LLEARN Podcast

In deze aflevering van de LLearn Podcast gaan René Kneyber en Valentina Devid in gesprek met Josien Boetje – onderzoeker naar de didactiek van kritische AI- en informatievaardigheden, lerarenopleider digitale geletterdheid bij Instituut Archimedes, en projectleider van Critical AI in Research and Education (CARE), genomineerd voor de nationale Onderzoeksteamprijs. Samen bespreken ze de prikkelende vraag: worden we lui door AI — of juist slimmer in wat we uitbesteden? We bespreken hoe AI ons denkwerk verandert, wanneer 'cognitieve offloading' wél en níet problematisch is, en wat dat betekent voor leren, toetsen en onderwijsontwerp. Van simpele taken (zoals mails schrijven) tot complexe schrijfopdrachten: wanneer helpt AI, en wanneer belemmert het onze ontwikkeling? je hoort o.a.: waarom we soms AI gebruiken uit onzekerheid of gemak; hoe 'offloading' niet nieuw is, maar nu wel nieuwe risico's meebrengt; waarom beginnende leerlingen sneller leerconditie verliezen door te vroeg AI-gebruik; hoe je AI juist kunt ontwerpen of prompten om denkwerk uit te lokken (in plaats van weg te nemen); de rol van edu-AI: AI die leert volgens de principes van effectieve didactiek; waarom transparantie over AI-gebruik belangrijk is — en hoe we dat bespreekbaar maken in de klas; en hoe de rubric voor human–AI agency docenten helpt om samen met leerlingen bewust keuzes te maken. over Josien Boetje Josien onderzoekt hoe leraren en studenten kritisch, creatief en verantwoord AI kunnen gebruiken in hun leer- en onderzoekspraktijk. Ze combineert haar achtergrond in onderwijsontwerp, digitale geletterdheid en kritisch denken in het project CARE — gericht op het ontwikkelen van praktische tools voor onderwijsprofessionals. luister / kijk Aflevering 60 van de LLearn Podcast – Lui door AI? – is beschikbaar als videopodcast op Spotify en Youtube en op alle podcastplatforms. Meer info en onze nieuwsbrief vind je op llearn.nl of toetsrevolutie.nl.

In deze aflevering introduceren Valentina Devid en René Kneyber het handelingsgerichte onderzoeksproces (HOP): de vijf stappen waarmee je tijdens je les gericht onderzoekt wat er in de hoofden van leerlingen gebeurt en daar direct op handelt. We leggen uit waarom we deze strategie 'het hopje' zijn gaan noemen, hoe het zich verhoudt tot formatief handelen, en hoe je het flexibel inzet (van snelle mini-hopjes tot een iets langere cyclus). Je hoort o.a.: wat het hopje is (onderzoeken én handelen) en waarom "leuk meedoen" ≠ leren; de vijf stappen kort en krachtig, inclusief veelvoorkomende valkuilen (vage vragen, geen check achteraf); acht veelgebruikte beweegredenen om een hopje te doen (van misvattingen opsporen en schema's opbouwen tot motivatie en zelfregulerend leren); praktische tweaks: diagnostische meerkeuzevraag, wisbordjes, zekerheidsschatting, exit-ticket als "sleepnet"; veiligheid en participatie: iedereen denkt mee en iedereen praat (zonder onnodige spanning door slimme structurering); waarom een hopje ook jouw professionele leren versnelt (je voorspellingen toetsen en bijstellen). Kijk/luister Deze aflevering is ook als videopodcast te bekijken (YouTube/Spotify). Meer lezen? Het handelingsgerichte onderzoeksproces: https://toetsrevolutie.nl/ons-model-voor-formatief-handelen/ 8 beweegredenen voor formatief handelen: https://toetsrevolutie.nl/poster/8-beweegredenen-voor-formatief-handelen/ Over handelen in formatief handelen: https://toetsrevolutie.nl/over-handelen-in-formatief-handelen/ Call to action Heb je voorbeelden, vragen of wil je je aanpak delen? Mail ons via info@llearn.nl. Abonneer je op de Learn Podcast of op de nieuwsbrief via llearn.nl of toetsrevolutie.nl om nieuwe afleveringen en blogs te ontvangen.

