DiscoverDichter aan het front
Dichter aan het front
Claim Ownership

Dichter aan het front

Author: NPO Radio 1 / VPRO

Subscribed: 692Played: 3,132
Share

Description

Wat doet oorlog met je? Hoe kun je in de loopgraven van Oekraïne nog mens blijven? En, hoe vertel je over indringende ervaringen van het front: die ‘andere zone’ waar de wetten van het normale leven niet gelden? De vierdelige verhalende podcastserie Dichter aan het front zoekt het antwoord in de poëzie. Want opvallend veel Oekraïense soldaten blijken te dichten. Via hun gedichten en persoonlijke notities maken deze oorlogsdichters invoelbaar wat in gewone taal niet te vangen is. En proberen ze hun eigen menselijkheid te redden.


Van de makers van de podcast Stad in oorlog: Michiel Driebergen, Edwin Koopman en Kateryna Shutalova. Een productie van VPRO’s Bureau Buitenland voor NPO Radio 1.
 
--------------------------------------------------------------

Stad in oorlog: Charkiv één jaar onder vuur

In februari 2022 vielen de Russen Oekraïne binnen. Charkiv, de tweede stad van het land en op steenworp afstand van de Russische grens, werd zwaar getroffen en vertelt haar eigen verhaal. Wat heeft de oorlog gedaan met haarzelf en met haar bewoners? Hoe overleeft bijvoorbeeld de medewerker van de plantsoenendienst deze oorlogstijd, of de vrouw met 17 katten? Een indringend verslag van Charkiv, één jaar onder vuur.

8 Episodes
Reverse
In het tweede deel van 'Dichter aan het front' is Yaryna Chornohuz de hoofdpersoon. Zij is dronepiloot en probeert met haar kamikaze-drones zoveel mogelijk Russen te doden. 'Als ik het doe, dan hoeven onze kinderen het niet te doen.' Haat is geen goede motivatie, vindt ze zelf, maar ze heeft al zoveel vrienden en dierbaren verloren. Haar gedichten gaan over wat er bezet en vernietigd is, waardoor veel Oekraïners zich gedwongen voelen hun leven in het teken te zetten van de strijd. Tegelijk is Yaryna ook vol liefde voor haar elfjarige dochter, die zij al vier jaar lang heel erg mist. Yaryna droomt van de dag dat ze weer samen kunnen zwemmen in de rivier, iets dat haar dochter zo graag doet.
Maksym Kryvtsov, soldaat en dichter, neemt je mee naar het Oekraïense front. Samen met verslaggever Michiel Driebergen leidt hij ons door die ‘andere zone’ waar de vredige wereld ver weg is. En waar totaal andere normen en waarden gelden. Om echt te begrijpen wat oorlog met je doet, moet je volgens Maksym terecht bij dichters en schrijvers, die net als hijzelf de poëzie nodig hebben om niet krankzinnig te worden in de loopgraaf. 'Ik weet van de hemel, spring in mijn bed. Een bofkont ben ik, ik heb mijn benen nog', dicht hij. Maar met Maksym is iets bijzonders aan de hand...
Wat doet oorlog met je? Hoe kun je in de loopgraven van Oekraïne nog mens blijven? En, hoe vertel je over indringende ervaringen bij het front: die ‘andere zone’ waar de wetten van het normale leven niet gelden? De vierdelige verhalende podcastserie Dichter aan het front zoekt het antwoord in de poëzie. Want opvallend veel Oekraïense soldaten blijken te dichten. Via hun gedichten en persoonlijke notities maken deze oorlogsdichters invoelbaar wat in gewone taal niet te vangen is. En proberen ze hun eigen menselijkheid te redden. Van de makers van de podcast Stad in oorlog: Michiel Driebergen, Edwin Koopman en Kateryna Shutalova. Een productie van VPRO’s Bureau Buitenland voor NPO Radio 1. ___ Reportages: Michiel Driebergen Script, regie, montage: Edwin Koopman Research: Kateryna Shutalova Verteller: Jair Stein Koor: Sophie Derkzen, Laura Stek, Maren Merckx  Oekraïense stem: Yurii Prykhodon Vertaling: Tobias Wals Muziek: Darko Pesic e.a. Online, beeld: Edwin van de Scheur, Joey Chan Marketing: Thijs Maas Productie: Annelou Vijver Eindredactie, idee: Herman Schulte Nordholt
Een bevroren landschap, leeg en wit. Midden op de weg staat een Russische tank, kapot geschoten, achtergelaten. In een kleine Jeep zitten de activisten, “volonteri” genoemd. Ze brengen voorraden naar de strijders, nemen gewonden mee terug en oudjes die zouden doodvriezen in de dorpen onder vuur. De volonteri zijn de hoop van Charkiv. Er is altijd toekomst. Want vroeg of laat wordt het weer vrede.
Vele duizenden mensen trokken weg, maar velen bleven achter. Zij kunnen niet weg, mogen niet weg, en dus blijven ze in Charkiv. De oude vrouw die de katten voert, het jongetje dat in de schuilkelder lessen volgt, en de zangeres die, als enige van haar koor, oefent in de kelder van een flatgebouw. Zij leerden voor zichzelf zorgen, en maken de stad de stad.
De bommen vallen maar het leven gaat door; de stad moet verder, oorlog of niet. De arts die granaatscherven trekt uit de wonden van soldaten; de soldaten zelf die trekken naar het front, maar ook de puinruimer van de gemeente, zij zijn de krachten van de stad, de helden van Charkiv. Ze houden de boel draaiende. Voor later. Want straks, als alles voorbij zal zijn, moet er nog een stad zijn.
De bommen op Charkiv rukken de bevolking ruw uit de slaap, op die 24ste februari. Duizenden verlaten halsoverkop de stad, files bij de uitvalswegen en bij de winkels die open durven. Wie niet weg kan duikt onder in kelders of de gangen van de metro. De dapperen trekken naar het front. Charkiv werd al eens eerder verwoest, door de nazi’s en vervolgens herbouwd in Sovjetbeton; sterk en gewapend biedt ze weerstand.
Een jaar geleden vielen de Russen Oekraïne binnen. Charkiv, de tweede stad van het land en op steenworp afstand van de Russische grens, werd zwaar getroffen en vertelt haar eigen verhaal. Wat heeft de oorlog gedaan met haarzelf en met haar bewoners? Hoe overleeft bijvoorbeeld de medewerker van de plantsoenendienst deze oorlogstijd, of de vrouw met 17 katten? VPRO-correspondent Michiel Driebergen maakte samen met Bureau Buitenland-redacteur Edwin Koopman de vierdelige podcast ‘Stad in Oorlog’ voor NPO Radio 1. Een indringend verslag van Charkiv, één jaar onder vuur.
Comments