Discover
Ludzie w Ubraniach
Ludzie w Ubraniach
Author: Polskie Radio S.A.
Subscribed: 0Played: 2Subscribe
Share
© Copyright Polskie Radio S.A.
Description
Wszyscy jesteśmy ludźmi w ubraniach - to kultura, która przylega do naszej skóry codziennie. Co z tego wynika? Jak nam się w tych ubraniach żyje, jak wpływają na to, jak celebrujemy święta, kochamy się, grupujemy, oceniamy? W kolejnych odcinkach, z zaproszonych gośćmi będziemy zastanawiać się, jakimi ubraniami i dlaczego, codziennie piszemy nasze odzieżowe biografie. To będzie audycja o modzie - ale nie o branży mody. O modzie jako o niezbywalnej - i fascynującej - części naszej codzienności. Nowe odcinki w każdy wtorek. #moda #ubrania #kultura
42 Episodes
Reverse
Rozmowa o historyczce sztuki Irenie Huml wokół wystawy "Herstorie stosowane: Irena Huml" w Fundacji Arton. Centralnym punktem ekspozycji jest prywatna kolekcja miniatur tkackich, które przez lata Irena Huml otrzymywała od artystek i artystów. Te niewielkie prace, pełne osobistych historii i emocji, tworzą rodzaj materialnej opowieści o wdzięczności, zaufaniu i wzajemności. Każda z nich jest śladem współpracy, spotkań i wystaw, które Irena Huml współorganizowała, a zarazem świadectwem niezwykle bliskich relacji, jakie budowała ze światem artystycznym. Goście: Justyna Bacz - córka Ireny Huml, polska piosenkarka, lingwistka, autorka tekstów i przekładów piosenek z francuskiego i rosyjskiego, autorka koncertów-spektakli poświęconych piosence francuskiej oraz Adam Parol - badacz, współkurator wystawy.
Kiedyś żałoba była obowiązkową praktyką obyczajową. Czym jest dziś i czy w ogóle jeszcze się ją nosi? Jakie są osobiste sposoby pokazywania cierpienia po stracie? A jak żałoba manifestuje się w tym, co zachowujemy albo czego nie chcemy zachować z garderoby i rzeczy ukochanej osoby? O różnorakich sposobach radzenia sobie ze smutkiem poprzez materialne, zmysłowe rytuały i zachowania oprowadzają nas towarzyszka w żałobie i założycielka Instytutu Dobrej Śmierci - Anja Franczak oraz socjolożka i uczennica kurpiowskich śpiewaków pogrzebowych - Marta Tarnowska.
Joanna Czopowicz - artystka wizualna, rekonstruktorka historyczna, nauczycielka plastyki i wieloletnia badaczka historii sprawczyń w obozach koncentracyjnych i zagłady. Rozmowa o roli, jaką rekonstruktorzy pełnią w kształtowaniu pamięci o przeszłości, szczególnie w obszarach, których nie chcemy przekłamać i których prawdę chcemy zachować, mimo że wydarzenia oddalają się w czasie.
Około pięć tysięcy artefaktów. Każdy to osobna opowieść i fragment historii mody - buty Wallis Simpson, kostium Catherine Deneuve. rękawiczki Madame Schiaparelli. suknie haute-couture, wachlarze, biżuteria... Adam Leja kolekcjonuje modę i biżuterię od kilkunastu lat, jest historykiem sztuki, galerzystą, a jego kolekcja stanowi podstawę wielu polskich wystaw, w tym aktualnej, epickiej w rozmachu ekspozycji na Zamku Królewskim, opowiadającej o roli wyglądu w kulturze - "Niech nas widzą! Wizerunek, strój, ciało". Poznajemy historie najcenniejszych skarbów z tej kolekcji.
