Claim OwnershipSci & Tech
Subscribed: 291Played: 9,371
Subscribe
© Thai PBS Podcast Copyright
Description
อัปเดตเรื่องราววิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ที่จะทำให้คุณทันโลก ทันสถานการณ์กับสิ่งที่ใหม่ ๆ ที่เกิดขึ้นจากการคิดค้น ศึกษา ของเหล่านักวิทยาศาสตร์ นักวิจัย ต่อยอดสู่การประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันและไม่เคยหยุดพัฒนา เพราะวิทยาศาสตร์อยู่รอบตัว แต่เราอาจคาดไม่ถึง โดยผู้เชี่ยวชาญจะมาบอกเล่าให้เราได้เข้าใจ เข้าถึงและใกล้ตัวมากขึ้น
ทุกวันศุกร์ ทาง Thai PBS Podcast
1039 Episodes
Reverse
รางวัลโนเบล รางวัลสำคัญทางวิทยาศาสตร์ที่นักวิทยาศาสตร์หลายคนนับถือ แต่มีอีกด้านที่พบว่ารางวัลนี้มีข้อจำกัดและมีเบื้องหลังหลายมุมที่เป็นประเด็นถกเถียงหรือกลายเป็นข้อผิดพลาดที่ไม่สามารถแก้ไขได้ ทั้งความเท่าเทียมทางเพศ การวิจัยคาดเคลื่อน ไปจนถึงข้อมูลที่นำมาสู่ความเข้าใจผิด
ชวนดูบทบาทใหม่ของ AI ที่กำลังมาเป็นผู้ช่วยนักวิจัยและทำการศึกษาข้อมูลมากมายด้วยเวลาที่น้อยกว่ามนุษย์วิเคราะห์หลายร้อยเท่า Kosmos AI ถูกจับตาว่าจะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์วิเคราะห์โจทย์การวิจัยที่อาจใช้เวลานานนับปี กลายเป็นการหาคำตอบที่เร็วกว่าเดิม และนำไปสู่บทสรุปหรือคำตอบที่เรารอคอย แต่ก็ยังมีข้อจำกัดบางอย่างที่เราควรรู้เท่าทันเทคโนโลยี AI เช่นเดียวกับการใช้งานด้านอื่น ๆ ที่เราคุ้นเคย
คุยกับ นิก - ธนิก นิธิพันธวงศ์ วิศวกรออกแบบด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมถึงประสบการณ์ทำงานกับบริษัทระดับโลกในสหรัฐฯ ที่ร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการออกแบบยานที่เราคุ้นเคยในการสำรวจอวกาศ นอกจากนี้ยังเคยฝึกการเป็นนักบินอวกาศจุดประกายแรงบันดาลใจให้คนไทยเข้าสู่การทำงานด้านอวกาศในอนาคต
รางวัลโนเบลใน 3 สาขาด้านวิทยาศาสตร์ ประจำปี 2025 ถูกเปิดเผยออกมาแล้วทั้งสาขาการแพทย์ ฟิสิกส์ และเคมี โดยแต่ละรางวัลล้วนเป็นงานศึกษาวิจัยที่สร้างการเปลี่ยนแปลงต่อโลกและมวลมนุษยชาติอย่างมาก ทั้งการรักษาโรคที่เคยเป็นความท้าทายในอดีต ไปจนถึงรากฐานของเทคโนโลยียุคใหม่และวัสดุชนิดใหม่ที่เป็นความหวังของการแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งผ่านมาศึกษามาเป็นเวลาหลายสิบปี
