Amerika zegt dat Rusland gebruikmaakt van chemische wapens in de strijd tegen Oekraïne, maar levert daarvoor geen bewijs. Hoe controleer en breng je nieuws als grootmachten claims doen die niet te checken zijn? "Je moet als journalist goed opletten dat je iedere partij even kritisch behandeld", zegt journalist en schrijver Haroon Ali. "Als jij, als journalist, daar al moeite mee hebt, heeft de lezer dat waarschijnlijk nog meer." Poetin en Biden zijn geen leiders van dezelfde orde, volgens Ali. "Maar laten we niet doen alsof Amerika altijd zo netjes is geweest. En dat alles wat zij zeggen klopt." Onderzoeksjournalist Hansje van de Beek vraagt zich met name af of er überhaupt wel bewijs is. "Als er bewijs is, waarom leveren ze het dan niet?", Van de Beek. "Dat suggereert toch dat het bewijs erg dun is." Verder in het mediaforum: BNNVARA-gezicht Dolf Jansen maakt programma voor PowNed en Netflixhit Baby Reindeer.
Sahla Soumaya verscheen gister bij Sophie Hilbrand aan tafel voor een opvallend interview. Soumaya is voormalig veiligheidsadviseur voor de VVD, ondertussen geroyeerd lid, en voor die tijd veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf vanwege verboden wapenbezit en lidmaatschap van een terroristische organisatie. Het gesprek resulteerde in ongemak, volgens Politiek verslaggever Tessel Linders. "In het hele gesprek komt niet naar voren wat de gedachte hierachter was", zegt Linders. "het is jammerlijk mislukt om een lijn in dat gesprek te hebben." Jan Slagter, baas van Omroep Max, laat weten dat ook het interview niet begreep. "Ik snapte het helemaal niet, het was een mannier van straatjes schoonvegen", zegt Slagter. "Sophie probeerde er een lijn in te brengen maar Soumaya fietste er steeds doorheen." Joep School, eindredacteur van de talkshow Op1 liet weten dat het interview een onbevredigend gevoel achter heeft gelaten bij hen. "Ik had echt kromme tenen", zegt Linders.
Een docuserie van omroep Powned over het gebruik van diabetesmedicijn Ozempic als afslankmiddel, is voor de uitzenddatum al geschrapt. Dit naar aanleiding van een advies van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), omdat het reclame zou zijn voor het middel. 'Ik vind het een hele gekke zaak', reageert Angela de Jong (AD). Zij kreeg juist de indruk dat de docuserie wél journalistiek gebalanceerd is. Mag de Inspectie hier over beslissen en wordt er tegen journalistieke organisaties niet te snel gedreigd met een rechtszaak?
Sophie Hilbrand en Jeroen Pauw verschuiven in het najaar naar de late avond op de NPO. Het talkshow-duo zal vier avonden in de week te zien zijn en om en om de presentatie verzorgen. Journalist Arjen Fortuin vindt het een welkome verandering, aangezien Op1 volgens hem een hoog 'vlees noch vis-gehalte' had. "Op1 dreigde de afgelopen jaren ten onder te gaan aan de dubbelheid van aan de ene kant een redactie een programma wil maken en aan de andere kant allerlei omroepdingen daardoorheen proberen te fietsen", zegt Fortuin. Hoe vernieuwend de late night-show van Sophie en Jeroen zal zijn, is nog maar de vraag. Maar het moet "fris" worden, valt er te lezen in het persbericht van het programma. "Dat is zo onhandig. Dan gaan mensen dingen verwachten", reageert Filemon Wesselink. Televisieproducent Paul Römer verwacht een "meer inhoudelijke" talkshow. "Ik vind Jeroen en Sophie niet van dezelfde zwaarte", gaat Römer verder. "Ik zou ze samen zetten. Jeroen is een zwaargewicht en Sophie kan dat empatische heel goed. Ik denk dat dat perfect is", zegt Wesselink erover. Verder in het Mediaforum: het OM mag journalisten niet meer zomaar afluisteren, Joost Klein gearriveerd in Malmö en debate watch parties.
