Discover
Księstwo Ptaków
Księstwo Ptaków
Author: Polskie Radio S.A.
Subscribed: 10Played: 182Subscribe
Share
© Copyright Polskie Radio S.A.
Description
Stanisław Łubieński jest dziennikarzem, autorem książek i miłośnikiem ptaków. Jego opublikowana w 2016 roku książka "Dwanaście srok za ogon", opowieść o ptakach z perspektywy humanisty, została doceniona i dostała Nike Publiczności. A przede wszystkim przekonała liczne grono czytelników i czytelniczek do przyglądania się ptakom. Zwłaszcza, że ptaki przyglądają się nam! Nowe odcinki w co drugi wtorek. #ptaki #przyroda
34 Episodes
Reverse
Ignacy Stadnicki, doktorant w Laboratorium Biologii Antropocenu przy Wydziale Biologii UW opowiada o swoim projekcie badania antropogenicznych ptasich siedlisk. O gniazdach w latarniach, za rynnami, w starożytnych świątyniach i w stojących pod gołym niebem armatohaubicach. Czym takie miejsca różnią się od tradycyjnych dziupli czy skrzynek lęgowych? Jakie niebezpieczeństwa mogą zagrażać gniazdującym tam ptakom? Czy takie siedliska powinny być chronione podobnie jak stare drzewa?
Dlaczego populacja cietrzewi w Polsce gwałtownie się zmniejsza? Co to jest czuszykanie i gulgotanie? Czym różnią się cietrzewie żyjące w górach od tych w Kotlinie Biebrzańskiej? Jak pokazywać przyrodę i nie rozbudzić w widzach chęci by iść w najdziksze ostępy, gdzie przyroda powinna pozostać nienaruszona? O cietrzewiu opowiada Michał Adamowicz, ornitolog, współautor filmów "Pustać" i "Kohut" poświęconych badaniom nad tymi ptakami.
Skąd się wziął pomysł Arystofanesa na komedię "Ptaki"? Dlaczego o wojnach Rzymian decydował apetyt kurczaków? Jakie były pierwsze, jeszcze ożywione drony i w jaki sposób wiążą się one z terenami dzisiejszej Ukrainy? Ile gołębi walczyło w szeregach pruskich a ile w szeregach francuskich w czasie I wojny światowej?
Prezeska Stołecznego Towarzystwa Ochrony Ptaków - Dorota Zielińska opowiada o tym gdzie lubią mieszkać wróble i w jakie szczeliny potrafią się wciskać nietoperze karliki. Odpowiadamy też na inne pytania. Które ptaki mogą składać jajka przez cały rok? Jak wygląda ogród przyjazny przyrodzie, który przyciągnie słowiki i jeże? Jakich argumentów użyć by przekonać znajomych, że różnorodność przyrodnicza jest potrzebna?
Co robi ptasiarz, gdy niebo zamiast od klucza żurawi przecina huk rakiety?
Ołeksandr „Sasza” Nastaczenko, ukraiński ornitolog i miłośnik ptaków, opowiada o swojej pasji, która trwa nawet w warunkach wojny. Czy w ogóle można dziś w Ukrainie obserwować ptaki? Które gatunki znikają w wyniku działań zbrojnych? I czy przyroda może przetrwać okupację?
W tym odcinku „Księstwa ptaków” rozmawiamy o ornitologii w czasach wojny – z pasją, ale też z niepokojem. O modraszce, która stała się symbolem ukraińskiego oporu. O tym, czy wojskowi mylą lornetkę z lunetą snajpera. O współpracy z polskimi badaczami i nieistniejącej dziś więzi z rosyjskimi kolegami po fachu.
Jak wygląda polowanie jednego z najszybszych ptaków żyjących na ziemi? Gdzie sokoły zakładają gniazda? Jakie są ich ulubione przysmaki? Dlaczego w czasach PRL-u sokoły wędrowne wyginęły w Polsce i komu zawdzięczamy ich powrót na nasze niebo? Czym różnią się poszczególne osobniki i dlaczego tak kochany był sokół o imieniu Franek? Kim są falcofani i ile czasu spędzają na podglądaniu ptaków przez kamerki internetowe? O zwyczajach sokołów wędrownych i ludziach, którzy podglądają ich prywatne życie opowiadają: Jola Saratowicz i Stasiek Świdziński.
