Discover
Stoute schoenen
Stoute schoenen
Author: Klara & Bart Van Loo
Subscribed: 4,283Played: 46,242Subscribe
Share
© VRT
Description
Elke week een nieuwe historische sensatie zoals alleen Bart Van Loo dat kan. Reis mee naar meer dan 60 Bourgondische plekken. Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Bart ons verre verleden nieuw leven in.
49 Episodes
Reverse
Bart Van Loo trekt vandaag naar het historische graafschap Nevers, of zoals het nu heet: Nièvre, in de heerlijke Bourgogne. Tussen Vlaanderen en Nevers bestaat een eeuwenoude band. Verwacht je in deze aflevering aan een psychodrama rond banale familietwisten die uitdraaien op afgunst, ontrouw en verraad. En toch: als Bart in Nevers aankomt, is hij in een romantische bui. Om kort te gaan: hij heeft samen met zijn vrouw de band tussen Vlaanderen en Nevers een mooie staart gegeven.
Vandaag beklimt Bart Van Loo de Montagne van Bueren, een trap van maar liefst 374 treden en een wereldberoemd monument in Luik. De trap is in de 19de eeuw aangelegd om hulde te brengen aan een legendarisch stukje bravoure. In 1468 voeren 600 mannen uit Franchimont hier een nachtelijke verassingsaanval uit op het Bourgondische leger dat de stad omsingelt. Hoe loopt dat af? Kan Karel de Stoute voor eens en altijd afrekenen met het opstandige Luik? Hij vlamt in elk geval weer van woede.
Dinant en Bouvignes zijn twee steden die al eeuwen verbonden zijn door een brug over de Maas, en eeuwenlang een vete uitvochten. In de 15de eeuw komt het tot een dieptepunt tijdens het conflict tussen Frankrijk en de Bourgondiërs. Dinant heeft resoluut partij gekozen voor de Franse koning. Dat zal Dinant geweten hebben. In 1466 laat Filips de Goede op de stad platbranden. Achthonderd mannen worden in de Maas gegooid. Wat heeft dat alles met de keiharde 'couque de Dinant' te maken?
Het rijk van Filips de Goede wordt alsmaar groter. Op 13 maart 1429 beklimt hij in Namen de Pas-des-Géants, die hem naar de heuveltop voert waar vandaag de beroemde citadel staat. Zijn paard is met een kleurig dekkleed omhangen en hij is meer dan in zijn nopjes. Zonder bloederig voorspel dit keer, mag hij zich nu ook graaf van Namen noemen. Maar zover is het nog niet wanneer Bart Van Loo in de stad aankomt. Er staat eerst nog heel wat te gebeuren. De 'Oorlog van de Koe' bijvoorbeeld!
Bart Van Loo reist vandaag naar de burcht van Châteauneuf-en-Auxois, op 43 km van Dijon in het Bourgondische hertogdom. De aanblik van het kasteel doet vanzelf aan een grimmig een sprookje denken. En een donker verhaal, dat is precies wat daar te rapen valt. Luister naar het bloedstollende verhaal van La belle poisoneuses. En ontdek hoe een moord een gouden kans voor Filips de Goede betekent. Er is ware liefde in het spel, een ontrouwe echtgenote en…vergif in een flan karamel.
Op 23 juli 1453 trekken Gentse milities naar Gavere om er het leger van de Bourgondische hertog aan te vallen. Wanneer hun eigen buskruitvoorraad ontploft, stuiven de Gentenaars uiteen. Veel vluchtende soldaten springen in de Schelde en verdrinken. Anderen worden afgemaakt. De Genste Opstand die begonnen was met een belastinghervorming en uitmondde in een oorlog die twee jaar lang het graafschap Vlaanderen teisterde, komt hiermee tot een einde. Voortaan staat Filips de Goede sterker dan ooit.
