Frascati

Zou het niet goed zijn om alleen zijn zo nu en dan te oefenen? Danaë, Lucy, Joost, Ouassim en Ilias helpen je graag. Zoek een rustige plek uit om te zitten. Zorg dat je iets zachts bij de hand hebt, bijvoorbeeld een kussen of een heel zachte trui. En zorg voor iets lekkers, bijvoorbeeld een klein chocolaatje. Leg het zachte ding en het lekkers voor je neer, zodat je er vanaf de plek waar je zit, zo bij kan. Luister ‘de oefening in alleen zijn’ het liefste via een koptelefoon. Ben je er klaar voor? Druk dan op play.

In de negende aflevering van Radio van Deyssel zoomden Luca en Hanna in op het individu. In een tijd waarin je op jezelf bent teruggeworpen, heeft iedereen een eigen verhaal. Volgens Ilhame kijken we allemaal een andere kant op. Er is niet één zelfde richting. We staan niet alleen letterlijk met afstand van elkaar, maar ook figuurlijk. Omdat Ilhame denkt dat het ook anders kan, zet ze zich in voor meer verbinding tussen haar en anderen en tussen anderen onderling. We spraken haar over haar sociale winkel in de Lodewijk van Deysselstraat waar niet alleen gewinkeld wordt, maar ook gepraat. En over het belang van zo’n laagdrempelige ontmoetingsplek.  Samen met andere vrouwen vormt Ilhame de Buurtmoeders. In gele hesjes gestoken gaan ze de straat op om op informele wijze toezicht te houden op de wijk. Luister hier hoe Ilhame vertelt over die eerste keer dat ze de straat op gingen en over de avondklokrellen en hoe de Buurtmoeders probeerden jongeren naar huis te laten gaan.

De dagen worden langer maar de lockdown houdt ons nog aan huis gekluisterd. Hoe houden we dat vol? Frascati haalt Radio Futura van stal om de laatste weken avondklok door te komen. Elke uitzending wordt een andere toneeltekst aan tafel voorgelezen. De muzikale vormgeving is van Dennie Lukkezen en Leon Brill. 9 april 2021 | 22.00 uur #3 Een vrouw met een hoofddoek - Hassnae Bouazza  Ik ben die vrouw uit de televisiereportages. Vaak onheilspellend van achteren gefilmd, de rug iets gekromd, boodschappentassen in de handen. Nu sta ik hier voor u. Klaar voor wat wederkerigheid. Voor de andere kant van het verhaal, zeg maar. Voor mijn verhaal. Altijd maar toeschouwer zijn wanneer je het onderwerp bent, gaat vervelen. Dus ik waarschuw nu maar vast even: ik praat terug. Nu ben ik aan de beurt. Deze ‘onderdrukte vrouw’, dit integratieprobleem, Marokkanenprobleem, terroristenvraagstuk, deze ‘kopvod’ praat terug. In het kader van de programmalijn De (on)vertelde stad gingen Fatima Elatik en Hassnae Bouazza op zoek naar de verhalen van de eerste generatie Marokkaanse Nederlandse vrouwen die vanaf begin jaren ‘70 naar Nederland zijn gekomen om hier een leven op te bouwen. Uit dit materiaal stelde Hassnae Bouazza twee monologen samen. Hiermee breekt ze een lans voor het idee deze verhalen toe te voegen aan de traditie van oral history. Want hoe kun je daadwerkelijk wortelen in een samenleving als het begin ervan onzichtbaar blijft? Khadija el Kharraz Alami leest vanavond de tweede monoloog voor.  tekst Hassnae Bouazza research Hassnae Bouazza en Fatima Elatik  voorgelezen door Khadija el Kharraz Alami https://www.frascatitheater.nl/voorstelling-radiofuturaleestvoor

De laatste uitzending van Radio Futura 2020 is een caleidoscopisch programma van theatrale, muzikale en tekstuele bijdragen. In drie maanden en 37 gesprekken onderzochten radio-hosts Dionne Verwey en Gian van Grunsven samen met diverse gasten de wereld in verandering, de rol van kunst hierin en de stand van zaken in podiumkunstenland. Vandaag blikken ze terug, delen ze hun observaties en bevragen ze elkaar. Wat viel hen op, werd veelvuldig besproken of is juist onbesproken gebleven? Speciaal voor Radio Futura schrijft cultuurjournalist Evelyne Coussens een vlammend betoog, tevens ode aan het niet weten, en draagt deze live voor in de uitzending. Ze analyseert – op basis van de 400+ voorstellingen die ze pre-corona op jaarbasis zag – welke ontwikkeling(en) zij signaleert in de podiumkunsten. Hoe ze de wereld verbeeld ziet op het podium, de strategieën die kunstenaars daarvoor kiezen en hoe deze veranderd zijn. Het statement van kunstenaar Lucien Rentmeester vanavond bepleit de ruimte voor het conflictloze gesprek, stelt ontmoeting voorop en wenst een sector met minder moraliteit en meer dubbelzinnigheid en abstractie. Leon Brill heeft speciaal voor deze avond een verhaal geschreven. Hij neemt ons mee naar 2023 en toont ons de toekomst van Frascati. Samen met Dennie Lukkezen ontwierp Leon Brill de muzikale vormgeving van Radio Futura: de jingles, fillers en muzieklijst. Voor vanavond kruipt hij in zijn andere rollen als theatermaker en schrijver. Timo Tembuyser en Hélène Vrijdag verzorgen de theatrale en muzikale interventies vanavond. Samen met hen sluiten we af met een ritualistische performance, een ‘healing of frequency’ en een gezongen dialoog. Met en door Evelyne Coussens, Leon Brill, Lucien Rentmeester, Timo Tembuyser, Hélène Vrijdag, Dionne Verwey en Gian van Grunsven Evelyne Coussens schrijft als freelance cultuurjournalist voor De Morgen en voor verschillende cultuurmedia (Ons Erfdeel, rekto:verso, Etcetera, Theatermaker, Theaterkrant). Ze studeerde klassieke filologie aan de Universiteit Gent en theaterwetenschappen aan de Universiteit Antwerpen. Ze is geregeld gastdocent rond cultuurtheorie en kunstkritiek aan verschillende hogescholen en universiteiten.

Dionne Verwey en Tobias Kokkelmans spreken met Jolanda Spoel, Alida Dors, Marjo van Schaik en Thibaud Delpeut over de veelgehoorde oproep om 'plaats te maken', 'ruimte te maken'. Het is een onderwerp dat al jaren speelt maar nu extra urgent is vanuit het diversiteit- en inclusievraagstuk in het podiumkunstenveld. Bovendien wint deze oproep verder aan kracht door de onzekerheid in coronatijden, een groeiend besef van systemisch racisme, ongelijke sociale verhoudingen, precaire arbeidsomstandigheden en verwoede pogingen van beleid en instituties om mee te bewegen met de noden van deze tijd. Niemand is tegen een pluriforme, dynamische en adaptieve cultuursector, maar hoe doorbreken we de hardnekkige privilegestrijd die gaande is? Het openbaar debat over dit onderwerp blijft regelmatig aan de oppervlakte hangen, veelal vanuit angst. Maar commitment kan in vele vormen bestaan. Opstaan en plaatsmaken betekent juist niet: weglopen. Soms betekent het letterlijk blijven zitten en volhouden. We voeren graag een open gesprek over onze machtsposities. Want waarom wordt dit onderwerp vrijwel altijd aangekaart door de mensen die aan de poorten komen rammelen? Juist de poortwachters zelf hebben uiteraard ook gedachten over doorstroming en plaats maken. Vanuit de overtuiging dat het hier gaat om een gezamenlijke zoektocht van een kunstenveld dat uit gepassioneerde en bevlogen mensen bestaat, is de eerste stap een open uitwisseling over onze wensen, frustraties, angsten en ideeën. Met Dionne Verwey en Tobias Kokkelmans, Jolanda Spoel, Alida Dors, Marjo van Schaik en Thibaud Delpeut

Theatermaker Priscilla Vaudelle gaat in gesprek met drie Amsterdamse jongeren: Lot van Oekel, Keisha Boye en Mohamed Abd El Hafeez. Over dromen en hoop voor de stad, de kunst en elkaar. Hoe zien zij de stad van de toekomst? Hoe kan je daarin op de beste manier met elkaar samenleven? Wat is de rol van kunst? En waar en wat zijn zij zelf over 15 jaar? Host: Dionne Verwey

Het zal je niet zijn ontgaan: sinds de verkiezingen van afgelopen augustus gaan in Wit-Rusland grote groepen mensen de straat op om te protesteren tegen het bewind van Aleksandr Loekasjenko. De demonstraties worden gewelddadig de kop ingedrukt, maar de geest van de vreedzame revolutie lijkt niet te stoppen. Te midden van de demonstraties, afgelopen september, schreef de Wit-Russische toneelschrijver Andrei Kureichik een vlammende toneeltekst, Insulted. Belarus(sia), waarin hij documentaire teksten en ooggetuigenverslagen vermengd tot een theatraal verslag ‘from the battle grounds’. Zeven personages, van Loekasjenko en diens zoon tot aan oppositieleider Svetlana Tichanovskaja, een opstandeling en een waarnemer bij het kiesbureau, vertellen hun verhaal over de verkiezingen en de nasleep. De tekst is rauw en ongepolijst, maar niet zonder hoop en optimisme. Vrijwel direct na zijn voltooiing is de tekst vanuit het Russisch vertaald naar het Nederlands door Maaike van Rijn (met financiele steun van Stichting Melanie). De Engelse tekst gaat online de wereld over. Ook in Nederland wordt de tekst nu gelezen, om te beginnen bij Het Nationale Theater op 22 november. Op initiatief van Niek van der Horst neemt Radio Futura het estafettestokje over. Steun de opstand in Wit-Rusland, kom online luisteren. Geschoffeerd. Belarus van Andrei Kureichik. Vertaling van Maaike van Rijn. Gelezen door Viktor Griffioen, Niek van der Horst, Anneke Sluiters, Tibor Lukacs, Jesse Mensah, Marijn Prakke, Eva Zwart. Met dank aan Stichting Melanie en De Leesclub.

Voor het eerst sinds de sluiting van het Theater Instituut Nederland in 2013 maakt de overheid vanaf 2021 weer structureel geld vrij voor het erfgoed van de podiumkunsten. Maar hoe moet dat georganiseerd worden? De overheid wil per se geen nieuw instituut, maar een 'netwerk- of platformfunctie', waarbij gezelschappen en theater zélf verantwoordelijk zijn voor het bewaren van hun (digitale) materialen. Maar is dat wel verstandig in een sector waarin instellingen relatief kort bestaan en het artistieke werk vooral wordt gedaan door freelancers? En hoe zit het met kennis over het theater die vooral in de hoofden en lichamen van de makers zit? Hoe zorgen we dat jonge makers zich kunnen laten inspireren door hun voorgangers en dat geschiedenissen niet vergeten raken? Hoe moet je de podiumkunstengeschiedenis levendig houden, toegankelijk, divers en inclusiever maken? Het is hoog tijd voor een nieuw gesprek over het erfgoed van het theater. Met: Simon van den Berg (hoofdredacteur Theatermaker en toneelrecensent); Naomi van der Linden (theatermaker en actrice; medeoprichter en bestuurslid van Need for Legacy) en Czeslaw de Wijs (medeoprichter en collectieflid ’t Barre Land; dramaturg, speler en lichtontwerper)

Naar aanleiding van het artikel op One World van Hasna al Maroudi en Joyce Brekelmans pakt Dionne Verwey het onderwerp femicide bij de kop. Hoe hangt de vlag er bij als het gaat over gelijkheid tussen man en vrouw? En hoe presenteren wij deze man-vrouwverhoudingen in het openbaar en vooral: welke man-vrouwbeelden presenteren wij op onze podia? En hoe kan dat anders? Dionne Verwey gaat in gesprek met Kaouthar Darmoni (directeur Atria, Kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis) en Joyce Brekelmans (Chef Magazine One World). Ook theatermakers Ira Kip en Stephen Liebman schuiven aan. Zij zetten regelmatig de verhouding tussen de seksen in hun werk op scherp.

Vanavond in Radio Futura gaat host Gian van Grunsven in gesprek met cultuursocioloog Ruben Jabobs en kunstenaar Nicole Beutler over de kracht van verbeelding in een veranderende wereld. Een nieuw ecologisch tijdperk dient zich aan waarin de mens niet langer de maat der dingen is. Maar hoe moet de mens een nieuwe relatie aangaan met de omgeving, de aarde, de natuur en wat houdt dit in? Hoe ziet een post-humanistische samenleving eruit? En hoe verhoudt kunst zich tot deze nieuwe ecologische realiteit? Radio Futura duikt het Antropoceen in, onderzoekt de rol van kunst in een post-humane wereld en doet een denkoefening in het verbeelden van een toekomstige wereld. Een uitzending over post-humanisme, het Antropoceen, Artonauten en de verbeeldingskracht van kunst. Met: schrijver, docent en cultuursocioloog Ruben Jacobs (publiceerde o.a. Artonauten, op expeditie in het Antropoceen, 2018) en choreograaf en theatermaker Nicole Beutler (artistiek leider Nicole Beutler Projects)

De wereld is gepolariseerd. We zien het iedere dag. In de Verenigde Staten is het Trumpisme nog lang niet verdwenen en ook in Nederland liggen ideologische verschillen vaak ver uit elkaar. Coronamaatregelen, Zwarte Piet en vuurwerk leveren verhitte discussies op, politici en leerkrachten ondervinden steeds vaker hoe verschillend er wordt gedacht over de betekenis van vrijheid van meningsuiting. Wellicht is er een rol voor kunst weggelegd om juist de strijd tussen verschillende waarden bloot aan te gaan. Hoe kunnen kunst en activisme de handen ineenslaan en ervoor zorgen dat we een maatschappelijke verschuiving van het ‘radicale centrum’ naar 'progressieve politiek' mogelijk kunnen maken? Hoe kunnen artistieke verbeelding en politieke actie elkaar versterken en ondersteunen? Curator en maker Lara Staal nodigt vier gasten uit en zal samen met Dionne Verwey onderzoeken of het mogelijk is tot een gezamenlijk Amsterdams pact te komen. Zij gaan in gesprek met kunstenaar en BIJ1-politicus Quinsy Gario, activiste en performancekunstenaar Naomie Pieter, klimaatactivist en programmamaker Toon Maassen en directrice van de Tolhuistuin Matthea de Jong.

Precies een week na de afkondiging van deze nieuwe, gedeeltelijke lockdown onderzoekt Radio Futura in een stil theater in een leeg centrum van de stad, het concept ‘stilte’. Wat betekent stilte en hoe wordt het ervaren? Kan de stad Amsterdam ooit echt stil zijn of sijpelt er altijd en overal geluid door de wanden, je oren en je beleveniswereld in? Wat is het effect van lawaai op de mens, op een overspannen en op een kalm innerlijk? We weten inmiddels dat geluidsvervuiling een negatief effect heeft op onze gezondheid, immers is het officieel erkend als milieuvervuiling. Maar wordt hier in de toekomst rekening mee gehouden nu de stad Amsterdam alleen nog maar verder uitdijt? Radio Futura en Sanne Vanderbruggen (maker/schrijver/speler bij BOG) blikken vooruit naar een idealistische toekomst. Hoe richten we straks onze steden in, bouwen we onze huizen? Kan een bouwfout zoals bij de iconische Pontsteiger voorkomen worden wanneer er bij het ontwerpen ervan vertrokken wordt vanuit de akoestiek in plaats van akoestiek zien als restproduct? En hoe werkt ons bewustzijn over ons eigen geluid en het omgaan met elkaars geluiden? Sanne Vanderbruggen verricht momenteel haar vooronderzoek naar de geluidsbeleving van stilte in de stad voor een project dat in 2022 bij BOG. gemaakt wordt. Vanavond deelt ze in Radio Futura haar bevindingen, fascinaties en vragen. Ze onderzoekt met haar gastsprekers Peter De Graef (theatermaker, schrijver en acteur) en Ricky van Broekhoven (ontwerper van geluid en ruimte) hoe een ideale stad eruit zou zien als je vertrekt vanuit stilte. Hoe stedenbouwkundige, architecten, sonografen en kunstenaars samen kunnen werken in het vormgeven van de stad van de toekomst.