O podniebnym życiu jerzyków opowiada Mariusz Grzeniewski, ornitolog, obrączkarz, specjalizujący się w czynnej ochronie ptaków. Jak zbudowane są jerzyki i czym różnią się od trochę podobnych jaskółek? Z czego zbudowane są ich gniazda? Czym się żywią? W jaki sposób młode jerzyki przygotowują się do pierwszego lotu? Jak powinien wyglądać komfortowy apartament dla jerzyka?
Dr Romuald Mikusek opowiada o życiu i zwyczajach leśnych sów. Dlaczego dzienne ptaki tak bardzo się ich boją i uprzykrzają im życie? Jakie zwierzęta padają ofiarą najmniejszych polskich sów - sóweczek? W jaki sposób wabienie ptaków gwizdaniem albo głosem puszczanym z głośnika zaburza ich naturalne zachowania? Jakie są różnice między stymulacją głosową a wabieniem? Co nagrywa się na rejestratorach dźwiękowych pozostawianych w najdzikszych miejscach Biebrzy?
Dr Oliwia Karpińska-Zegarek opowiada o tym w jaki sposób rudziki potrafią oszukiwać ornitologów. Dlaczego zwyczaje gniazdowe tych niedużych ptaków są tak trudne do obserwowania, że pozostają niemal niezbadane? Do czego służyły białowieskim naukowczyniom długie wędki i kamerki samochodowe? Dlaczego puszczańskie rudziki są wiernymi mężami, a większość podobnych ptaków wróblowych jest raczej rozwiązła? Co mają wspólnego jelenie z dziuplami i dlaczego grab jest ważnym gatunkiem Puszczy?
Audycja specjalna wokół książki Stanisława Łubieńskiego "Drugie Życie Czarnego Kota”. Jak budować wrażliwość na dostrzeganie przyrody w mieście? Które rośliny uczą nas życia po życiu? Jak wyglądała przyroda na terenie dzisiejszej Warszawy w czasach prehistorycznych, a jak tuż po wojnie?
Karolina Skorb, ornitolożka, prezeska Górnośląskiego Koła Ornitologicznego opowiada o ALAN (Artificial Light at Night) czyli zanieczyszczeniu światłem. W jaki sposób światło dnia steruje życiem przyrody? Dlaczego sztuczne oświetlenie zmienia zwyczaje i zachowania ptaków? Jak reagują na świecące w nocy latarnie miejskie drzewa? Dlaczego oświetlone w nocy miasta nie są wcale bezpieczniejsze, a wpływają negatywnie na nasze zdrowie i jakość snu? Co możemy zrobić by sztuczne światło nie marnowało naszych pieniędzy i nie szkodziło przyrodzie wokół nas.
Paweł Pstrokoński, badacz jaskółek oknówek opowie o jajku - niezwykłym wehikule, w którym rozwija się ptasi zarodek. O znaczeniu białka i żółtka, skorupki, a także błon pergaminowych i komory powietrznej, w której pisklę bierze pierwszy oddech. O niezwykłej różnorodności nieprzypadkowych kolorów i kształtów. Te największe produkują oczywiście strusie afrykańskie, ale jak się ma masa samicy małego raniuszka do masy złożonych przez nią jajek? Jakie miejsce zajmowały jaja w wierzeniach aborygeńskich, greckich czy egipskich?
Jan Rapczyński, kierownik Terenowej Stacji Ornitologicznej “Obóz Wisła” opowie o ptakach naszych dolin rzecznych. Zaczniemy od podstaw – czym się różni mewa od rybitwy? O trudnym życiu gniazdujących na plażach sieweczek obrożnych, które są nieustannie płoszone przez miłośników opalania. Jak bada się wędrówki ptaków i co robią na wiślanych wyspach ornitolodzy? Dlaczego niektóre gatunki mew dobrze się poczuły na dachach bloków mieszkalnych i czy powinniśmy się z tego cieszyć.