René & Valentina spreken met de makers van Gelijke kansen in de klas over hoe je als leraar — in welk vak of type onderwijs dan ook — doelgericht werkt aan gelijke kansen. Het boek brengt drie lagen samen: houding, inhoud en didactiek. We verkennen waarom "gelijke kansen" breder is dan doelgroepenbeleid, hoe je klassikaal begint, en hoe je onderzoek en praktijk slim verbindt. dit hoor je o.a.:   hoe je met één thema tegelijk (stapsgewijs) impact maakt als team of school; didactische keuzes die iedereen laten meedenken en -praten, met nuances bij technieken als denken–duo–delen en 'cold call' (maar veiligheid en structuur eerst); taalontwikkelend lesgeven in elk vak: vaktaal expliciet maken, gebruiken en toetsen; lesinhoud inclusiever maken met concrete checks (representatieve voorbeelden, materialen en casussen); microkwetsingen herkennen en een veilige leercultuur bouwen; duidelijke verwachtingen en expliciet vertrouwen als hefboom voor kansengroepen.   extra's   Het boek is gratis te downloaden (en leest heerlijk op papier). https://gelijkekansenindeklas.be Winactie: mail naar info@llearn.nl met een korte motivatie of verhaal rond (on)gelijkheid in de klas — waarom jij het boek nodig hebt of aan iemand wilt geven. De winnaar ontvangt Gelijke kansen in de klas én Feedback in de klas (gesigneerd). Abonneer je op de LLearn Podcast of op onze nieuwsbrief via llearn.nl of toetsrevolutie.nl om geen aflevering te missen.

In deze aflevering van de LLearn Podcast gaat René in gesprek met Anne van Mechelen, bekend van de podcast Lang Leve Lezen. Anne is docent Nederlands geweest, werkte op de pabo en staat nu wekelijks zelf in groep 6. Ze is gespecialiseerd in lezen en deelt haar visie op begrijpend lezen. We bespreken waarom begrijpend lezen niet alleen een taak is voor de docent Nederlands, maar in alle vakken een plek verdient. Anne laat zien hoe rijke teksten, thema's en literatuur kunnen bijdragen aan woordenschat, wereldkennis en leesplezier. Ook demonstreert ze live hoe je als docent kunt modelleren bij het lezen van een tekst – door je denkproces hardop te delen met leerlingen. Verder komt aan bod: waarom methodes begrijpend lezen vaak tekortschieten hoe jeugdliteratuur en thema's een krachtig alternatief kunnen bieden hoe docenten in álle vakken verhalenvertellers zijn en waarom lezen niet alleen voor school, maar ook voor democratie en mens-zijn van belang is Een aflevering vol inspiratie voor iedereen die wil werken aan taal, leesvaardigheid en betekenisvol onderwijs. SHOWNOTES: Podcast Lang Leve Lezen https://podcasts.apple.com/nl/podcast/langlevelezen-de-dagopening/id1660113987?l=en-GB Kinderen Slimmer Maken - David Didau https://phronese.vrijeboeken.com/book/9789490120535-kinderen-slimmer-maken.html Brieven aan Miyo - Martin Bootsma https://telos.vrijeboeken.com/book/9789083407975-brieven-aan-miyo.html    

In deze praktische aflevering gaat Flemming van de Graaf met Sacha van Looveren en Aafke Birza in gesprek over de startopdracht. Dit is een opdracht die leerlingen bij binnenkomst maken. Als je dit vaak genoeg herhaalt wordt het een krachtige routine om leerlingen vanaf de eerste minuut in de leerstand te krijgen!   Shownotes: Blog en overzicht van verschillende werkvormen: https://toetsrevolutie.nl/de-kracht-van-de-startopdracht/  

