Drogowskazy

Na świecie żyje 8,09 miliardów ludzi - z tego 12% to kobiety, które przeszły lub właśnie przechodzą menopauzę. Według szacunków, ich liczba przekroczyła właśnie 1 miliard! Przez wiele lat był to temat tabu, jednak od niedawna można zaobserwować zmianę: wchodzące w okres transformacji menopauzalnej pokolenie wyżu demograficznego mówi głośno o tym co dzieje się w ich organizmie i jak wpływa to na nie i ich otoczenie. Wsparciem ma być platofrma MAMENO czyli e-doula menopauzy. Jej twórczyni, Aleksandra Laudańska, od lat działa na rzecz zdrowej i aktywnej długowieczności, sama siebie nazywa „seryjną start-uperką”, która swoje pomysły, z determinacją wciela w życie. Świadomie skupiła się na grupie seniorów, których aktywizacja, często jest sporym wyzwaniem. W Drogowskazach opowiedziała o swoim doświadczeniu menopauzalnym, determinacji oraz niezachwianej pewności w sens własnych działań. Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

Według badań Polki i Polacy niespecjalnie interesują się inwestowaniem i o samym inwestowaniu pojęcie mają raczej skromne. Blisko 90-siąt procent respondentów ocenia swoją wiedzę na temat inwestowania jako przeciętną, słabą lub żadną. Nadwyżki kapitału najchętniej lokujemy w nieruchomościach. Czy to dobry pomysł? W co warto inwestować w najbliższych latach? Od 2008 roku widoczny jest też systematyczny spadek odsetka osób w Polsce, przekonanych, że oszczędzanie nie ma sensu. Pieniądze najczęściej odkładamy na tzw. czarną godzinę. Jak oszczędzać mądrze i efektywnie? Jakie są prognozy dla rynku pracy w obliczu dynamicznych zmian powodowanych m.in. przez AI. Czy praca wkrótce stanie się przywilejem, a większość z Nas będzie musiała zadowolić się dochodem gwarantowanym? Co dalej ze stopami procentowymi? Czy będą kolejne ich obniżki? Gościem Michała Poklękowskiego w tej edycji Drogowskazów jest doktor habilitowany nauk ekonomicznych, profesor SGH Waldemar Rogowski, z Instytutu Finansów, Korporacji i Inwestycji. Główny analityk grupy BIK.

"Hormony buzują" – tak najłatwiej podsumować zmiany u dorastających chłopców. Tymczasem przeżywają oni szereg zmian, nie tylko biologicznych, ale także psychologicznych i emocjonalnych. Dotyczy to m.in. funkcjonowania w grupie, kształtowania tożsamości, walki z oczekiwaniami czy separowania się od rodziców. Badania potwierdzają, że często czują się osamotnieni. Swoje miejsce mogą odnaleźć w pozaszkolnych grupach, skupionych wokół zainteresowań, które pozwalają na kształtowanie kompetencji czy współpracę pozbawioną rywalizacji. Czego potrzebują młodzi chłopcy, którzy z dzieci stają się nastolatkami? Jak ich wspierać i na co się przygotować? O tym w Drogowskazach opowiadają dr Piotr Rycielski, psycholog z Uniwersytetu SWPS oraz Paweł Domownik ze Stowarzyszenia Avangarda. Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

Sztuczna inteligencja (AI) dynamicznie wkracza w kolejne obszary naszego życia, budząc zarówno zainteresowanie, jak i ostrożność. Czy Polacy są gotowi na AI? Jakie konsekwencje niesie jej rozwój dla rynku pracy? Michał Poklękowski rozmawia z Sebastianem Kondrackim, ekspertem ds. transformacji cyfrowej i AI, programistą, współtwórcą projektu Bielik – pierwszego otwartego modelu językowego wytrenowanego na języku polskim. Dyskusja oparta jest o wnioski z raportu "Sztuczna inteligencja w Polsce. Krajobraz pełen paradoksów" i dotyka kluczowych aspektów wdrażania AI w polskich firmach. Gość jest także członkiem Podgrupy Badań, Innowacyjności i Wdrożeń Grupy Roboczej ds. Sztucznej Inteligencji przy kancelarii premiera oraz autorem książek i raportów branżowych z obszaru AI. Ekspert współorganizuje konferencję Bielik Summit AI 2025 w Warszawie, która odbędzie się 27 listopada.

