Wiedza w Głosie

W tej rozmowie z Piotrem Pawlakiem, pianistą, matematykiem i uczestnikiem 3. etapu Konkursu Chopinowskiego, rozmawiamy o emocjach związanych z wychodzeniem na scenę, o tym, jak brzmi Chopin wykonywany „od środka”, i gdzie spotykają się logika z wrażliwością. Pytam Piotra o improwizację, piękno w matematyce oraz o to, czy muzykę bardziej się odkrywa, czy tworzy.00:00:00 Wstęp i przedstawienie gościa  00:01:10 Jak to jest grać na Konkursie Chopinowskim00:02:10 Jak bardzo męczące jest koncertowanie00:03:40 Kryteria oceny pianistów00:05:30 Czym różnią się wykonania00:08:00 Czy Chopin wygrałby konkurs Chopinowski?00:10:00 Improwizacja00:13:10 Umiejętności pianisty00:15:10 Słuch absolutny00:19:10 Rozumienie muzyki00:24:10 Na czym polegał geniusz Chopina00:28:20 Czy dalej tworzy się muzykę klasyczną?00:30:20 Jakiej muzyki słucha Piotr?00:32:00 Czy muzyka pomaga w matematyce?00:40:00 Piękno w matematyce00:45:00 Czysta a stosowana matematyka00:46:50 Jak Piotr wizualizuje sobie utwory00:50:00 Piękno w muzyce00:54:30 Czy muzykę się tworzy czy odkrywa?00:59:00 Kim jest Geniusz?

W tej rozmowie z prof. Marcinem Matczakiem rozmawiamy o granicach państwa, sile prawa i cienkiej linii między porządkiem a przemocą. Zastanawiamy się, kiedy państwo przestaje chronić obywateli, a zaczyna ich terroryzować, oraz czy praworządność może być wadą, gdy wymaga czasu i cierpliwości.Polecane lektury:Daniel Dennett, „Niebezpieczna idea Darwina”Joseph Henrich, „Tajemnica naszego sukcesu”Tom Holland, „Dominion”00:00:00 Wstęp i przedstawienie gościa  00:01:10 Czym państwo różni się od bandyty?  00:04:10 Strach, przymus i moralny obowiązek wobec prawa  00:07:15 Po co w ogóle istnieje państwo?  00:10:25 Czy podatki to forma haraczu?  00:13:00 Zaufanie i przejrzystość jako fundament państwa  00:16:05 Czym naprawdę jest praworządność  00:19:30 Dlaczego władza potrzebuje ograniczeń  00:22:50 Gdy prawo spowalnia decyzje – czy to wada?  00:26:20 Dyktatury, bezpieczeństwo i pokusa siły  00:30:40 Filipiny, El Salvador i logika terroru  00:35:00 Czy poparcie społeczne usprawiedliwia przemoc?  00:38:45 Ewolucja, współpraca i przetrwanie społeczeństw  00:43:10 Dlaczego demokracja jest ewolucyjnie lepsza  00:47:30 Konstytucja jako opowieść o wspólnych wartościach  00:52:15 Jak czytać prawo – dosłownie czy z kontekstem?  00:56:40 Język, interpretacja i granice arbitralności  01:01:00 Czy istnieje jedna poprawna interpretacja prawa?  01:05:10 Sędziowie, niezależność i spirala polityzacji  01:10:00 Jak odbudować zaufanie do instytucji  01:13:50 Podsumowanie: między państwem prawa a krajem terroru

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tej rozmowie z dr Jakubem Pogonowskim, tłumaczem i badaczem starożytnego Judaizmu i Chrześcijaństwa, rozmawiamy o etapach kształtowania się judaizmu, znaczeniu Drugiej Świątyni i idei czystości rytualnej. Dyskutujemy o narodzinach judaizmu rabinicznego, Talmudzie i jego roli, a także o tym, jak Żydzi postrzegali pierwszych chrześcijan i działalności św. Pawła. Poruszamy kwestie sporne – obrzezania, relacji z gojami czy koncepcji Narodu Wybranego – oraz współczesne kontrowersje, takie jak czerwone jałówki i plany odbudowy Trzeciej Świątyni.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie gościa00:01:40 Etapy historii Judaizmu00:02:30 Definicja religii00:06:00 Druga Świątynia 00:07:30 Stary Testament00:09:20 Czystość i Nieczystość00:13:40 Arbitralne zasady00:17:00 Spory Halachiczne00:19:20 Ruch wyznawców Jezusa00:22:20 Rola Św. Pawła00:29:00 Obrzezanie00:32:00 Judaizm Rabiniczny00:39:00 Talmud00:44:00 Goje00:47:00 Naród Wybrany00:52:30 Czerwone Jałówki00:56:00 Trzecia Świątynia01:01:00 Odłamy Judaizmu dziś01:04:40 Skąd czerpać wiedzę?

