Antik çağlardan beri parfümlerin, tütsülerin, kutsal yağların elde edildiği, Mür (Commiphora myrrha) ve Günlük (Boswellia sacra) ağaçlarının hikayesi... Anka kuşunun yuva yaptığı ve onun gözyaşlarıyla beslendiği ağaçlardı bunlar.
Bembeyaz çiçekleri ve kıpkırmızı meyveleriyle bahçelerimizi süsleyen Kartopu çiçeği (Viburnum opulus)'un hikayesini konuşuyoruz 🌿Ukraynalıların halk kültüründe, şarkılarında, "bağımsızlığın ve kimliğin" sembolü olarak yücelttikleri bir bitki🌿
Uygarlığın başından beri insanlığı doyuran 'Buğday'ı (Triticum) konuşuyoruz🌿Kültürde, sanatta yaşam yolculuğu ve yeryüzünün döngüleri için güçlü bir metafor; bereketten yeniden doğuşa her şeyi temsil ediyor🌿
Virginia ve Leonard Woolf'un evi (Monk's House) ve bahçesini konuşuyor; hala onların tasarladığı gibi - asterler, klarkiyalar, zinyalar, hezarenlerle dolu -bahçede dolanıp yazarların zihin dünyasına doğru bir yolculuğa çıkıyoruz🌿
Zarafeti ve güzel kokusuyla bizi büyüleyen, 'Tanrının hediyesi' Yasemini (Jasminum) konuşuyoruz.🌿O sadece bir bitki değil; kültürel bir sembol, hem ruhumuza, hem tüm duyularımıza seslenen bir botanik harikası🌿
Bitki avcılarının Indiana Jones'u, İskoç George Forrest'ı konuşuyoruz🌿Kendisi, Çin'de, Tibet bölgesinde zor bir coğrafyada maceradan maceraya atılırken yüzlerce orman gülünü, çuhaları, gentiyanları ve sayısız başka çiçeği keşfetmişti🌿
17. yüzyıldan, ilk kadın ölüdoğa ressamı Anversli Clara Peeters üzerine konuşuyoruz.🌿Hiper-gerçekçi stiliyle gündelik nesneleri sanat eserlerine dönüştüren ressamın çiçek buketleri de eklediği 'ziyafet' temalı ölüdoğaları büyük ilgi görmüştü.
Dünyanın ilk tohum bankasının kurucusu, bitki genetikçisi Nikolai Vavilov'u (1887-1943) konuşuyoruz🌿Vavilov, ömrünü gıda kıtlığına son vermeye adamış ama sonunda Stalin'in gazabına uğrayıp hapiste, açlıktan ölerek hayatını kaybetmişti🌿
Rebecca Solnit'in Orwell'in Gülleri kitabının sayfalarında geziniyoruz🌿Biyografiden öte, yazarın bahçecilik sevgisi, edebi ilhamları ve anti-faşist ideolojisi arasındaki bağlantıları araştıran; biraz da güller hakkında bir kitap🌿
Britanyalı doğa bilimci, gezgin Alfred Russel Wallace'ı (1823-1913) konuşuyoruz🌿Doğal seçilim teorisini Darwin'den bağımsız olarak keşfeden bilim insanı, biyocoğrafyanın da babası sayılıyor🌿
Hugo van der Goes imzalı Portinari altar Panosu'nun (1475-1478) çiçek sembolizmini konuşuyoruz🌿Işığın ustası Flaman ressam, anıtsal üslubu, olağanüstü gerçekçiliği, renk paleti ve portreciliğiyle İtalyan Rönesansı'nı da etkiledi🌿
İngiliz bitki avcısı ve ressam Charlotte Wheeler-Cuffe'ı (1867-1967) konuşuyoruz🌿Kendisi, Burma'da (Myanmar) en ücra bölgelere gitmiş ve 'cennetin dört rüzgarına meydan okuyan kızıl bir ormangülü' dediği Rhododendron cuffeanum'u keşfetmişti🌿
Amazonların bilge ağacı, mavi jakandayı (Jacaranda mimosifolia) konuşuyoruz🌿Bütün çiçeklerini açtığında, o neon ışıklı morumsu mavi rengiyle adeta bir peri masalından fırlamış gibi görünüyor🌿
Kuzey Amerika'nın bereketli ağacı Pikan cevizini (Carya illinoinensis) konuşuyoruz 🌿Amerikan kültüründe yalnızca gıda ürünü olarak değil, bir miras öğesi olarak varlığını sürdürmüş ve 'köklerini iyice derinlere salmış' bir ağaç🌿
Amsterdam Hortus Botanicus'daki egzotik bitkileri belgeleyen Moninckx Atlası'nı (1686-1709) konuşuyoruz🌿Nesiller boyunca bitki ressamlarına ilham veren illüstrasyonların çoğu baba-kız ressamlar Jan ve Maria Monnickx'e ait🌿
Kauçuk endüstrisini kurma çabaları ve Malay yarımadası florası kitabıyla bilinen İngiliz doğa bilimci Henry N. Ridley (1855-1956) üzerine konuşuyoruz🌿Kendisi, kauçuk tutkusu nedeniyle 'Çılgın Ridley' diye de anılıyor🌿
Yolda giderken bozkırın ortasında ya da tepelerde, kayalıklarda tek başına duran ağaçlar görürsünüz ya bazen, işte onlar genelde alıç ağaçlarıdır 🌿 Alıç ağacını (Crataegus) anlatıyoruz.
Hanımeli (Lonicera) sarmaşığını anlatıyoruz🌿Onu, hep bahçe bitkisi olarak biliyoruz belki ama insanlar onu uzak diyarlardan getirip 'evcilleştirmeden' çok önce ormanlık alanlarda yaşıyordu🌿
Orman açıklıkları, yol kenarları ve çorak arazilerde karşımıza çıkan üç yaygın bitkiyi keşfe çıkıyoruz: Sarı çiçekli şahinotu (Hieracium), şahinbiti (Leontodon) ve mor çiçekli yara otu (Stachy officinalis).Botanitopya'nın yeni bölümlerini kaçırmamak için abone olun!
Hindistan florasını tanıtan Michael P. Edgeworth'u (1812-1881) konuşuyoruz🌿İngilizlerin sömürge yönetiminde, Doğu Hindistan Şirketi'nde çalışırken bitki toplamakla da ilgilenen İrlandalı botanikçi, fotoğrafçılığın da öncülerinden🌿
Erkin Gören
💖