Mroczne intrygi, buzujące emocje, pełnokrwiści bohaterowie i zaskakujące zakończenie – choć wiadomo co powinno składać się na wciągającą powieść kryminalną, którą pokochają czytelnicy, to napisanie jej wcale nie jest proste. Cech, jakie powinien mieć ich autor, poszukujemy w Drogowskazach razem z Markiem Krajewskim, nazywanym ojcem polskiego kryminału retro, który ma na swoim koncie ponad 30 tytułów. Stworzeni przez niego policjanci, związani z przedwojennym Wrocławiem i Lwowem podbili serca czytelników, a próba pożegnania jednego z nich spotkała się z ich zdecydowanym sprzeciwem. Rozmawiamy także o warsztacie pracy, planach na przyszłość oraz Wrocławiu – ukochanym mieście autora. Zapraszam do słuchania, Aleksandra Galant.

Teorie spiskowe to przekonanie, że istnieje ukryta grupa osób, instytucji lub rządów, które mają ogromną władzę i działają w tajemnicy, realizując złowrogie cele kosztem reszty społeczeństwa. Teorie spiskowe, nawet te najbardziej absurdalne, mają swoich zwolenników na całym świecie, także w Polsce. Z badań wynika, że aż 16 procent Polek i Polaków wierzy, że lądowanie na Księżycu zostało sfingowane, a 15 procent uważa, że koronawirus był wymyślony, a pandemia była jedną wielką mistyfikacją. Tyle samo osób wierzy, że globalne ocieplenie to wielki spisek, a jego przyczyny nie leżą po stronie człowieka. Kto i dlaczego tworzy teorie spiskowe? Kiedy są niegroźne, a w jakich okolicznościach mogą stać się niebezpieczne dla ich wyznawców oraz reszty społeczeństwa? Ile z nich dotąd się sprawdziło? Dlaczego wyznawcy teorii spiskowych są odporni na naukowe argumenty oraz sprawdzoną wiedzę? Kto jest szczególnie podatny na teorie spiskowe? Gościem Michała Poklękowskiego w tej edycji Drogowskazów jest Karolina Opolska, dziennikarka radiowa, telewizyjna oraz internetowa. Karolina ma na swoim koncie setki rozmów i wywiadów z postaciami z życia publicznego, z ekspertami oraz twórcami kultury. Jest autorką podkastu Teoria spisku, za który już dwukrotnie zdobyła nagrodę Best Stream Awards. Napisała też nową na rynku wydawniczym książkę „Teoria spisku, czyli prawdziwa historia świata”, wydawnictwa Harde.

Z badań wynika, że dzieci i młodzież w Polsce całkiem nieźle orientują się w prawach i przywilejach jakie im przysługują, ale gorzej w obowiązkach, które nakładają na nich aktualne regulacje. Niewiele wiedzą też o odpowiedzialności karnej, jeśli złamią prawo (np. wykorzystają luki systemowe, żeby nawet skrzywdzić własnych rodziców albo oszukać szkołę). W jaki sposób można to zmienić? Co doprowadza do takich zachowań młodych ludzi? Do kłamstw, manipulacji, pomówień, które mogą skoczyć się np. założeniem Niebieskiej Karty? Rozwody ich rodziców? Alienacja rodzicielska? Błędy wychowawcze? Szkodliwy wpływ rówieśników? A może to system prawny w Polsce jest dla osób małoletnich zbyt pobłażliwy, pozwala im na zbyt wiele? Może wykonawcy procedur zbyt pochopnie ferują wyroki, działają nadgorliwie, chcąc „chronić” interes dziecka? To temat tabu, o którym mówi się niewiele. Gościem Michała Poklękowskiego – w tej edycji Drogowskazów – jest mecenas Magdalena Dąbrowska, radca prawny z warszawskiej kancelarii prawnej Dobry Rozwód.