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tym odcinku rozmawiamy z dr hab. Piotrem Miłosiem – badaczem sztucznej inteligencji, specjalistą od uczenia przez wzmacnianie, związanym z Instytutem Matematycznym PAN i Google. Rozmawiamy o tym, czego naprawdę uczy się AI, czy możliwa jest sztuczna świadomość i jak maszyny rozumieją język. Pochylamy się nad rolą prawdopodobieństwa, matematyki i semantyki w nowoczesnych modelach, dotykając przy tym pytania, czy AI może odwzorowywać ludzki umysł. To rozmowa, która wychodzi poza popularne narracje i zagląda w głąb mechanizmów poznania — zarówno maszynowego, jak i ludzkiego.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie gościa00:02:00 Czego Uczy się AI?00:03:15 Co nas czeka dalej?00:04:50 Sztuczna Świadomość00:06:40 Definicje Inteligencji00:08:40 Sceptycyzm co do rozwoju AI00:10:30 Prawa Skalowania00:16:10 Pomysły na dalszy rozwój00:18:40 Reinforcement Learning00:24:00 Sieci neuronowe a mózg00:31:50 Jak komputer rozumie język?00:39:00 Semantyka w AI00:42:00 Rola Prawdopodobieństwa00:46:00 Matematyka w AI00:50:00 Modele rozumowania00:54:20 DeepSeek00:56:30 Skąd czerpać wiedzę?

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tej rozmowie z Marcinem Dumą, szefem IBRiS i ekspertem od badań społeczno-politycznych z niemal 20-letnim doświadczeniem, rozmawiamy o tym, jak powstają sondaże, skąd biorą się błędy, czy mogą wpływać na opinię publiczną i dlaczego nie wszyscy chcą w nich uczestniczyć.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie Gościa00:03:00 Czy badania kształtują postawy?00:06:00 Manipulacje sondażami00:09:10 Czy politycy kierują się sondażami?00:11:30 Kulisy prowadzenia badań00:16:40 Reprezentatywność próby00:21:30 Jak kontaktuje się z osobami00:26:00 Ważenie obserwacji00:35:00 Czy ludzie kłamią w sondażach?00:41:30 Jak ludzie podejmują decyzje?00:43:30 Osie sporu w społeczeństwie00:46:30 Zaufanie do systemu00:51:00 Exit Polls00:57:30 Late Poll01:00:00 Efekt Ankietera01:02:00 AI w badaniach01:07:00 Zakończenie

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tej rozmowie z prof. Adamem Ziółkowskim cofamy się do początków Rzymu – od legendy o Romulusie i Remusie, przez narodziny republiki, aż po upadek cesarstwa. Rozmawiamy o mitach i faktach związanych z założeniem miasta, źródłach potęgi Rzymian, ich religii, prawie, wojnach i polityce, a także o tym, dlaczego imperium ostatecznie upadło i co dziś możemy z tej historii zrozumieć.00:00:00 Wstęp00:01:50 Czemu Rzym jest tak ciekawy?00:03:20 Początki Rzymu00:05:20 Kiedy żył Remus i Romulus?00:08:10 Skąd 753 p.n.e?00:12:50 Mity o założeniu Rzymu00:17:50 Czy Romulus istniał?00:21:50 Zmiany w 8 wieku00:27:40 Wpływy Greckie00:31:20 Religia Rzymska00:35:51 Różnice między Grecją a Rzymem00:37:41 Źródła sukcesu Rzymu00:45:21 Sabinowie00:50:21 Koniec pierwszego etapu rozwoju00:52:21 Kanalizacja i Inżynieria00:59:41 Narodziny Republiki01:03:51 Czy monarchia była normą?01:05:21 “Plemiona” Rzymskie01:11:51 Prawo Rzymskie01:17:51 Najważniejsza Wojna Rzymu01:24:21 Reforma Armii01:28:21 Asymilacja podbitych ludów01:31:41 Czy w Rzymie był Rasizm?01:40:21 Merytokracja i intrygi polityczne01:45:51 Upadek Republiki01:56:51 Czy ktoś przewidział kryzys?01:59:51 Czemu Cesarstwo to nuda?02:06:11 Syndrom krótkiej kołdry02:08:11 Czemu Rzym upadł?02:09:51 Chrześcijaństwo a upadek02:12:11 Skąd Czerpać wiedzę?

