Claim OwnershipNews Albo Fake News
Subscribed: 3Played: 72
Subscribe
© Copyright Polskie Radio S.A.
Description
W audycji poruszamy ważne kwestie, która powinny skłonić nas do dyskusji. Zaczniemy od nakreślenia sprawy. Wyjaśnimy konkretnie w czym problem, a pomogą nam w tym goście, eksperci z danej dziedziny, zaproszeni do studia. W audycji zastanowimy się, jak sprawa o której dyskutujemy rezonuje w internecie, jak tam jest komentowana, jak w wirtualnym świecie żyje własnym życiem. Ponadto podpowiemy, jak weryfikować docierające do nas informacje, gdzie sprawdzać kontrowersyjne wiadomości, jak nie dać się manipulacji internetowych trolli i dlaczego nie wierzyć bezkrytycznie w to, co czytamy w mediach społecznościowych. O coraz częściej obecnej w sieci dezinformacji opowiedzą goście, którzy wyjaśnią ze swojej perspektywy, jak niebezpieczne są fake newsy dotyczące poruszanego w audycji tematu. Nowe odcinki od poniedziałku do czwartku. #news #fakenews
189 Episodes
Reverse
Choć jeszcze trwają prace przygotowawcze do budowy, w mediach społecznościowych już można znaleźć pełne obaw głosy, że w gminie Choczewo, gdzie powstaje elektrownia jądrowa, zniknie turystyka. Ile w tym prawdy, ile medialnego chaosu? Czy w pobliżu elektrowni jądrowej będzie można bezpiecznie plażować? Czy elektrownia jądrowa Lubiatowo-Kopalino została tak zaprojektowana, że nie będzie zaburzać nadmorskiego krajobrazu i będzie niewidoczna z plaży? A może elektrownia będzie dodatkową atrakcją dla zwiedzających? Czy inwestycja może przynieść korzyści gospodarcze i stworzyć możliwości rozwoju dla regionu pomorskiego? Goście: Maja Gadowska, ekspert ds. komunikacji w Polskich Elektrowniach Jądrowych i Lokalnego Punktu Informacyjnego PEJ w Choczewie.
Wielu ekspertów zastanawia się, jak można edukować młodych ludzi, by byli bardziej odporni na manipulację i dezinformację? By w dorosłym życiu stawili czoła realnym zagrożeniom świata analogowego. O jakich niebezpieczeństwach czy wyzwaniach mówimy? Czy młodzi, dla których naturalnym środowiskiem jest świat cyfrowy, są bardziej odporni na fejki? Dlaczego akurat centra handlowe organizują warsztaty nt. dezinformacji dla młodzieży? Czym jest Manifest Pokolenia Z, który powstał z udziałem młodzieży skupionej wokół centrów handlowych? Jak powstał pomysł na Program społeczny "Młodzież w Centrum?" Goście: dr Alina Landowska - kulturoznawca z Uniwersytetu SWPS, współautor raportów o pokoleniu Z oraz Dominik Piwek - menedżer ds. marketingu, współautor programu społecznego "Młodzież w Centrum".
Na platformie X pojawiła się nowa funkcja, pozwalająca sprawdzić pochodzenie użytkowników. W sieci zawrzało, bo rzuca to nowe światło na wiele patriotycznych czy kontrowersyjnych kont, które - jak się okazuje - nie działają z terytorium Polski. Na czym konkretnie polega nowa funkcja i dlaczego wzbudziła tak wiele emocji? Jaki jest szerszy kontekst wiedzy o kraju pochodzenia czy administrowania kont? Czy nowa funkcja jest wystarczająca, by ujawnić operacje wpływu, czy raczej narzędzie to, jest tylko pierwszym krokiem? Gościni: Anna Mierzyńska, ekspertka ds. przeciwdziałania dezinformacji.
Wieczorny prysznic w ciemności robi furorę w sieci, ale czy rzeczywiście pomaga zasnąć, czy to tylko dobrze wygląda na internecie? Trend czy naturalny mechanizm biologiczny? Jak odróżniać realne techniki terapeutyczne od internetowych obietnic - bez gwarancji jakiegokolwiek efektu? Jakie są najczęstsze fejki związane ze snem i światłem? Ile godzin wystarczy i jak ważna jest jakość snu? Gość: Damian Przybycień - psycholog, specjalista zajmujący się badaniami nad snem i terapią zaburzeń snu, członek Europejskiego Towarzystwa Badań nad Snem.