Het kasteel van Poeke ziet er vandaag uit als een roomsoes en dateert dan ook uit de 18de eeuw. Maar in 1453 is het nog een middeleeuwse bouwwerk en op 14 juni verschijnt hier een deel van het Bourgondische leger. Aanvoerder is Jacques de Lalaing! Als tornooiridder reisde hij Europa af op zoek naar tegenstanders, maar niemand kon hem verslaan. Hij was dan ook een acrobaat te paard. Tragisch: in Poeke is het een stomme kanonskogel die aan het leven van deze legendarische ridder een einde maakt.
Weinig gebouwen in het Waasland zijn zo mythisch als de Graventoren in Rupelmonde. Onder andere Gerard Mercator zat hier ooit maandenlang opgesloten wegens ketterij. In het Bourgondisch epos zijn de restanten van het kasteel van Rupelmonde verbonden met een droevige gebeurtenis. In juni 1452 verslaat Filips de Goede hier op de Hanewijkkouter de Gentenaars en hun Waaslandse medestanders. Maar Corneille van Bourgondië sneuvelt. Hij is Filips geliefde bastaardzoon en zijn wraak is verschrikkelijk.
Van de voormalige Sin-Adriaansabdij rest vandaag bijna niets meer, maar de weinige sporen in het Abdijpark zetten de historische verbeelding aan Bart Van Loo weer aan het werk. Hoe komt Geraardsbergen aan de klinkende naam Adrianopolis en wat heeft de Heilige Adrianus met onze Bourgondiërs te maken? Na deze vraag ontrolt zich een film waarin zowel de pest, Margaretha van Male, Filips de Goede, een leger woedende Gentenaars...en Manneke Pis een rol spelen.
In 2025 bestaat de Universiteit van Leuven 600 jaar. Al even lang betrekt ze de oude Lakenhal in de Naamsestraat. In die periode was de lakennijverheid ingestort en de universiteit gaf de stad in weer aanzien. Symbolischer kon deze herbestemming in 1425 niet zijn. De universiteit is de oudste Alma Mater van de Lage Landen. Toen de eerste rector Willem Neve de met bont versierde kaproen opgezet kreeg, had hij dat meer dan verdiend. Hij was het die de zaak in Rome met succes had bepleit.
Ooit stond in Brussel het grote Koudenbergpaleis. Filips de Goede liet er een gigantische pronkzaal verrijzen: de Aula Magna, die zo hoog was dat men ze overal in de stad kon zien. In 1731 verwoestte een brand het paleis, maar godzijdank zijn de resten bewaard in een ondergrondse historische site. Bart Van Loo daalt af en legt zijn historische stethoscoop te luister: de stem van Filips de Goede, de voetstappen van Maria van Bourgondië… zelfs registreert hij de voetstappen van keizer Karel V!.
In 1444 legt de 10-jarige Karel de Stoute de eerste steen van de tweede vleugel van het Brusselse stadhuis. Vader Filips de Goede heeft voor de bouw van het nieuwe stadhuis kosten noch moeiten gespaard. Het zet het prestige van de stad Brussel als belangrijkste hertogelijke residentie mee in de verf. De beste ambachtslui worden ervoor ingezet. En drie jaar later mag de 18-jarige Karel de Stoute vlak voor het afgewerkte stadhuis deelnemen aan zijn eerste riddertornooi. Een spannend evenement!
Sint-Omaars is één van de grootste religieuze hoofdsteden van de vroege middeleeuwen en de begraafplaats van verscheidene Vlaamse graven. Lodewijk van Male blaast er zijn laatste adem uit, Filips de Goede organiseert er een groots banket, en zijn amper 7-jarig zoontje Karel de Stoute huwt in er in de abdij van Sint-Bertinus met de 12-jarige Catharina van Valois. Zij is de dochter van de Franse koning, de moordenaar van Karels grootvader Jan zonder Vrees. Wat heeft dat te betekenen?