Agnieszka Beczek - tanatokosmetolożka i edukatorka funeralna, znana z mediów społecznościowych jako Pani z Domu Pogrzebowego. Swoją pracę, która polega na przygotowywaniu zmarłych do pogrzebu, w tym wykonywaniu makijaży pośmiertnych, traktuje jako szczególną misję. Porozmawiamy o tym, dlaczego ubrania i wygląd są dla ludzi ważne nie tylko za życia, o tzw. trumniakach i przygotowanych na dnie szafy trumiennych strojach babć, a także o tym, co nam, żyjącym, wydaje się ważne w ostatnim pożegnaniu z perspektywy ubrań i przedmiotów. Agnieszka Beczek opowiada również o swojej drodze zawodowej i o tym, jak wygląda uczenie się tej profesji.
Przypominamy marcową rozmowę z Katarzyną Kulpą - blogerką, edukatorka i testerką bielizny, znaną szerzej jako Stanikomania. Opowieść o patriarchacie, feminizmie, wyzwoleniu, prawie do piękna i komfortu na własnych zasadach...
Jana Shostak - polska artystka i aktywistka pochodząca z Białorusi pokazuje czym dla polityki i sztuki może stać się na przykład... konkurs miss albo sukienka z dekoltem, kolor czerwony, biały czy zielony. Jana - używając swojego głosu i ciała pokazuje, czym jest sprzeciw, gdzie jest krzywda, jak pamiętać. Przez ostatnie kilka lat, jak sama mówi, stała się symbolem wolnej Białorusi, feminizmu, ubrań w służbie przekazu, manifestu. Opowiada o znaczących wzorach na materiale, o pomaganiu modą i o tym, że wizerunek dla artystki jest jednocześnie obciążeniem i szansą.
Rozmowa z Irminą Gadowską i Adamem Drozdowskim - autorami książki "Republika kobiet. Wizerunek modnej łodzianki na łamach dzienników. 1929-1939". Ta książka odsłania świat łódzkich elegantek. Poprzez analizę stylu, zastanawialiśmy się nad emancypacją, aspiracjami i społecznym statusem kobiet. Z autorami nie tylko poznaliśmy ówcześnie obowiązujący kanon tego, co modne, ale także zaglądaliśmy do zakładów krawieckich i przemysłowych.
Jak tworzyła się subkultura punk w Polsce epoki PRL? Jakim przekształceniom poddała ją transformacja i masowa konsumpcja? Skąd czerpano wzorce? Jakie są jej wyznaczniki? Jak robiło się punkowe ciuchy w Polsce? Kto był wzorem? Jak ubierali się chłopcy, a jak punkowy? O rozmaitościach punkowych wyglądów i ubiorów opowiada Rafał Księżyk - dziennikarz i pisarz badającym kulturę i popkulturę, autor m.in książek "Dzika Rzecz" i "Fala" oraz Sylwia Chutnik - pisarka, kulturoznawczyni i osoba, która w tamtych czasach dorastała i wciąż szuka w tej filozofii aktualnych tropów. Wpinamy w kurtki agrafki i przypinki, zakładamy koszulki DIY, wywijamy nogawki spodni i idzimy w pogo.
Zoriana Varenia to dziennikarka, pochodzi z Kijowa, ale w Warszawie mieszka z przerwami od dziesięciu lat. Jako dziennikarka jest wnikliwą obserwatorką tego, jak wygląda codzienność - ta wojenna, z której musiała uciekać i ta polska, w której teraz stara się nie zwątpić w swoją nową wspólnotę. Opowiada o tym, jak widzi wojnę, uchodźstwo, emigrację przez pryzmat rzeczy osobistych i stroju. Rozmowa o tym, jakie podejście do mody mają Ukrainki i Ukraińcy. Jak się kształtowało, jak określiłaby styl swojego rodzinnego miasta. Zastanawiamy się też, jak można ubraniem pomagać i dodawać sobie otuchy, o wspólnych obszarach gustu i ciekawych różnicach między Polską a Ukrainą i co może z tego wynikać w przyszłości.