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tej rozmowie z prof. Łukaszem Niesiołowskim-Spanó odkrywamy, jak wyglądał judaizm w czasach Jezusa. Rozmawiamy o roli Świątyni, kapłanów i proroków, frakcjach takich jak faryzeusze i saduceusze, oczekiwaniach mesjańskich oraz rozdzieleniu chrześcijaństwa i judaizmu. Poruszamy też temat odbudowy Trzeciej Świątyni, źródeł niechęci chrześcijan wobec Żydów i sposobów zachowania żydowskiej tożsamości.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie gościa00:02:20 Jaką Religię Wyznawał Jezus?00:04:30 Czy Judaizm był jednolitą religią?00:09:00 Jak stary jest Judaizm? 00:11:30 Koncepcja Narodu Wybranego00:14:00 Monoteizm a Politeizm00:16:00 Rola Świątyni w Judaizmie 00:19:00 Czy była tylko jedna Świątynia na raz?00:27:30 Ile było Świątyń?00:31:20 Czy Przybytek (Namiot) Jahwe istniał?00:32:30 Moloch i ofiary z dzieci00:37:00 Druga Świątynia00:41:00 Kapłani i Prorocy00:44:00 Spory w Judaizmie00:48:00 Faryzeusze i Saduceusze00:55:00 Zła sława Faryzeuszy00:56:00 Kim miał być Mesjasz?01:02:00 Rozdzielenie Chrześcijaństwa i Judaizmu01:06:30 Judaizm po Drugiej Świątyni01:13:00 Synagoga i Rabini a Świątynia i Kapłani01:17:00 Odbudowa Trzeciej Świątyni01:19:00 Niechęć Chrześcijan wobec Żydów01:27:00 Jak Żydzi zachowali tożsamość bez państwa?01:29:00 Skąd czerpać wiedzę?

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tej rozmowie z dr Sławomirem Poloczkiem rozmawiamy o Ewangelii Judasza — czym jest, skąd się wzięła i dlaczego została odrzucona przez Kościół. Poruszamy też wątki gnostycyzmu, Barbelo oraz nowego spojrzenia na postać Judasza.Skąd czerpać wiedzę?Ewangelia Judasza. Wstęp, tłumaczenie z koptyjskiego i komentarz - ks. Wincenty Myszor00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie gościa00:01:50 Czy napisał ją Judasz?00:05:45 Datowanie tekstu00:07:45 Ewangelia Judasza jako herezja00:11:20 Odkrycie i wydanie tekstu00:19:30 Dlaczego nie trafił do Biblii?00:23:00 Kto wyznawał Ewangelię Judasza?00:26:10 Różnice między Ewangelią Judasza a Biblią00:30:00 Śmiech Jezusa00:32:00 Barbelo00:37:30 Skąd Judasz miał wiedzę?00:41:00 Ewangelia Judasza jako krytyka Kościoła00:46:00 Popularność Gnostycyzmu00:50:00 Kim był Judasz?00:54:00 Czy Judasz był postacią pozytywną?01:00:00 Reakcja Kościoła na Ewangelię Judasza01:04:10 Skąd czerpać wiedzę?

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tej rozmowie z prof. Adamem Leszczyńskim rozmawiamy o polskim autostereotypie, rzekomym państwie z kartonu i historycznym dziedzictwie pańszczyzny. Zastanawiamy się, po co nam ludowa historia, jaką rolę odgrywała przemoc i religia, oraz dlaczego przez wieki nie słyszeliśmy głosu tych, którzy stanowili większość społeczeństwa.Skąd czerpać wiedzę?Książki: Ludowa Historia Polski, Obrońcy Pańszczyzny, No dno po prostu jest Polska00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie gościa00:02:00 No Dno po prostu jest Polska00:03:00 Polski autostereotyp00:07:00 Czy państwo polskie jest z kartonu?00:09:00 Polska samoocena rośnie00:17:00 Po co komu Ludowa Historia Polski?00:19:20 Periodyzacja ludowej historii00:24:20 Argumenty obrońców pańszczyzny00:29:20 Pańszczyzna a niewolnictwo00:32:20 Wolność i Poddaństwo00:38:20 Prezentyzm w debacie o pańszczyźnie00:42:00 Koszty zniesienia pańszczyzny00:45:00 Rola religii i kościoła00:49:00 Rola Przemocy w historii00:54:00 Kary śmierci dla chłopów00:58:00 Skąd czerpać wiedzę

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tej rozmowie z dr. Tomaszem Millerem zanurzamy się głęboko w świat fizyki, matematyki i filozofii. Rozmawiamy o tym, jak popularyzować trudną wiedzę, dlaczego fizyka jest nieintuicyjna i czy można nauczyć się „czuć” fizykę kwantową. Pytamy, czym właściwie jest geometria, przestrzeń i czas, czy matematyka jest językiem rzeczywistości i czy można opisać świadomość matematycznie. Zastanawiamy się także nad rolą nieskończoności i tym, czy nasz wszechświat musi mieć trzy wymiary.Skąd czerpać wiedzę?Polecani autorzy: Roger Penrose, Richard Feynman, x. prof. Michał Heller, Leonard SuskindKsiążki: Feynmana Wykłady z Fizyki, Nowy Umysł Cesarza, Teoretyczne MinimumGry: Quantum Moves (https://www.youtube.com/watch?v=vhu_Cn_eI1w&ab_channel=Decodoku),Hyperbolica (https://store.steampowered.com/app/1256230/Hyperbolica/), 4D Golf (https://store.steampowered.com/app/2147950/4D_Golf/) 00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie gościa00:01:15 Jak popularyzować naukę?00:03:00 Czemu fizyka jest nieintuicyjna?00:05:30 Czy można nabrać intuicji do fizyki kwantowej?00:08:40 Gry z innymi prawami fizyki 00:12:20 Czym jest geometria?00:18:30 Natura świata i matematyki 00:24:00 Czy matematyka mogłaby być inna?00:27:00 Czy matematyka jest językiem rzeczywistości?00:30:00 Czy skuteczność matematyki kończy się na fizyce?00:33:20 Czy świadomość da się opisać matematycznie?00:38:00 Przewidywanie a rozumienie00:43:00 Czy potrzebujemy więcej geniuszy?00:45:00 Formalizacja matematyki w fizyce kwantowej00:49:00 Różnice między fizykami i matematykami00:51:00 Jeszcze dziwniejsze geometrie00:56:00 Czym jest przestrzeń?01:00:00 Czy świat musi mieć 3 wymiary?01:07:00 W czym zakrzywiony jest wszechświat?01:08:30 Fizyka bez przestrzeni i czasu01:10:00 Czym dla fizyka jest czas?01:14:00 Czy w fizyce coś jest nieskończone?01:17:00 Czy nieskończony wszechświat może się rozszerzać?01:23:00 Czy rzeczywistość jest nieskończenie podzielna?01:27:00 Czym jest liczba?01:30:00 Skąd czerpać wiedzę?

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tym odcinku rozmawiam z Dawidem Opalą, historykiem i redaktorem serwisu Testimonia.pl. Zanurzamy się w świat Księgi Henocha – jednego z najbardziej niezwykłych i kontrowersyjnych apokryfów starożytności. Kim byli upadli aniołowie? Czym jest Apokalipsa Zwierząt? Dlaczego ta księga nie trafiła do kanonu Biblii, a w Etiopii do dziś uważana jest za natchnioną? Poruszamy także temat wspólnoty z Qumran, Powstania Machabejskiego, postaci Henocha w Biblii oraz pytamy: czy ludzie mogą stać się aniołami, a Księga Henocha – herezją?Skąd czerpać wiedzę?Polecani autorzy: George W. E. Nickelsburg, Ks. prof. dr hab. Henryk Drawnel. Artykuły o starożytnych apokryfach na Akademia.edu, strona Testimonia.pl00:00:00 Wstęp00:01:15 Przedstawienie Gościa00:02:00 Czym jest Księga Henocha?00:04:10 Księga Czuwających00:08:00 Liczenie czasu w starożytności00:12:00 Apokalipsa zwierząt00:16:00 Czy ludzie stają się Aniołami?00:19:30 Powstanie Machabejskie00:21:30 Wspólnota z Qumran00:26:30 List Henocha i Apokalipsa Tygodni00:31:00 Datowanie Księgi Henocha00:39:00 Kim jest Henoch w Biblii?00:44:40 Czemu Księga Henocha nie została częścią Biblii?00:50:00 O ubiorze kobiet00:55:00 Kiedy Kościół odrzucił tę księgę?00:57:30 Źródło zła na świecie01:01:00 Magia w starożytności01:04:30 Giganci01:09:30 Szemihaza i Azazel01:15:00 Czy Księga Henocha to Herezja?01:21:00 Status Księgi w Etiopii01:32:20 Interpretacje Księgi Henocha01:46:20 Skąd czerpać wiedzę

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tym odcinku rozmawiam z prof. Michałem Brzezińskim o prawdziwej skali nierówności w Polsce, ich wpływie na rozwój i szanse życiowe. Poruszamy temat dziedziczenia, roli przedsiębiorców, różnic między miastem a wsią oraz skuteczności programów społecznych, takich jak 500+.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie Gościa00:01:30 Co jest złego w nierównościach?00:03:30 Typy nierówności00:06:30 Jaki jest poziom nierówności w Polsce?00:09:30 Czy każdy kto chce to może?00:14:00 Co wpływa na sukces w przyszłości?00:18:30 Nierówności a rozwój00:23:00 Czy zbyt dużo pieniędzy rozleniwia?00:29:00 Przedsiębiorcy a nierówność00:32:30 Miasto a wieś00:36:30 Akceptacja nierówności w Polsce00:41:00 Czy ludzie osiągają sukces sami?00:46:00 Czy sukcesje się udają?00:51:00 Czy da się opodatkować bogatych01:02:00 Czy 500+ wpłynęło na nierówności?01:04:00 Nierówności a ubóstwo01:08:00 Skąd czerpać wiedzę?

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tym odcinku rozmawiam z Szymonem Pękalą – twórcą kanałów Wojna Idei i Szymon mówi. Poruszamy temat współczesnej roli religii, duchowości i Kościoła. Rozmawiamy o tym, czym jest wiara, czy dziś trudniej jest wierzyć, czy możliwa jest duchowość bez religii oraz w jakim kierunku powinien zmierzać Kościół w Polsce i na świecie.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie Gościa00:02:40 Jak ważna jest wiara dla Szymona?00:04:00 Czy Podkarpacie jest bardziej religijne?00:06:00 Po co człowiekowi religia?00:11:40 Czy religia jest narzędziem kontroli?00:15:10 Przydatność religii dziś00:22:30 Czy dziś ciężej jest wierzyć?00:30:00 Ewangelie to nie teksty historyczne00:36:00 Duchowość bez religii?00:38:00 Religijność bez wiary00:44:00 Sakramenty dla niewierzących00:47:00 Atomizacja społeczna00:51:00 Religijność a wybory00:59:00 W jaką stronę powinien iść Kościół?

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tym odcinku rozmawiam z prof. Andrzejem Niwińskim – egiptologiem i archeologiem. Rozmawiamy o kamieniach milowych egiptologii, nowoczesnych metod badań, ale też o wierze starożytnych Egipcjan, ich wyobrażeniach życia po śmierci, filozofii i religijnym dualizmie. Zastanawiamy się, ile jeszcze zostało do odkrycia — i gdzie dziś warto szukać odpowiedzi.00:00:00 Wstęp00:01:30 Przedstawienie Gościa00:03:40 Kamienie milowe w Egiptologii00:10:00 Narodziny współczesnej archeologii00:16:30 Ile jeszcze zostało nieodkryte?00:22:20 Skąd archeolog wie, gdzie szukać?00:25:00 Nowoczesna technika w archeologii00:29:30 Niebezpieczeństwa w grobowcach00:37:20 Polska szkoła archeologii00:45:30 Czy Egipcjanie wierzyli w jednego Boga?00:48:30 Grecja a Egipt00:50:00 Amon Re i Sachmet00:57:30 Czy Egipcjanie mieli filozofię?01:02:00 Jak wyobrażali sobie życie po śmierci?01:08:30 Sąd ostateczny po egipsku01:13:00 Państwowy a osobisty charakter religii01:16:30 Dualizm i sprzeczności w egipskiej religii01:24:30 Monoteizm01:27:00 Rola Nilu w religii01:28:40 Skąd czerpać wiedzę

👉 Doceń moją pracę i postaw mi kawę!  https://buycoffee.to/wiedza-w-glosie ☕W tym odcinku rozmawiam z Piotrem Augustyniakiem – filozofem, autorem książek m. in. “Jezus Niechrystus”,  „Boga nie ma, jest życie”, który łączy duchowość, filozofię i mistykę z krytycznym namysłem nad religią. Poruszamy tematy takie jak sens religii, duchowość Wschodu i Zachodu, myśl Nietzschego i Mistrza Eckharta, reinterpretacja postaci Jezusa oraz pytanie, czym dziś może być „polska dusza”. To głęboka rozmowa o tym, jak myśleć duchowo w świeckim świecie.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie Gościa00:03:00 Zakon Dominikanów00:04:30 Po co człowiekowi religia?00:07:20 Społeczna funkcja religii00:10:00 Mistyka00:12:00 Duchowość00:15:20 Wschodnia a zachodnia duchowość00:19:20 Nadzieja w życiu wiecznym00:21:10 Nietzsche00:23:00 Mistrz Eckhart00:30:30 Nirwana, Kairos, Gelassenheit00:33:00 Boga nie ma, jest życie00:35:30 Panteizm a Panenteizm00:38:30 Jezus historyczny a Jezus Wiary00:44:30 Reinterpretacja Jezusa00:47:00 Powstanie Kościoła00:53:30 Co jest atrakcyjnego w Chrześcijaństwie?00:59:30 Polska Dusza01:08:00 Skąd czerpać wiedzę?

W tym odcinku rozmawiamy z dr Karoliną Frank, historyczką zajmującą się historią Grecji klasycznej i hellenistycznej. Zagłębiamy się w życie kobiet w starożytnej Grecji, badając ich role społeczne, religijne i codzienne, a także porównujemy sytuację Greczynek z kobietami w innych cywilizacjach, w tym w Rzymie. Dowiemy się, czy Grecy uważali męskie ciała za piękniejsze, jak wyglądały rozwody i zdrady małżeńskie, oraz czy bóstwa w greckiej religii miały płeć. 00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie Gościa00:01:30 Jak popularne jest badanie historii kobiet?00:04:30 Grafitti w starożytności00:06:00 Co archeologia mówi o kobietach?00:09:10 Role kobiet w Grecji00:13:50 Sytuacja Greczynek na tle świata starożytnego00:16:30 Kobiety w Sparcie00:20:00 Rola kobiet w religii00:22:20 Czy bóstwa miały płeć?00:26:50 Czy Grekom bardziej podobały się męskie ciała?00:28:50 Homoseksualizm w starożytności00:30:40 Czy Grecy znali miłość romantyczną?00:32:50 Małżeństwo w Grecji00:38:00 Rozwody00:42:00 Zdrada małżeńska00:44:50 Niewolnice00:48:50 Prostytucja: Hetery i Porne00:51:00 Grecja a Rzym00:58:00 Czy chrześcijaństwo poprawiło sytuację kobiet?01:00:00 Jak kobiety spędzały wolny czas?01:02:00 Skąd czerpać wiedzę?

W tym odcinku rozmawiamy z prof. Jarosławem Czubatym – historykiem, profesorem nauk humanistycznych, specjalistą w zakresie XIX wieku, epoki napoleońskiej i historii Księstwa Warszawskiego. Wspólnie przyglądamy się postaci Napoleona Bonaparte – jednego z największych strategów w dziejach. Poruszamy jego drogę do władzy, militarny geniusz, życie żołnierzy, sprawę polską oraz mity, które narosły wokół cesarza.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie Gościa00:01:20 Czy Napoleon był geniuszem?00:10:00 Początki kariery00:15:30 Status społeczny żołnierzy00:18:30 Znaczenie szlachty w epoce napoleońskiej00:19:40 Pierwsza kampania Napoleona00:23:00 Czy Napoleon był niski?00:25:00 Czy młody wiek był atutem?00:26:20 Napoleon a sprawa polska00:28:10 Polacy na Haiti00:31:00 Po co Napoleonowi była Polska?00:39:00 Czy Napoleon mógł wygrać?00:45:00 Kampania rosyjska00:51:30 Przyczyny porażki Napoleona00:56:00 Czemu koronował się na cesarza?00:59:00 Życie zwykłego żołnierza01:01:00 Śmiertelność w trakcie bitew01:08:00 Skąd czerpać wiedzę?

W tym odcinku rozmawiamy z dr Tomaszem Witkowskim - psychologiem, naukowcem i autorem książek. Mówimy o granicach wpływu, technikach manipulacji i czerwonych flagach, na które warto zwracać uwagę. Zastanawiamy się, czy inteligentnymi rzeczywiście łatwiej manipulować, jak działają nieregularne wzmocnienia i dlaczego czasem sami siebie oszukujemy. Poruszamy też temat manipulacji w związkach, negocjacjach, polityce i… przesłuchaniach.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie Gościa00:01:30 Granice Manipulacji00:07:00 Przykłady manipulacji00:10:00 Czerwone Flagi00:12:00 Inteligentnymi łatwiej manipulować00:15:00 Techniki manipulacji00:20:00 Negocjacje00:28:00 Czy znajomość technik manipulacji przed nią chroni?00:31:00 BATNA00:33:00 Manipulacja samym sobą00:37:30 Nieregularne wzmocnienie00:43:10 Decyzje polityczne a racjonalizacja00:45:30 Psychologia Zakochania00:52:20 Manipulacje w związku00:54:30 Kłamstwo00:57:30 Badania nad manipulacją01:00:00 Jak prowadzić przesłuchania01:06:00 Książki o wywieraniu wpływu01:09:30 Tam, gdzie nie ma psychiatry

W tym odcinku rozmawiamy z dr hab. Markiem Stępniem, historykiem i asyriologiem. Przyglądamy się cywilizacji Sumerów – twórcom pierwszego pisma, prawa i miast-państw. Rozmawiamy o ich historii, religii, życiu codziennym oraz o tym, jak współczesna nauka i AI pomagają odkrywać tajemnice starożytnej Mezopotamii.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie Gościa00:02:00 Jaka jest najstarsza cywilizacja?00:06:40 Powstanie pisma 00:14:40 Skąd nazwa Sumer00:17:10 Oś czasu cywilizacji sumeryjskiej00:20:00 Grupy etniczne w Mezopotamii00:23:00 Potop00:25:50 Kim są Semici?00:27:00 Babilonia00:30:00 Powstanie Prawa00:33:30 Bogowie Mezopotamii00:40:00 Najstarsze teksty literackie00:42:30 Życie codzienne00:45:00 Małżeństwo00:48:00 Niewolnictwo00:54:30 Gospodarka01:00:00 Skąd znamy wymowę języka?01:02:00 Jak AI pomaga w badaniach01:08:00 Skąd czerpać wiedzę

W tym odcinku rozmawiamy z dr hab. Mateuszem Machajem, ekonomistą i dietetykiem. Tematem jest ekonomia – czym jest, jak się zmieniała i jakie pytania dziś przed nią stoją. Poruszamy temat szkół ekonomicznych, wartościowania, pieniędzy i wpływu państwa na gospodarkę. Zastanawiamy się też, co ekonomia może czerpać z dietetyki i innych nauk oraz gdzie leży granica tego, co naprawdę wiemy.00:00:00 Wstęp00:01:00 Przedstawienie Gościa00:03:00 Czym jest ekonomia?00:05:00 Ekonomia a inne nauki społeczne00:09:00 Pułapka maltuzjańska00:15:00 Zmiany klimatyczne00:19:00 Niepodważalne prawa ekonomii00:22:30 Dietetyka a Ekonomia00:26:00 Gdzie ludzie żyją 100 lat00:28:00 Problemy z badaniami w dietetyce00:37:00 Co w nauce wiemy na 100%00:39:00 Co badania mówią o diecie keto00:44:00 Korzyści z postu00:49:00 Szkoły Ekonomiczne00:53:00 Szkoła Austriacka01:00:00 Ekonomia pozytywna a normatywna01:07:00 Modern Monetary Theory01:13:00 Czy państwo ma własne pieniądze?01:17:00 Czym jest pieniądz01:23:00 Punkty sporu we współczesnej ekonomii01:29:00 Czy cła są dobre?01:32:30 Czy Ekonomia przejmuje się przeciętnym człowiekiem?01:35:00 Marksizm01:40:00 Keynesizm01:42:20 Skąd czerpać wiedzę?