ชวนคุยกับ นีโอ - วัชราวุธ มาสวัสดิ์ Mission Operations Engineer และ Business Development Specialist ของบริษัท ispace ในประเทศญี่ปุ่น กับการทำงานในภารกิจส่งยาน HAKUTO-R ไปลงจอดบนดวงจันทร์ แม้จะยังไม่สำเร็จตามเป้าหมายและต้องปรับปรุงกันต่อไป แต่ถือเป็นประสบการณ์การทำงานด้านอวกาศที่คนไทยได้มีส่วนร่วม สร้างโอกาสพัฒนาทักษะสู่ประเทศไทยในอนาคต
กลับมาอีกครั้งกับการประกาศรางวัลที่มอบให้กับงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์สุดแปลกประจำปีกับ Ig Nobel 2025 การศึกษาที่คาดไม่ถึงทั้งการทาสีวัวให้เป็นเหมือนม้าลายเพื่อดูว่าแมลงวันจะมารังควานหรือไม่ การศึกษาซอสพาสต้าที่ไม่แข็งตัวเร็วจนไม่น่ากิน หรืิอการบันทึกข้อมูลการเติบโตของเล็บมือตัวเองตลอด 35 ปี แต่สิ่งเหล่านี้่ไม่ใช่เรื่องที่ฟังแล้วดูขำขันเท่านั้น ยังทำให้เราได้ฉุกคิดตามด้วย
เมื่อปัญญาประดิษฐ์หรือ AI กำลังถูกพัฒนาเพื่อนำมาใช้ในงานด้านต่าง ๆ มากขึ้น ขณะเดียวกันก็มีการทดสอบในห้องทดลองเพื่อต่อยอดในการทำงานด้านอื่น ๆ จนนำมาสู่การใช้งานจริง ชวนฟัง 5 ตัวอย่างของการนำ AI มาใช้ทั้งการดูแลสุขภาพ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึก ศึกษาด้านสิ่งแวดล้อม การประมวลผลควอนตัม และพลังงานสะอาดที่จะเป็นก้าวต่อไปของโลกในอนาคต
เรื่องราวของการค้นพบกะโหลกมนุษย์โบราณในจีนที่ถูกเก็บไว้ในช่วงสงครามที่ญี่ปุ่นบุกเข้ามา จนเวลาผ่านไปหลายสิบปีจึงส่งมอบให้กับมหาวิทยาลัยฟู่ตันเพื่อศึกษาและพบว่าเป็นกะโหลกมนุษย์โบราณเดนิโซวานที่มีอายุย้อนไปกว่าล้านปี เรื่องนี้ทำให้การประเมินเรื่องเผ่าพันธุ์ต้องมาปรับความเข้าใจกันใหม่อีกครั้ง ซึ่งเป็นไปได้ว่ามนุษย์โฮโมเซเปียนอย่างเราในปัจจุบันอาจถือกำเนิดนานกว่าที่คาดกันไว้
การพัฒนาหุ่นยนต์กำลังเติบโตอย่างรวดเร็วและถูกนำมาทดแทนงานในด้านต่าง ๆ ที่มีความเสี่ยงสำหรับมนุษย์ ทั้งในโรงงานอุตสาหกรรม รวมถึงหุ่นยนต์ที่ทำงานในบ้าน ด้วยเทคโนโลยี AI ยิ่งทำให้หุ่นยนต์มีการก้าวหน้าอย่างมาก ขณะที่ในไทยมีบริษัทและสถาบันการศึกษากำลังทำงานในด้านนี้ แต่คนที่มีทักษะยังไม่มากพอ กลายเป็นโอกาสสำหรับคนรุ่นใหม่
1หลังจากนาซาแถลงผลการศึกษาพบหลักฐานทางชีวภาพที่เป็นไปได้บนดาวอังคารจากตัวอย่างหินที่ยานเพอร์เซเวียแรนซ์ กลายเป็นข่าวใหญ่ที่หลายคนสนใจว่าบนดาวเคราะห์เพื่อนบ้านของโลกจะมีสิ่งมีชีวิตจริง ๆ หรือไม่ เรื่องนี้ก็ยังไม่ถึงขั้นฟันธงได้ว่าจะมีสิ่งมีชีวิตจนกว่าเราจะเก็บตัวอย่างเหล่านั้นกลับมายังโลกเพื่อศึกษาโดยละเอียด แต่ก็ถือเป็นทิศทางที่ดีที่ช่วยให้เราเข้าใจองค์ประกอบที่อยู่บนดาวอังคารได้