In deze 55e aflevering van de Learn Podcast zijn René, Valentina en Flemming eindelijk weer fysiek samen achter de microfoon! Ze duiken in een herkenbaar en praktisch onderwerp: hoe start je met formatief handelen in een nieuwe klas? We bespreken waarom de eerste weken van het schooljaar – vaak de gouden weken genoemd – zo'n kansrijke periode zijn om routines en verwachtingen neer te zetten. Hoe introduceer je werkvormen zoals wisbordjes op een manier die werkt? Wat moet je absoluut wél doen om formatief handelen stevig neer te zetten, en welke valkuilen kun je beter vermijden? Of je nu net begint of al ervaring hebt met formatief handelen: deze aflevering zit vol concrete voorbeelden, tips en inzichten om direct in je lessen toe te passen.   SHOWNOTES: Focusvragen? https://toetsrevolutie.nl/focusvragen-concreet-maken-van-leerdoelen/ Startopdracht? https://toetsrevolutie.nl/de-kracht-van-de-startopdracht/ Boek Formatief handelen? https://toetsrevolutie.nl/boek/formatief-handelen-van-instrument-naar-ontwerp/ Gratis cursus wisselmomenten? https://www.orde-houden.nl/course/wisselmomenten-gratis-cursus  

Volgend schooljaar zijn Thijs Risselada en Hanneke Tuithof weer terug met een nieuw seizoen van LLEARN to the Past - de geschiedenisonderwijs-spin-off van de LLEARN Podcast.  Dit tweede seizoen is vanaf augustus 2025 te beluisteren op het nieuwe podcastkanaal LLEARN from the Past!   Bijv. te vinden op Spotify: https://open.spotify.com/show/42YBlUp5B7gUVlFL5FvQDN Abonneer 

in deze aflevering praat Rianne Neering (trainer bij Toetsrevolutie) met drie praktijkexperts over het onderwerp 'formatief handelen op leerpleinen'.  Katinka Leusveld - Waerdenborch, Holten Ingrid van Dongen - Vathorst College, Amersfoort Lennart Verton - Amadeus Lyceum, Vleuten Formatief handelen is binnen iedere pedagogische-didactische context inzetbaar, maar hoe ziet dat er specifiek uit als je werkt in onderwijssituaties waarin leerpleinen, domeinen of units voorkomen? Welke meerwaarde biedt het? En waarom hebben deze scholen besloten om formatief handelen in te gaan zetten? SHOW NOTES: Meer lezen? Rianne Neering schreef met Tjitske Bergsma het boek 'Nieuwe onderwijsruimte'

[[STEM TOT 23 MAART 2025 DIT BOEK TOT ONDERWIJSBOEK VAN HET JAAR 2024]] https://www.lbbo.nl/nieuws/stem-nu-op-jouw-favoriete-onderwijsboek-van-2024   In deze aflevering bespreekt René het belangwekkende boek Brief aan de beginnende leraar van Philippe Meirieu. Te gast is een van de vertalers Job de Meyere, de vertaler van Pedagogiek: de plicht om weerstand te bieden Simon Verwer, en de beginnende leraar in de vorm van Milou Munsters.  In dit boek staat Meirieu stil bij de complexiteit van vak, en het is bedoeld om beginnende leraren een hart onder de riem steken – zelfs in zwaar weer. Samen met zijn gasten duikt René  in een aantal belangwekkende thema's. Wat maakt het lesgeven zo complex? Waarom heeft het boek de vorm van een brief? Wie kwalificeert als een beginnende leraar? Hoe is het om als beginnende leraar een brief van Meirieu te ontvangen?  Ook komen ze te spreken over de scriptie die Milou voor haar afstuderen produceerde, dat op geen enkele manier voldoet aan de traditionele criteria van een script. Is dit een voorbeeld van de weerstand bieden waar Meirieu het over heeft?  SHOW NOTES: De drie vertaalde boeken van Meirieu: Pedagogiek: De plicht om weerstand te bieden (2019) https://phronese.vrijeboeken.com/book/9789490120320-pedagogiek-de-plicht-om-weerstand-te-bieden.html Frankenstein en de pedagogiek (2021) https://phronese.vrijeboeken.com/book/9789490120429-frankenstein-en-de-pedagogiek.html Brief aan de beginnende leraar  (2024) https://telos.vrijeboeken.com/book/9789083407951-brief-aan-de-beginnende-leraar.html

