L'instrumentala

En «L’instrumentala» dad oz pudais Vus aspersvader da furmaziuns pitschnas. Quella scena è creschida ils ultims onns ed e vegnida pli e pli vasta. Oz tadlain ina selecziun dals pli enconuschents ensembles naziunals ed internaziunals. I spetga in’ura vasta ed interessanta, cun in zic ironia, scharm e virtuositad – perquai che mintg’ensemble ha sviluppà ses agen stil e posseda in caracter unic. L’entschatta fa il Alpenblech cun «Sonnenstrahlen». Plinavant d’udir; Viera Blech, LeiBlech, Blechschaden, il Cerchel musical dalla Surselva sco er il Mnozil Brass che na manca betg. Redacziun: Christa Soliva

En «L’instrumentala» dad oz tadlain nus ina selecziun cun megahits dals onns sessanta enfin oz. D’udir èn hits e semperverds da pop sco: Ai se eu te pego, Grüezi wohl Frau Stirnimaa, Lady Madonna, Gloria, Time To Say Goodbye ed anc blers auters. Interpretadas na vegnan questas melodias dentant betg da Michael Teló, dals Minstrels, Umberto Tozzi, dals Beatles, Andrea Bocelli e Sarah Brightman – mabain dad enconuschentas furmaziuns da brass. Redacziun: Christa Soliva

En «L’instrumentala» dad oz faschain nus in viadi musical tras noss chantun Grischun. Las musicantas ed ils musicants da las suandantas musicas èn pronts e sunan per vus marschs, polcas ed inqual toc da divertiment. La musica Greina Vrin e quellas da Lumbrein, Suraua, Danis-Tavanasa, Sumvitg, Sedrun, Falera, Sagogn, Domat, Vaz-Lai, Lantsch, Savognin, Zernez, Ardez, Scuol, Ramosch, Tschlin, Tschierv-Fuldera-Lu, Sta. Maria-Valchava e la musica da Samedan. Redacziun: Christa Soliva

Las chapellas da musica populara instrumentala guardan enavos sin ina lunga tradiziun. Quai che ha entschet cun furmaziuns pitschnas ord societads da musica, è sa sviluppada oz tar ina vasta e musicalmain ordvart variada e gronda scena da musica. En l’instrumentala dad oz èn musicantas e musicants da la Svizra, Germania, Austria, Slovachia e Tschechia pronts e sunan per vus marschs, valzers, polcas e musica da divertiment.

Roy Newsome, il cumponist, dirigent, arranschader, giuror ed educatur da musica era era tar nus enconuschent e respectà. Ils 17 da fanadur avess Roy Newsome da Yorkshire pudì festivar ses 95. anniversari. Perquai deditgain nus l’instrumentala dad oz ad el e sias cumposiziuns ed a ses arranschaments. Il bainvegni fa la Sun Life Band, quella ha Roy Newsome dirigì (1989-1996), cun in da ses marschs il «Belmont». Plinavant tadlain nus «Fantasy on Swiss Airs», «Concorde», «The Bass in the Ballroom», ma era l'enconuschent marsch «Furchtlos und Treu» na manca betg.

Stad, sulegl, temperaturas chaudas e vacanzas. E buna musica? Ma cler! E per lezza procura l’instrumentala dad oz. Il marsch «Summer Winds», dat l’entschatta. Plinavant tadlain nus hits da stad sco «Summer in The City», «Summer» u «Despacito», lura l’enconuschenta suita «Summer Fantasy» Kees Schoonenbeek, il hit «Summertime» or da l’opera Porgy and Bess fin tar il «Mambo». Tut quai ed anc blera musica che dat in zic atmosfera da stad pudais vus tadlar en l'instrumentala dad oz.

Tango, samba, rumba, mambo, fox, cha-cha-cha, salsa mo er ils sauts da moda dattan en il tun en l’instrumentala dad oz. Quest stil da musica surmaina blera glieud da sa muventar ed er da sautar, u fa simplamain buna luna. Envidai il radio e tadlai sauts sco «We Love Cha-Cha-Cha», «Sirtaki», «Swiss Ländler», «Brass Band Tango» u er «Jamaican Rumba» u ils sauts moderns sco «Gangnam Style», «Zillertaler Hochzeitsmarsch», «Lambada», «Un, dos, tres Maria» ma er la musica da l'enconuschent film da saut «Dirty Dancing» na manca betg.