Bart Van Loo arriveert in Beaune en dat belooft. Daar leiden alle wegen naar de wereldberoemde Hospices met de kleurrijkste daken uit de middeleeuwen. De bouwheer is kanselier Nicolas Rolin, één van de talentrijkste figuren uit de entourage van Filips de Goede. Het levert hem een duizelingwekkend fortuin op waarmee hij in 1443 dit luxueuze armenhospitaal laat optrekken. Bijzonder: op zondag werden in de ziekenzaal de panelen van ‘Het Laatste Oordeel’ van Rogier van der Weyden opengedraaid!
De Jeruzalemkapel is een verborgen parel in Brugge. Deze 15de-eeuwse kapel is een kopie van de Heilige Grafkerk in Jeruzalem, en hier staat het grafmonument van Anselm Adornes en zijn vrouw Margaretha. Iedereen kende de toernooiridder, internationaal handelaar in aluin en laken, en bouwheer in Brugge. Maar vooral het reisverslag van de pelgrimstocht naar het Heilige Land die hij samen met zijn zoon Jan ondernam verdient het om verfilmd te worden. Herkende men toen al kamelen en krokodillen?
De drempel van de Naaldenstraat 19 overschrijden is de 15de eeuw binnenstappen. Dit is het somptueuze stadspaleis van Pieter Bladelin. Wie is die man? Hij is duidelijk puissant rijk. Hij huwde dan ook een dame met een even diepe portemonnee als tot de verbeelding sprekende naam: Margriete Van de Vagheviere. Haar naam doet het niet vermoeden maar zij wijst hem de weg naar de Brugse hemel. Bladelin maakt een fenomenale carrière aan het hof van Filips de Goede.
Het is 1435 en Jan Van Eyck staat op een stelling voor het Brugste stadhuis. Hij moet een aantal beelden in de nissen van de gevel beschilderen, de stenen versies van de Bourgondische hertogen. Vanop zijn stelling heeft Jan ook een goed zicht op de Sint-Donaaskerk. Hij zal er 6 jaar later worden begraven. De kanunnik daar is Joris van der Paele, intussen een ziekelijke geestelijke die een klein fortuintje veil heeft om zijn intussen wereldberoemde portret door Van Eyck te laten schilderen.
Bart Van Loo is in de Sint-Baafskathedraal voor een cruciaal evenement uit de kunstgeschiedenis van Lage Landen. Op 6 mei 1432 wordt daar het Lam Gods van Jan van Eyck ingehuldigd. Iedereen is erbij, zelfs de Bourgondische hertog Filips de Goede die er op dezelfde dag ook zijn tweede zoontje ten doop houdt. De opdrachtgever voor van Eyck’s meesterwerk is Joos Vijd. Geen vreemde voor Filips: zonder de misstap van zijn vader had hij misschien wel deel uitgemaakt van Filips’ hofhouding.
In de crypte van de Sint-Baafskathedraal van Gent buigt Bart zich over een stuk van de grafplaat van Michelle van Frankrijk, de dochter van koning Karel VI. Haar naam was toen hoogst ongewoon. Het was op de Mont Saint-Michel dat haar vader de inspiratie vond! Op valentijnsdag in 1409 trouwde ze met Filips de Goede. Ze was erg geliefd in Gent, maar werd helaas maar 27 jaar. In de Sint-Baafsabdij kreeg ze haar laatste rustplaats. Haar grafplaat werd later overgebracht naar de Sint-Baafskathedraal.
Amper 35 jaar is Jacoba van Beieren wanneer ze in oktober 1436 overlijdt in het Slot Teylingen op een boogscheut van het Keukenhof. Ze wordt begraven in Den Haag onder het koor van de allang verdwenen hofkapel. Tegen haar zin! Ze had zelf de kerk van Sint-Maartensdijk op het eiland Tholen uitgekozen als laatste rustplaats. Daar had ze nog enkele mooie, amoureuze jaren mogen beleven. Aan Den Haag waren nare herinneringen verbonden. Maar haar moeder beslist dat een gravin er op haar plek is.