In deze aflevering gaan Valentina Devid en RIanne Neering - van Toetsrevolutie - in gesprek met de schoolexperts Leen van der Meiden & Nadine Tuinman. Ze bespreken hoe je de rol van expert formatief handelen effectief kunt vormgeven binnen een school, om zo bij te dragen aan een duurzame inbedding van formatief handelen. Nadine en Leen volgen ieder een ander traject om expertise in formatief handelen binnen hun organisatie op te bouwen en collega's hierin mee te nemen. De schoolexpert speelt een sleutelrol in dit proces: van het begeleiden van collega's en adviseren van het management tot het meedenken over de implementatie van formatief handelen. Maar hoe ga je om met weerstand bij collega's? Verandering roept vaak vragen of onzekerheden op. In deze podcast bespreken we praktische strategieën om weerstand te begrijpen en te doorbreken, zoals het betrekken van collega's bij het proces, het zichtbaar maken van successen en het aansluiten bij hun dagelijkse praktijk. Welke lessen hebben zij geleerd? Tegen welke uitdagingen loop je aan? En welke tips hebben zij voor andere experts in Nederland? Je hoort het in deze podcast!   Meer weten over de opleiding? Bekijk hier onze brochure: https://toetsrevolutie.nl/wp-content/uploads/2025/02/Opleiding-Expert-formatief-handelen_def.pdf of mail Valentina voor meer informatie: valentina@toetsrevolutie.nl

Op het moment is instructional coaching razend populair in het Engelse onderwijs.  Deze vorm van coaching is een gestructureerde en snelle aanpak om elkaar als collega's verder te helpen in onderwerpen als klassenmanagement, didactiek en formatief handelen. Het concept bestaat uit korte lesbezoekjes en gefocuste verbeterstappen. In deze aflevering bespreken René & Sacha wat instructional coaching is, hoe je het kan aanpakken, hun eerste ervaringen met instructional coaching, en hoe je dit als schoolbreed verbeterprogramma kunt inzetten.  Meer leren over instructional coaching? Bezoek de infomiddag die we met StepLab organiseren: [link volgt] (mail naar sacha@toetsrevolutie.nl als je interesse hebt). Of doe mee aan de masterclass met Tom Sherrington: https://toetsrevolutie.nl/event/masterclass-instructional-coaching-met-doorloopjes/   Show notes: De dubbele aflevering van Josh Goodrich en Ollie Lovell:  Aflevering 1: https://open.spotify.com/episode/4faoZ0qSQU7HFLETyX6m0p?si=099af73dd28f48b5 Aflevering 2: https://open.spotify.com/episode/7wS1pNUzIKFPChRu3ck6Ok?si=1afb3946b72c4e1d Het boek Responsive Coaching van Josh Goodrich: Link Het boek The Impact Cycle van Jim Knight: Link  