Czy można rozstać się dobrze – i co to w ogóle znaczy? Te pytania codziennie zadają sobie tysiące par, których relacja zbliża się do końca. Dla większości z nas jest to wydarzenie mocno kryzysowe, związane z ogromnym kosztem emocjonalnym, po którym potrzebujemy sporo czasu by dojść do siebie. Od tego jak przeżyjemy rozstanie, zależy nie tylko nasze samopoczucie, ale także naszych bliskich, zwłaszcza dzieci. Wpłynie to także na to jak będziemy wchodzić w kolejne relacje. Czy warto zrywać kontakt definitywnie, usuwać numer telefonu i kasować zdjęcia? O co zadbać przed rozstaniem, jak się do niego przygotować, tak by nie wyrzutów sumienia, frustracji, rozczarowania? Jak iść dalej, zabierając ze sobą to co dobre? O tym opowiedziała w Drogowskazach dr Agata Stola, seksuolożka, psychoterapeutka, terapeutka par, współzałożycielka Instytutu Psychoterapii „Splot”, która wraz z dr Robertem Kowalczykiem oraz Dawidem Krawczykiem, napisała książkę „Sztuka rozstania”. Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

Od ponad ćwierć wieku trwają starania o wprowadzenie ustawy dotyczącej związków partnerskich, na którą czeka licząca ok. 2 milionów osób społeczność LGBT+ w Polsce. Wiele z nich tworzy wypełnione miłością i wzajemną troską relacje, w pełni wspierane przez ich rodziny. A te najczęściej pozostają w cieniu: matki, ojcowie, babcie, rodzeństwo czy przyjaciele, którzy na co dzień obserwują, jak brak możliwości zalegalizowania związku, rzutuje na najbliższych im ludzi. To właśnie oni są bohaterami kampanii „Wszystkie rodziny są ważne”. Swoją historię opowiedziała m.in. matka która musiała pogodzić się w wyjazdem syna za granicę, babcia, która marzy by pojawić się na ślubie wnuka i „wnukowego” oraz wychowująca syna para, która zapowiedziała że dopóki on nie będzie mógł zawrzeć związku małżeńskiego w Polsce, również oni tego nie zrobią. O potrzebie regulacji dotyczących związków partnerskich, społeczności LGBT+ w kraju oraz projekcie „Wszystkie rodziny są ważne” opowiedziała w Drogowskazach Mirka Makuchowska, dyrektorka Kampanii Przeciw Homofobii. Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

Leczenie depresji w Polsce to przede wszystkim połączenie farmakoterapii i psychoterapii, prowadzone pod okiem specjalisty, psychiatry lub lekarza POZ-etu. W Polsce dostępna jest także refundowana przez NFZ terapia esketaminą dla osób z depresją lekooporną. W ciężkich przypadkach, zwłaszcza przy myślach samobójczych, wskazany może być pobyt w szpitalu. W jaki sposób współczesność wpływa na rozwój i przebieg tej śmiertelnie groźnej choroby? O co najczęściej - w przypadku depresji - pacjenci pytają lekarzy? Na ile komfortowo da się żyć z tą chorobą przy wsparciu medycyny na aktualnym poziomie? Jakie są najnowsze trendy i metody jej leczenia? Czy są skuteczne i bezpieczne? Dlaczego antydepresanty nadal mają tak złą prasę? Jak - na tle reszty świata - wypada leczenie depresji w Polsce? Czy leczenie depresji alternatywnymi metodami (ziołolecznictwo, medytacja, etc.), to dobry pomysł? Gościem Michała Poklękowskiego, w tej edycji Drogowskazów, jest Piotr Krawczyk, lekarz psychiatra z ponad dziesięcioletnim doświadczeniem klinicznym. Były pracownik Oddziału Chorób Afektywnych w Instytucie Psychiatrii i Neurologii oraz w Poradni Psychoonkologii Narodowego Instytutu Onkologii w Warszawie. Ekspert specjalizuje się w leczeniu zaburzeń snu, depresji, zaburzeń lękowych oraz problemów psychicznych u osób chorujących na nowotwory. Regularnie szkoli psychoterapeutów oraz lekarzy w zakresie najnowszej wiedzy psychiatrycznej. Autor nowej na rynku wydawniczym książki pt. „Zrozumieć depresję”