ชวนเปิดงานวิจัยจากทีมนักวิทยาศาสตร์นานาชาติที่ค้นพบรูปแบบที่ซ่อนอยู่ในพันธุกรรมของมนุษย์ซึ่งอาจมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการควบคุมยีน โดนพบความเชื่อมโยงกับดีเอ็นเอของไวรัสโบราณ ซึ่งมีประสิทธิภาพในร่างกายของมนุษย์โบราณ และเศษซากของไวรัสเหล่านี้ได้กลายเป็นส่วนสำคัญของพันธุกรรมมนุษย์ในปัจจุบันที่ได้พัฒนากลไกมากมายเพื่อควบคุมไวรัสโบราณเหล่านี้ เหมือนกับเป็นการเก็บข้อมูลสำคัญเป็นพัฒนาร่างกายเพื่อนำมาใช้ในอนาคตโดยเฉพาะโรคต่าง ๆ
รำลึกการจากไปของ จิม โลเวลล์ ผู้บัญชาการภารกิจอะพอลโล 13 ของ NASA กับการเดินทางสู่ดวงจันทร์ที่ท้าทาย แม้จะไม่ไปถึงจุดหมายเพื่อลงจอดบนพื้นผิวดวงจันทร์ เนื่องจากประสบเหตุฉุกเฉินจนต้องหาทางกลับโลกทันที แต่ภารกิจนี้ทำให้เขาเป็นที่จดจำของชาวอเมริกันและคนทั่วโลกทุกคนต่างลุ้นว่าจะกลับมาได้หรือไม่ เมื่อต้องใช้ชีวิตอยู่บนความเสี่ยงก่อนจะกลับมาถึงโลกอย่างปลอดภัย นักบินอวกาศทั้ง 3 คนในภารกิจนี้จึงเป็นที่พูดถึงอย่างมากในประวัติศาสตร์การสำรวจอวกาศ
ข้อมูลจากกล้องเจมส์ เวบบ์ ช่วยค้นพบดวงจันทร์ดวงใหม่ของดาวยูเรนัส แม้จะมีขนาดที่เล็กมาก แต่ประสิทธิภาพของกล้องโทรทรรศน์อวกาศตัวนี้ช่วยให้เราเปิดมุมมองใหม่ที่ไม่เคยเห็นมาก่อนในระบบสุริยะ ช่วยย้ำกับเราว่ายังมีมุมมองอีกมากมายที่จะซ่อนอยู่ในจักรวาลที่เราจะได้เห็นผ่านการสังเกตการณ์ของกล้องเจมส์ เวบบ์ ซึ่งจะส่งข้อมูลกลับมาให้เราอีกมหาศาล
มีข้อมูลจากการศึกษาที่ทำให้เราเห็นความเชื่อมโยงระหว่างการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศกับผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตชัดเจนขึ้น เมื่อพบว่าโลกร้อนมีผลต่อสมองของเราเนื่องจากอุณหภูมิที่สูงขึ้น ทำให้สมองไม่คุ้นเคยกับสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงจนกระทบหรือเสี่ยงต่อคนบางกลุ่ม เหมือนกับเราใช้ชีวิตในสภาพที่ไม่คุ้นเคยและอาจปรับตัวไม่ได้ทั้งพฤติกรรม อารมณ์ และเกิดโรคเกี่ยวกับระบบประสาท ชวนฟังกับ ดร.พงศกร สายเพ็ชร์