In deze podcast gaat Hilly Drok in gesprek met Tine Hoof en Eva Maesen over wenselijke moeilijkheden. Ze bespreken hoe je als docent het leren in je klas effectief vorm kunt geven en ook hoe je je leerlingen kunt helpen die effectieve methodes in hun eigen leren ook zelfstandig toe te passen. Hoe help je je leerlingen nu geleidelijk op weg richting zelfstandigheid in het leren? En welke hobbels kom je onderweg zoal tegen?   SHOWNOTES:   Bronnen die in deze podcast voorbij komen zijn onder andere:    - artikel van Fiorella en Mayer over generative learning:  https://bootcampmilitaryfitnessinstitute.com/wp-content/uploads/2016/01/eight-ways-to-promote-generative-learning-fiorella-mayer-2015.pdf - Study Smart methode  https://www.studysmartpbl.com/about-us/ - blogs over wenselijke moeilijkheden:  https://toetsrevolutie.nl/wenselijke-moeilijkheden-wie-slim-wil-zijn-moet-pijn-lijden/ en https://toetsrevolutie.nl/wenselijke-moeilijkheden-leren-te-integreren-in-leerproces/ - podcast van Eva en Tine 'Studeren met succes'  https://open.spotify.com/show/1dcTZ8ZaiNT0jebbFiSJfF?si=G1riFuT5SmCz0bOCsCRddw - Bjork&Bjork Desirable difficulties in theory and action  https://www.waddesdonschool.com/wp-content/uploads/2021/02/Desriable-Difficulties-in-theory-and-practice-Bjork-Bjork-2020.pdf - congres zelfregulerend leren:  https://toetsrevolutie.nl/evenementen/congres-zelfregulerend-leren-2025/  

Flemming, Sacha en Hilly hebben een bezoek gebracht aan de Michaela Community School in Londen. Deze school haalt de hoogste resultaten van heel Engeland, maar toch is niet iedereen enthousiast over dit schoolsysteem. In deze podcast bespreken Flemming, Sacha en Hilly hun ervaringen bij hun bezoek, geven ze diepere duiding bij het schoolconcept en bespreken ze welke werkende elementen zij mee zouden willen nemen in het Nederlands onderwijs   Show notes: Blog klassenmanagement en formatief handelen Blog wenselijke moeilijkheden Gratis minicursus orde houden

In deze aflevering gaat René samen met zijn collega Rianne Neering  in gesprek met Joop Berding. Joop Berding is pedagoog en opvoedingsfilosoof. Is lang werkzaam geweest in en om het onderwijs . Hij werkte mee aan diverse publicaties rondom pedagogische vraagstukken, en de filosofie en de praktijk van onderwijs. Zo schreef hij het boek 'Ik ben ook een mens' over het werk van Janusz Korczak, John Dewey en Hannah Arendt. En is hij inleider van het recent verschenen boek 'Tractaat over het spieken' van Cornelis Verhoeven. Wat hebben pedagogen het onderwijs van vandaag te bieden? [Show notes] Bezoek de website van Joop Berding. https://joopberding.com Boeken van Joop Berding: 'Ik ben ook een mens' Schoolpedagogiek De werelden van Hannah Arendt Rondom Cornelis Verhoeven Opvoeding en onderwijs tussen geduld en ongeduld Boeken van Philippe Meirieu Pedagogiek: De plicht om weerstand te bieden Frankenstein en de pedagogiek  

Waarom moeten de PTA-eisen van de Inspectie meteen worden aangepast? Waarom is niet iedere ervaren leraar een expertleraar? Wanneer mag je iets een wenselijke moeilijkheid noemen? In deze aflevering reizen René en Valentina af naar het diepe zuiden om met niemand minder dan Paul Kirschner in gesprek te gaan over zijn nieuwe boek De Kunst en Kunde van het lesgeven. En beantwoorden ze deze boeiende vragen, en meer! Wil je een boek winnen? Luister dan de aflevering en mail het antwoord naar info@llearn.nl Show notes Twee hoofdstukken gratis lezen uit Kunst en Kunde van het lesgeven? Artikel Bjork & Bjork over wenselijke moeilijkheden. Blog van Hilly Drok: WIe slim wil zijn, moet pijn lijden  