Zdjęcie trzech chłopców w żółtych kamizelkach obiegło internet lotem błyskawicy, zmieniając się w wiral. Samozwańcze patrole oceniające i piętnujące dziewczęta z powodu ich ubioru trafiły do mediów tradycyjnych i stały się przedmiotem publicznej debaty. Choć zjawisko jest przerażające, warto zastanowić się co za nim stoi i co sprawiło że młodzi ludzie postanowili tropić i hejtować własne koleżanki. Jak bumerang wraca temat zaangażowania w wychowanie oraz relacji dzieci i rodziców. Pojawia się też kwestia edukacji: nie tylko tej zdrowotnej, ale także medialnej oraz umiejętności świadomego korzystania z internetu. Zasadne jest również pytanie dotyczące radykalizacji poglądów na temat kobiet oraz rosnących podziałów między kobietami a mężczyznami. O tym skąd na ulicach polskich miast wzięły się „szon patrole”, jakie mogą być ich konsekwencje i co robić by podobny wiral już się nie pojawił, mówiła w Drogowskazach Magdalena Chorzewska, psycholożka, seksuolożka, psychoterapeutka. Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

Chcemy mieć rację, czy relację? Trudności w relacji przejawiają się m.in. kłopotami w komunikacji, unikaniem bliskości, niską samooceną, problemami z wyrażaniem uczuć i potrzeb oraz brakiem stawiania granic. Bardzo często wynikają z negatywnych wzorców z dzieciństwa, lęku przed odrzuceniem, zaburzeń osobowości, nieumiejętności aktywnego słuchania, a także nieprzepracowanych doświadczeń. Jakie błędy najczęściej popełniamy w relacjach, także tych intymnych? Jakie mogą być ich konsekwencje? Dlaczego coraz częściej relacji unikamy? Czy człowiek, bez relacji z innymi, jest w stanie normalnie funkcjonować? Jak wyglądają dobre i zaburzone relacje? Gościem Michała Poklękowskiego w tej edycji Drogowskazów jest Małgorzata Mizińska, psycholożka, psychoterapeutka i trenerka biznesu z poradni „Przystań tu” w Warszawie. Ekspertka pomagam osobom zmagającym się z trudnościami w relacjach interpersonalnych, z depresją, mającymi niskie poczucie własnej wartości, będącym w kryzysie oraz nastawionymi na rozwój i poprawę relacji z samym sobą.

1 października przypada Dzień Polskiej Muzyki – swoje siły łączą stacje radiowe, telewizje, muzea, sklepy czy bileterie. A wszystko po to, by przekonać że rodzima muzyka jest wartościowa i różnorodna, co więcej, ma silny wpływ nie tylko na kulturę, ale także na gospodarkę. Według prestiżowych rankingów, jesteśmy 16 branżą muzyczną świata. Również dlatego tak ważne jest by wspierać polskich twórców kupując ich płyty, bilety na koncerty a w sieci słuchać ich dzięki kontom premium. Jakie wyzwania stoją przed polską branżą muzyczną oraz jaka jest jej przyszłość, opowiedziała w Drogowskazach Anna Ceynowa, prezeska Fundacji EMPOWER POLAND, przewodnicząca Rady Polskiego Rynku Muzycznego i dyrektorka ds. komunikacji Związku Producentów Audio-Video. Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