Deze Koningsdag gaven ook de drie prinsessen een kort interview voor de camera van de NOS. Kamran Ullah (De Telegraaf) zag het ongemak bij Alexia en denkt dat – wat ze ook zou hebben geantwoord – commentaar zou krijgen. ‘Maar kom op, dit is een achttienjarige vrouw die dit moet doen.’ Spraakmaker en schrijver Roxane van Iperen heeft drie dochters in de leeftijd van de prinsessen en vindt het instituut slecht uit te leggen. Ook zag ze dat de prinsessen via sociale media behoorlijk wat commentaar kregen. ‘Ik hoop écht dat we hier komende generaties anders over gaan denken.’
Journalisten staan voor de dichte deuren van de conservatieve CPAC-conferentie in Boedapest. Hoe moeten zij verslag doen van deze bijeenkomst waar de fine fleur van rechts-radicaal Europa zich heeft verzameld? “Er is maar een ding slechter dan gaan, niet gaan”, zegt journalist Frénk van der Linden in Spraakmakers. Het er zo dicht mogelijk bij zijn is de bedoeling van het journalistieke vak, volgens Van der Linden. “Ik vind het tijd om de undercoverjournalistiek weer leven in te blazen, zodat we van binnenuit kunnen zien wat er gebeurt”, zegt Van der Linden. Het wordt tijd dat we ons afvragen hoe we met extreem rechts omgaan.” De conferentie is online echter wel te volgen maar volgens de hoofdredacteur van omroep Friesland, , is er veel meer af te leiden wanneer je er fysiek bij bent. “De wandelgangen, daar gebeurt het allemaal”.
Het formeren laat weer even op zich wachten. De vier partijen, PVV, VVD, NSC en BBB, hebben een reces van twee weken ingelast, wat politiek commentatoren als "ongebruikelijk" aanduiden. Bovendien zou het in de tussentijd kunnen klappen, mede door Wilders' optreden in Hongarije tijdens CPAC, een jaarlijkse politieke bijeenkomst van conservatieve activisten en politici. Maar ondertussen ligt de deadline voor de kabinetsformatie op 15 mei. "We duiken er gelijk op. Hoe moeten we dit plaatsen?", zegt Bas van Sluis, journalist bij Dagblad van het Noorden. Marjolein Moorman, wethouder Onderwijs van Amsterdam, vindt het "begrijpelijk" dat de media er gelijk op in gaan. "Het is heel ongebruikelijk. We zitten al vijf maanden na de verkiezingen en tien maanden na de val van het kabinet", zegt Moorman. "Ze lijken het niet met elkaar naar hun zin te hebben. Aan het begin zaten ze de hele tijd alleen in de kamertjes. Nu hebben ze heel even bij elkaar gezeten, maar nu weer niet. En da die zorgen er zijn of hier überhaupt een kabinet uit gaat komen, terwijl er tegelijkertijd het land zoveel problemen heeft." Moorman denkt dat journalisten willen duiden of het kabinet er wel gaat komen. "Waar gaan we naartoe met dit land?" De wethouder vindt het ook opvallend dat Wilders naar zijn "grote vriend" Órban is vertrokken. "Daar is blijkbaar wel tijd voor." Volgens Moorman hebben media juist een rol hierin te spelen. "Zij zijn de bewakers van de democratie." Verder in het Mediaforum: Snackpaper maakt nieuws aantrekkelijk voor jongeren, koningsdag in Emmen en de conservatieve conferentie CPAC.
