf. Dat vertelt Edgar Keehnen, ouderen marketingexpert, die ook aanschuift in de podcast. Edgar deed onderzoek naar het geluksbevinden van ouderen in een zorginstelling, en vertelt hoe belangrijk dat is voor het zo lang mogelijk gezond blijven van de patiënt. En daar profiteert uiteindelijk iedereen van. Partners voor Zorg is wordt geproduceerd in samenwerking met partners van Skipr en Zorgvisie. Presentatie & Montage: Paul Sanders Formatontwikkeling: Paco Podcast

Rutger Jan van der Gaag, die net is afgetreden als NVZD-voorzitter, roept in de podcast Voorzorg bestuurders op rebelser en minder wetsgetrouw zijn. Ze moeten het maatschappelijke belang van zinnige zorg en samenwerking zwaarder laten wegen dan het instellingsbelang. “Afslanken, omvormen of verdwijnen mogen niet meer taboe zijn.”Het boek waar Van der Gaag in de podcast aan refereert, is Being Mortal, geschreven door Atul Gawande. Bart Kiers refereert aan een podcast over Rivas, verschenen in 2022: Rivas wil domeinoverstijgend meerjarencontract voor passende zorg.

De marktwerking in de zorg is een van de belangrijkste twistpunten in de verschillende politieke plannen, constateert redacteur Pierre de Winter. Hij las de zorgparagrafen van alle tot dusverre verschenen partijprogramma’s en maakt de balans op. 

Het overkomt iedere zorgprofessional: je doet iets met de beste bedoelingen en toch gaat het daarna helemaal mis. “Het zou geweldig zijn als een ziekenhuisbestuurder dan als steun langskomt”, zegt vaatchirurg Jaap Hamming in de podcast Voorzorg. 

Rivas Zorggroep is voortvarend aan de slag gegaan met reablement in de pilot Langer Actief Thuis en de resultaten van de pilot bewijzen dat de kwaliteit van leven vooruitgaat. 

In 2017 startte het programma Uitkomstgerichte zorg voor, met een budget van 70 miljoen euro, onder regie van het Zorginstituut. Acht jaar later is voor de medisch specialistische zorg nog steeds geen enkele set van uitkomstindicatoren landelijk geïmplementeerd en is het Zorginstituut de regie over het proces al een tijdje kwijt. In de podcast Voorzorg gaat redacteur Pierre de Winter in gesprek met senior redacteur Bart Kiers over waarom het maar niet wil vlotten met transparantie over kwaliteit van zorg.

Het wordt een van de belangrijkste uitdagingen van het komende decennium genoemd: de krappe arbeidsmarkt. Want met een toenemende vergrijzing en een veranderend arbeidsethos is het steeds lastiger om voldoende werknemers te krijgen. Maar dat niet alleen: ook vallen dagelijks mensen uit, omdat ze te maken krijgen met een chronische aandoening of ziekte. 

De arbeidsmarkt in de zorg staat onder druk. Voor zorgbestuurders betekent dat dagelijks improviseren — en vaak ook flink wat kopzorgen. Hoe maak je roosters rond? Hoe breng je orde in de complexe structuren van de zorg? Hoe geef je zorgmedewerkers meer autonomie? En hoe creëer je meer ruimte voor efficiëntie en flexibiliteit, zonder concessies te doen aan de kwaliteit van zorg?

De Amerikaanse kwaliteitsgoeroe Don Berwick excuseert zich in de podcast Voorzorg over transparantie en patiëntveiligheid voor het gebrek aan Amerikaans leiderschap. Hij is diep geschokt dat Amerika een negatieve kracht in de wereld is geworden. “Het maakt me boos en ik zal alles doen om me ertegen te verzetten.”

Het wordt een van de belangrijkste uitdagingen van het komende decennium genoemd: de krappe arbeidsmarkt. Want met een toenemende vergrijzing en een veranderend arbeidsethos is het steeds lastiger om voldoende werknemers te krijgen. Maar dat niet alleen: ook vallen dagelijks mensen uit, omdat ze te maken krijgen met een chronische aandoening of ziekte. De zorg speelt een belangrijke rol in het helpen van die mensen. Want hoe hou je iemand met een chronische aandoening aan het werk? Werk is uitermate belangrijk. Niet alleen voor de financiële maar ook de sociale positie van de mens. Het geeft zelfwaarde, een gevoel van ‘nuttig zijn’. De laatste jaren is er meer aandacht gekomen voor Arbeidsgerichte zorg. In de komende drie afleveringen van Partners voor Zorg besteden we aandacht aan de verschillende initiatieven die zijn ontwikkeld, en hoe die zijn geïmplementeerd. We geven voorbeelden van Arbeidsgerichte zorg, en hoe het werkt. In deel 2 gaan we langs bij het Maastricht Universitair Medisch Centrum, het MUMC. In Maastricht hebben ze de handschoen opgenomen en arbeidsgerichte zorg onderdeel gemaakt van het behandeltraject. Reumatologe Annelies Boonen en Angelique de Rijk vertellen gepassioneerd over het lesmateriaal dat ze hebben ontwikkeld en dat ook elders in het land wordt gebruikt. Maar het belangrijkste wapenfeit van het MUMC is toch wel het realiseren van de Poli Zorg en Arbeid. Één plek waar de patiënt terecht kan met alle vragen over werk in combinatie met hun gezondheid. Deze podcastserie is gemaakt in opdracht van Abbvie

Ziek zijn en daardoor niet meer kunnen werken is vervelend. Er moet meer aandacht komen voor Arbeidsgerichte zorg: hoe hou je mensen aan het werk? In dit drieluik van Partners voor Zorg vertellen zorgprofessionals hoe zij dat aanpakken.