W sieci krąży nagranie, które rzekomo pokazuje bulwersującą sytuację z przedszkola. Filmik wygląda na tyle wiarygodnie, że już został wielokrotnie udostępniony i przesłany innym rodzicom. Sęk w tym, że to fejk, krążący w mediach społecznościowych - do tego wygenerowany przy pomocy narzędzi AI. Po co powstało tego typu nagranie, które dezinformuje użytkowników? W czym tkwi siła popularności takich treści? Czy mamy jakieś narzędzia, które pomogą nam nie ulec tej manipulacji? Czy możemy mówić o rosnącym trendzie zainteresowań tak bulwersującymi filmikami? Na czym polega ich siła i dlaczego stają się coraz bardziej popularne? Jak dotrzeć do rodziców i innych potencjalnych odbiorców takich kontrowersyjnych filmików, by nie dać się zmanipulować? Gościni: Kinga Szostko, KidsAlert
W mediach społecznościowych pojawia się informacja na temat specjalnego świadczenia, które rzekomo może przysługiwać... palaczom. Sądząc po temperaturze komentarzy, ludzie są rozpaleni do czerwoności, oburzają się na ZUS. - jak to, ktoś pali, przez to ma problemy zdrowotne, nie chodzi do pracy i jeszcze dostaje z naszych składek pieniądze? Renta tytoniowa to fejk! Gościni: Małgorzata Korba z biura prasowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
W sieci znaleźć można mnóstwo ostrzeżeń, by właśnie teraz, nie kupować pomidorów, bo są niezdrowe, ich dojrzewanie jest sztucznie przyspieszone, nie mają smaku, a czerwone są nie od słońca, a od chemii... Ile w tym prawdy, a na ile to fejki podbijane przez media społecznościowe? Czy pomidory malinowe, które jesienią i zimą kupujemy w supermarketach, dojrzewają naturalnie? Często powtarza się narracja: "skoro pomidor w drugiej połowie listopada jest czerwony, to na pewno za sprawą chemii". Co mówią wyniku testu, który właśnie został opublikowany? Co dokładnie oznacza "poniżej dopuszczalnego limitu" - czy to znaczy "bezpiecznie", czy raczej "lepiej uważać"? Dlaczego część producentów potrafi uzyskać pomidory bez śladu pozostałości etefonu, a inni jednak po niego sięgają? Jak przeciętny konsument może rozpoznać, czy dojrzewał naturalnie, czy został "przyspieszony" etefonem? Gościni: Joanna Wosińska, Fundacja Pro-Test.
Dywersja na kolei, to nie tylko fizyczny atak - to idealne paliwo dla dezinformacji, która może wywołać jeszcze większy chaos. Jakie są pierwsze zmanipulowane narracje? Dlaczego incydenty na kolei mogą być skutecznym narzędziem do rozsiewania fake newsów? O czym pamiętać, by nie dać się manipulować? Jak wygląda typowy mechanizm dezinformacyjny po takim zdarzeniu? Jakie narracje dezinformacyjne są najbardziej prawdopodobne, czego można się spodziewać, na jakie treści uważać? Gość: Mateusz Cholewa, Demagog.
W mediach społecznościowych pojawiły się informacje o rzekomych kontrolach instalacji fotowoltaicznych. Uwaga, to może być fake news! URE nie prowadzi i nigdy nie prowadził kontroli instalacji fotowoltaicznych. Jakie są najczęstsze oznaki, które mogą wskazywać, że mamy do czynienia z fałszywą kontrolą? Co zrobić, by nie stać się ofiarą dezinformacji i oszustwa? Gość: Marek Gugała, Urząd Regulacji Energetyki.
Od wielu tygodni nie cichnie medialna dyskusja na temat dwukadencyjności, która to miała być sposobem na walkę z patologiami, jakie łączą się z wieloletnim sprawowaniem władzy. Ile prawdy jest w tym, że dwukadencyjność zapewnia zdrową rotację włodarzy? Co w obszarze dwukadencyjności jest uogólnieniem, co w debacie może być manipulacją? Goście: dr hab. Adam Gendźwiłł - socjolog, badacz polityki samorządowej, systemów i zachowań wyborczych, Konstanty Chodkowski - dziennikarz i wydawca niezależnego portalu informacyjnego zpruszkowa.pl, Katarzyna Batko-Tołuć - Sieć Obywatelska Watchdog Polska oraz prof. Jarosław Flis - socjolog, Uniwersytet Jagielloński.
Krakowska Strefa Czystego Transportu rusza za niecałe dwa miesiące. Przy tej okazji w sieci pojawia się mnóstwo dezinformacji, a nawet kłamstw. Jedną z takich "wrzutek" jest wpis w mediach społecznościowych, wprowadzający w błąd posiadaczy starszych aut, jakoby wszyscy, bez względu na miejsce zamieszkania, mieli zgłaszać swoje samochody. Jakby tego było mało, w serwisie, który nie istnieje. Okazuje się jednak, że to manipulacja. Na czym ona polega, w rozmowie wyjaśnia dr Maciej Piotrkowski z krakowskiego Zarządu Transportu Publicznego.
Przybywa spoza Układu Słonecznego, zmienia kolory, łamie zasady grawitacji, emituje fale. Kometa 3I/Atlas budzi wyobraźnię astronomów i astrofizyków, ale też napędza teorie spiskowe. Elon Musk stwierdził nawet, że to statek obcych. Czym jest Atlas i czy to faktycznie kometa? W rozmowie z Kubą Witkowski wyjaśnia Rafał Grabiański z redakcji portalu Urania.
W sieci pełno jest porad, jak taniej ogrzewać dom czy mieszkanie - od przyklejania folii za kaloryferem, uszczelniania okien, zasłaniania kratek wentylacyjnych, czy po porostu zakręcania grzejników gdy wychodzimy z domu. Co tak naprawdę działa, co jest tylko internetowym mitem, a co może bardziej zaszkodzić niż pomóc? Co jest największym błędem, jaki popełniamy przy ogrzewaniu - takim, który wydaje się logiczny, ale w praktyce zwiększa rachunki? Jakie "oszczędnościowe sztuczki" lepiej sobie darować, bo efekt jest żaden, albo wręcz niebezpieczny? Czy jest jakiś sposób, by zwykły użytkownik mógł sam sprawdzić, gdzie w jego mieszkaniu ucieka najwięcej ciepła? Docieplenie czy wymiana pieca, a może pompa ciepła? Gość: dr inż. Tomasz Walczak, ekspert w zakresie efektywności energetycznej budynków.
Po tym, jak kilka dni temu - w ramach "Tygodnia Języków Obcych" - uczniowie jednej z wrocławskich szkół ubrali się w kolory flagi Niemiec, w internecie rozpętala się prawdziwa burza. Z sieci wylał się hejt: "wygląda na to, że powoli i systematycznie Wrocław zostaje wyzuty z polskości", że "dzieci we Wrocławiu muszą obrać się w kolory niemieckiej flagi" oraz że to kolejny dowód na "regermanizację Wrocławia". To przykład, jak z lokalnej szkolnej informacji powstaje ogólnopolska dezinformacja? Co możemy - jako odbiorcy mediów społecznościowych - zrobić, by skuteczniej rozpoznawać i reagować na takie sytuacje? O czym powinniśmy pamiętać, by nie ulec manipulacji? Gościni: dr Katarzyna Bąkowicz - medioznawcczyni, ekspertka ds. komunikacji, Uniwersytet SWPS.
Sprzedaż działki pod budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego stała się… tematem dezinformacji. Pojawiają się twierdzenia polityków, że Skarb Państwa "może odkupić działkę w ciągu pięciu lat po sprzedaży, po cenie zbycia". Czy to twierdzenie jest zgodne z prawdą, skoro prawnicy mówią, że to nie takie proste? Co zawierała umowa sprzedaży? Czy w tej historii widać typowy schemat dezinformacji: uproszczenie skomplikowanego tematu prawnego do hasła, które dobrze brzmi politycznie? Część przekazów sugeruje, że sprzedaż działki to afera - inni, że standardowa procedura. Jak odróżnić narrację polityczną od faktów? Co powinniśmy wiedzieć, by nie dać się zmanipulować? Gościni: Marta Glanc, Demagog.
W zamkniętej strefie wokół Czarnobyla zauważono psy z niebieską sierścią. Użytkownicy mediów społecznościowych już wiedzą, że to radioaktywne mutacje po katastrofie. A może świetny przykład dezinformacji? Efekt promieniowania? Z punktu widzenia fizyka jądrowego, promieniowanie mogłoby w jakikolwiek sposób wpłynąć na kolor sierści zwierząt? Czarnobyl wciąż jest jednym z najbardziej "tajemniczych i niebezpiecznych" miejsc świata. Jak dziś wygląda sytuacja radiacyjna w tej okolicy? Jakie teorie spiskowe krążą na temat tego miejsca? Z jakimi fejkami związanymi z Czarnobylem - w swojej pracy zawodowej - muszą się mierzyć naukowcy? Gość: prof. dr hab. Jerzy W. Mietelski, Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk.