Nie tylko z firanek... także z zasłon, tkanin obiciowych, kawałków dżinsów i niechcianych koszul... Czy można świadomie nie dążyć do maksymalizacji zysków i sprzedaży i wciąż mieć rosnącą bazę wielbicieli swoich ubrań? Kolekcje Jackoba Buczynskego to bardziej projekty niż propozycja trendów. Jego twórczość to bardziej materialny wyraz jego życiowej filozofii niż modowa marka. Wszystko zaczęło się od dżinsowej koszuli i rzeczy po babci. W ciągu ostatnich kilku lat zdążył stworzyć kolekcję z sukni ślubnych z drugiej ręki, przerobić ubrania wielu spotkanych na ulicy przechodniów, wszedł we współpracę z przedsiębiorstwem przetwórstwa ubrań, a przede wszystkim udało mu się - i udaje nadal - popularyzować modę cyrkularną i upcycling nie jako smutną konieczność czy interesujący dodatek w szafie, ale jako część codzienności, która daje radość, pobudza kreatywność i zmienia myślenie o rzeczach, które nas otaczają.
Radek Anais Laro opowiada o swojej ścieżce do świata mody, wyjeździe do Londynu, spotkaniu z Lee Alexandrem McQuinnem i tworzeniu unikalnej biżuterii artystycznej, która ma swoje źródła w jego osobistych doświadczeniach.
Pisarka, badaczka i aktywistka Magdalena Stopa na Podlasie przeprowadziła się 10 lat temu - i dokładnie w dekadę po tej przeprowadzce napisała książkę o Eleonorze Plutyńskiej, artystce i działaczce społecznej, dzięki której możemy dziś chwalić się, że mamy żywą tradycję tkaniny dwuosnowowej, że w Janowie Podlaskim tworzą mistrzynie tkactwa, które jest doceniane na całym świecie i trafia do prestiżowych muzeów. Działalność Eleonory wybrzmiewa dziś bardzo aktualnie - na nowo odkrywamy jakie fascynujące tradycje tkackie mamy w Polsce, szczególnie na Podlasiu, Suwalszczyźnie, Polesiu. Bez Eleonory - matki chrzestnej polskiej tkaniny artystycznej twórczość Abakanowicz czy Owidzkiej nie byłaby możliwa, a krosna na wsiach pozostałyby nieme, zakurzone, pochowane po piwnicach i strychach. Tymczasem, coraz częściej, kolejne osoby odkrywają dziedzictwo rękodzieła i przekazują je kolejnemu pokoleniu - rzemieśniczek i artystek.
Kiedy myślicie o osobie w kryzysie bezdomności, jaki obraz pojawia się Wam przed oczyma? A kiedy myślicie o kobiecie w kryzysie? Gościni: Magdalena "Luśka" Żagałkowicz, działaczka i terapeutka, która wraz ze swoim zespołem prowadzi "Serce Miasta" - miejsce, gdzie kobiety doświadczające bezdomności, niedostatku, kryzysów psychicznych mogą znaleźć pomoc - także tę związaną z odzieżą, higieną, dbaniem o siebie i o swój dobrostan. To nie jest towar luksusowy, ale podstawa do zachowania godności, do poczucia się osobą, która ma prawo funkcjonować społecznie i być widzianą jako atrakcyjna. Ubrania dla osób w kryzysie to nie tylko kwestia ciepła i ochrony, ale i psychicznego wzmocnienia, wkluczenia z powrotem w życie.
Ruskie Kotki to artystyczna persona, projekt, za którym kryje się 21-letni muzyk i artysta audiowizualny, który w swojej kampowej, pełnej humoru twórczości korzysta z inspiracji popkulturą Japonii, estetyką kawaii i gyuru oraz nostalgią za latami 2000, początkami internetu oraz ówczesnym stylem życia. Kawałki Ruskich Kotków to hyperpop, sam autor przedstawia się z przekąsem jako "internetowa idolka nastolatek", a występuje w dragu. Śpiewa i rapuje najczęściej o swojej ulubionym obszarze zainteresowań - modzie. Jak pisze w jednym z kawałków: "Zakupy tylko w lumpie lub na Vinted, żyję stylowo, nie egoistycznie. Jestem modnisią, ekologicznie". Aha - te "ruskie kotki", to od kotów rosyjskich niebieskich. Sam ma niebieskiego... brytyjskiego.
