Nieuwe Filmmuziek Op 4

Muziek bij de film The Substance, een horrorfilm uit 2024 van Coralie Fargeat. Volgens Cinema.nl een heerlijke mix van body horror, satire en feministisch traktaat, over TV-persoonlijkheid-op-haar-retour Elizabeth Sparkle (een geweldige rol van Demi Moore), en zij kan dankzij vreemd, verder niet uitgelegd middeltje veranderen in een jongere, veel strakkere versie van zichzelf. Die jongere versie van Elizabeth heet Sue (gespeeld door Margaret Qualley) en ze is een instant succes. Probleem is wel dat Sue niet meer terug wil naar Elizabeth, wat grote gevolgen heeft voor de lichamen van beiden. Alles bij elkaar een slimme satire op ouder worden, schoonheidsidealen en de male gaze. De muziek is van de Britse DJ en producer Raffertie (artiestennaam van Benjamin Stefanski), die toen hij afstudeerde aan het Conservatorium van Birmingham in compositie, al naam had gemaakt in de elektronische muziekscene - hij trad toen al op op festivals door heel Europa. De veelheid van stijlen binnen de elektronische muziek waarmee hij in de loop der jaren experimenteerde hoor je ook weer terug in de score voor deze film. Muziek die beurtelings klinkt als stampende dance en verstilde, maar soms ook griezelige kamermuziek (maar dan wel elektronisch, niet met een keurig strijkje). Behalve voor film heeft Raffertie ook voor een hele reeks tv-series de muziek geschreven.

The Wild Robot is een Amerikaanse aimatiefilm van Chris Sanders over een geavanceerde robot, die op een onbewoond eiland aanspoelt. Bij gebrek aan mensen om te dienen, leert de machine geleidelijk samen te leven met een bonte groep wilde dieren. Doet onvermijdelijk denken aan soortgelijke producties als The Iron Giant en Wall-E, maar regisseur/scenarist Sanders weet er toch iets origineels van te maken: een schattige, prachtig vormgegeven familiefilm met geslaagde humor en een warme, wijze moraal. Muziek van de Amerikaanse componist, pianist en documentaire-maker Kris Bowers (1989). Dit is de eerste keer is dat hij voor een animatiefilm de muziek schrijft. Bowers begon met componeren kort nadat zijn dochtertje was geboren, en werkte er vervolgens twee jaar aan - met in het achterhoofd het gevoel van ‘familie’, immers ook een belangrijk thema in de film. Bowers wilde opzettelijk geen instrumenten gebruiken die specifiek zijn voor een bepaalde cultuur; de ‘klank’ van het eiland wordt vertegenwoordigd door The Sandbox Percussion, een slagwerkkwartet dat onder meer glazen flessen, theekopjes, houten planken en koebellen bespeelt. Om de emotie die in het verhaal zit muzikaal te vertalen, reflecteerde Bowers intens op de relatie met zijn jonge dochtertje en zijn gezin. Herkenbaar voor misschien wel iedereen, en passend bij een geslaagde familiefilm.

Muziek bij de film Fremont, een drama uit 2023, gemaakt door Babak Jalali. Over een Afghaanse vluchteling Donya, eenzaam voelt in het Amerikaanse Fremont, en op zoek naar geluk. Ze probeert via haar baan in een gelukskoekjes-fabriek een oproep voor liefde de wereld in te sturen. Een ingetogen en subtiel verteld karakterdrama, en een meditatieve film - met zeker ook humoristische momenten - in de regie van de Iraanse-Britse regisseur Babak Jalali. Hoofdrolspeelster Anaita Well Zada is zelf gevlucht uit Afghanistan in 2021. De muziek bij de film Fremont is van de Canadese Iraniër met Oostenrijkse roots Mahmood Schricker. Hij brengt de elementen uit zijn familie-voorgeschiedenis bij elkaar in een wonderlijke mix van de Perzische dastgah, dat is zogeheten modale muziek, plus dub en techno, en dan ook nog met een rol voor de hoorn, toch een instrument dat je eerder in een symfonie-orkest of een blazersensemble uit de Alpen zou verwachten. Mahmood Schricker studeerde etnomusicologie in York. Hij maakte inmiddels ook een paar soloplaten waarin hij een cross over tussen oost en west laat horen.