Musicantas e musicants da tut al mund sun pronts e sunan per Vus ina schelta da melodias divertentas e plaschaivlas, ellas procuran franc er tar vus per curturella ! Il bainvegni fa la musica divisiun da champagna 7 cun l’enconuschent marsch «Ein frohes Wiedersehen». Plinavant tadlain nus il valser «In old Portugal», la «Fuchsgraben Polka», musica tradiziunala sco il «Mambo Medley» ni «Maiteli wenn du witt go tanze», intgins marschs ed anc bleras autras bellas melodias. Redacziun: Christa Soliva

Chant, saut e gieu da teater en ina furma populara, quai è il musical. L’istorgia dal musical modern ha cumenzà enturn l'onn 1920 a New York. Sper il Broadway a New York è il musical dentant era sa derasà spert en in quartier da Londra. Quels dus lieus èn anc oz las metropolas dal musical. L’instrumentala dad oz è emplenida cun enconuschentas melodias ord musicals sco «My Fair Lady», «Cats», «Evita», «Jesus Christ Superstar», il toc da partenza «Nightmare & Siamsa» or dal musical «The Spirit of the Celts» euv. Musicantas e musicants da tut il mund èn prontas e sunan per Vus quellas enconuschentas melodias arranschadas per furmaziuns da brass. Redacziun: Christa Soliva

En l’instrumentala dad oz tadlain nus ina selecziun cun megahits da stad. D’udir en hits e semperverds da pop sco; Walking on Sunshine – Despacito– The Ketchup Song – Lemon Tree– Ai se eu te pego ed anc blers auters. Interpretà vegnan questas melodias dentant betg da Katrina and the Waves, Luis Fonsi, Las Ketchup, Fools Garden ni Michel Teló mabain dad enconuschentas furmaziuns da sturs. Redacziun: Christa Soliva

La sonda passada ha la Musica da Domat realisà ina concurrenza da musica da divertiment. A chaschun dal giubileum 222 onns Musica da Domat ha la pli veglia societad da musica dal chantun Grischun realisà ina concurrenza da divertiment. Sis brassbands svizras d'auta qualitad èn sa mesiradas ed han purschì in grondius spectacul che ha fascinà l'auditori en la sala Tircal a Domat. L'emprima part dal Mountain Brass in Concert avais vus pudì tadlar en l'Artg musical da dumengia, 22-06-2025.

Era l'instrumentala sa deditgescha a la festa districtuala da musica ch'è stada a Salouf. La Musica instrumentala Salouf Mon Stierva ha organsià cun bun inschign e success la festa districtual da musica. In'emprima selecziun da las producziuns en zona da silenzi avais vus pudì tadlar en l'Artg musical. D'udir cun lur tocs da patg en l'instrumentala èn la Stadtmusik Chur, l'Uniun da musica Sagogn, la MG Obervaz/Lenzerheide, la Societad da musica Danis-Tavanasa e la Graubünden Brass.

L’instrumentala preschenta ina schelta da musica tradiziunala da l’entira Svizra. Tuttina sche persuls ni in cumbinaziun cun in chor, in orgelet ni ina tiba... Mintgatant han musicantas e musicants da la musica instrumentala er gust da sunar auters stils da musica ed uschia vain nus pront per oz in’instrumentala populara cun titels sco; (Le vieux chalet, Vreneli ab em Guggisbärg, The Lonely Alphorn, Maloja Wind Schottisch, in Zäuerli ma er la chanzun dorma bain manca betg). Redacziun: Christa Soliva

L'instrumentala presenta 3 discs novs Sut il titel «Schweizer Märsche, Volume 9» preschenta la musica militara Svizra gia per la novavla giada marschs da cumponists svizzers. Questa giada èn las cumposiziuns deditgadas excepziunalmain ad in sulet chantun, al chantun Berna. I dat però betg be marschs. En la retscha da discs cumpacts «Musique Suisse» en cumparids Vol. 8 (Horizons) e Vol. 9 (One Moment). Dus discs fitg variants davent dal marsch fin ad ovras concertantas. D’udir en l’emissiun èn differentas musicas da recruts. Las registraziuns èn vegnidas fatgas durant ils onns 2020 – 2024. Redacziun: Christa Soliva