O negatywnych konsekwencjach wpływu gier komputerowych napisano i powiedziano już chyba wszystko. O pozytywnych skutkach tymczasem niewiele. A takie też są. Obejmują rozwój umiejętności poznawczych, takich jak koncentracja, refleks, koordynacja wzrokowo-ruchowa, spostrzegawczość, logiczne myślenie i rozwiązywanie problemów. Gry rozwijają także umiejętności społeczne, kreatywność, wyobraźnię i mogą być narzędziem do nauki, rozładowania stresu, a nawet terapii. Kluczowe jest jednak zachowanie umiaru, kontrola czasu i dobór odpowiednich treści, aby uniknąć negatywnych skutków wpływu gier komputerowych. Jak znaleźć dobrą, bezpieczną grę? Jak rozpoznać te niewłaściwe, które użytkownikowi mogą wyrządzić krzywdę? Dlaczego wśród graczy dominują chłopcy i mężczyźni? O tym między innymi w tej edycji programu. Gościem Michała Poklękowskiego - w tej edycji Drogowskazów - jest dr hab. Łukasz Kaczmarek, profesor psychologii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierownik Zakładu Psychologii Społecznej. Ekspert w debatach E-Sport Gaming Kings Tournaments Powered by Orange (ESGK 2.0 Powered by Orange). Jest to jedno z największych wydarzeń e-sportowych w Polsce, którego inicjatorem jest NEPI Rockcastle właściciel 16 centrów handlowych w Polsce.

Bohaterami seriali, filmów i książek kryminalnych coraz częściej są już nie tylko policjanci i detektywi, ale także inni specjaliści zatrudnieni w organach ścigania – w tym psychologowie. Są zaangażowani zarówno w działania zewnętrzne: pracę z podejrzanymi, tworzenie profilów psychologicznych czy przesłuchania, jak i wewnętrzne, czyli wsparcie dla funkcjonariuszy i funkcjonariuszek. Jakie cechy i umiejętności są niezbędne by móc wykonywać te obowiązki? Co sprawia że praca w policji jest tak bardzo wciągająca a jej wspomnienie pozostaje w człowieku na lata? O tym w swojej najnowszej książce pt. „Kryminalne portrety. Notatki psychologa policyjnego” opowiada Jan Gołębiowski, były psycholog policyjny, obecnie biegły sądowy, profiler, psycholog kryminalny. W najnowszym odcinku Drogowskazów, podzielił się swoimi doświadczeniami z Aleksandrą Galant. Zapraszamy do słuchania.

Lęk społeczny, znany także jako fobia społeczna, to zaburzenie lękowe charakteryzujące się intensywnym i trwałym strachem przed sytuacjami społecznymi, w których osoba może być negatywnie oceniona, krytykowana lub zawstydzona. Objawy lęku społecznego - z którym zmagają się tysiące Polek i Polaków - obejmują fizyczne reakcje, takie jak m.in. kołatanie serca, pocenie się, drżenie czy zaczerwienienie twarzy, a także emocjonalny dyskomfort i unikanie kontaktów międzyludzkich. W przeciwieństwie do zwykłej nieśmiałości, lęk społeczny poważnie utrudnia codzienne funkcjonowanie, prowadząc do izolacji i obniżonej samooceny, a jego leczenie często obejmuje psychoterapię, nierzadko łączoną z farmakoterapią. Jak pokonać nieśmiałość i lęk społeczny? Skąd one się biorą? Co w życiu utrudniają? A może są też jakieś ich pozytywne strony? Do czego prowadzi długa samoizolacja społeczna, wycofanie z relacji z innymi ludźmi? Gościem Michała Poklękowski jest Alicja Stankiewicz, certyfikowana psychoterapeutka poznawczo-behawioralna oraz psychoterapeutka terapii schematów, członkini Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej, autorka nowej na rynku wydawniczym książki pod tytułem „Jak pokonać nieśmiałość”

Mózg człowieka najintensywniej rozwija się w ciągu pierwszych trzech lat życia. Właśnie dlatego tak ważne są aktywności które proponujemy dzieciom. I choć na rynku pojawiają się coraz bardziej atrakcyjne zabawki, to warto pamiętać o… czytaniu. Badania pokazują, że głośne czytanie dzieciom już od pierwszych dni ich życia, nie tylko korzystnie wpływa na ich rozwój neurologiczny, ale także wspiera kreatywność, wyobraźnię i, co najważniejsze, budowę relacji międzyludzkich .Właśnie o tym przypomina Fundacja Powszechnego Czytania, która kampanią #TataTeżCzyta zachęca Panów do tego by sięgać po książki podczas wspólnych chwil z dziećmi. Dlaczego to właśnie oni są głównymi adresatami kampanii i w jaki sposób wspólne czytanie może zaprocentować w przyszłości? O tym mówiła w Drogowskazach Aleksandra Strzelecka z Fundacji Powszechnego Czytania. Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

