Polacy Światu

Maria Boukef z Tunezji dzieli się osobistymi  wspomnieniami o Danucie Kobylińskiej-Walas, zmarłej 21 czerwca 2025 roku, która odegrała kluczową rolę w życiu Polonii tunezyjskiej. Danuta Kobylińska, pierwsza kobieta - kapitan w Polskiej Żegludze Morskiej, była inicjatorką utworzenia Kółka Polek w Tunisie w 1981 r., które z czasem przekształciło się w oficjalną organizację – Dom Polski w Tunezji.Maria Boukef opowiada o niezwykłej przyjaciółce, która potrafiła połączyć męski zawód komendanta z  gracją i elegancją. Polka, która od ponad 50 lat mieszka w Tunezji opowiada o początkach Polonii w latach 80., kiedy spotkania Danusi scalały kobiety, pomagając im w adaptacji kulturowej i prawnych aspektach życia w Tunezji, w czasach, gdy nie było tak powszechnej obecnie komunikacji. W tle tej osobistej historii rysuje się obraz  szerokiego zaangażowania, od pomocy tubylcom w znalezieniu pracy, przez organizację ślubu młodego Polaka, po ratowanie studentów z Olsztyna, którzy utknęli w podróży kamperem. Danuta Kobylińska-Walas była osobą, której pamięć i dziedzictwo w Tunezji pozostaną żywe na zawsze. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Co sprawia, że Polacy, którzy przyjechali do Ukrainy na krótki kontrakt, zostają tam na kilkadziesiąt lat? O  otwartości i sile przyciągania  Ukrainy opowiada Mariusz Markowski, polski przedsiębiorca, który sam miał spędzić w Kijowie tylko rok. Dziś, wiele lat później, łączy działalność biznesową z filantropią, która z czasem  stała się jego priorytetem. Dzięki jego prywatnej inicjatywie blisko 600 rannych żołnierzy ukraińskich  przeszło rehabilitację w Polsce. Mariusz Markowski opowiada o kulisach organizacji turnusów rehabilitacyjnych, trudnym procesie kwalifikacji, pracy z ukraińskim Specnazem i niezłomnym duchu walczących, dla których utrata kończyny nie oznacza końca walki. Polak opowiada także o dziesiątkach transportów humanitarnych i wstrząsających widokach z ostrzeliwanego Chersonia. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Prof. Bartłomiej Michalak z UMK w Toruniu, specjalista od systemów i praw wyborczych omawia przebieg tegorocznych wyborów prezydenckich za granicą, gdzie odnotowano rekordową liczbę ponad 500 komisji oraz wzrost frekwencji, choć nie udało się osiągnąć liczby miliona głosujących. Ekspert zwraca uwagę na wyzwania informacyjne, szczególnie wśród młodych Polaków korzystających z anglojęzycznych źródeł oraz seniorów wykluczonych technologicznie. Podkreśla znaczenie komunikacji ze strony konsulatów, lepszego planowania rozmieszczenia lokali wyborczych oraz potrzebę głosowania korespondencyjnego. Podkreśla, że głosowanie za granicą ma wymiar społeczny i patriotyczny, integrując Polaków wokół wspólnych wartości. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Historia polskiego osadnictwa w Argentynie, sięgająca XIX wieku, jest ściśle związana z prowincją Misiones. Symboliczny początek polskiej akcji osiedleńczej datuje się na 27 sierpnia 1897 roku. Choć pierwsi osadnicy to głównie żołnierze Napoleona i emigranci po powstaniach, największa fala migracji, licząca około 15 000 rodzin, przybyła po I wojnie światowej. Polacy, kierowani do niezagospodarowanych obszarów dżungli, by strzec terenów Argentyny przed Brazylią, musieli zmierzyć się z ekstremalnym klimatem, brakiem dróg i usług medycznych. Ich ciężka praca, polegająca m.in. na wycinaniu i wypalaniu dżungli pod plantacje, zaowocowała rozwojem rolnictwa, w tym kluczowych dla Misiones upraw yerba mate i herbaty. Dziś Misiones, z Campovierą jako "stolicą herbaty", jest głównym eksporterem tych produktów, a polskie korzenie przedsiębiorstw świadczą o trwałym wpływie Polaków na argentyńską gospodarkę i kulturę.O początkach życia polskich emigrantów, o produkcji herbaty przez polskich osadników i roli Jana Szychowskiego w masowej uprawie yerba mate w argentyńskiej prowincji Misiones opowiada Jose Skowron Posluszna, członek zarządu Stowarzyszenia Kulturalnego Argentyńsko-Polskiego, Stowarzyszenia Polaków w Obera i Związku Polaków w Argentynie.Podziękowania za współpracę dla Radia Belgrano AM570.   Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Gustaw Manteuffel (1832-1916) jawi się jako postać wielowymiarowa i transnarodowa, kluczowa dla dziedzictwa polskiego i łotewskiego. Ten prawnik z wykształcenia, pochodzący z polonizującego się niemiecko-bałtyckiego rodu, był zapalonym historykiem, archeologiem, poetą, i kompozytorem, działającym pod rządami imperium rosyjskiego. Jego największą zasługą z polskiej perspektywy było ocalenie wiedzy o polskich Inflantach. W XIX wieku, kiedy Polska zniknęła z mapy, Manteuffel w swoich pracach przeciwstawiał się imperialnym narracjom Petersburga i Berlina, podkreślając rolę Polaków i Rzeczypospolitej oraz siłę asymilacyjną polskiej kultury, czego dowodziła polonizacja rodów arystokratycznych.Manteuffel jest również uznawany za ważną postać w historii Łotwy. Był pierwszym Polakiem, który badał folklor miejscowych Łotyszy, notując ich pieśni. Co więcej, był wydawcą pierwszego drukowanego periodyku w języku łatgalskim, przyczyniając się do rozwoju pisanej wersji tego języka. Jego "polskość z wyboru" i wielowymiarowa tożsamość czynią go wyjątkowym przykładem dla badaczy tożsamości, kultury i narodowości w skrajnie trudnych warunkach ziem zabranych. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Polska diaspora w Wielkiej Brytanii, skupiona wokół takich organizacji jak Stowarzyszenie Techników Polskich, aktywnie wspiera budowanie pozytywnego wizerunku Polski za granicą. Członkowie, odnoszący sukcesy w różnych dziedzinach, nie tylko zachowują więzi z ojczyzną, ale także angażują się społecznie, tworząc środowiska profesjonalne i wspierając nowych przyjezdnych. Wyzwania, z jakimi się mierzą, to m.in. brak zasobów i wsparcia instytucjonalnego, co utrudnia prowadzenie długoterminowych działań. Kluczowe jest tworzenie infrastruktury dla polskiej diaspory, promowanie różnorodności oraz budowanie sieci kontaktów, które pozwalają dzielić się doświadczeniami i inspirować kolejne pokolenia Polaków na emigracji. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

W rozmowie z Oskarem Grądzielem, konsulem RP w Limie, ojciec Jacek Lisowski opowiada o misji franciszkańskiej w Pariacoto, peruwiańskiej miejscowości położonej w Andach. Po tragicznym trzęsieniu ziemi w 1970 roku, które zniszczyło region, miejsce to stało się schronieniem dla migrantów z gór. Polscy franciszkanie, zaproszeni przez lokalnego biskupa, stworzyli tu stałą wspólnotę duszpasterską. Ich działalność, choć pionierska i pełna poświęcenia, spotkała się z brutalnym oporem terrorystów ze Świetlistego Szlaku. Męczeńska śmierć ojców Michała Tomaszka i Zbigniewa Strzałkowskiego wstrząsnęła lokalną społecznością i stała się impulsem do beatyfikacji zakonników. Dziś misja kontynuuje dzieło, prowadząc projekty edukacyjne i socjalne, a Pariacoto odwiedzają pielgrzymki z całego świata. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Zapraszamy na wyjątkowy podcast, w którym Marek Piotrowicz dzieli się historią spontanicznej przeprowadzki z Polski do Hiszpanii. Dowiesz się, jak wygląda życie Polaków w Madrycie, z jakimi wyzwaniami mierzą się na emigracji i jak radzą sobie zawodowo oraz prywatnie. Poznasz różnice kulturowe, podejście do pracy i wartości, które pomagają odnaleźć się w nowym środowisku. Rozmowa pokazuje, że odwaga, zaradność i otwartość na ludzi są kluczem do szczęścia, niezależnie od okoliczności. To inspirująca opowieść o rodzinie, która postawiła na bliskość i wspólne przeżywanie nowych doświadczeń. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Ita Kozakiewicz na Łotwie stała się symbolem odwagi, mądrości i dialogu między narodami. Całe życie poświęciła pracy na rzecz Polski, Łotwy, mniejszości narodowych i praw człowieka. Była pierwszą prezeską odrodzonego Związku Polaków na Łotwie, aktywnie działała na rzecz niepodległości kraju, łączyła ludzi różnych kultur i języków. Zginęła tragicznie w wieku zaledwie 35 lat, u progu wielkiej kariery politycznej i społecznej. Jej historia, opowiedziana przez przyjaciół, współpracowników i badaczy, pokazuje, jak wiele można osiągnąć dzięki odwadze i zaangażowaniu. To opowieść, która inspiruje i skłania do refleksji nad rolą jednostki w budowaniu wspólnoty. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