De vier formerende partijen zouden afstevenen op een bezuiniging van 200 miljoen euro op de NPO. Vooral de PVV en de VVD willen een fikse bezuiniging of helemaal schrappen, NSC ziet het liever hetzelfde blijven maar dan zonder een derde net. "Dit is polderland in optima forma", zegt tv-recensent Angela de Jong. "Er moet bezuinigd worden. Dan is de publieke omroep een makkelijke prooi." Hoewel het van De Jong niet, stelt ze wel dat de NPO de bezuiniging als een "enorme kan" moet zien. "Volgens mij moet de NPO zelf met een heel goed plan komen en kan er enorm gesneden worden in een hele hoop overheidskosten als je fors teruggaat in het aantal omroepen." Zo zou De Jong het "wel prima" vinden als NPO3 afvalt. "Waar dient de publieke omroep voor? Dat is de vraag die beantwoord moet worden", stelt Arno Kantelberg. Volgens de ModMod-hoofdredacteur moet er gedacht worden over de "journalistieke en vermakende" taak van de NPO. De Jong vindt het "mooi en democratisch" ingericht op dit moment, maar het probleem zit 'm erin dat geen enkele omroep ooit weer vertrekt. "Je kan er wel in, maar nooit gaat er iemand weer uit." Daarnaast benadrukt De Jong dat het zou moeten gaan om de "publieke waarde" van programma's. "Dit vraagt om een smaakpolitie", aldus Kantelberg. "Wat is wel kwalitatief amusement en wat niet? Dat is een eeuwige discussie." Verder in het Mediaforum: de TikTok-grootheden Appie en Tuinkabouter, de rechtszaak tegen Trump, Viaplay uit de rode cijfers en Anne Hathaways audities.
Het is een nogal stormachtige periode in de kabinetsformatie. "Het is formatie in de nieuwe stijl. Je vraagt je af: wat is echt en wat is theater?"zegt Pieter Klok, hoofdredacteur van de Volkskrant. De NOS meldt dat er al vergaande plannen liggen op het gebied van migratie en asiel. Zo zou migratie als crisis aangemerkt kunnen worden, waardoor verdergaande maatregelen mogelijk zouden worden. "Hierbij vraag je je ook af of het echt is of dat ze een bepaalde indruk willen wekken." Journalist Sjirk Kuijper denkt dat we getuige zijn van een "potentieel breekmoment" in de formatie. "Dit is een plan waarvan drie partijen kunnen zeggen: dit gaat niet." Vooral voor NSC zou dit "onmogelijk" moeten zijn. "Als zij nog enigszins geloofwaardig uit deze formatie willen komen, moeten ze niet akkoord gaan met een plan dat de gewone wetgeving buitenspel zet." Kuijper benadrukt ook dat er een "klimaat is gemaakt alsof er een permanente crisis" is rondom migratie. Naast de formatie is er ook een hoop te doen om de aangifte die Wilders indient tegen Frans Timmermans wegens "opruiing". De GL-PvdA-leider zei op het partijcongres "niets na te laten" om te voorkomen dat Wilders aan de macht komt. "Dit is het volk aanzetten om voor elk wissewasje naar de politie of het OM te lopen", zegt Kuijper. Klok vindt het een "relevant" verhaal. "Hoe Wilders zijn aanhang weer probeert op te zwepen tegen links, het is allemaal relevant", zegt Klok. "Die toenemende haat tussen deze twee grote politieke bewegingen, vind ik het een zorgwekkend verschijnsel." Verder in het Mediaforum: zomertelevisie.
Geert Wilders wil aangifte doen omdat Frans Timmermans op het partijcongres had gezegd dat hij ‘niets zou nalaten’ om te voorkomen dat Wilders aan de macht komt. Volgens de PVV-leider is dat ‘levensgevaarlijke linkse ophitserij’, Timmermans ontkend dat hij heeft opgeroepen tot geweld. Volgens Ward Wijdents is de aangifte van Wilders ‘volstrekt zinloos’ en zou hij hier als medium geen melding van maken. Marc Veeningen (Hart Van Nederland) denkt dat het wel nieuws is. ‘We praten wel over leiders van de grootste partijen.’ Of het nu over een uitspraak op X gaat, of Wilders of Timmermans elders iets zeggen. ‘Ik denk dat het weldegelijk relevant en belangrijk is.’
Sywert van Lienden schoof aan bij de talkshow Op1 om over zijn aanstaande rechtszaak rondom de mondkapjesdeal te praten. Eerder al gaf Van Lienden een interview aan het Financieele Dagblad, maar was achteraf niet tevreden met de inhoud. Bij Op1 kreeg Van Lienden "best wel de ruimte" om zijn kant van het verhaal te doen, viel podcastmaker Elger van der Wel op. "Hij is hiervoor alleen maar aangevallen. Dat is deels terecht, maar hij moet zich ook kunnen verdedigen", zegt Van der Wel. Toch was dit niet de juiste vorm. "Ik had hem het liefst twee uur lang in een podcast gehoord met één interviewer. Dan krijg je het meest pure interview." Journalist Bas van Sluis viel het vooral op dat Van Lienden een "gebrek aan zelfreflectie" heeft. "Hij kreeg voor mijn gevoel weinig tegengas", gaat Sluis verder. "Iedereen moest aan de kant voor Van Lienden. Het was net of de koning of Rutte werd geïnterviewd. Het was voor mij too much." Toch vond Sluis het ook "verdrietig" voor Van Lienden. "Volgens mij heeft hij grote fouten gemaakt. Daarnaast is er een gebrek aan zelfinzicht. Hij wil maar niet toegeven wat hij nou precies fout heeft gedaan. Maar door deze setting maak je het weer heel groot, ook voor hem." Verder in het Mediaforum: Amalia's studie in Madrid, de behandeling van klimaatactivisten en de AI-radiozender HDFM.
De leider van GroenLinks-PVDA leider schoof donderdagavond aan in Nieuwsuur met een opvallende boodschap. Frans Timmermans liet weten dat hij bereidt is te onderhandelen wanneer de vier formerende partijen er niet uit komen. "Voor mijn idee is het geen nieuws", zegt Renzo Veenstra, hoofdredacteur van Omroep Brabant. Timmermans stelt een harde deadline voor 1 juni. Wanneer de partijen er dan niet uit zijn, moeten ze volgens Timmermans naar alternatieven gaan kijken. "Precies op de dag dat de toon in de formatie niet vriendelijk is, neemt Timmermans zijn podium", benoemt onderzoeksjournalist Hansje van de Beek. "Fijn voor Timmermans. Geen toeval, maar wel aandacht." Cabaretier Dolf Jansen benoemt dat de formatiekwestie wel erg lang duurt. "Ik denk niet dat het onredelijk is dat er nu, na de verkiezingen van november, daadwerkelijk eens iets gaat gebeuren", stelt Jansen.
Na talloze reünies tussen mensen die elkaar jarenlang kwijt waren, zit het erop voor Derk Bolt als presentator van 'Spoorloos'. Dertig jaar lang presenteerde Bolt het programma, maar volgens Sandra Hilster, mediadirecteur bij KRO-NRCV, is het tijd voor verandering. "De wereld is veel meer digitaal, de research en de zoektochten zoals we vroeger deden veranderen, mensen zijn vindbaarder. De puzzels zoals we vroeger deden is veranderd. Vanuit die verandering zijn we gaan kijken of we ook inhoudelijk naar vernieuwing toe moesten." Tijdens die dertig jaar is het ook weleens flink misgegaan in 'Spoorloos'. Niet alleen toen Bolt en de cameraman ontvoerd werden in Colombia, maar ook weleens bij bepaalde ontmoetingen. "De geloofwaardigheid is bij de kijkers nauwelijks ingeboet", weet Hilster zeker. De ontvoering in Colombia komt wel nog in de einduitzending aan bod, onthult de mediadirecteur. "Daar gaat hij ook beelden laten zien die we nog nooit hebben gezien. Ook als een unieke afsluiter van een tijdperk waarin dit ook voor hem heel ingrijpend is geweest." Als het aan AD-hoofdredacteur Rennie Rijpma had gelegen, was Bolt nooit vertrokken. "Wat mij betreft was hij doorgegaan." Programmamaker Ajouad el Miloudi denkt er hetzelfde over. Hilster benadrukt dat de deur "altijd wagenwijd" openstaat voor Bolt. "Nieuwe programmering is altijd welkom." Verder in het Mediaforum: oorlogsverslaggeving, het boek van Inez Weski.
De tijd van concessies doen is voorbij voor Geert Wilders. De PVV-leider is boos weggelopen tijdens een asieldiscussie met VVD, BBB en NSC. En terwijl het de afspraak onderling was om niet meer via de media te communiceren, deelde Wilders zelf met journalisten dat hij de formatietafel had verlaten. "Hij wilde wel heel graag laten weten dat hij weggelopen was", zegt ANP-hoofdredacteur Freek Staps. "De PVV is geen makkelijke partij om in contact mee te komen. In dit geval wel." Hoewel Wilders dit volgens Staps met een "doel" doet, is het wel de taak van de media om hierover te berichten. Televisieproducent Paul Römer ziet het als "politiek toneel" om de publieke opinie te beïnvloeden, net als Omtzigt de formatietafel verliet. "Ik vind het eigenlijk zwaar vermoeiend. Kom op, ga regeren." Inmiddels is Wilders weer aangeschoven bij de formatietafel. Verder in het Mediaforum: de bangalijsten bij studentenverenigingen en de nieuwe talkshow 'Dit is Nederland'.
Een groep van 250 mensen met een creatief beroep hebben in een brief Joost Klein opgeroepen om uit het Eurovisiesongfestival te stappen. De reden daarvoor is de deelname van Israël aan het liedjesfestijn, terwijl de oorlog in Gaza voortduurt. Klein zegt de persoon daar niet voor te zijn. "Als ik de wereld kon redden als wereldleider, zou ik dat doen. Ik ben slechts een klein onderdeeltje in deze machine", aldus Klein. Wetenschapper Diederik Jekel vindt het een "verdrietige dynamiek" van de tijd waarin we leven. "Ik snap de mensen die oproepen, die maken zich zorgen", zegt Jekel. "Maar je zet iemand wel heel erg op het hakblok." Deze trend ziet Jekel wel vaker voorkomen, zo ook bij influencers op sociale media. "Je moet een keuze maken en kleur bekennen." Wendelmoet Boersema is van mening dat deze culturele stem zich moet richten op politici die "direct op Netanyahu" invloed hebben. Joost Oranje vindt het "heel begrijpelijk" dat er ingespeeld wordt op de mediadynamiek van het moment. "Maar moet je het zo richten op een individuele kunstenaar, in dit geval?"
Waar de PVV het liefst zo snel mogelijk van de Publieke Omroep af wil, verdedigt formatiegenoot NSC de NPO juist. 'Het zou toch wat zijn als de formatie hierover valt', aldus journalist Frénk van der Linden in het Mediaforum. Toch is het volgens de forumleden wel degelijk nodig om kritisch naar de NPO te kijken. 'Bij de NPO ontbreekt het aan de wil om zelf in te grijpen', vult oud-hoofdredacteur van Vrij Nederland, Ward Wijndelts, aan.