Już za moment ruszy wielka fala migracji gęsi. Dr Michał Polakowski opowie, jak bada się ich wędrówki i liczy ogromne, wielotysięczne stada. Jak samce opiekują się samicami? Jakie gatunki gęsi możemy spotkać w Polsce? Które z nich wychowują tu potomstwo, a które bywają tylko przelotem? Czym różni się wiosenna migracja od jesiennej? Dowiemy się też czy trudno jest sfotografować gęsie stada i dlaczego powinniśmy sobie odpuścić płoszenie tych ptaków.
To zadziwiające jak wiele zwierząt żyje pod naszymi dachami. W otworach w stropodachu, szparach pod parapetami, za rynnami mieszka wiele gatunków ptaków ale również nietoperzy. Te kryjówki są chronione prawnie. Jak pilnować praw lokatorskich zwierząt i jakie przepisy chronią te siedliska? Jakie są bezpieczne alternatywy dla popularnych kolców, które mają trzymać gołębie z dala od parapetów? Jakie zmiany w prawie ułatwiły by życie ptakom i nietoperzom? Z Renatą Markowską i Agnieszką Gołębiowską z Ptasiego Patrolu rozmawia Staszek Łubieński.
Co to właściwie jest miasto? Potocznie mówi się o betonowej dżungli, o szklanych budynkach, o spalinach, warkocie silników i tłumach pędzących ludzi. Ale to tylko część prawdy. Miasto to mozaika ciasnego centrum, ale też spokojnych osiedli mieszkalnych, cichych parków i zupełnie dzikich, ruderalnych okolic. Czym różnią się tereny miejskie od krajobrazu rolniczego, jak miasta wpływają na swoich nieludzkich mieszkańców? Jak miejsce, w którym na świat przychodzą sikorki bogatki wpływa na ich późniejsze życie? I wreszcie: po co nam przyroda w mieście i jak jej sprzyjać? W audycji "Księstwo Ptaków" z biolożką ewolucyjną profesor Martą Szulkin rozmawia Staszek Łubieński.
Odkrywanie bogactwa bagien biebrzańskich, ptasiej Mekki ptasiarzy. Biologia i życie seksualne trzciniaka, dużego, głośnego ptaka trzcinowisk. Rozpoznawanie gatunków i ich głosów w czasach, kiedy dobre atlasy były rzadkością, a aplikacje nikomu się nie śniły. Ptaki lasów deszczowych i górskich lasów Ameryki Południowej. Nauka wczoraj i dziś, oraz dokąd to wszystko zmierza. Z ornitologiem prof. Andrzejem Dyrczem rozmawia Staszek Łubieński.
Co to jest ornitologia terapeutyczna? Jakie są problemy współczesnych ludzi i w jaki sposób obserwowanie ptaków pomaga sobie z nimi radzić? W jaki sposób wnikliwa obserwacja upierzenia dzwońca może pomóc radzić sobie z codziennością? Czym różni się zaliczanie gatunków od spokojnego, medytacyjnego przyglądania się ptakom? Jak spokojnie przetrwać święta i jak zacząć rok w duchu ptakoterapii? Z dr. hab. Sławomirem Murawcem, psychiatrą i psychoterapeutą rozmawiał Staszek Łubieński.
Czy bocian je żaby? Czy ukochane ptaki Polaków rzeczywiście wracają co roku do swoich gniazd? Jakie korzyści może im dawać życie blisko człowieka? Jak wyglądają ich trasy migracyjne i czy zmieniają się wraz z klimatem? Czym różnią się populacje w różnych zakątkach Europy? Ile jest naszych bocianów w świetle ustaleń 8 Międzynarodowego Spisu Bociana Białego, który odbył się w tym roku? O tym z dr Marcinem Tobółką, przewodniczącym Grupy Badawczej Bociana Białego rozmawia Staszek Łubieński.
Jak wygląda warsztat ilustratora i rysownika ptaków? Jakie części ptasiego ciała najtrudniej uchwycić? Co daje rysowanie w terenie i jak się do niego zabrać? Jakie są najlepsze, najciekawsze i najlepiej namalowane atlasy ornitologiczne? Jak się prezentuje wystawa Józefa Chełmońskiego w Muzeum Narodowym? Które obrazy robią największe wrażenie i faktycznie świadczą o ptasiarskim oku malarza? W audycji "Księstwo Ptaków" z ilustratorką Zosią Frankowską rozmawiał Staszek Łubieński.



