De Dag

In Brussel is achter de schermen hard gewerkt, en een felle politieke strijd geleverd, om de nieuwe Europese Commissie samen te stellen. Wie zijn de mensen die het EU-beleid van de komende 5 jaar gaan uitvoeren? De ploeg die Europese Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen om zich heen heeft verzameld lijkt bijna rond. Maar dat ging niet zonder slag of stoot en het resultaat van een harde politieke strijd is een bont gezelschap van verschillende politieke kleuren.  Correspondent in Brussel Ardy Stemerding introduceert de belangrijkste commissieleden, vertelt wie de smaakmakers zijn en wie er op de voor Nederland belangrijke posten zitten.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

Het is 1000 dagen geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel en een grootschalige grondoorlog begon. Dat betekent ook: 1000 dagen Volodymyr Zelensky als oorlogspresident. Hoe kijken mensen nu, na 1000 dagen, naar hem? Binnen Oekraïne, maar ook op het wereldtoneel? Dat vertellen journalist Michiel Driebergen en EU-correspondent Kysia Hekster.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra Redactie: Judith van de Hulsbeek

Politiek verslaggever Arjan Noorlander blikt in de podcast terug op opnieuw een bijzondere 'Houdini'-act van het kabinet. Maar hoe moet het nu verder? En gaat de terugkeer van Pieter Omtzigt voor meer stabiliteit zorgen?  Het is vrijdagavond tegen middernacht als premier Schoof achter zijn katheder stapt om de verzamelde pers te woord te staan. Hij heeft één boodschap, en herhaalt die keer op keer: Er wás en ís geen racisme in het kabinet. Met die woorden bezweert Schoof de derde kabinetscrisis in drie maanden tijd, nadat voor de tweede week op rij een NSC-staatssecretaris naar eigen zeggen een streep in het zand had getrokken en opstapte. De rest gaat door. En Pieter Omtzigt keert terug. Toch blijft de vraag: is het kabinet nog wel te redden? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra

40 jaar geleden stapten wereldartiesten als Sting, Bono en Boy George een studio in Notting Hill in Londen binnen. Ze namen in één dag een wereldhit op. Do they know it's Christmas genaamd. Het kerstlied was een benefietnummer om geld op te halen voor een grote hongersnood in Ethiopië en dat deed het. Binnen een jaar was er 8 miljoen pond opgehaald. En nu, 40 jaar later, verschijnt een nieuwe versie van de kerstklassieker. Do they know it's christmas is de start van een hele reeks aan benefietnummers. Wat maakt dit nummer van Band Aid zo goed? Jeroen Swinnen analyseert dat in podcast de Dag. Hij is componist en muzikant en maakte vorig jaar een benefietlied voor 12-12. De Vlaamse Giro 555. En volgens hem zit dit nummer bijzonder goed in elkaar. Of dat te evenaren is in de vierde versie, is nog maar de vraag. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra

Een week na het geweld in Amsterdam kwam de Tweede Kamer bij elkaar om te debatteren. Volgens rechtse partijen is het antisemitisme het gevolg van de gefaalde integratie van moslims. Linkse partijen zien hoe de Islamitische gemeenschap zich in de steek gelaten voelt, door alle opmerkingen van de coalitiepartijen van afgelopen week. Het debat werd een verhit debat. Hoe kijk je naar dit debat als het over jou gaat? Achraf el Johari schreef namens islamitische organisaties in Amsterdam een brief om burgemeester Halsema te steunen, was jongerenburgemeester en is docent rechten op de Hogeschool van Amsterdam. Hij keek naar het debat en hoe er over de gemeenschap wordt gesproken steekt hem. Zijn telefoon is allesbehalve stil en in podcast de Dag legt hij zijn pijn en de pijn die hij hoort van anderen uit. Politiek verslaggever Nouschka van der Meijden vertelt hoe de partijen na een week publiek debat nu klinken in het politieke debat. En hoe gaat premier Schoof om met de situatie? Volgens van der Meijden toont Schoof nu waar hij voor staat. En dat laat duidelijker dan ooit zien dat er een andere wind waait in ons land. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek & IJsbrand Terpstra