Here is een Belgisch drama van Bas Devos, gemaakt in 2023. Het is een intieme en kleine film, gelaagd en minimalistisch, maar volgens cinema.nl echt een meesterwerkje. De film speelt zich af in Brussel, en we volgen daar de Roemeense bouwvakker Stefan, die op het punt staat de stad te verlaten om terug te keren naar zijn thuisland, en de Belgisch-Chinese Shuxiu, die onderzoek doet naar mos. Door een toevallige ontmoeting ontstaat er iets moois tussen de twee. De Muziek bij Here is gemaakt door Ameel Brecht - hier en daar ook wel Brecht Ameel genoemd. Net als de film is het uiterst minimale, bijna kale muziek. Ameel Brecht is een klassiek opgeleid gitarist uit Schaarbeek (België), die zich toelegt op het creëren van een verstilde, melancholieke klankwereld waarin tijd geen rol lijkt te spelen. Ameel Brecht is medeoprichter van het akoestische collectief Razen, een impro-ensemble dat gebruik maakt van middeleeuwse muziekinstrumenten.

Muziek van Chanda Dancy bij de film Blink Twice, een Amerikaanse thriller van Zoë Kravitz. Het is tegelijk een komische en shockerende thriller rond het thema MeToo - en het verhaal ontvouwt zich zo: techmiljardair Slater King nodigt serveersters Frida en Jess uit voor een groots feestweekend op zijn tropische privé-eiland. Aldaar vloeit de alcohol rijkelijk, worden geesten verruimd en afgetrainde buikjes gevuld met exclusieve gerechten. Lang duurt het echter niet voordat mysterieuze gebeurtenissen zich opstapelen. Langzaam werkt de film toe naar een onthullende, bloederige finale. De Muziek bij Blink Twice is van de in Texas geboren Afro-Amerikaanse Chanda Dancy. Dancy is beïnvloed door rockmuziek, maar ook door sound-design - een vak waarin ze een paar jaar werkte na haar studie. Dat maakt haar geïnteresseerd in geluidsexperimenten, die je terughoort in deze score. En dan is er nog een Afro-Peruviaans Bach-achtig thema, een partita, dat direct gekoppeld is aan het personage Frida.

Muziek van Milad Movahedi bij de film Critical Zone, een film uit Iran, gemaakt in 2023 door Ali Ahmadzadeh. We volgen een nacht lang een verdwaasde maar ook goedhartige drugsdealer, Amir - hij heeft meer weg van een welzijnswerker dan van een criminele dealer. We volgen hem door de illegale onderbuik van Teheran, langs klanten van allerlei rangen en standen, terwijl zijn routeplanner hem veilig langs politiecontroles loodst. De beelden zijn onconventioneel, soms zwengelt de camera aan het stuur, of zwiept beeld mee omhoog met de achterklep van de auto. De film is zoals cinema.nl zegt een krankzinnige trip, clandestien gefilmd, en een middelvinger naar de verstikkende sociale repressie in Iran. Bekroond met een Gouden Luipaard op het festival van Locarno 2023. De muziek bij Critical zone is van componist Milad Movahedi, die schrijft voor film, televisie, commercials en documentaires. Vorig jaar publiceerde hij ook zijn muziek bij de film Morning without evening - een documentaire over de 19e eeuwse filosoof Nikolai Fedorov; en er is ook al weer een volgende filmproductie waarvoor hij de muziek geschreven heeft: The Invasion, een remake van Invasion of the body snatchers.

