Normale Mensen Bestaan Niet

Ben je goed met geld of niet? Waar zou dat door komen? En is dat te leren? Waarom zijn we zo geobsedeerd door geld? Psychologen Lennard Toma en Thijs Launspach hebben het in deze aflevering over de psychologie van geld. Ze bespreken hoe het is om arm te zijn en wat voor effecten dat heeft op je leven. En ook hoe het is om rijk te zijn en wat dat allemaal met je doet. En je krijgt nog een geinige tip rondom geld en gedoe in je leven.Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer:- Check het YouTube kanaal van Gary Stevenson: Gary’s Economics: https://www.youtube.com/@garyseconomics over realistische ideeen rondom geld.- Het boek: Rich Dad Poor Dad is een mooie om beide kanten van het rijk en arm spectrum te zien.- Psychology of Money, een boek van Morgan Housel vertelt over de gekke ideeën die mensen hebben over geld.- Rolf Dobelli is een columnist die cognitieve biases en geld combineert in zijn schrijven. https://www.dobelli.com/en/- Vriend van Thijs en Lennard: Mark Siegenbeek van Heukelom die bij Thijs Lindhout in de podcast zit om over geld te praten is een hele interessante: https://open.spotify.com/episode/7zgJsIe7LD9YnCzorcTEGV?si=a409d7523b5c49ff- En een tof blog over geld: Mr Money Mustache - https://www.mrmoneymustache.com/- Of check het boek van Sander Schimmelpenninck: Sander en de Brug over wat we kunnen doen om de eerlijkheid van welvaart beter te maken in Nederland.Nerd-literatuur: - Barnett, W. S. (1998). Long-term cognitive and academic effects of early childhood education on children in poverty. Preventive medicine, 27(2), 204-207.- Lervåg, A., Dolean, D., Tincas, I., & Melby‐Lervåg, M. (2019). Socioeconomic background, nonverbal IQ and school absence affects the development of vocabulary and reading comprehension in children living in severe poverty. Developmental science, 22(5), e12858.- Kaiser, A. P., & Delaney, E. M. (1996). The effects of poverty on parenting young children. Peabody Journal of Education, 71(4), 66-85.

Wat doen sociale media voor onze mentale gezondheid en waarom zijn ze zo verslavend? Thijs Launspach en Lennard Toma vatten sociale media bij de hoorns. Ze bespreken welke wetgeving nodig is om ons ertegen te verweren en wat we er zelf tegen kunnen doen. En ze bespreken studies die laten zien wat het positieve effect op iemands mentale gezondheid is op het moment dat ze stoppen met social media. Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Check natuurlijk het boek van Thijs: Asociale Media. - Meer op de jeugd gericht rondom social media is het boek Anxious Generation of Generatie Angststoornis in het NL van een van Thijs en Lennard’s favo psychologen: Jonathan Haidt. - In dit artikel onderzoeken de Groene Amsterdammer en RTL hoe snel je op Tiktok in eetstoornis aanbevolen video’s terecht komt: https://www.groene.nl/artikel/verantwoording-bij-het-onderzoek-naar-eetstoornisvideo-s-op-tiktok - In dit filmpje vertelt Facebook klokkenluider Frances Haugen wat er bij Facebook allemaal bekokstooft wordt ten nadele van jou en andere gebruikers: https://www.youtube.com/watch?v=XYhSUdphPvQ - In Australië gaan ze al een minimum leeftijd op social media invoeren: https://edition.cnn.com/2024/09/10/tech/australia-minimum-age-limit-social-media/index.html Nerd-literatuur: - Hunt, M.G., Marx, R., Lipson, C. & Young, J. (2018). No More FOMO: Limiting Social Media Decreases Loneliness and Depression. Journal of Social and Clinical Psychology, 37(10), 751–768. https://doi.org/10.1521/jscp.2018.37.10.751 - Cotten, S. R., Schuster, A. M., & Seifert, A. (2022). Social media use and well-being among older adults. Current Opinion in Psychology, 45, 101293. - Parry, D. A., Fisher, J. T., Mieczkowski, H., Sewall, C. J., & Davidson, B. I. (2022). Social media and well-being: A methodological perspective. Current Opinion in Psychology, 45, 101285. - Valkenburg, P. M., Beyens, I., Meier, A., & Abeele, M. M. V. (2022). Advancing our understanding of the associations between social media use and well-being. Current Opinion in Psychology, 47, 101357. - Hall, J. A., & Liu, D. (2022). Social media use, social displacement, and well-being. Current Opinion in Psychology, 46, 101339. - McDool, E., Powell, P., Roberts, J., & Taylor, K. (2016). Social media use and children's wellbeing. - O’reilly, M., Dogra, N., Whiteman, N., Hughes, J., Eruyar, S., & Reilly, P. (2018). Is social media bad for mental health and wellbeing? Exploring the perspectives of adolescents. Clinical child psychology and psychiatry, 23(4), 601-613. - Huang, C. (2022). A meta-analysis of the problematic social media use and mental health. International Journal of Social Psychiatry, 68(1), 12-33. - Ansari, S., Iqbal, N., Asif, R., Hashim, M., Farooqi, S. R., & Alimoradi, Z. (2024). Social Media Use And Well-Being: A Systematic Review And Meta-Analysis. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking.