En l’instrumentala dad oz pudais Vus As persvader da furmaziuns pitschnas. Quella scena è creschida ils ultims onns ed è vegnida pli e pli vasta. Oz tadlain nus ina selecziun dals pli enconuschents ensembles naziunals ed internaziunals. I spetga Vus in’ura vasta ed interessanta cun in zic ironia, scharm e virtuositad, perquai che mintga ensemble ha sviluppà ses agen stil e posseda in caracter unic. L’entschatta fan oz il Cerchel musical dalla Surselva cun «Buna sera biala». Plinavant d’udir èn Viera Blech, LeiBlech, Blechschaden, la Power Polka Band ma er la Mnozil Brass na manca betg. Redacziun: Christa Soliva

Musicas instrumentalas sunan tocs da e per il cor, hits mundials ed era chanzuns d’amur ord films. Amur e passiun – duas emoziuns che muventan ils umans e che fan pli lev il cor u che fan, ch’il cor bunamain schloppa da l’euforia e charezza. En «L’instrumentala» dad oz vai per quests sentiments. Musicas instrumentalas sunan tranter auter gronds hits da charezza ord films sco «Take my breath away» u «Love Story», dentant era melodias d’amur da la musica da pop sco «Nikita» da Elton John u «Weus’d a Herz hast wia a Bergwerk» da Rainhard Fendrich.

Igl Eurovision Song Contest, ina da las pli grondas concurrenzas da musica internaziunala, turna suenter 36 onns puspè en Svizra. In eveniment tut spezial. Era l’instrumentala è pronta cun hits e semperverds che derasan gia l'atmosfera dad ESC. Nus tadlain hits sco il titel victur da l’onn passà «The Code» - però era «Tattoo» u «Stefania», ed era semperverds sco «Waterloo» «Puppet on A String», «Swiss Lady», «Ne partez pas sans moi» e natiralmain era la chanzun «Viver senza tei» dals Furbaz dal 1989. Interpretadas vegnan questas chanzuns dentant betg da Loreen, Céline Dion, ABBA, Pepe Lienhard u da Sandie Shaw, mabain dad enconuschentas furmaziuns da brass ed armonia.

Dal marsch «Sweet Breeze in May» fin a la polca «Im Krapfenwald’l». En l'instrumentada dad oz faschain nus bainvegni al mais da matg e giudain numerusas cumposiziuns davart la natira, saja quai melodias da flurs, dad utschels, da la plievgia u simplamain dad ina bella spassegiada or en la natira u ina saira tut patgifica sin balcun u en curtin.

Il matg è magari temp da vacanzas ni da fin d’emnas prolungadas e perquai per l’ina u l’auter era temp da viadi. En noss viadi musical visitain nus differents pajais. Mintgin da vus po siemiar durant l'instrumentala dad oz da vacanzas u laschar reviver bellas regurdientschas. Nus cumenzain noss viadi en il Tessin e tadlain sco emprim igl enconuschent marsch «Bellinzona» ina cumposiziun da Gian Battista Mantegazzi. Alura udin nus l’enconuschenta chanzun taliana «Funiculi Funicula», la «Portuguese Party» in toc cun ritmus tipic dal Portugal, ina chanzun populara da la Scandinavia, intgins enconuschents marschs ed anc bleras autras melodias che regordan a la Grezia, a l’Austria, Spagna ni a la Germania. Redacziun: Christa Soliva

Marschs tradiziunals èn oriundamain cumposiziuns en trais parts e cun in tact da dus. I dat però er marschs d’in autra furma, marschs da parada e marschs concertants. Sper ils marschs da via che fan adina puspè gronda impressiun a la populaziun datti er ils uschenumnads « gronds » marschs u marschs sinfonics. Quai èn marschs che paran d’esser pli nobels, pli pompus ch’ils simpels marschs per marschar. Tar questa sparta tutgan per exempel il Radetzky-Marsch, Florentiner Marsch, Einzug der Gladiatoren u er il Kaisermarsch. Prendai plaz e giudai in’ura marschs pompus, eroics che vegnan preschentads sunads da diversas musicas svizras ed er da l’exteriur. Redacziun: Christa Soliva