Stwierdzenie „emocje są złym doradcą” jest całkiem powszechne, ale nie do końca prawdziwe, bo emocje same w sobie nie są złe, a ich wartość zależy od tego, jak na nie zareagujemy i czy będziemy pod ich wpływem podejmować kluczowe w życiu decyzje. Silne, niekontrolowane emocje mogą jednak prowadzić do nieracjonalnych kroków i negatywnych skutków, dlatego ważne jest, aby odczekać, aż emocje opadną, zanim postanowimy zrobić w swoim życiu coś ważnego. Emocje warto zrozumieć, żeby nam nie zaszkodziły, żebyśmy byli w stanie zamienić je w coś pozytywnego. Jak to zrobić? I co się stanie jeśli nie będziemy tego potrafili? Dlaczego emocje są drogowskazami, których nie można lekceważyć? W jakich okolicznościach mogą być groźne dla naszego zdrowia psychicznego i fizycznego? Gościem Michała Poklękowskiego, w tej edycji Drogowskazów jest Aleksandra Borowska, coach, moderatorka Design Thinking, konsultantka MaxieDISC, mediatorka, trenerka Process Communication Model, wykładowczyni i tutorka oraz autorka książki pod tytułem „Zrozumieć emocje. Kurs pozytywnej zmiany”.

Agnieszka Kruszewska, która od 13 lat zarządza Polską Stacją Antarktyczną im. Henryka Arctowskiego, została jednogłośnie wybrana na przewodniczącą COMNAP czyli międzynarodowej rady zrzeszającej menadżerów narodowych programów antarktycznych. Jest pierwszą w historii Polką i trzecią kobietą na tym stanowisku. Organizacja zajmuje się logistyką i wsparciem nauki na najzimniejszym kontynencie świata. Ten ogromny sukces to okazja by porozmawiać o tym jak zarządza się badaniami w rejonie Antarktyki oraz dlaczego są one tak ważnym elementem polityki zagranicznej. Wybór Polki na tak ważne stanowisko może być szansą na wzmocnienie pozycji Polski w tym obszarze. Równolegle trwają prace budowalne na Polskiej Stacji Antarktycznej, gdzie w 2027 r. zostanie oddany do użytku nowy budynek: tworzony w niemal skrajnie surowych warunkach, 14 tysięcy kilometrów od Polski. O życiu związanym z Antarktyką, opowiedziała w Drogowskazach Agnieszka Kruszewska, przewodnicząca COMNAP, od 13 lat zarządzająca Polską Stacją Antarktyczną im. Henryka Arctowskiego z ramienia Instytutu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk. Do wysłuchania rozmowy zaprasza Aleksandra Galant.

Zalety testamentu to przede wszystkim możliwość swobodnego dysponowania majątkiem, pewność, że wola spadkodawcy zostanie spełniona, oraz uniknięcie sporów rodzinnych po śmierci, podczas gdy wadami mogą być ryzyko błędów formalnych prowadzących do nieważności dokumentu, potencjalne konflikty między spadkobiercami dotyczące zachowku, czy konieczność poniesienia kosztów (np. notarialnych) przy niektórych formach testamentu. Kto może napisać testament, a kto nie? Jak to zrobić dobrze i zgodnie z prawem? Komu wręczyć dokument? Kiedy testament będzie łatwy do podważenia? Dlaczego warto zająć się nim jeszcze za życia, nawet w tzw. sile wieku? Dlaczego dla wielu osób to tak trudny temat? Gościem Michała Poklękowskiego w tej edycji Drogowskazów jest Szymon Michna, doświadczony doradca sukcesyjny, ekspert profilaktyki testamentowo-spadkowej.