Het nieuwe seizoen is weer begonnen! En met een hele andere Thijs, want hij is papa geworden in de tussentijd. Samen hebben Thijs en Lennard het over een kind krijgen, wat het inhoudt en is om een kind te hebben en op te voeden. Wat gebeurt er met je en wat is je taak? Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: Dit keer niet super veel bronnen. Maar wel een aantal: - Een tof boek om te lezen als je een kind krijgt of hebt. Zet je aan het denken rondom de beste manier van opvoeden. Van Philipa Perry: Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen - Thijs heeft het over kinderarts en psychoanalist als het gaat om het zijn van de ‘Good enough parent’: Donald Winnicot: https://en.wikipedia.org/wiki/Donald_Winnicott - Vanuit de luisteraarsvraag was er een instagram reel die wat zei over persoonlijkheid en hoe dat verandert als je ouder wordt: https://www.instagram.com/reel/C_FOQgMOmPD/?igsh=MTM1dWY3Y2Z4bXJoNA%3D%3D - Als je meer wilt weten over epigenetica en hoe dat werkt: https://en.wikipedia.org/wiki/Epigenetics - Branje, S. J., Van Lieshout, C. F., & Gerris, J. R. (2007). Big Five personality development in adolescence and adulthood. European Journal of Personality, 21(1), 45-62.