Er ontstond grote ophef nadat Johan Derksen in het programma 'Vandaag Inside' racistische opmerkingen maakte over Kamerlid Habtamu de Hoop. Volgens Derksen is De Hoop geen Fries, evenals hij geen Surinamer is. De presentator nam zijn woorden niet terug, zo bleek uit de uitzending de dag erna. "Het is zo vermoeiend", reageert NRC-journalist Hugo Logtenberg. De vraag rijst of media hier elke keer over moeten berichten. "Dit is het verdienmodel dat erachter zit", aldus Logtenberg. "Het is geen toeval. Over drie maanden houden wij precies hetzelfde betoog." Toch is aandacht nodig, maar het moet wel in de context geplaats worden dat Derksen wel vaker dit soort uitspraken doet. Kamran Ullah vraagt zich af of het met opzet wordt gedaan, zoals Logtenberg suggereert. Ullah benadrukt dat er een "vertaalslag" gemaakt moet worden. "Dit is een symbool dat er veel meer discriminatie is in Nederland." Een goed gesprek is nodig, denkt Ullah. "Volgens mij staat Johan Derksen alleen niet heel erg open voor een gesprek en enige zelfreflectie", reageert Logtenberg. Verder in het Mediaforum: de ouderbijdrage op Utrechtse scholen en Free Press Unlimited slaat alarm.
De Tweede Kamer debatteert morgen over de toekomst van de NPO. De omroepen hebben gereageerd middels een open brief in het Algemeen Dagblad, waar ook Giselle van Cann, hoofdredacteur van NOS Nieuws, haar zorgen over het debat uitte. "Dit is de start van het hele proces." Van Cann vindt dat de positieve invloed van de NPO "weinig wordt gehoord" de laatste tijd. "Een publieke omroep is van belang voor een gezonde democratie." Daarbij is het belangrijk dat mensen zichzelf "zien en herkennen", maar ook "waar ze zich niet zo snel" in herkennen. "Dat is nou precies de functie van een publieke omroep." Van Cann erkent dat er dingen bij beter kunnen en dat het tijd is voor verandering bij de NPO, maar wil daar de tijd voor krijgen. "Wat het ongemakkelijk maakt, is dat er een grote groep mensen is in Nederland die zich niet gehoord voelt door de NPO", reageert Tessel Linders, politiek commentator bij Omroep Brabant. "Ik heb het gevoel dat de afstand heel groot is geworden", zegt Step Vaessen, journalist bij Al Jazeera. "Voor het belang van de democratie is de media ongelooflijk belangrijk." Verder in het Mediaforum: de serie 'Food for Thought' en de discussie rond het mestoverschot in Nederland.
Minister Hugo de Jonge maakt 18 miljoen euro vrij om het Fries te bevorderen. Een deel daarvan is bedoeld om een opleiding journalistiek op te richten, met als doel dat regionale media makkelijker aan Friestalige journalisten kunnen komen. Journalist Sjirk Kuijper noemt het een "zeer welkome" impuls. "Omroep Fryslân heeft als voertaal Fries, maar de Friese kranten schrijven in principe in het Nederlands", legt Kuijper uit. "De vijver is niet zo groot voor de Friese media." Het is dan ook behoorlijk lastig om vakbekwame journalisten aan te trekken die ook vloeiend Fries spreken. "Het gebruiken van de Friese taal in media is heel belangrijk om die taal levend te houden", stelt Kuijper. Journalist Arjen Fortuin is ook "groot voorstander" van deze impuls. "Die taal heeft het heel zwaar." Verder in het Mediaforum: worden de journalistieke subsidies goed besteed, Shell gaat naar de beurs in New York en het delen van persoonlijke ervaringen in de media.
Kefah Allush heeft social mediabedrijven nog nooit kunnen op maatschappelijke betrokkenheid, tenzij ze ertoe gedwongen werden. Is nieuwe maatregel van Meta om AI gegenereerde beelden te labelen bedacht om meer inzicht te geven of is het een manier om meer geld te verdienen nu er door de nieuwe maatregel minder beelden verwijderd gaan worden? Aan tafel zitten Mireille van Ark, Kefah Allush en Spraakmaker Heino Falcke. Verder hebben we het over de manier waarop de media omgaat met het ingewikkelde onderwerp zelfdoding enhet verslag van RTL bij de zonsverduistering in Amerika die later vandaag plaatsvindt.