De zesde – en laatste – uitzending van een reeks over co-creëren en theater neemt de sociaal-artistieke werkpraktijk onder de loep en onderzoekt de relatie tussen theater, stad en gemeenschap. Onder de noemer ‘De (on)vertelde stad’ produceert Frascati diverse voorstellingen tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de stad, een buurt en een gemeenschap. Deze kunstpraktijk is een weerbarstige, veranderlijke en relatief jonge werkpraktijk vol in de groei. Een kunstpraktijk waarbinnen aannames over artistieke kwaliteit, vorm en betekenis op de schop gaan. Een praktijk waarin de kunstenaar balanceert tussen sociaal en artistiek. Deze manier van werken vraagt een andere benadering en begrip van kunst, werkwijze, publiek en participanten. En wellicht een andere taal en nieuw kader om deze praktijk te kunnen duiden. Want wat is nou het onderscheid tussen community art en participatieve kunst? En is er een verschil met sociaal-artistiek werk? In gesprek met theatermaker Hanna Timmers (Radio van Deyssel), dramaturg Erica Smits (PS Theater) en cultuursocioloog Sandra Trienekens (onderzoeksbureau Urban Paradoxes) onderzoekt Radio Futura de sociaal-artistieke werkpraktijk. Wat houdt deze kunstvorm en het balanceren in? Hebben we nieuwe taal, handvaten en methodieken nodig om tot een beter begrip van deze werkpraktijk te komen? Hoe verbindt je je als kunstenaar aan de stad en aan de gemeenschap waarmee je werkt? Wat is je positie als kunstenaar in een buurt die vaak volop in verandering is? Hoe vindt je de ongehoorde verhalen en aan wie is het om ze te vertellen? Een gesprek over werken in en met een wijk, stem geven aan die wijk en het balanceren tussen kunst en het sociale domein.

Programmamaker en activist Mara van Nes gaat opnieuw in gesprek met Thomas Lamers, filosoof en dramaturg van Collectief Walden over kunst en klimaat. Deze keer schuiven Teresa Borasino (mede-oprichter van het activistisch kunstcollectief Fossil Free Culture) en theatermaker Emke Idema aan om het te hebben over hoe en waarom zij zich in hun werk verhouden tot de klimaatcrisis. Radiohost: Dionne Verwey.

Radio Futura praat het eerste uur van de uitzending met de makers van de theatervoorstelling De zaak Shell Anoek Nuyens en Rebekka de Wit en cabaretier, schrijver en presentator Dolf Jansen. Kan kunst de wereld redden? Of op z'n minst serieuze zaken in de samenleving aankaarten? Of moeten we ons daar niet zo veel van voorstellen en gaat het in het theater toch vooral om een fijn avondje uit? Het laatste halfuur vertellen Anoek en Rebekka meer over hun voorstelling De zaak Shell. Radiohost: Gian van Grunsven.

Radio Futura geeft de microfoon uit handen aan Jongeren Milieu Actief (JMA), de jongerenorganisatie van Milieudefensie waar jongeren tussen de 16 en 28 jaar zich vol energie, passie en humor inzetten voor een schone en eerlijke wereld. In hun podcast Brutale Klimaatvragen spreken zij met verschillende mensen die actief zijn binnen de klimaatwereld en stellen ze vragen die iedereen heeft, maar die de meeste mensen nét iets te brutaal vinden.Te gast zijn Prof. Dr. Ir. Andy van den Dobbelsteen (Hoogleraar Climate Design & Sustainability Afd Architectural Engineering + Technology aan de TU Delft), die ons een goed inzicht kan geven in de huidige staat van het klimaat én de oplossingen die we daarvoor hebben. We gaan verder in gesprek met oud-medewerker Shell Eelco von Meyenfeldt en woordvoerder van MilieuDefensie Peer de Rijk. Met hen gaan de jongeren in gesprek over het verloop van de rechtszaak en zoeken we de spanning op tussen twee verschillende ervaringen en perspectieven. De onderwerpen van de avond tonen ons dat verandering nodig is, onder het motto #hetistijd bespreken we het Klimaatmanifest dat JMA recent heeft gelanceerd. Met maar liefst 11.000 handtekeningen in minder dan week is de toon voor jongeren in Nederland gezet; Tijd voor jongeren. Tijd voor klimaat. Nu! Radiohost: Gian van Grunsven

Afgelopen lente schreven een aantal afstudeerders een manifest, waarop een aantal andere afstudeerders een reactie schreven. Het was een reactie op het manifest, maar ook op alle ingezonden (brand)brieven die in die periode verschenen. Beide manifesten pleiten voor actie, nemen stelling in en rammelen aan de poorten om duidelijk te maken dat het tijd is voor verandering. Aan het woord zijn vanavond de strijders en activisten, de briefschrijvers en mede-bedenkers, de studenten van lichting 2020. Ze bespreken de stand van zaken, een half jaar na de ingezonden stukken, en het activisme in hun lichting. Waar strijdt deze generatie voor en hoe vinden ze elkaar in hun idealen? Wat is er nodig voor verandering, voor hun strijd? En hoe breng je dat nou in de praktijk? Een gesprek over idealen, verwachtingen, veranderingen en hard gestelde actiepunten.

Vanavond in Radio Futura x ITS Festival wordt de mythe rondom het werkveld ontmanteld. Want hoe zit dat veld eigenlijk in elkaar? Wat wordt überhaupt bedoeld met de term ‘werkveld’ en wie zit hier dan in? Aan tafel met mensen uit dat beoogde werkveld, stellen de afstudeerders alle vragen die ze ooit wilden stellen. Ze bevragen ‘het werkveld’ over productieplekken, ontwikkeling en zichtbaarheid. Want in welk veld studeert de nieuwe generatie makers nu af, wat wordt de praktijk na school en wat is de toekomst van talentonwikkeling?

Wie zijn de makers, productieleiders, dramaturgen en dansers van de toekomst? Wie zijn de mensen áchter de opleidingen met wie generatie 2020 samen afstudeert? Wie moet je bellen als je een toneelschrijver, theaterdocent, scenograaf of educatiemaker zoekt voor je project en je niet eens je eigen lichting kent? Aan de hand van de verschenen manifesten van afgelopen zomer, voerden Bregt van Deursen en Ilse Geilen diverse gesprekken en realiseerden zich hoe zeer zij een onderling netwerk misten. Vanavond in Radio Futura x ITS Festivals nodigen zij vier docenten, hoofden van diverse theater- en dansopleidingen uit, om hen aan de tand te voelen. In de wetenschap dat ook zij niet volledig zijn in hun benadering, pogen ze desalniettemin een lichtingsgesprek horizontaal te voeren. Ze lanceren hun idee voor de toekomst: lichting-denken in plaats van opleiding-denken. Vanavond toetsen ze samen met hun gasten hoe dit nieuwe denken te bereiken is en hoe wenselijk en houdbaar het idee is.

Buiten is het stil en nat, de cafés zijn gesloten. Tijd om ouderwets te worden voorgelezen. Soumaya Ahouaoui (Het Nationale Theater) leest de tweede monoloog voor die Hassnae Bouazza schreef op basis van de gesprekken die zij samen met Fatima Elatik voerde met verschillende vrouwen uit de eerste generatie Marokkaans-Nederlandse vrouwen die vanaf begin jaren ‘70 naar Nederland zijn gekomen om een leven op te bouwen. Na de lezing, die voor een belangrijk deel over het huwelijksleven en seksualiteit gaat, praten Soumaya Ahouaoui, Hassnae Bouazza en Sabri Saad el Hamus over de noodzaak van het opbouwen van een corpus verhalen over een generatie Nederlanders die onderbelicht is. Waarom moeten de verhalen van deze vrouwen, echtgenotes en moeders worden toegevoegd aan onze oral history? En kun je door middel van het vertellen van verhalen tegenkleur bieden aan de vooroordelen die er nog altijd heersen ten aanzien van deze vrouwen?