De laatste aflevering van seizoen 2 alweer. Over vriendschap. Lennard en Thijs hebben het over wat de wetenschap, psychologie met name, allemaal voor moois te vertellen heeft rondom vriendschap. Wat is het, wat is het niet. Waarom zou je vrienden willen hebben? Hoe kom je van sommige vrienden af? Maar ook hoe je vrienden houdt en überhaupt hoe je vrienden maakt: ook als je volwassen bent. En ze vertellen wat over hoe hun eigen vriendschap is ontstaan. Dat, en alles over social contagion theory en meer, hoor je in deze aflevering. Na de zomer zijn we weer terug met een nieuw seizoen! Tussendoor hoor je hier en daar een speciale aflevering om je niet helemaal droog te laten staan. Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Check het boek over het beëindigen van vriendschappen van Raounak Khaddari, Even goede vrienden - hoe je vrienden kunt maken als volwassene https://www.youtube.com/watch?v=eww3stkEwBY - Kurzgesagt filmpje over vrienden en het belang van vriendschap https://www.youtube.com/watch?v=I9hJ_Rux9y0 - Er zijn een aantal klassiekers qua boeken over vriendschap, zoals: How to win friends and influence people. Van Dale Carnegie - Of How to start a conversation and make friends van Don Gabor. Nerd-literatuur: - Kang, W. (2023). Establishing the associations between the Big Five personality traits and self-reported number of close friends: A cross-sectional and longitudinal study. Acta Psychologica, 239, 104010. - Brent, L. J., Chang, S. W., Gariépy, J. F., & Platt, M. L. (2014). The neuroethology of friendship. Annals of the New York Academy of Sciences, 1316(1), 1-17. - Cohen, E. E., Ejsmond-Frey, R., Knight, N., & Dunbar, R. I. (2010). Rowers' high: behavioural synchrony is correlated with elevated pain thresholds. Biology letters, 6(1), 106-108. - DeVries, A. C., Glasper, E. R., & Detillion, C. E. (2003). Social modulation of stress responses. Physiology & behavior, 79(3), 399-407. - Hruschka, D. J. (2010). Friendship: Development, ecology, and evolution of a relationship (Vol. 5). Univ of California Press. - Fowler, J. H., Settle, J. E., & Christakis, N. A. (2011). Correlated genotypes in friendship networks. Proceedings of the National Academy of Sciences, 108(5), 1993-1997. - Christakis, N. A., & Fowler, J. H. (2013). Social contagion theory: examining dynamic social networks and human behavior. Statistics in medicine, 32(4), 556-577. - Nickolas A. Christakis and James H. Fowler (2009), Connected: The Surprising Power of our Social Networks and How they Shape our Lives, Little, Brown, New York, NY. - Ackerman, J. M., Kenrick, D. T., & Schaller, M. (2007). Is friendship akin to kinship?. Evolution and human behavior, 28(5), 365-374. - Holt-Lunstad, J., Smith, T. B., & Layton, J. B. (2010). Social relationships and mortality risk: a meta-analytic review. PLoS medicine, 7(7), e1000316. - Christakis, N. A., & Fowler, J. H. (2013). Social contagion theory: examining dynamic social networks and human behavior. Statistics in medicine, 32(4), 556-577. - Apostolou, M., Keramari, D., Kagialis, A., & Sullman, M. (2021). Why people make friends: The nature of friendship. Personal Relationships, 28(1), 4-18. - Smets, S., & Velázquez-Quesada, F. R. (2017). How to make friends: A logical approach to social group creation. In Logic, Rationality, and Interaction: 6th International Workshop, LORI 2017, Sapporo, Japan, September 11-14, 2017, Proceedings 6 (pp. 377-390). Springer Berlin Heidelberg.

Empathie voor anderen lijkt een enorme deugd te zijn als je het hebt. In deze aflevering bespreken Thijs en Lennard of dat ook echt zo is. Waar empathie uit bestaat en of er ook donkere kanten aan empathie zijn. Want inleven in een ander is leuk tot op zekere hoogte. Ook vertellen ze je wat over Theory of Mind, of empathie te trainen is én of ze huilen bij films. Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Link naar de podcast Studeren met Autisme waar professor Sander Begeer aangesloten is in een aflevering over Theory of Mind: https://open.spotify.com/episode/6AASg4YJQCgMtGobQoJreD?si=ZOCGnXpTSZK5rAmq3hp3hA - Check op Netflix de serie Ripley over een psychopaat die precies weet hoe hij anderen met empathie zover krijgt om iets voor hem te doen. - Zie ook de uitgebreide wikipedia pagina over empathie: https://en.wikipedia.org/wiki/Empathy - De Sally-Ann test, daar zijn genoeg filmpjes over, zo ook deze oude: https://www.youtube.com/watch?v=QjkTQtggLH4 - Uta Frith, een professor die veel naar Theory of Mind studie heeft gedaan, legt in dit filmpje uit wat het is: https://www.youtube.com/watch?v=N6ylH-LYjOM - Brené Brown die vertelt over empathie en wat het is volgens haar: https://www.youtube.com/watch?v=1Evwgu369Jw - Mooi is dat Robert Greene weer een beetje een andere definitie heeft die ook interessant is: https://www.youtube.com/watch?v=J5UP872IeYA. Zo zie je dat er verschillende perspectieven zijn rondom empathie. Nerd-literatuur: - Breithaupt, F., & Hamilton, A. B. B. (2019). The Dark Sides of Empathy. Cornell University Press. http://www.jstor.org/stable/10.7591/j.ctvfc5436 - Baumer, N., & Frueh, J. (2021). What is neurodiversity? https://www.health.harvard.edu/blog/what-is-neurodiversity-202111232645 - Jordan, M. R., Amir, D., & Bloom, P. (2016). Are empathy and concern psychologically distinct?. Emotion, 16(8), 1107. - https://www.apa.org/monitor/2021/11/feature-cultivating-empathy - Against Empathy - Paul Bloom - Cuff, B. M., Brown, S. J., Taylor, L., & Howat, D. J. (2016). Empathy: A review of the concept. Emotion review, 8(2), 144-153. http://nectar.northampton.ac.uk/17038/1/Cuff_etal_ER_2014_Empathy_a_review_of_the_concept.pdf - Cameron, C. D., Hutcherson, C. A., Ferguson, A. M., Scheffer, J. A., Hadjiandreou, E., & Inzlicht, M. (2019). Empathy is hard work: People choose to avoid empathy because of its cognitive costs. Journal of Experimental Psychology: General, 148 (6), 962.