Ontdek in deze aflevering hoe in reclames voor artsen vele vooroordelen zaten voor mannelijke én vrouwelijke patiënten, hoe zelfs de kleding van vrouw van invloed was op hun gezondheid en waar we nu staan als het gaat om gelijkwaardige zorg. Stelt het historische perspectief gerust, of moeten we ons zorgen maken? 

Elke zorgmanager of -bestuurder herkent zich in de dagelijkse worsteling: hoe krijg ik genoeg mensen om mijn organisatie draaiende te houden, en hoe hou ik die mensen binnenboord? De zorgvraag wordt groter, de arbeidsmarkt wordt krapper. Dus de taak om genoeg handen aan het bed te krijgen, wordt steeds uitdagender.Er lijkt de laatste jaren een kentering op de arbeidsmarkt merkbaar. De banen liggen voor het oprapen, en dus kan de werknemer kieskeurig zijn in waar hij of zij aan de slag gaat. Andere prioriteiten stellen, meer aandacht voor een gezonde balans tussen privé en werk, op zoek naar groeimogelijkheden en waardering. Het is aan de werkgever om daarin te faciliteren. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan.In deze aflevering van Partners voor zorg, in samenwerking met Randstad, praten we met twee gasten: Saskia van Wieringen is directeur Zorg bij Randstad, en weet alles van die veranderende arbeidsmarkt. Henk-Jan Messchendorp is onderzoeker en adviseur bij het Nederlands Zorginstituut, en houdt zich dagelijks bezig met arbeidsmarkt-gerelateerde vraagstukken. In een geanimeerd gesprek gaan we in op de positie van de werkgever en de werknemer, en bespreken we hoe die beide werelden bij elkaar te brengen. Aan welke knoppen je kunt draaien om werknemers te behouden, en in de toekomst alle nodige zorg te kunnen bieden. De oplossing ligt vaak niet in meer salaris, of minder werkuren, maar in hele andere zaken. Welke dat zijn, hoor je in deze aflevering van Partners voor Zorg. 

Zorg bij jou wil volgend jaar 65 duizend patiënten op afstand monitoren en gaat aan de slag om ook andere zorgorganisaties dan ziekenhuizen aan te sluiten. De mag-het-net-even-anders-cultuur vormt een obstakel voor de ambities, vertelt directeur Siebren van der Kooij. 

Het is de verkrampte omgang van de omgeving, niet de ziekte zelf, die voor mensen met dementie het grootste probleem vormt. De sociale benadering, die de mens centraal stelt, groeit uit tot een grass-root beweging, vertelt de bedenker Anne-Mei The, hoogleraar langdurige zorg en dementie, in de podcast Voorzorg over haar nieuwe boek “We blijven mensen”.

In deze aflevering van de serie passende zorg in de praktijk zijn internist ouderengeneeskunde Rozemarijn van Bruchem-Visser en coördinator van de geheugenpoli voor migranten Najoua Lazaar te gast. Samen met collega’s uit het veld schreven zij de leidraad 'cultuursensitieve dementiediagnostiek in de geheugenpolikliniek'. Wat moet er anders, en hoe draagt deze leidraad daaraan bij?

De beweging van patiëntveiligheid in de zorg heeft veiligheidsexperts uit andere hoog-risico-sectoren steeds meer buitengesloten. Ian Leistikow, senior inspecteur IGJ en bijzonder hoogleraar, pleit er in de podcast Voorzorg voor om de deuren wagenwijd open te zetten voor veiligheidsexperts uit andere sectoren om de gezondheidszorg een spiegel voor te houden. “De luchtvaart is niet veiliger geworden doordat piloten met elkaar veiligheidsprojectjes zijn gaan doen.”

De zorg digitaliseert in hoog tempo en mensen die daar niet mee uit de voeten kunnen, krijgen hulp via de Helpdesk Digitale Zorg. Niet alleen gebrekkige gezondheidsvaardigheden maken dat digitale zorg onbenut blijft, er leeft ook weerzin tegen. Zo vertelt oprichter van de dienst Merlijne Sonneveld in de podcast: “Dat merk ik bij mezelf ook. Als ik gewoon een vraag wil stellen en moet meteen een app downloaden en een wachtwoord aanmaken, herken ik die onwil wel.”

In deze podcast is te gast Aiko de Raaf, landelijk kwartiermaker Integraal Zorgakkoord. Hij vertelt over zijn drive om op het gebied van de zorg te gaan werken, over de transformatieplannen en hoe deze in de tijd veranderen. Hij wordt vooral enthousiast van transformatieplannen waarvan de betrokken partijen zeggen: “Met of zonder het geld, wij gaan wel door. Maar als we het geld krijgen, kunnen we sneller.”

Uit onderzoek van Zorgvisie blijkt dat alle bestuurders en toezichthouders van de umc’s in Nederland bestaan uit witte personen. Naast de umc’s laat een eerste blik op bestuurders en toezichthouders van Topklinische Ziekenhuizen ook een voornamelijk wit beeld zien. In deze podcast zijn Melek Usta en Aad Koster te gast. Usta is ervaren headhunter, oprichter en directeur van Colourful People, een executive searchbureau voor topposities. Koster is voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorg en Welzijn en toezichthouder bij verschillende zorg en welzijnsorganisaties.