ทีมนักดาราศาสตร์ค้นพบปรากฏการณ์การชนกันของหลุมดำครั้งใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยมีการศึกษามา จากการตรวจพบคลื่นความโน้มถ่วงผ่านหอสังเกตการณ์ LIGO การชนกันของหลุมดำนี้ตั้งชื่อว่า GW231123 ช่วยย้ำถึงทฤษฎีของไอน์สไตน์ที่เคยคำนวณไว้ในอดีต แต่มีบางมุมที่ทำให้นักฟิสิกส์ต้องมาทบทวนความรู้กันใหม่ เมื่อการค้นพบนี้พลิกโฉมแนวคิดเดิมที่มีอยู่
ยุคที่เนื้อหาที่สร้างจาก AI ขึ้นอยู่เต็มหน้าโซเซียลมีเดีย แม้จะดูน่าตื่นเต้นที่ได้เห็นความสมจริงในการสร้างภาพและคลิปวิดีโอ แต่เรื่องนี้กำลังสร้างความปั่นป่วนให้กับผู้คน เมื่อมีคนหลงเชื่อเนื้อหาปลอมหรือไม่มีอยู่จริง จะจัดการกับเรื่องนี้อย่างไร ชวนคุยกับ ดร.ปริญญา หอมเอนก ผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยทางไซเบอร์
มนุษย์ในปัจจุบันเกิดจากการวิวัฒนาการที่ผ่านมาแล้วหลายพันปี แต่เมื่อเวลาผ่านไปคนเราเริ่มมีข้อสังเกตว่าอวัยวะบางส่วนที่เรามีนั้นทำหน้าที่อะไร ทำไมต้องมี เช่น ไส้ติ่ง ฟันคุด นักวิทยาศาสตร์ก็กำลังหาคำตอบเรื่องนี้เช่นกันเพื่อหาคำตอบที่แท้จริงว่า อวัยวะเหล่านี้มีความสำคัญต่อร่างกายอย่างไรหรือมีวิวัฒนาการอย่างไร
ชวนเหล่าทาสแมวมาตั้งข้อสงสัยเรื่องเจ้านายของทุกคนว่าเพราะอะไรแมวส้มส่วนใหญ่ถึงเป็นตัวผู้ โดยในหนังต่าง ๆ มักจะนำตัวละครแมวสีส้มเป็นตัวผู้เช่นกัน เรื่องนี้ถึงขั้นมีการวิจัยศึกษาอย่างจริงจังเพื่อไขคำตอบ แล้วแมวสีอื่น ๆ มีปัจจัยอะไรให้แสดงลักษณะแบบนั้นออกมา ชวนฟังกับ ดร.พงศกร สายเพ็ชร์
ภาพถ่ายอวกาศที่สวยงาม คมชัดมากขึ้นที่มาจากกล้องโทรทรรศน์รุ่นใหม่ทั้งในอวกาศและภาคพื้นต่างกันยังไง Sci & Tech ชวนเจาะลึกเบื้องหลังการทำงานของกล้องสังเกตการณ์จักรวาลที่จะช่วยตอบคำถามว่าเพราะอะไรถึงต้องมีกล้องทั้งในและนอกโลก คุยกับ เติ้ล - ณัฐนนท์ ดวงสูงเนิน จาก Spaceth.co
บริษัทที่ปรึกษา McKinsey & Company ประเมินมูลค่าของเศรษฐกิจอวกาศจะเติบโตขึ้นไปอีก 3 เท่าจากในปี 2023 ที่ 630 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และเพิ่มขึ้นเป็นกว่า 1,800 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ในปี 2035 เมื่อดูจากปัจจุบันคงไม่ใช่เรื่องแปลกที่จะมีโอกาสเติบโตไปถึงขั้นนั้นได้ แต่ปัจจัยอะไรที่ทำให้เติบโตเร็วภายใน 10 ปี แล้วไทยจะใช้โอกาสนี้เข้าสู่สนามได้อย่างไร และจะสามารถเป็นหัวแถวได้หรือไม่ ชวนคุยเรื่องนี้กับ เติ้ล - ณัฐนนท์ ดวงสูงเนิน จาก Spaceth.co
Comments
Download from Google Play
Download from App Store
United States