Avonturier en klimaatjournalist Bernice Notenboom stond op beide polen en zag met eigen ogen hoe het ijs verdwijnt. Wat doet dat met een mens als je de veranderingen van het klimaat niet in grafieken ziet, maar onder je voeten voelt? In deze aflevering van Ecosofie vertelt Bernice over de jaren die ze doorbracht in de kou, over de grootsheid en de stilte van de natuur, en over wat die ons kan leren in een wereld vol lawaai en haast. We praten over: de zichtbare en onzichtbare gevolgen van het...
Het klimaat verandert. Wat doet het weer eigenlijk met ons energiesysteem? Op Springtij gaat Marnix Kluiters in gesprek met Jan Vorrink (TenneT) en Bram van Duinen (KNMI) over hun samenwerking: van donkelflaute (ook wel ‘duisterluwte’) tot hittegolven en zonnestormen. Samen onderzoeken ze hoe we de leveringszekerheid van groene stroom kunnen bewaken in een wereld van extreem weer. Wat kun je bijvoorbeeld doen als hoogspanningslijnen gaan ‘lijndansen’? Hoe kan een energieleverancier omgaan met...
Socioloog Quita Muis onderzocht hoe waarden en identiteit onze samenleving vormen en ontdekte iets verrassends: ondanks alle praat over polarisatie groeien we op veel vlakken juist naar elkaar toe. Marnix praat met haar over sociale bubbels, waardering en de vraag waarom we toch zoveel afstand ervaren. Een aflevering over verbinding, identiteit en hoe we de wereld misschien weer een beetje bij elkaar kunnen brengen. Bekijk de volledige aflevering op Youtube: https://www.youtube.com/watc...
Geld lijkt neutraal. Maar dat is het niet. Elke euro bepaalt wat groeit en wat verdwijnt. In deze aflevering van Ecosofie onderzoekt Marnix Kluiters samen met Hans Stegeman, hoofdeconoom van Triodos Bank, hoe het financiële systeem zo is ingericht dat het ongelijkheid en vervuiling versterkt. Waarom levert bezit meer op dan werk? En wat zou er gebeuren als banken niet langer alleen sturen op rendement, maar op échte waarde: nut, duurzaamheid en maatschappelijke betekenis? Een gesprek over gel...
💰Wat doet extreme rijkdom met een samenleving? Volgens filosoof Ingrid Robeyns meer dan je denkt. In haar boek Limitarisme stelt ze dat niet alleen armoede, maar ook rijkdom een maatschappelijk probleem is. Want extreme vermogens ondermijnen de democratie, vergroten ongelijkheid en verergeren de ecologische crisis. In deze aflevering van Ecosofie gaat Marnix Kluiters met Robeyns in gesprek tijdens Springtij op Terschelling. Over geld, macht, morele grenzen, en over de vraag: hoeveel is genoeg...
Hoe maken we Nederland écht warm? Zonder gas, en zonder dat de rekening oneerlijk verdeeld wordt? Tijdens Springtij, drie dagen vol gesprekken over ecologische en sociale vraagstukken op Terschelling, duiken Herman Exalto (directeur Warmtenetten bij EBN) en Cathelijne Bouwkamp (wethouder duurzaamheid in Arnhem) in een van de grootste uitdagingen van de energietransitie: de warmtevraag. Want wist je dat 40% van ons energieverbruik naar warmte gaat? En daarvan maar zo'n 10% duurzaam is? We prat...
Hoe bouwen we aan een Europa dat kiest voor kwaliteit in plaats van kwantiteit? Paul Schenderling (oprichter van Postgroei Nederland) pleit voor een radicaal ander handelsbeleid. Geen race naar de bodem, maar een race naar de top: producten die langer meegaan, geproduceerd op een duurzame manier, voor eerlijke prijzen. In deze aflevering praten we over: 🔹 Waarom hyperglobalisering democratie en beroepseer ondermijnt 🔹 Hoe sociale en ecologische dumping onze regels uitholt 🔹 Waarom we niet ter...
In deze speciale live-aflevering vanaf de Groene Vloot tijdens het Springtij Congres spreken we met Arjan Keizer, oprichter van Medewerkers voor onze Toekomst. Deze nieuwe beweging roept het bedrijfsleven op om te kiezen voor langetermijnwaarde boven kortetermijnbelangen. De aflevering maakt deel uit van het Leiderschapsprogramma van het Springtij Forum, waarin deelnemers de centrale vraag krijgen voorgelegd: “Wat is jouw bijdrage aan de transitie naar een duurzame samenleving?” Medewerkers v...
In deze aflevering duiken we in het fascinerende spanningsveld tussen weten en niet-weten met niemand minder dan Robbert Dijkgraaf. Wetenschap levert vooral méér vragen op, zegt hij. En dat maakt het juist zo waardevol. Dijkgraaf vertelt in Ecosofie over zijn niet te stillen nieuwsgierigheid als kind, zijn liefde voor kennisoverdracht en zijn loopbaan als natuurkundige, hoogleraar en voormalig directeur van het prestigieuze Institute for Advanced Study in Princeton. Hij legt uit waarom het be...
Van kindersluiproutes tot sneeuwvrije fietspaden: ontdek hoe verbeelding onze steden fijner kan maken. Hoe maak je een stad écht fijn om in te leven? In zijn boek De Fijne Stad laat Vincent Luyendijk zien hoe verbeelding de sleutel is tot betere, groenere en menselijkere steden. Van sneeuwvrije fietspaden in Finland tot kindersluiproutes in Denemarken: overal zijn inspirerende ideeën te vinden. In ons gesprek hoor je hoe vijf thema’s – de bereikbare, actieve, natuurlijke, klimaatbestendi...