The Dead don’t hurt is een romantische western van acteur Mortensen (die net als bij zijn regiedebuut Falling (2020) tekende voor regie, scenario, soundtrack en een hoofdrol). Volgens sommigen is de film een feministische western, maar zo heeft Mortensen er zeker niet over gedacht - hij wilde simpelweg een goed verhaal vertellen over een gewone vrouw. Het gaat over de vrijgevochten Vivienne, een Frans-Canadese bloemist in San Francisco, ten tijde van de Amerikaanse Burgeroorlog. Ze wordt verliefd op de Deense immigrant Holger Olson. De twee beginnen een nieuw bestaan aan de rand van een klein plaatsje in het Wilde Westen. Maar wanneer Olson gaat vechten aan het front, moet Vivienne zich staande zien te houden tussen de gewelddadige en corrupte cowboys van het dorp. Viggo Mortensen schreef zelf de muziek - een ingetogen mix waarin country ’n western-klanken fraai vermengd worden met dromerige, neoklassieke pianopassages en klassieke strijkersarrangementen. Vaak bedrieglijk simpel geconcentreerd op een paar akkoorden: piano en strijkers, meer heeft Mortensen niet nodig om precies de goede sfeer te creëren; slechts in een heel enkel nummer hoor je toegevoegde klankeffecten, of een verrassend tikje op een woodblock.

Muziek van Evert en Lesley Verbeek bij de film Ménilmontant, een stille impressionistische film uit 1926, geregisseerd door Dimitri Kirsanoff, en gemaakt in Frankrijk. De muzíek bij de film is gemaakt door Evert Verbeek, ook bekend onder zijn artiestennaam AutonomY-Music, en zijn dochter Lesley, die de film een aantal jaren geleden zag als onderdeel van haar studie filmtheorie en er toen muziek uit het archief van haar musicerende vader onder monteerde. Nu is er dus een nieuwe soundtrack gemaakt door vader en dochter bij deze dramatische thriller uit 1926. De film speelt zich af in Ménilmontant, een buurt in het 20e arrondissement van Parijs, net ten noorden van Père Lachaise. En het gaat over moord, dubbelspel, verraad, armoede en de band tussen twee zussen, rollen voor Nadia Sibirskaïa, de eerste echtgenoete van regisseur Kirsanoff, en Yolande Beaulieu. Net als veel avant-garde films uit Frankrijk uit die tijd, wordt een mix van verschillende stijlen en technieken gebruikt, zoals het toen nieuwe double exposure, waarbij twee beelden door elkaar worden gemixt. De nieuwe muziek voor Ménilmontant is samengesteld, gecomponeerd, en uitgevoerd door Evert Verbeek en zijn dochter Lesley. Ze hebben daarbij gezocht naar een nauwkeurige aansluiting bij de melancholie die uit de beelden spreekt. De film is te zien in Vera in Groningen, dinsdag 28 mei 2024 om 20.30 uur. En net als bij de eerdere film die Evert en Lesley van nieuwe muziek hebben voorzien, Nosferatu, zal er na afloop een Q and A zijn met Lesley. Check www.vera-groningen.nl In het voorprogramma is een andere bijzondere historische film te zien, het korte Brumes d’Automne, ook van Dimitri Kirsanoff, en ook met Nadia Sibirskaïa. Een Poème Cinégraphique, zo wordt de film genoemd, en ook die film is van nieuwe muziek voorzien door AutonomY-Music. Meer over Evert Verbeek is te vinden via zijn website autonomy-music.com