Bazar to stan umysłu... To także soczewka polskiej historii, solidna porcja wiedzy o polskiej modzie, kiedyś i teraz. Czym był jeden z najsławniejszych bazarów przedwojennej i komunistycznej Polski i czym jest dziś - Bazar Różyckiego, Różyc, Maison de la Ciuch? Kto i czym tam handlował? Dlaczego pisał o tym Tyrmand, a bohema chwaliła się zdobyczami z tamtejszych stoisk? Dlaczego wypadało tam bywać i się ubierać? Co dzisiaj można kupić na Nowym Bazarze Różyckiego i jakie idee przyświecają jego odsłonie na XXI wiek? Czy nadal jest w modzie? Jakie są jego wartości? Goście: Ania Bloch, przewodniczka po Warszawie oraz Senor Suarez, czyli komik i właściciel sklepu vintage na dzisiejszym Różycu.
Czy wielbiciel muzyki Boba Marleya z tego czy innego regionu Polski może nosić dredy i nie wykorzystywać cudzej tradycji? Na czym polega docenienie, a na czym zwyczajna bezczelna kradzież? O prawach jednostek i ich zachwytach oraz marketingowych pomysłach korporacji, o skomplikowanych meandrach kulturowych zapożyczeń, kradzieży i przejęć opowiadali: Witek Orski, teoretyk kultury wizualnej, fotograf i kurator m.in wystawy "Afrotopie" w Muzeum Etnograficznym oraz Weronika Wojda, dziennikarka zajmująca się teorią feministyczną i modą.
Ludzie w ubraniach czasem także je zdejmują. Czasem także - publicznie. Czasem jest to nawet zwyczaj grupowy - i tak, mowa tutaj o naszej ulubionej letniej praktyce, czyli zażywaniu kąpieli słonecznych, najczęściej na rozmaitych plażach. Stadia nagości są rozmaite, plażowa etykieta ewoluowała przez dekady. Jaki jest dress code naszej polskiej, plażowej nagości? O polskim ruchu naturystycznym w czasie PRL, ale też o polskiej nagości uznawanej za kulturowo dopuszczalną, odsłanianiu i zasłanianiu ciała w antropologicznych i historycznych kontekstach, o plażowych zwyczajach i zgorszeniach i o tym czy da się ciało rozebrać z kultury - doktorka historii - Anna Dobrowolska, specjalizującą się w przemianach polskiej obyczajowości i historii cielesności, autorką m.in książki "Nie tylko chałupy. O naturyzmie w PRL".
Ten odcinek będzie o - "grubych" ludziach w ubraniach. Czemu cudzysłów? Bo zastanawiamy się nad tym słowem w kontekście naszych ciał i mody. Gościnią programu jest Urszula Chowaniec - kulturoznawczyni, podcasterka, feministka i grubancypantka. Jak wygląda osobista droga Uli do akceptacji i co mówi o tym system mody? Kiedy moda daje wolność, a kiedy ją odbiera - i jak odzyskać radość z ubierania się na własnych zasadach?
Czym była moda Polska dekady temu, a czym jest dziś? Jak modę widzą artystki i modelki (na wybiegach do dziś!)- Lidia Popiel i Katarzyna Trzcińska, które chodziły w pokazach m.in u Grażyny Hase, Jerzego Antkowiaka, czy w Hofflandzie. Rozmawiamy o koniecznej, codziennej odzieżowej DIY twórczości w czasach PRL-u, o poczuciu wolności, o tym, jak mówił wtedy język mody, pytamy o modowe biografie i wspomnienia z zawodowego życia.