In deze aflevering duiken we diep in de wereld van planten met Charlotte Gommers, universitair docent en onderzoeker aan Wageningen University. Zij legt uit waarom planten de stille helden van onze planeet zijn. 🌿 Wat je kunt verwachten: Een heldere uitleg van fotosynthese en hoe planten zonlicht omzetten in energieHoe planten concurreren en zich aanpassen aan hun omgevingDe gevolgen van verzilting en klimaatverandering voor plantengroeiWaarom koolstofopslag door planten cruciaal is in de str...
Wat motiveert mensen in een tijd van desinformatie, klimaatcrisis en politieke vervreemding? In deze aflevering ga ik in gesprek met journalist en schrijver Joris Luyendijk en motivatiewetenschapper Chi Lueng Chiu. We praten over de kloof tussen hoog- en laagopgeleid, het falen van progressieve partijen, en waarom steeds meer mensen hun vertrouwen verliezen in de democratische rechtsstaat. Chi legt uit hoe motivatie werkt – en waarom die juist ontbreekt bij wie het goed gaat. Joris vertelt ho...
Waarom verandering vaak onmogelijk lijkt (tot het gebeurt) 💰 Toen pensioenfonds ABP besloot te stoppen met fossiele investeringen, stond campagneleider Hiske Arts van Fossielvrij NL zelf versteld. In deze aflevering duiken we met haar in de kracht van verhalen: – 🔥 Hardnekkige mythes over duurzame brandstof – 💨 Het sprookje van ‘schoon’ gas – 🎯 Klimaatdoelen die niet deugen Wat houdt echte verandering tegen? En wat helpt juist om het wél te laten kantelen? Bekijk de aflevering inclusief beeld...
Hoe groeide China van diepe armoede uit tot wereldmacht? En wat betekent dat voor de toekomst van de wereld? In deze aflevering duiken we samen met sinoloog Henk Schulte Nordholt in het fascinerende verhaal van China. Henk woonde en werkte twintig jaar in China, sprak met partijleiders én gewone burgers, en schreef meerdere boeken over het land. In deze aflevering hoor je: ✅ Hoe de Chinese geschiedenis nog steeds de koers van vandaag bepaalt ✅ Waarom Xi Jinping het voorbeeld van Mao volgt ✅ W...
Afgelopen vrijdag overleed Jan Terlouw op 93-jarige leeftijd. In 2019 had ik de eer om hem te mogen spreken voor deze serie. Het was een mooi gesprek over duurzaamheid, vertrouwen en verhalen. Ik breng het gesprek daarom graag nog een laatste keer onder de aandacht. 🎓 Aan de slag met je idealen? Neem deel aan de Ecosofie Academy 📚 Koop het boek Duurzame Ambitie 🔎 Ecosofie.net – voor alle afleveringen en relevante artikelen 👓 Lees artikelen over innovatie, duurzaamheid en ambitie 🎤 Boek Marni...
Hoe bouwen we voldoende woningen zonder het klimaat te belasten? Moeten we genoegen nemen met minder, of kunnen we juist slimmer bouwen? In deze aflevering gaan we in gesprek met Andy van den Dobbelsteen, hoogleraar Climate Design & Sustainability aan de TU Delft. We hebben het over plantaardige bouwmaterialen, circulair ontwerpen, natuurinclusief bouwen én hoe Nederland een veelbelovende bouwnatie kan zijn — als we durven loslaten wat ‘normaal’ is. Van aluminium tot lisdodde, van de dict...
🍻 Van festivalplas weer bier maken? Onderzoeker Kimo van Dijk (Wageningen University & Research) vindt dat een heel goed idee. In deze aflevering hoor je waarom we veel slimmer moeten omgaan met stikstof, fosfor en kalium. Terwijl we kampen met een mestoverschot, spoelen we tegelijk essentiële voedingsstoffen weg. ♻️ De oplossing? Kringlooplandbouw en gerecyclede meststoffen uit bijvoorbeeld rioolwater. Minder verspilling, minder fossiele kunstmest — en een duurzamer bord eten. 🎓 Aan de ...
De circulaire economie draait nog niet op volle toeren. Volgens Arjan Hassing (CircuLaw) en Wim Beelen (gemeente Utrecht) hebben we minder vrijblijvende praatjes en meer slimme regels nodig. Gemeenten blijken verrassend veel power te hebben — van duurzaam beton tot CO2-prijs per bouwproject. En nee, drang en dwang zijn geen rotwoorden, maar een duwtje in de goede richting. Conclusie: regelgeving hoeft geen spelbederver te zijn, het kan juist zorgen voor de LEGO-blokjes waarmee we een circulai...
Europa kan scoren op de wereldmarkt als we een echte circulaire economie opbouwen. Niet als klein Nederland op zichzelf, maar met alle buurlanden samen. ♻️ Van refurbished heupproteses tot kerstverlichting met een tweede leven – in deze aflevering duiken we in de wereld van radicaal recyclen met Steven van Eijck. Waarom vergadert hij net zo lang met mansen tot ze het eens zijn? En waarom kun je je kapotte televisie niet laten repareren? Luister nu en ontdek waarom afval eigenlijk goud w...
De transitie naar een duurzame toekomst gaat niet lukken, voorspelt toekomstdenker Ruud Veltenaar. Een ecologische, economische en sociale crisis zal ervoor zorgen dat onze samenleving in elkaar stort. En: dat is het beste dat ons zou kunnen overkomen. Zo energiek als Ruud vertelt, zo pessimistisch is het toekomstscenario dat hij schetst. Hij voorspelt een ineenstorting zoals de teloorgang van het Romeinse rijk of het uitsterven van de dinosauriërs. Maar die giga-crisis biedt ons als me...