Muziek bij de documentaire Four Daughters, of zoals de film in het Frans heet: Les filles d’Olfa, een wat curieuze maar ook indringende mix van documentaire en film van Kaouther Ben Hania. ‘De dochters van Olfa’ dus, en als je dat begrip noemt dan weten ze in Tunesië meteen wie je bedoelt: de eigenzinnige alleenstaande moeder Olfa en haar vier dochters. Van wie er twee radicaliseerden, zich aansloten bij ISIS en uiteindelijk in 2016 in de gevangenis belandden. Regisseur Kaouther Ben Hania won het vertrouwen van Olfa en maakte deze intrigerende film, waarin ze Olfa en de twee achtergebleven dochters laat vertellen over dat levensverhaal, samen met twee actrices, die de twee ontbrekende dochters spelen en af en toe flink tekeer gaan tegen de echte Olfa. De ingetogen muziek bij Les Filles d’Offa wordt vooral bepaald door de sfeer van de strijkers die je hoort. De score is van de hand van de in 1986 geboren Tunesische filmcomponist Amin Bouhafa, die al vanaf zijn 15e filmmuziek schrijft, voor film, maar ook voor televisie. Dat is jong, maar Bouhafa was er op zeer jonge leeftijd bij, op zijn 7e ging hij naar de muziekhogeschool van Tunis, waar hij op zijn 12e al een diploma Arabisch muziek haalde. En trouwens niet alleen in de muziek ligt zijn fort, hij is ook gediplomeerd informatica-technicus. En inmidddels ook al de nodige prijzen in de wacht gesleept, voor zijn muziek bij de film Timbuktu bijvoorbeeld ontving hij een César.

Green Border is een film van de Poolse regisseur Agnieszka Holland, gemaakt in 2023. De film volgt een Syrisch gezin dat denkt dat ze via Belarus legaal naar familie in Zweden kunnen reizen - aangemoedigd in die misvatting door het corrupte regime van Belarus. Maar in de bossen van het grensgebied tussen Belarus en Polen (de ‘groene grens’ uit de titel) worden ze als illegale vluchtelingen tegengehouden. En daarna zijn ze speelbal van de bijzonder wrede grenswachten van zowel Belarus als Polen. De film is een politieke aanklacht, en misschien is het niet in alle opzichten heel genuanceerd, maar de film maakt wel goed invoelbaar hoe het is om als vluchteling volledig afhankelijk te moeten zijn van de goedheid van andere mensen. En goede andere mensen, die komen de vluchtelingen maar heel weinig tegen… De muziek bij Green Border is van de Belgische musicus en filmcomponist Frédéric Vercheval, die na zijn filmmuziekdebuut in 1992 vooral de laatste 20 jaar veel componeert voor film en televisie. Prijzen won hij onder meer voor de uitbundige muziek bij Duelles van Olivier Masset-Depasse. De muziek bij Green Border is - zoals te verwachten bij een thema als van deze film - veel ingetogener en op sommige momenten, ook zonder de beelden, aangrijpend.

Muziek van Fabio Massimo Capogrosso voor de film Rapito - een drama van Marco Bellochio, gemaakt in Italië/​Frankrijk/​Duitsland in 2023. Het verhaal speelt zich af in de 19e eeuw. In 1852 was Bologna een onderdeel van de Kerkelijke Staat waarover de paus regeerde. Een van zijn kardinalen eist van een Joodse familie hun zesjarige zoontje op, omdat die in het geheim zou zijn gedoopt ‘en nu voor eeuwig christen’ is. De waargebeurde ‘zaak Mortara’ wordt een internationale rel, en een principekwestie voor paus Pius IX. De film is een goed vertelde, sociaal bevlogen, historische moraalvertelling van de Italiaanse regisseur Marco Bellocchio, in een epische cinemastijl die je niet vaak meer ziet. Met enkele sterke magisch-realistische, symbolische scènes. De ingetogen en mooi-traditioneel klinkende muziek is van Fabio Massimo Capogrosso, geboren in Perugia in 1984, de eerste componist in residence bij de Toscanini Philharmonic. Hij is winnaar van diverse internationale prijzen, vooral voor zijn klassieke concertmuziek, zoals van Discover America, de prestigieuze wedstrijd van het Chicago Ensemble, en hij won de eerste prijs op de Keuris Composers Contest 2018. Voor zijn soundtrack voor Esterno Notte werd hij genomineerd als beste componist bij de David di Donatello en hij won bovendien de titel "Componist van het jaar" bij de Apulia soundtracks Award.