Edukacja nurtu inkluzyjnego to hasło, moda, sposób myślenia o szkole, w której każdy uczeń ma swoje miejsce? W sieci krąży wiele narracji, że to tylko dla uczniów z orzeczeniami, że nauczyciele zostają z tym sami, że szkoła nie nadąża i traci swój poziom. Czy chodzi o ułatwienia, a może o obniżanie wymagań? A może o indywidualne podejście do ucznia? Ile w tym prawdy, ile kłamstw czy manipulacji? Co możemy zrobić, by nie dać się wciągnąć w dezinformację na temat edukacji włączającej? Gościni: Emilia Skórecka - pedagog specjalny, nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej, nauczyciel współorganizujący kształcenie, była wicedyrektorka i terapeutka.
Dezinformacja to dziś nie tylko internetowe plotki czy manipulacje - to konkretne narzędzia, które potrafią wpływać na nasze emocje, decyzje i bezpieczeństwo finansowe. Zdaniem polskich internautów najpilniejszej poprawy wymaga obecnie jakość i wiarygodność informacji. Co może uczynić internet lepszym? Większość Polaków uważa, że internet wymaga gruntownego uporządkowania. Jakie wnioski płyną z badań "Postawy Polaków wobec cyberbezpieczeństwa 2025" oraz "Internet marzeń”? Jak uczynić internet lepszym? Wciąż wierzymy, że silne hasło i dwuetapowa weryfikacja ochronią nas, a może to już nie wystarczy? Co jeszcze zrobić, by być krok przed cyberoszustami? Prawie połowa Polaków uważa, że potrafi odróżnić fałszywe nagranie. Czy to realna ocena, czy raczej myślenie życzeniowe, wiara we własną intuicję? Jakie są konkretne przykłady fałszywych informacji, które w ostatnim czasie wyraźnie uderzały w sektor finansowy, fejki, które wpłynęły na gospodarkę? Gość: Michał Polak, wiceprezes Warszawskiego Instytutu Bankowości.
W sieci krążą zarówno zmanipulowane nagrania, jak i wprost fejki o Wołodymyrze Zełenskim i jego żonie. Te fałszywe informacje mają wzbudzać zawiść, lęk i poczucie zagrożenia. Wojsko Polskie ostrzega - trwa rosyjska operacja psychologiczna wymierzona w nasze społeczeństwo. Jakie są najczęstsze, najnowsze fake newsy dotyczące prezydenta Ukrainy? Co Rosjanie chcą przez to uzyskać? Dlaczego manipulowane treści błyskawicznie zdobywają popularność m.in. w Polsce? Jaki jest mechanizm powielania fałszywych treści i dlaczego trudno dotrzeć do źródeł? Sztab Generalny Wojska Polskiego wydał ostrzeżenie - mówi o "intensywnej rosyjskiej operacji kognitywnej". Co właściwie kryje się pod tym terminem? Czy od początku rosyjskiej inwazji na Ukrainę, dziś jesteśmy odporni na manipulacje? Czy wręćz przeciwnie - zmęczeni i bardziej na nią podatni? Gość: Paweł Cymbor, FakeNews.pl.
W sieci znów pojawił się sensacyjny filmik o tym, że maszt 5G - tym razem w Legnicy, m.in. obok budynku filii Politechniki Wrocławskiej - "gotuje" mieszkańców. Co w tych doniesieniach jest faktem, a co tylko dobrze sprzedającym się fejkiem? To, co widzimy i słyszymy na filmiku - wygląda i brzmi bardzo groźnie... Czy rzeczywiście takie jest? Czy to wiarygodny pomiar? W jakim stopniu to typowy przykład manipulacji związanej z technologią 5G? Jakie mechanizmy dezinformacyjne tu działają? Jakie są najczęstsze kłamstwa, upraszczania czy manipulacje w przekazach dotyczących 5G i promieniowania elektromagnetycznego? Dlaczego w sieci nadal rozchodzą się tego typu filmiki, mimo, iż eksperckie wyniki pomiarów przekonują, że poziomy promieniowania są wielokrotnie niższe niż dopuszczalne normy? Gość: dr hab. inż. Paweł Bieńkowski, Wydział Informatyki i Telekomunikacji, Politechnika Wrocławska.
Comments
Download from Google Play
Download from App Store
United States