Duitsland gaat vervroegd naar de stembus, en snel: gisteravond werd duidelijk dat de verkiezingen op 23 februari worden gehouden. Na een periode van politiek geworstel en geruzie willen Duitsers iets anders. Maar wat? In deze podcast vertelt correspondent Charlotte Waaijers hoe de 'stoplicht'-coalitie van de sociaaldemocratische SPD, de Groenen en de liberale FDP fris begon, maar worstelend en vechtend eindigde. Het culmineerde in een ongebruikelijk emotionele toespraak van bondskanselier Scholz op de dag dat de rest van de wereld vooral bezig was met de Amerikaanse verkiezingen.  De Duitse journalist Anke Plättner is presentator van het politieke praatprogramma Phoenix Runde en kijkt in de podcast vooruit. Ze verwacht een korte, spannende campagne waarin veel kan gebeuren, maar waar de focus zal liggen op de strijd om het politieke midden. Zorgen over de economie en de inflatie zijn de belangrijkste verkiezingsthema's. Iemand zei: 'Ik wil dat de Döner gewoon weer vijf euro kost.' Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosanne Sies

Na een historische uitspraak in de klimaatzaak tegen Shell in 2021, volgde vandaag voor Milieudefensie de domper: Shell hoeft de uitstoot van schadelijke stoffen toch niet met 45% te verminderen.  De langverwachte uitspraak in het hoger beroep van Shell tegen Milieudefensie begon om acht uur 's ochtends onder grote belangstelling. Het hof oordeelde dat een eerdere uitspraak van de rechtbank vernietigd wordt.  Tim Bleeker van de Vrije Universiteit Amsterdam is klimaatjurist en expert op het gebied van milieu-aansprakelijkheidsrecht. Hij zat vanochtend in de rechtszaal en bestudeerde daarna voor podcast De Dag het arrest meer gedetailleerd. Hij vertelt wat erin staat, waarom het Hof anders oordeelt dan de rechtbank, wat dat betekent voor Shell én voor het klimaat. Verslaggever Lisa Schallenberg sprak teleurgestelde milieuactivisten bij het gerechtshof.  Wat staat er precies in het arrest, wat betekent dat voor Shell én voor het klimaat? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek

Amsterdam kijkt terug op, om met burgemeester Femke Halsema te spreken, gitzwarte dagen. Met niet alleen oplopende spanningen tussen bevolkingsgroepen, maar ook tussen politiek Den Haag en bestuurlijk Amsterdam. Na eerdere incidenten bij de opening van het Holocaustmuseum, de UvA-protesten en de herdenking van 7 oktober neemt de druk op burgemeester Halsema toe.  Politiek verslaggever van het Parool David Hielkema vertelt in deze podcast hoe in Amsterdam de kritiek op Femke Halsema inmiddels van alle kanten komt: vanuit de joodse gemeenschap, vanuit de moslimgemeenschap, vanuit rechtse én linkse politieke partijen. Daarnaast is er de druk die vanuit Den Haag wordt opgevoerd, met PVV-leider Geert Wilders voorop. NOS-collega Nouschka van der Meijden vertelt wat er in de Haagse politiek nu gebeurt en wat de positie van premier Schoof daarin is. Zowel maatschappelijk als politiek vraagt dit moment om iemand die boven de partijen gaat staan. Maar is Schoof er in dit gepolariseerde debat wel voor álle Nederlanders?  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: IJsbrand Terpstra en Lars Hulshof

Amerika heeft gekozen. Donald Trump is de 45e én de 47e president van de Verenigde Staten. Marieke, Rudy en Ryan nemen de krantenkoppen door en kijken terug op de verkiezingsweek en de marathonuitzendingen.  Wat is het succes van Trump en waarom wist Harris toch niet te winnen? En met Sjoerd worden de komende vier jaar doorgenomen. Wat kunnen we van een nieuw Trump presidentschap verwachten en hoe wordt het werk voor de correspondenten? Eén ding is zeker: saai zal het niet worden.  Bureau Washington probeert, in hoeverre dat kan, gas terug te nemen, maar hoopt later op dit kanaal weer terug te keren, dus zorg ervoor dat je geabonneerd blijft op Amerika Kiest.  Wil je reageren of heb je een vraag?  amerikakiestpodcast@nos.nl  Presentatie: Marieke de Vries, Rudy Bouma, Ryan Hermelijn en Sjoerd den Daas Redactie en montage: Indy Scholtens en Jesse Nijmeijer Eindredactie: Lars Hulshof

Minister van Asiel en Migratie Marjolein Faber ligt onder vuur vanwege haar voorgenomen bezuinigingen tot wel 85% op uitvoeringsinstanties in de asielketen. Vooral na 2026 gaat het budget van onder meer het COA en de IND flink omlaag.  Politiek verslaggever Ewoud Kieviet blikt terug op een fel debat over Fabers begroting, waarin er niet alleen grote kritiek kwam op de inhoud van de plannen maar ook op de manier waarop Faber debatteert met de Kamer en communiceert met andere overheden. De vraag die nu door zowel een deel van de Kamer als door mensen uit het veld hardop gesteld wordt is: creëert Faber met deze extreme bezuinigingen bewust chaos in de asielketen? Is het onkunde of strategie?  Maartje Terpstra werkt al 25 jaar als asieladvocate en staat in nauw contact met medewerkers van zowel IND als COA. Zij schetst hoe de aangekondigde bezuinigingen daar nu al voor extra problemen zorgen. Het nieuwe kabinetsbeleid leidt volgens haar tot meer werk, dat uitgevoerd moet worden met een fractie van het geld. Een recept voor chaos en leed in de asielketen.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Judith van de Hulsbeek en IJsbrand Terpstra

Hij kreeg de meeste stemmen en wist de meeste kiesmannen binnen te slepen. Donald Trump is na een klinkende zege opnieuw op weg naar het Witte Huis. En daarmee is de uitgangspositie voor z'n nieuwe termijn totaal anders dan acht jaar geleden. Hij heeft nu een mandaat van een meerderheid van de kiezers en waarschijnlijk ook een meerderheid in het congres. De macht van Trump is groter dan ooit. Wat wil hij met die macht? In podcast de Dag vertelt Amerikakenner en journalist voor de Groene Amsterdammer Casper Thomas over de plannen van Trump. Veelal zijn ze summier en dat maakt de toekomst met Trump grillig en onberekenbaar. De grootste factor van onzekerheid is de entourage van Trump. Wie verzamelen zich om de president heen en hoeveel invloed krijgen ze op zijn beslissingen? De vraag daarin is of Trump het veelbesproken document Project 2025 als inspiratie gebruikt. Een Republikeinse denktank schreef een lijvig document van meer dan 900 pagina's met ideeën over het conservatieve Amerika van de toekomst. En in dat Amerika moet de rol van de president nog veel groter worden. Een rol die in aanloop naar Trump's tweede termijn autocratisch wordt genoemd. Daarmee zou de Amerikaanse democratie voorgoed veranderen. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: IJsbrand Terpstra

Ben je niet de hele nacht wakker gebleven voor het tellen van de stemmen in Amerika? Podcast De Dag bleef een nacht op om je vanochtend bij te praten over de verkiezingsstrijd in Amerika.  We praten voor en achter de schermen met de NOS-presentatoren, uitslagendesk en Amerika-kenners die geïnteresseerden de hele nacht op de hoogte hielden over de nek-aan-nekrace tussen Donald Trump en Kamala Harris.  Conclusie: de race is nog niet beslist, maar tegen het einde van de nacht tekende zich wel een duidelijke voorsprong voor Trump af.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Judith van de Hulsbeek

Een week na het verwoestende noodweer in de Spaanse regio Valencia, is de schaal van de ramp nog altijd niet duidelijk. Hoeveel doden, hoeveel vermisten - niemand die het echt weet. Maar wie in het gebied is, hoort het ene na het andere schokkende verhaal In deze podcast de aangrijpende verhalen van drie Nederlanders die in het rampgebied wonen: Savanna Groot, die samen met haar Spaanse man een apotheek runt, en vader en zoon Hein en Martijn Stam die een plantenkwekerij in het rampgebied hebben. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Rosanne Sies en Judith van de Hulsbeek

Het is verkiezingsdag in de Verenigde Staten. De spanning is groot, zowel voor de uitslag van de verkiezingen, als voor wat daarna zou kunnen gebeuren. Presentator Mattijs van de Wiel en verslaggever Simone Tukker zijn in swingstate Arizona en spreken daar met kiezers en medewerkers van een strengbeveiligd kiesbureau.  Om de verhitte verkiezingsstrijd in goede banen te leiden zijn er livestreams bij de stembureaus en worden speciale troubleshooters ingezet om conflicten bij stembureaus te de-escaleren.  Campagnemedewerkers gaan tot het laatste moment van deur tot deur om twijfelende kiezers over de streep te trekken en hen van het belang van hun stem te overtuigen. De Trumpcampagne richt zich in de eindsprint op jonge mannen. De Democraten hopen dat vrouwen in groten getale op Kamala Harris gaan stemmen.  Uit de verhalen die Mattijs en Simone horen blijkt dat zowel Trump- als Harrisaanhangers zich voorbereiden op een tumultueuze tijd na de verkiezingsdag.  Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Mattijs van de Wiel en Simone Tukker Redactie: Judith van de Hulsbeek

Hoe wapen je je als docent tegen extreme opvattingen in de klas? Vier jaar geleden werd de Franse docent Samuel Paty neergestoken en onthoofd door een moslimextremist, nadat hij tijdens een les over de vrijheid van meningsuiting een spotprent had laten zien van de profeet Mohammed. Vandaag begint daarover in Frankrijk een grote rechtszaak. 'Sinds die tijd is veiligheid in de klas ook in Nederland een thema geworden,' zegt Leon Meijs in deze podcast. Hij is expert op het gebied van polarisatie en radicalisering en doet onderzoek naar veiligheid op scholen, waar hij trainingen geeft aan docenten. Hij ziet dat er de afgelopen jaren steeds meer extreme opvattingen in de klas zijn. 'Docenten vragen zich over bepaalde onderwerpen af: wil ik het hier wel over hebben, want wat gebeurt er dan daarna?' Mary Meulenkamp is docent Burgerschap op een praktijkschool in Zaandam. Zij ziet ook dat de extremen in de klas toenemen en dat jongeren halsstarriger vasthouden aan hun mening. Zelf is ze nog nooit bang geweest voor haar eigen veiligheid, 'maar dat wil niet zeggen dat het er nooit zou kunnen zijn.' Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Anouk Kantelberg en Judith van de Hulsbeek

Het aftellen is begonnen, want de Amerikanen hebben nog tot en met dinsdag om naar de stembus te gaan. En in die laatste campagnedagen wordt er nog heel wat modder of beter gezegd, afval, naar elkaar gegooid. Beide kanten zijn doodsbang voor wat er gaat gebeuren als Harris of Trump president wordt. Dus misschien was deze Halloween wel de engste ooit.  En Marieke, Rudy en Ryan zijn op de redactie in Washington D.C. waar de heleboel is verbouwd voor de speciale verkiezingsuitzendingen aankomende dinsdag en woensdag.  Wil je reageren of heb je een vraag?  amerikakiestpodcast@nos.nl  Presentatie: Marieke de Vries, Rudy Bouma en Ryan Hermelijn Redactie en montage: Indy Scholtens en Jesse Nijmeijer Eindredactie: Lars Hulshof

Arjen Lubach nam gisteravond afscheid van de NPO en maakte vandaag bekend dat hij naar RTL overstapt. Die overstap maakt hij niet alleen, maar met z'n hele team. Dat team is de kern van het succes van Arjen Lubach, daardoor is het hem gelukt om elke dag satire te maken op de late avond met de Avondshow. Dit soort satirische tv-programma's zijn al jaren een groot succes in Amerika, maar in ons land strandden eerdere pogingen. Tv-recensent voor de Volkskrant Alex Mazereeuw analyseert in podcast de Dag wat er mis ging en wat Lubach deed om die flops te keren tot een succesformat dat elke avond meer dan een miljoen kijkers trok. Cabaretier Erik van Muiswinkel keek het merendeel van de 227 afleveringen die Lubach maakte. Het tempo van een dagelijks programma dat grappig moet zijn en impact moet maken is slopend volgens hem. Hij schetst wat er als maker voor nodig is om satire te doen lukken. Reageren? Mail dedag@nos.nl (mailto:dedag@nos.nl) Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Ivo Talsma

Slechte kwartaalcijfers, fabrieken die mogelijk moeten sluiten en tienduizenden banen die op de tocht staan. Volkswagen doet het niet goed. Ooit was het de trots van Duitsland. Met de Kever kreeg de hele Duitse economie een flinke zet na de oorlog, maar nu is het bedrijf in crisis symbool geworden voor de kwakkelende Duitse economie. Correspondent Charlotte Waaijers reisde naar Wolfsburg, de bakermat van Volkswagen. Daar bouwde de autobouwer de eerste fabriek en vertelden fabrieksmedewerkers haar meer over de zorgen die er nu leven. De stad is volledig vervlochten met Volkswagen en de pijn was voelbaar op straat en in de lokale kroeg. De opmars van Chinese auto's zorgt breder in de Europese auto-industrie voor zorgen, vertelt economieredacteur Aïda Brands in podcast de Dag. Maar het tij kan nog keren voor Volkswagen, mits ze andere keuzes maken die ingrijpende gevolgen hebben voor de autobouwer. Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Marco Geijtenbeek Redactie: Sanne Toebes en Judith van de Hulsbeek

Het lijkt een prachtig ambt, met veel aanzien… burgemeester zijn. Maar het animo voor dit beroep loopt terug. Solliciteerden in 2016 nog gemiddeld 30 mensen op een vacature voor burgemeester, in 2023 waren dat er nog maar 18. In meer dan 30 gemeenten staat de vacature voor de functie nog open. Het ministerie van Binnenlandse Zaken is een onderzoek gestart om te weten te komen wat het burgemeesterschap aantrekkelijk maakt, en wat juist niet.  In de podcast vragen we dat aan drie burgemeesters. Huri Shahin werd twee jaar geleden burgemeester van Rijswijk, Jan van Zanen van Den Haag is al twintig jaar burgemeester, en oud-burgemeester Bort Koelewijn kwam terug van pensioen omdat er in de gemeente Bunschoten geen nieuwe burgervader of -moeder kon worden gevonden. Reageren? Mail dedag@nos.nl

Nog één week en dan kiest Amerika een nieuwe president. En daarmee is de eindsprint van de campagnes van Kamala Harris en Donald Trump ingezet. Wie rent er het hardst? In deze podcast werpt correspondent Marieke de Vries een blik op de verkiezingscampagnes van Trump en Harris. Wat werkt wel en wat niet, en wat kunnen ze in deze laatste campagneweek nog bereiken? Reageren? Mail dedag@nos.nl Presentatie en montage: Elisabeth Steinz Redactie: Lieke Loman en Judith van de Hulsbeek