In deze aflevering gaan Valentina Devid en Hilly Drok in gesprek met Steven Raaijmakers over het onderwerp zelfregulerend leren. Steven Raaijmakers werkt als trainer/adviseur bij Onderwijsadvies en Training van de Universiteit Utrecht. Daar houdt hij zich bezig met het effectiever en efficiënter maken van leren, het toetsen van leren en de zelfregulatie van leren. Steven verzorgt de cursus Leerpsychologie voor de Graduate School of Teaching en is verbonden als onderzoeksbegeleider aan de Academische Opleidingsscholen. Samen met Paul Kirschner schreef hij het boek Op de schouders van reuzen dat gratis te downloaden is https://didactiefonline.nl/artikel/op-de-schouders-van-reuzen   LINKS: Lectorale rede Anique de Bruin: https://youtu.be/-3UX5XjWFOE?si=wFTMRb4u5UJrX1m2 BLOG - wie slim wil zijn, moet pijn lijden https://toetsrevolutie.nl/wenselijke-moeilijkheden-wie-slim-wil-zijn-moet-pijn-lijden/ BLOG - hoe help je leerlingen wenselijke moeilijkheden te integreren in hun leerproces https://toetsrevolutie.nl/wenselijke-moeilijkheden-leren-te-integreren-in-leerproces/ ReguLEER!-boek https://toetsrevolutie.nl/boek/reguleer-een-verkenning-van-zelfregulerend-leren/

In deze vierde special in de ReguLLEARN-podcast gaan Hilly Drok & Valentina Devid in gesprek met Anique de Bruin, hoogleraar in zelfregulatie. Haar onderzoek richt zich op metacognitieve en zelfregulatieprocessen binnen verschillende contexten van leren.  Het nieuwe ReguLEER-boek is te bestellen via de website van Telos Uitgevers https://telos.vrijeboeken.com/book/9789083407920-reguleer.html En gratis te downloaden via de site van Toetsrevolutie: https://toetsrevolutie.nl/boek/reguleer-een-verkenning-van-zelfregulerend-leren/   SHOW NOTES De inaugurele rede van Anique de Bruin is hier te bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=-3UX5XjWFOE    

In deze afleveringen spreekt Valentina Devid met drie andere geschiedenisleraren over formatief handelen bij hun vak. Aan het woord komen Thijs Risselada, docent geschiedenis en trainer bij Toetsrevolutie, Erik Ex, docent geschiedenis en columnist bij Trouw, en Hanneke Tuithof, vakdidacticus aan de universiteit Utrecht.  Aan bod komen praktische voorbeelden van formatief handelen, zoals het gebruik van wisvellen, maar ook het belang van curriculumopbouw en scherpe doelen.  ********** Show Notes: - link naar (blog over) terughaaleffect - mailadres voor het insturen van misvattingen: misvattingen@toetsrevolutie.nl - link naar Hanneke's site (https://geschiedenisendidactiek.wp.hum.uu.nl/) - link naar Eriks video's (https://www.youtube.com/@stoomcursusgeschiedenis)

In deze aflevering bespreken René & Valentina hoe (standaard) feedbackprocessen kunnen helpen om leerlingen en studenten tot zelfstandigheid te brengen. SHOW NOTES Aan bod komen: BLOG: Geen tijd voor formatief handelen BLOG: Het ontwerpen van een feedbackproces BLOG: Een feedbackproces - een praktijkvoorbeeld bij Nederlands BOEK: Tractaat over het spieken BOEK: Kunst en kunde van het lesgeven

Veel leraren lopen er tegen aan dat leerlingen niet goed meedoen met processen van formatief handelen. Ze beantwoorden niet allemaal de vraag, ze doen niet goed mee met een klassendiscussie, of het werken met wisbordjes draait op chaos uit. In deze aflevering bespreken Valentina Devid, Flemming van de Graaf & Sacha van Looveren onderwerpen die op het snijvlak van formatief handelen én klassenmanagement liggen. Op welke punten kun je je klassenmanagement versterken zodat formatief handelen nog beter kan slagen? Show notes: Uitgewerkte voorbeelden processen van formatief handelen met voorbeeldzinnen: https://padlet.com/vdevid/uitgewerkte-voorbeelden-proces-van-formatief-handelen-toetsr-b1v6iauu2u36qfs6 Zomercursus Orde Houden van o.a. Sacha van Looveren: https://phronese.com/?page_id=47 Het boek Regie in de klas: https://phronese.vrijeboeken.com/book/9789490120474-regie-in-de-klas.html