Muziek van Max Richter bij de film Spaceman, een Amerikaans-Tsjechische film uit 2024, geregisseerd door Johan Renck. De zwaarmoedige Jakub is een astronaut die in zijn eentje de ruimte in gestuurd is op weg naar de andere kant van ons zonnestelsel. Halverwege zijn solomissie naar een mysterieuze deeltjeswolk aan de andere kant van Jupiter stort Jakub in. Hij blijkt gezelschap te hebben van een gigantische pratende spin die ook nog eens over telepathische gaven blijkt te beschikken. En die hem helpt te beseffen dat de ruimtemissie - al is hij ook eindeloos lang helemaal aan zichzelf overgeleverd - niet de bron van zijn eenzaamheid is. De deprimerende sfeer in het ruimteschip, dat eerder op een uitdragerij lijkt dan op een gelikt technisch hoogstandje, is heel effectief in beeld gebracht. Maar jammer genoeg krijgen we weinig zicht op de diepere psychologie van Jakub en op de moeizame relatie met zijn op aarde achtergebleven zwangere vrouw Lenka. De muziek van Max Richter bij deze film is zeker de moeite waard. Richter weet het gevoel van eindeloosheid subtiel over te brengen door een combinatie van harmonisch klinkende elektronica en schurende, dissonante klanken die meteen een sfeer oproepen van oude science fiction films. Gelukkig blijft de soundtrack - helemaal in lijn met het sombere en uitzichtloze van het verhaal - voortdurend ingetogen en zijn er geen uitbarstingen van grote symfonie-orkesten of dergelijke die in de peilloze duisternis van de kosmos welbeschouwd nogal misplaatst zijn. Dat maakt weliswaar ook dat de muziek zónder de film weinig spannende momenten kent, geen climax of spetterend slotakkoord te horen. Maar misschien is dat ook weleens lekker - chille ruimtemuziek, ambient in kosmische vorm om het zo te zeggen.

In zijn veelgeprezen blockbuster Dune (2021) was alles al groots en episch. In vervolgfilm Dune: Part Two doet regisseur Denis Villeneuve er nog een schepje bovenop. Terwijl het eerste deel vooral de verkenning was van een nieuwe wereld, een opzet die het publiek warm maakte voor Herberts eigenzinnige ruimteverhaal, is het Dune: Part Two waarin de actie van start gaat. De tweede akte begint waar de eerste eindigde: na de aanval van de kwaadaardige Harkonnens op de basis van de familie Atreides op Arrakis wisten Paul en zijn moeder Jessica (Rebecca Ferguson) net op tijd te ontkomen. Ze voegden zich bij de Fremen, de oorspronkelijke bewoners van de planeet. De thema’s uit het eerste deel - ecologische verwoesting, godsdienstwaanzin en kolonialisme - worden verder uitgediept en er is aandacht voor de opbloeiende liefdesrelatie tussen Paul en Chani. De muziek is opnieuw van succescomponist Hans Zimmer, die ook muzikaal nog een flinke schep weet toe te voegen aan de soundtrack van het eerste deel. In een interview licht Zimmer zelf toe: 'Ik heb de wereld van Dune eigenlijk nooit verlaten - de regisseur zal wel gedacht hebben dat ik niet goed bij mijn hoofd was, want ik bleef maar doorgaan met componeren, ook nadat we deel 1 hadden afgerond. Maar omdat ik het verhaal kende, het boek kende, wist ik wat er nog aan zou komen... Veel van de muzikale thema's uit dit tweede deel schreef ik al voordat Denis (Villeneuve, de regisseur) was begonnen met filmen. Ik wilde de sfeer, de mindset van deel 1 vasthouden.'

Muziek bij de film Scrapper, komedie uit het Verenigd Koninkrijk 2023 van Charlotte Regan. Prijswinnende film op het Sundance filmfestival. Over de 12-jarige Georgie, de debuutrol van Lola Campbell. Ze staat er alleen voor na de dood van haar moeder. De buitenwereld denkt dat ze samenleeft met haar oom, maar in werkelijkheid dopt ze haar eigen boontjes. In de kleurrijke Londense achterbuurt waar Georgie woont trekt ze op met klasgenootje Ali (Alin Uzun), met wie ze fietsen steelt en die dan weer doorverkoopt. Maar dan staat plots haar van haar vervreemde vader op de stoep (een geblondeerde Harris Dickinson, goed als altijd) en moet Georgie wel stilstaan bij de dood van haar moeder. Charmant en liefdevol debuut van de Engelse Charlotte Regan. Droevig en grappig tegelijkertijd en met knap acteerwerk. Patrick Jonsson is componist van filmmuziek die veelal orkestklanken en elektronica met elkaar combineert. Hij zegt zelf over deze soundtrack onder meer dit: "Om te werken met regisseur Charlotte Regan was geweldig, want ze is heel open en eerlijk, ze weet wat ze wil, maar ze laat ook veel ruimte voor onderzoek en experiment. Ik heb al vaker met haar gewerkt voor korte films, en nu dus deze lange speelfilm. Wat we wilden bereiken is dat de muziek klinkt als vanuit het perspectief van de hoofdpersoon, de 12-jarige Georgie. Zo gebruik ik bijvoorbeeld veel metaal-achtige klanken in de muziek, verwijzend naar de enorme berg oud ijzer die Georgie construeert - als een overdrachtelijke verwerking van haar verdriet. Die klanken kon ik opnemen met slagwerker Paul Clarvis die een enorme voorraad vreemde metalen slagwerkinstrumenten had meegenomen. En die geluiden zitten dus allemaal in de score. Maar ik wilde ook de storm aan emoties van de hoofdpersoon laten doorklinken. Met koperblazers en houtblazers, versterkt via gitaarversterkers zodat je een rauw geluid krijgt, en zodat het als het ware boos gaat klinken." Aldus Patrick Jonsson, de componist van de muziek bij de film Scrapper.

Muziek van Robbie Robertson bij de film Killers of the Flower Moon, een misdaadfilm van Martin Scorsese, gemaakt in de Verenigde Staten in 2023. Met onder meer Leonardo DiCaprio, Robert De Niro zien, Lily Gladstone, Jesse Plemons en Tantoo Cardinal. Het verhaal speelt zich af Begin jaren twintig van de vorige eeuw; toen werden tientallen leden van de Osage-stam vermoord nadat op hun land olie was gevonden. Onder de slachtoffers veel Osage-vrouwen, die opvallend vaak met witte mannen waren getrouwd. De film gaat over zo’n echtpaar: Mollie en Ernest Burkhart (Gladstone en DiCaprio). De niet al te snuggere Ernest is een neef van veeboer William Hale (DeNiro), die het brein blijkt achter de moorden op de Osage. Het is mag je rustig zeggen een monumentale verfilming, gebaseerd op een boek - non-fictie! - van David Grann. Indrukwekkend gespeeld episch drama in de krochten van de ziel van kapitalistisch Amerika. De muziek bij de film Killers of the Flower Moon is van Robbie Robertson (1943-2023), in de popmuziek wereldberoemd sinds de jaren ’60 als lid van The Band, de begeleidingsgroep van Bob Dylan. Robertson was gitarist, zanger en songschrijver. In 1976 nam The Band afscheid met een groots concert, dat werd gefilmd door regisseur Martin Scorsese: The Last Waltz. Robertson en Scorsese bleven daarna samenwerken. Robertson verzorgde een aantal filmscores, zoals van Raging Bull (1980), The King of Comedy (1982), The Color of Money (1987), Shutter Island (2010) en The Wolf of Wall Street (2013). Robertson werd postuum een Oscar-nominatie toegekend voor zijn muziek bij Killers of the Flower Moon. En in deze soundtrack is ook het een en ander te horen niet alleen van het countryrock-verleden van Robbie Robertson, maar ook van zijn native american roots van moederszijde.

Muziek bij de film Godzilla Minus One, een actiefilm van Takashi Yamazaki, gemaakt in Japan in 2023. Het is alweer de 37ste film in de Godzilla-franchise! Misschien een tikkeltje voorspelbaar, maar wel echt heel goed gemaakt. We gaan terug naar de dagen waarin het fameuze radioactieve monster voor het eerst opduikt in de Japanse wateren. Het land is net weer een beetje aan het opkrabbelen na de Tweede Wereldoorlog, maar met de komst van Godzilla dreigt opnieuw de massavernietiging. Een voormalige kamikazepiloot - die eerder wegdook voor zijn oorlogsplicht - krijgt de taak om het monster te stoppen, geholpen door een paar gewiekste oorlogsveteranen. En ja, dat gebeurt uiteraard met het nodige visuele spektakel, maar de film overtuigt juist ook op de kleinere, meer melodramatische momenten. Een van de betere monsterfilms in tijden. De muziek bij Godzilla Minus One is gecomponeerd door Naoki Satô, geboren in 1970 in Japan. Hij schreef eerde muziek voor diverse anime series en films, maar ook voor de prijsuitreikingsceremonie tijdens de Olympische Spelen in Tokyo in 2020. Lekker vet aangezette - je zou haast zeggen: ‘ouderwetse’ - filmmuziek die de spanning helpt opvoeren en het monsterachtige van Godzilla fraai tot klinken brengt. Satô liet zich inspireren door de mjziek bij de Japanse anime-films van het beroemde Studio Ghibli, vooral als het om het gaat om het tot klinken brengen van emotie. Maar hij heeft ook goed geluisterd naar het werk van de oorspronkelijke Godzilla componist Akira Ifukube, een van de grootste Japanse filmcomponisten. De tegenstelling tussen bijna serene momenten en luid schallende passages, dat is precies wat een spektakelfilm als deze nodig heeft.

Muziek van Michael Giacchino bij de film Society of the snow (2023) van Juan Antonio Bayona, gebaseerd op een waargebeurd verhaal. In 1972 stort een vliegtuig neer in het Andesgebergte, met aan boord een Uruguayaans rugbyteam. Slechts 29 van de 45 inzittenden overleeft de crash op de besneeuwde bergtop, en moeten daar zien te overleven. Deze tragische en in de media breed uitgemeten gebeurtenis is meermaals verfilmd, maar deze versie van regisseur Bayona (van rampenfilm The Impossible) is de beste en meest realistische van allemaal. Hij baseerde zich op het gelijknamige boek van journalist Pablo Vierci - die dat schreef met hulp van een aantal overlevenden - en vond precies het juiste evenwicht tussen werkelijk adembenemende actie en lange dialogen over ethische kwesties. Want hoe ver ga je om te overleven? Muziek van Michael Giacchino (1967), Amerikaans componist voor film, tv en aanvankelijk vooral videospellen. Winnaar van onder meer een Oscar voor zijn muziek voor de animatiefilm ‘Up’ en een Emmy voor ‘Lost’, en verder Grammy’s voor onder meer ‘Ratatouille’. Giacchino laat horen hoe je met subtiele instrumentatie kleur en sfeer kunt aanbrengen in schijnbaar eenvoudige thema’s.

Muziek van Martin Phipps bij de film Napoleon, een drama van Ridley Scott uit 2023, met o.a. Joaquin Phoenix en Vanessa Kirby. We volgen de militaire bliksemcarrière van Napoleon Bonaparte (Phoenix, fantastisch), van tweede luitenant op zijn 16de, generaal op zijn 24ste, tot keizer en alleenheerser op zijn 35ste. En we zijn getuige van zijn onstuimige huwelijk met de overspelige Joséphine (Kirby, ook fantastisch), op wie Napoleon zijn hele leven verliefd is gebleven. De fil is zo goed als zonder CGI gemaakt, wat het half dozijn historische veldslagen dat we te zien krijgen beslist realistischer maakt. Maar het hart van de film is Napoleons liefde voor Joséphine, de enige strijd die hij niet kon winnen. Schitterende muziek van Martin Phipps, die de sfeer van de episoden in de film illustreert in het karakter van de verschillende onderdelen van de soundtrack. Met een mooie rol voor het in oude muziek gespecialiseerde Ensemble Organum en een indrukwekkend coda met de Corsicaanse stemmen van Ensemble Spartimu. Martin Phipps, geboren in 1968, Brits componist van film- en televisiemuziek. Dit is de eerste keer dat hij samenwerkt met Ridley Scott, die - zoals Phipps in een interview zei - op geen enkel moment specifieke muzikale eisen stelde, maar wel wilde dat Phipps als componist een goed begrip had van het karakter van Napoleon - Napoleon die geen hooggeboren aristocraat was maar van een bescheidener komaf, wat zijn manier van doen tekende, maar hem ook redde van de guillotine.

Muziek van Marvin Miller bij de film Das Lehrerzimmer van Ilker Çatak, met o.a. Leonie Benesch en Eva Löbau. De idealistische wiskundelerares Carla Nowak is nieuw op school, maar heeft al snel een goede band met de leerlingen. Maar op een dag komen drie leraren haar les binnen, ze sturen de meisjes naar buiten en zeggen tegen de jongens dat ze hun portemonnees op tafel moeten leggen: er is geld gestolen uit de lerarenkamer. Dat is het begin van een noodlottige kettingreactie, waardoor Juf Nowak uiteindelijk klem komt te zitten tussen de schoolleiding en haar eigen leerlingen. Een morele strijd over grenzen en rechtvaardigheid die thrillerachtige proporties aanneemt… Intelligente film waarin de school een microkosmos is van de maatschappij: nepnieuws, cancelen en het zoeken van zondebokken zijn aan de orde van de dag. De doeltreffende muziek is van Marvin Miller, overigens aangevuld in de film met fragmenten uit de klassieke traditie. Marvin Miller is een in Augsburg wonende en werkende componist, die actief is in de filmmuziek sinds een kleine tien jaar. Prachtig voorbeeld van effectieve en spannende muziek met weinig middelen: een strijkersensemble, meer heeft hij niet nodig…

Muziek van Leonard Küszner bij de documentaire Anselm, een film uit 2023 van Wim Wenders over de Duitse schilder en beeldhouwer Anselm Kiefer. Anselm Kiefer werd geboren in maart 1945, als kind van de toen al bijna verloren oorlog. Wat van grote invloed zou zijn op zijn latere werk, waarin oorlog, verval en vernietiging een grote rol spelen. In Wenders’ fraaie, impressionistische documentaire komt de kunstenaar zelf nauwelijks aan het woord, maar zien we hem vooral aan het werk. Onder meer in zijn gigantische atelier in Croissy, net buiten Parijs. Waar hij zijn ontegenzeglijk imposante kunstwerken met gasbranders en kokend lood te lijf gaat. De muziek bij deze documentaire is van de Duitse componist Leonard Küßner, die niet alleen film- en theatermuziek schrijft, maar ook concertstukken. Opgeleid als pianist en slagwerker, vele jaren in allerlei orkesten gewerkt, en toen alsnog compositie gaan studeren. Zijn Andante voor saxofoon en piano verscheen niet lang geleden op een CD van Hannah Koob en Martien Maas, op het Nederlandse label 7 Mountain Records.