W Ghazir w Libanie, historycznym miejscu pobytu Juliusza Słowackiego, Maria Gordziejko dzieli się wspomnieniami z lat 1945-1950. Jako jedna z tysięcy polskich uchodźców, którzy po gehennie Syberii trafili do Libanu przez Iran, opowiada o życiu w polskich skupiskach w Ghazir i Zouk Mikael. Opisuje zorganizowane polskie szkolnictwo, pomoc finansową rządu londyńskiego i specyficzne warunki życia – Libańczycy okazali ogromną gościnność, wynajmując kwatery, ale uchodźcy nie mogli podejmować pracy, by nie zaburzać lokalnej gospodarki. Pani Maria z sentymentem wspomina piękno ówczesnego Libanu, podkreślając, że starsza młodzież kontynuowała naukę na Uniwersytecie Francuskim w Bejrucie. Jej opowieść to nie tylko historyczne świadectwo, ale także głęboko osobisty hołd złożony Libanowi i Iranowi – krajom, które bezinteresownie przyjęły Polaków. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Gdy w 2016 roku ogłoszono Brexit, dla wielu Polaków w Wielkiej Brytanii było to jak "grom z jasnego nieba". Zjawisko, które miało być ciosem dla polskiej społeczności, w rzeczywistości przyczyniło się do jej wzrostu i zauważenia. Dr Roch Dunin-Wąsowicz, socjolog i badacz, wyjaśnia, jak na przestrzeni lat zmieniła się rola i percepcja Polaków na Wyspach. Opowiada o zaskakującym fenomenie feminizacji aktywności społecznej, nowych oddolnych organizacjach oraz o tym, jak polska kultura i kuchnia stały się częścią brytyjskiego krajobrazu. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Okazuje się, że można porzucić karierę dyrektora finansowego w Warszawie, by odnaleźć szczęście i zawodowy sukces w słonecznym Madrycie. Udowadnia to historia Aleksandra Hryniuka, który opowiada, jak zamienił świat finansów na turystykę, tworząc od zera prosperującą agencję. To nie tylko opowieść o odważnej zmianie, ale też fascynujący wgląd w hiszpańską mentalność. Dlaczego Hiszpanie cenią czas wolny bardziej niż pieniądze? Jak budować z nimi relacje biznesowe przy piwie i tapas? Aleksander dzieli się swoimi 18-letnimi doświadczeniami, wyjaśniając, jak połączył polską zaradność z hiszpańskim spokojem, by spełnić swoje marzenia.  Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

W sercu Dublina, w historycznym Domu Polskim, odbyła się rozmowa ambasadora Artura Michalskiego i konsula Macieja Wójcika z przedstawicielami polskiej społeczności w Irlandii. Podcast ukazuje ewolucję Polonii, od małej grupy osób, które poznały się w czasie wizyty papieża Jana Pawła II w 1979 roku, po dynamicznie rozwijającą się społeczność, liczącą ponad 100 000 osób, która przybyła po 2004 roku. Dom Polski stał się centralnym punktem, gdzie nowi imigranci stawiali pierwsze kroki, a Polacy utrzymują swoją tożsamość i język, jednocześnie integrując się z irlandzkim społeczeństwem. W audycji przywołano także sylwetki Polaków, którzy wywarli ogromny wpływ na historię Irlandii, m.in. Pawła Edmunda Strzeleckiego, Konstancję Markiewicz i Jana Łukasiewicza. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Piotr Jałowiczor, fizyk i pasjonat historii, urodził się w Wielkiej Brytanii, ale jego serce bije także dla Polski. Wychowany w duchu patriotyzmu, postanowił upamiętnić losy polskich kombatantów z miasta Rotherham, dokumentując ich wspomnienia w książce Forgotten Heroes Expansion Volume. W rozmowie opowiada o wpływie ojca – żołnierza Armii Andersa – na swoje życie, o pracy naukowej w dziedzinie astrofizyki, społecznej działalności wśród Polonii, a także o sportowej pasji, która doprowadziła do... współpracy z PZPN. Spotkanie z człowiekiem wielu talentów i jednej misji: ocalenie od zapomnienia. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Od kamizelki kuloodpornej Kazimierza Żeglenia po nowoczesne technologie bioinżynieryjne – polscy inżynierowie zapisali się na stałe w historii światowej nauki i techniki. W tym odcinku podcastu przyglądamy się roli, jaką odgrywali i nadal odgrywają poza granicami Polski. Rozmawiamy o znaczeniu organizacji inżynierskich na emigracji, ich funkcji integracyjnej i promocyjnej, a także o przyszłości zawodu inżyniera. Gościem odcinka jest Ewa Mańkiewicz-Cudny – prezes Federacji NOT, która opowiada m.in. o Światowym Zjeździe Inżynierów Polskich oraz działaniach federacji na rzecz młodych specjalistów. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Od dwóch dekad polskie misjonarki ze Zgromadzenia Sióstr Świętej Elżbiety aktywnie wspierają edukację i rozwój dzieci z ubogich rodzin w Santa Cruz w Boliwii. Siostra Zuzanna Kaudyk, doświadczony pedagog, prowadzi Centrum Copernikus, zapewniając codzienne zajęcia i posiłki dla 50-60 podopiecznych w wieku od 3 do 15 lat. Misja koncentruje się na wspieraniu dzieci migrantów, borykających się z trudnościami finansowymi i brakiem dostępu do edukacji.Centrum utrzymuje się dzięki zbiórkom funduszy w Polsce oraz inicjatywom takim jak Fundacja PROSPEKT. W 2025 r. również Ambasada RP  włączy się w pomoc. Siostry nie tylko edukują, ale także wprowadzają elementy polskiej kultury i zdrowego stylu życia, zwłaszcza odżywiania.  Mimo trudności, misjonarki z nadzieją patrzą w przyszłość, dążąc do zapewnienia lepszego życia swoim podopiecznym. Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Vilcabamba jest otoczoną legendami, magiczną doliną na południu Ekwadoru. Często nazywana jest też doliną długowieczności.  Mieszkający tu Polacy opowiadają, jak trafili i dlaczego zostali w Vilcabamba. Mówią o życiu w spokojnym miejscu z dala od hałasu miast i o podtrzymywanych związkach z Polską.  Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Parada 3-go maja, która tradycyjnie odbywa się w pierwszą sobotę maja w Chicago, w tym roku była bardzo liczna. Jest to największa na świecie parada demonstrująca  związek z Polaków mieszkających za granicą z ojczyzną.  Nie ma wydźwięku politycznego. "Po prostu cieszymy się tym, co robimy" - mówi Joanna Chlebek. Łucja Mirowska-Kopeć, prezes Związku Klubów Polskich w USA, podkreśla znaczenie demonstrowania w USA związku i dumy z relacji Polaków z ojczyzną, ale także zaznacza edukacyjny wydźwięk parady. Parada jest okazją do uświadomienia młodzieży, że wywodzą się z przepięknego, dumnego kraju o bogatej historii i kulturze.  Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Katarzyna Chojnowska jest Polką, która przez 18 lat mieszkała na Islandii. Pracowała w bibliotece miejskiej w Hafnarfjordur. Przybliżała Islandczykom Polskę, organizując wystawy, spotkania i koncerty polskich artystów. Jest też tłumaczką. Obecnie wróciła do Polski. W podcaście opowiada o życiu na wyspie, gdzie Polacy są największą mniejszością.  Działalność na rzecz budowy mostów między Polską a Islandią została doceniona przez oba kraje.  Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP. 

Justyna Steczkowska piosenką "Gaja" zawalczy o głosy w Eurowizji. Zaśpiewa o szacunku i miłości do Ziemi. W podcaście opowiada nie tylko o przygotowaniach do konkursu, ale także o poszukiwaniu harmonii  z ludźmi i otoczeniem.  Dzień po finale konkursu zaśpiewa w Polsce, ale zapowiada, że zanim to zrobi, odwiedzi punkt wyborczy i sama zagłosuje. Weźmie udział w wyborach prezydenckich.     Podcast został zrealizowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP.