De Nieuwe Schatkamer van De Nederlandsche Bank

Het is allemaal zo handig: al die apps op je telefoon, de zoekmachines op internet, de gegevens die naar de cloud gaan. En dat allemaal verzorgd door grote bedrijven die ons telkens weer verrassen met nieuwe handige tools. Maar intussen hebben we in Europa een flinke wake-up call gehad: het zijn maar een paar bedrijven die dat doen en dan ook nog Amerikaanse bedrijven. Dus zijn we wel erg afhankelijk geworden van Big Tech. Ook in de financiële wereld. DNB en AFM maken zich zorgen over die digitale afhankelijkheid. Een gesprek met Steven Maijoor (DNB) en Laura van Geest (AFM). En hoe zit het eigenlijk met de afhankelijkheid van betaalinstellingen? Daarover gaat de Prijsvraag. 🧍Gast: Steven Maijoor (directeur Toezicht bij De Nederlandsche Bank), Laura van Geest (bestuursvoorzitter van de Autoriteit Financiële Markten) en Ria Roerink (DNB) 🎙️Presentatie: Ruud Slotboom, Sophie Rutenfrans en Sofoula Schalkwijk 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

De pensioentransitie komt op stoom. We gaan de komende jaren over naar een nieuw pensioenstelsel en dat heet met een moeilijk woord 'invaren'. De pensioenfondsen maken plannen en leveren die in bij De Nederlandsche Bank. Daar wordt bekeken of de fondsen zich aan alle regels houden. Dat is niet onbelangrijk, omdat de transitie evenwichtig moet gebeuren. Tenslotte gaat het over ons pensioengeld. Jochem Dijckmeester legt uit wat de transitie inhoudt, wat dat voor jou betekent en wat DNB precies doet. In de pensioenwereld worden allerlei ingewikkelde woorden gebruikt. Niet alleen 'invaardossiers', maar bijvoorbeeld ook 'delta nettoprofijt' en 'ontzaffing'. Wat dat allemaal betekent, hoor je in De Prijsvraag. 🧍Gast: Jochem Dijckmeester en Jan van Rijnbach (DNB) 🎙️Presentatie: Ruud Slotboom, Sophie Rutenfrans en Sofoula Schalkwijk 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Cybercriminelen en vijandige staten kunnen banken aanvallen. Bij een geslaagde hack zijn de gevolgen enorm: niet alleen voor de getroffen bank, maar voor de hele financiële sector. Hoe bereid je je voor op dat soort aanvallen? Door te oefenen. Onder begeleiding van De Nederlandsche Bank proberen ethische hackers banken te infiltreren. Dat lijkt echt, maar is het niet. Zo kunnen zwakke plekken worden blootgelegd. Banken nemen dan maatregelen om zich te verdedigen tegen echte aanvallen. Tim Hulsbosch en Lennert Branderhorst zijn er bij DNB iedere dag mee bezig. 'Denk Vooruit' heet de overheidscampagne waarin iedereen wordt opgeroepen een noodpakket in huis te hebben. In de Prijsvraag wil Sophie weten wat daar volgens DNB zeker bij moet zitten. 🧍Gast: Tim Hulsbosch, Lennert Branderhorst en Esther van den Kommer (allen van DNB) 🎙️Presentatie: Kunieke Luth, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

De tulpenmanie, de goudkoorts, de Wall Street Crash, de kredietcrisis: door de eeuwen heen zijn mensen slachtoffer geworden van hun eigen hebzucht. En ze sleepten vaak nietsvermoedende anderen mee. Menselijk gedrag verandert niet: de kans om snel rijk te worden is onweerstaanbaar. Dus worden er enorme risico's genomen. Totdat alles ineenstort. Is er nu een nieuwe tulpenmanie, dit keer in de vorm van crypto's? Of is dat bangmakerij? Maarten Biermans schreef een boek over vijfhonderd jaar speculatie, euforie en verlies: 'Windhandel'. Maarten Gelderman heeft bij DNB de kredietcrisis meegemaakt, die tot slapeloze nachten leidde. De rubriek De Prijsvraag gaat over de 'financiële markten'. Wat zijn dat? 🧍Gast: Maarten Biermans (econoom en auteur van het boek Windhandel), Maarten Gelderman (DNB) en Tyrone Gunther (DNB) 🎙️Presentatie: Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Ruud Slotboom 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

De politiek heeft nog niet besloten, maar hij komt steeds dichterbij: de digitale euro. Maar wat heb je eraan? Ging de discussie eerst vooral over de privacy, de laatste tijd gaat het ook over de afhankelijkheid van Amerikaanse techbedrijven. Daar zou de digitale euro wel eens een oplossing voor kunnen zijn. Of wanneer de stroom uitvalt. Maar dan moet het wel gebruiksvriendelijk zijn, anders laat de consument de digitale euro links liggen. Mahir Alkaya van de Consumentenbond en Anneloes van Gent van DNB leggen uit hoe het zit. De rubriek De Prijsvraag gaat over de 'Wero'. We gaan het over een tijdje allemaal gebruiken. Maar wat is het? 🧍Gast: Mahir Alkaya (Consumentenbond) Anneloes van Gent (DNB) en Ria Roerink (DNB) 🎙️Presentatie: Kunieke Luth, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Drie maanden na zijn aantreden als DNB-president is Olaf Sleijpen te gast in onze podcast. De afgelopen jaren zijn een aaneenschakeling geweest van schokken: Covid, de Russische inval in Oekraïne, hoge energieprijzen, ongekende inflatie en het economische beleid van de Trump-administratie. Sleijpen: 'Er komt een volgende economische schok, maar onduidelijk is wanneer en uit welke hoek'. Sleijpen vertelt ook over zijn afkomst, zijn tijd bij ECB-president Wim Duisenberg en hoe hij zich ontspant na zijn werk. In de rubriek De Prijsvraag gaat het over goud. Waarom is dat nu zoveel waard? 🧍Gast: Olaf Sleijpen 🎙️Presentatie: Kunieke Luth, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Er gebeuren de gekste dingen met geld. Mensen stoppen het in de magnetron, in de airfryer, begraven het, gooien het in de barbecue of verstoppen het in een deur. Wie een vergoeding wil voor beschadigd geld, kan terecht bij DNB. Mits je meer dan 50 procent van het biljet kunt laten zien. Bij DNB is een laboratorium waar wordt gekeken of de verhalen kloppen. Johannes Oldersma vertelt hoe dat gaat. En Maxime Sleijffers laat in de tentoonstellingsruimte van DNB beschadigd geld zien. Zijn de verhalen echt of verzonnen?In de rubriek De Prijsvraag gaat het dit keer over stable coins. Wat zijn dat?🧍Gast: Johannes Oldersma (DNB), Maxime Sleijffers (DNB) en Frank van Dunné🎙️Presentatie: Kunieke Luth, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans🔧Montage: Ruud Slotboom🔎Wil je nog meer weten? Zie hier📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

In 2022 heeft De Nederlandsche Bank excuses uitgesproken voor haar betrokkenheid bij het slavernijverleden. We zijn nu een paar jaar verder. Hoe gaat het met de verschillende projecten? En waarom is het belangrijk om te blijven praten over het verleden? We kunnen en willen niet wegkijken voor onze rol in de geschiedenis. Een gesprek met Peggy Brandon, een van de kwartiermakers van het Slavernijmuseum, en Bianca Tjon Atsoi van DNB. In de rubriek De Prijsvraag gaat het dit keer over de naamgeving van 1 juli. 🧍Gast: Peggy Brandon (Slavernijmuseum), Bianca Tjon Atsoi (DNB) en Jeanne Henriquez (Tula Museum) 🎙️Presentatie: Nesrine Madidi, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Statistiek kan saai lijken, maar is het niet. In een wereld vol desinformatie wordt het steeds relevanter. Want feiten doen ertoe. In deze aflevering praten we met Kitty Rang en Patty Duijm over hun werk bij de afdeling Statistiek van DNB. Zo brengen zij in kaart hoe financiële instellingen met duurzaamheid omgaan. En ze beantwoorden de vraag waarom DNB zich daarmee bezig houdt. In de rubriek De Prijsvraag gaat het dit keer over duiven en haviken. 🧍Gast: Kitty Rang en Patty Duijm (Statistiek DNB) 🎙️Presentatie: Kunieke Luth, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

De percentages van invoerheffingen blijven ons om de oren vliegen. Dat leidt tot nogal wat onzekerheid. Wat betekent dit voor onze economie? Hoe gevaarlijk is een handelsoorlog en wie heeft er het meeste last van? En hoe gaan centrale banken daarmee om? Tjerk Kroes geeft bij DNB leiding aan een afdeling die deze ontwikkelingen in de gaten houdt. In de rubriek De Prijsvraag gaat het over de betalingsbalans. Wat zie je daarop? 🧍Gast: Tjerk Kroes (Economisch Beleid en Onderzoek bij DNB) 🎙️Presentatie: Kunieke Luth, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Er moet veel meer geld naar Defensie. Maar wat betekent dit voor onze economie? Waar moet het geld vandaan komen? In Nederland kan ook defensiematerieel worden geproduceerd. Maar loop je dan tegen grenzen aan? En biedt de geopolitieke onzekerheid ook kansen? Bij DNB geeft Tjerk Kroes leiding aan een afdeling die deze ontwikkelingen nauwkeurig in de gaten houdt, voorspellingen doet en adviezen geeft. In deze podcast neemt hij ons daarin mee.  In de rubriek De Prijsvraag gaat het over het Deposito Garantie Stelsel.  Waar is dat voor? 🧍Gast: Tjerk Kroes. Hij geeft leiding aan de afdeling Economisch Beleid en Onderzoek bij DNB. 🎙️Presentatie: Kunieke Luth, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Aflevering 6: Risico's nemen, op leven en dood... Wie was Metje van Velzen uit de Bethaniënstraat in Amsterdam? Zij leende geld uit aan zeelui om zilver te kopen. Dat was niet zonder risico’s. Als het schip verging, verdween ook het zilver naar de bodem van de zee. Of het geld raakte zoek in Indië, omdat een bemanningslid bezweek aan een tropische ziekte. De nabestaanden bleven achter met de schulden. Maar je kon er als bemanningslid ook - op een schijnbaar eenvoudige manier - rijker van worden. Hoe werkte dat? Voor de een was het een manier om snel wat geld op de kop te tikken, voor de ander was het een uitgekiend verdienmodel. Het mysterie van het zilver van De Rooswijk onthuld. 🧍De serie is tot stand gekomen met medewerking van: maritiem archeoloog Martijn Manders (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Universiteit Leiden), de numismaten Pim Möhring (DNB) en Jan Pelsdonk (Teylers Museum), genealogen Els Vermij en Willem-Jan van Grondelle, historici Jelle van Lottum (RU, Huygens Instituut) en Christiaan van Bochove (UU) en de conservatoren Joran Smale (Museum Batavialand) en Alec Ewing (Museum Kaap Skil). 🎙️ Presentatie: Sofoula Schalkwijk, Remy Baurichter en Ruud Slotboom 🔧 Montage: Maurice de Zeeuw 🔎 Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Aflevering 5: Smokkelzilver en vingerhoedjes Er was een grote variëteit aan munten aan boord, waaronder ook bijzondere pilaardollars, de allereerste originele dollars ter wereld. Wat nog meer? De beschrijving van de lading is helaas verdwenen. Maar in Batavialand in Lelystad laten curatoren vingerhoedjes zien, een stinkende schoen en aan boord meegesmokkeld zilver. 🧍De serie is tot stand gekomen met medewerking van: maritiem archeoloog Martijn Manders (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Universiteit Leiden), de numismaten Pim Möhring (DNB) en Jan Pelsdonk (Teylers Museum), genealogen Els Vermij en Willem-Jan van Grondelle, historici Jelle van Lottum (RU, Huygens Instituut) en Christiaan van Bochove (UU) en de conservatoren Joran Smale (Museum Batavialand) en Alec Ewing (Museum Kaap Skil). 🎙️ Presentatie: Sofoula Schalkwijk, Remy Baurichter en Ruud Slotboom 🔧 Montage: Maurice de Zeeuw 🔎 Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Aflevering 4: Een extreem koude winter... De winter van 1739/1740 was verschrikkelijk. Alles was bevroren. De grachten lagen dicht. Mensen crepeerden op straat van honger, kou en dorst. De jongens en mannen monsterden aan in het Oostindisch huis in Amsterdam, dat nog steeds bestaat. Het was -20. De bemanning maakte zich op om aan boord te gaan van De Rooswijk. Dat gebeurde niet in Amsterdam, maar bij het dorp Oudeschild op Texel. Waarom eigenlijk daar? Voor de kust van Texel lagen ontelbare schepen. Het was het epicentrum van de zeehandel van de Republiek. De conservator van het museum Kaapskil in Oudeschild neemt ons mee naar het leven op het 18de-eeuwse Waddeneiland. 🧍De serie is tot stand gekomen met medewerking van: maritiem archeoloog Martijn Manders (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Universiteit Leiden), de numismaten Pim Möhring (DNB) en Jan Pelsdonk (Teylers Museum), genealogen Els Vermij en Willem-Jan van Grondelle, historici Jelle van Lottum (RU, Huygens Instituut) en Christiaan van Bochove (UU) en de conservatoren Joran Smale (Museum Batavialand) en Alec Ewing (Museum Kaap Skil). 🎙️ Presentatie: Sofoula Schalkwijk, Remy Baurichter en Ruud Slotboom 🔧 Montage: Maurice de Zeeuw 🔎 Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Aflevering 3: Wie waren de jongens en mannen aan boord? Het schip De Rooswijk was op weg naar Indië. In deze aflevering horen we meer over het schip en de bijzondere lading. En over de opvarenden. Om hun identiteit te achterhalen was veel geduld en tijd nodig van twee amateur-genealogen, want de bemanningslijst was zoek. Maanden hebben ze doorgebracht in het Stadsarchief in Amsterdam, bladerend in eeuwenoude dikke boeken. Wat deden de zeelui eigenlijk in de drukke 18de-eeuwse Amsterdams binnenstad totdat ze aan boord mochten? Hoe zag die stad er toen uit? Was het één en al vertier voor de bemanningsleden of hadden ze vooral heimwee? 🧍De serie is tot stand gekomen met medewerking van: maritiem archeoloog Martijn Manders (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Universiteit Leiden), de numismaten Pim Möhring (DNB) en Jan Pelsdonk (Teylers Museum), genealogen Els Vermij en Willem-Jan van Grondelle, historici Jelle van Lottum (RU, Huygens Instituut) en Christiaan van Bochove (UU) en de conservatoren Joran Smale (Museum Batavialand) en Alec Ewing (Museum Kaap Skil). 🎙️ Presentatie: Sofoula Schalkwijk, Remy Baurichter en Ruud Slotboom 🔧 Montage: Maurice de Zeeuw 🔎 Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Aflevering 2: Het zilver komt naar boven... Het was een grote, lastige klus om de lading van het schip De Rooswijk van de bodem van de Noordzee naar boven te halen. Hoe is dat toch gelukt? En niet al het zilver aan boord blijkt van de VOC te zijn. Maar van wie dan wel? Wat voor bemanning was er aan boord? Hoe waren zij in Amsterdam gekomen en wat deden ze daar? We horen het van twee historici tijdens een wandeling door het 18de-eeuwse Amsterdam. 🧍De serie is tot stand gekomen met medewerking van: maritiem archeoloog Martijn Manders (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Universiteit Leiden), de numismaten Pim Möhring (DNB) en Jan Pelsdonk (Teylers Museum), genealogen Els Vermij en Willem-Jan van Grondelle, historici Jelle van Lottum (RU, Huygens Instituut) en Christiaan van Bochove (UU) en de conservatoren Joran Smale (Museum Batavialand) en Alec Ewing (Museum Kaap Skil). 🎙️ Presentatie: Sofoula Schalkwijk, Remy Baurichter en Ruud Slotboom 🔧 Montage: Maurice de Zeeuw 🔎 Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Aflevering 1: Zilverschat op de bodem van de Noordzee  Aan boord van het schip De Rooswijk was bizar veel zilver aan boord. Een deel daarvan ligt in De Nieuwe Schatkamer van De Nederlandsche Bank. Van wie was al het zilver? En hoe is het zilver uit het schip naar boven gehaald? Wat waren het voor soort munten? In de eerste van zes afleveringen neemt maritiem archeoloog Martijn Manders, die zelf naar het schip heeft gedoken, ons mee naar de bodem van de Noordzee. En numismaat Pim Möhring vertelt over de munten. 🧍De serie is tot stand gekomen met medewerking van: maritiem archeoloog Martijn Manders (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en Universiteit Leiden), de numismaten Pim Möhring (DNB) en Jan Pelsdonk (Teylers Museum), genealogen Els Vermij en Willem-Jan van Grondelle, historici Jelle van Lottum (RU, Huygens Instituut) en Christiaan van Bochove (UU) en de conservatoren Joran Smale (Museum Batavialand) en Alec Ewing (Museum Kaap Skil). 🎙️ Presentatie: Sofoula Schalkwijk, Remy Baurichter en Ruud Slotboom 🔧 Montage: Maurice de Zeeuw 🔎 Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

‘Als het zilver kon spreken’, een podcast-special van De Nederlandsche Bank over de bemanning en de lading van het schip De Rooswijk. In De Nieuwe Schatkamer van DNB liggen bijzondere zilveren munten, afkomstig uit het schip dat in 1740 voor de Engelse kust met man en muis is vergaan. Achter die munten zit een schat aan verhalen: over de waarde van zilver in die tijd, de dromen van plattelandsjongens over een betere toekomst, en over de kou en ontberingen tijdens die winter. Waarom was er eigenlijk zoveel zilver aan boord? Van wie was het? En hoeveel moeite is er wel niet gedaan om het naar boven te halen?  Een historische zoektocht naar het zilver van De Rooswijk, in zes afleveringen.

Betalen met je telefoon, smartwatch, pinpas: het wordt steeds gemakkelijker. Toch is het verstandig cash in huis te hebben. Waarom? Zijn onze betaalsystemen nog wel veilig in deze onzekere wereld? En waar komt het woord 'pinnen' eigenlijk vandaan? In de rubriek De Prijsvraag gaat het over de dealing room van De Nederlandsche Bank. Wat doen ze daar? 🧍Gast: Inge van Dijk. Zij is bij DNB verantwoordelijk voor het betalingsverkeer. 🎙️Presentatie: Kunieke Luth, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X

Alles wat je wilt weten over inflatie. Hoe wordt inflatie eigenlijk gemeten? Waarom werd het leven in april opnieuw duurder? En dan zijn koffie, tabak en chocola nog eens extra veel gaan kosten. Hoe kan dat? Is de inflatie vroeger ook langdurig hoog geweest en hoe kwam daar een eind aan? In de rubriek De Prijsvraag gaat het over 1- en 2-cent muntjes. Wat kun je daar nog mee? 🧍Gasten: Eline Adema en Jan Willem van den End, beide econoom bij De Nederlandsche Bank 🎙️Presentatie: Kunieke Luth, Ruud Slotboom en Sophie Rutenfrans 🔧Montage: Maurice de Zeeuw en Ruud Slotboom 🔎Wil je nog meer weten? Zie hier 📱 Volg ons op Instagram, LinkedIn en X