Samen met aanstormend EU politica Anna Koolstra bespreken Thijs en Lennard of we in een bubbel leven en of dat erg is. We horen veel over polarisatie. Maar wat is het? Ook in psychologische termen? Zijn we echt ontzettend verdeeld of valt dat wel mee? En is het nodig dat we verdeeld zijn? Ook gaan we in op Terror Management Theory, wat dat is en natuurlijk wat je ermee moet. Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com! Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Voor meer info over Anna Koolstra, check haar kandidaat pagina: https://groenlinkspvda.nl/kandidaat/anna-koolstra/ - Lees hier haar artikel in Le Monde over wat ze vindt van Volt: https://mondediplo.com/outsidein/volt-technocratic-populists - Check Verslaafd aan ons eigen gelijk van Lammert Kamphuis voor wat extra inzichten in de drijfveren van polarisatie - Of Eigen welzijn eerst van Roxanne van Iperen om een beeld te krijgen van een specifieke groep in de samenleving. - Een van de aanleidingen voor deze aflevering was dit artikel in het https://www.ad.nl/binnenland/rijke-nederlander-leeft-steeds-meer-in-eigen-bubbel-dit-kan-polarisatie-veroorzaken~af34c44d/ - En dit artikel van het CBS over opleidingssegregatie is interessant: https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2023/15/opleidingssegregatie-in-nederland-gedaald Nerd-literatuur: - Van Baar, J. M., & FeldmanHall, O. (2022). The polarized mind in context: Interdisciplinary approaches to the psychology of political polarization. American Psychologist, 77(3), 394. - Nugent, E. R. (2020). The psychology of repression and polarization. World Politics, 72(2), 291-334. - https://www.psypost.org/right-wing-authoritarianism-appears-to-have-a-genetic-foundation/ - The genetic underpinnings of right-wing authoritarianism and social dominance orientation explain political attitudes beyond Big Five personality, Thomas Haarklau Kleppesto, Nikolai Olavi Czajkowski, Jennifer Sheehy-Skeffington, Olav Vassend, Espen Roysamb, Nikolai Haahjem Eftedal, Jonas R. Kunst, Eivind Ystrom, Lotte Thomsen - Solomon, S.; Greenberg, J.; Pyszczynski, T. (1991). "A terror management theory of social behavior: The psychological functions of self-esteem and cultural worldviews". Advances in Experimental Social Psychology. *24* (93): 159.

Naar aanleiding van het overlijden van grote psycholoog Daniel Kahneman konden Thijs en Lennard niet anders dan het over hem en denkfouten te hebben. Alles over hoe ons brein ons voor de gek houdt en dat we altijd dachten dat we logisch redenerende mensen waren tot Kahneman met maat Amos Tversky op de proppen kwam. Een stukje bio van de twee en daarna een aantal biases en heuristieken om van te smullen. Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Het boek van Michael Lewis, The Undoing Project: A Friendship That Changed Our Minds (2017) over de vriendschap van Kahneman en Tversky - Het boek van Daniel Kahneman: Ons feilbare denken (2011) of in het Engels Thinking fast and slow is natuurlijk een aanrader. - Hier een TED talk van Daniel Kahneman over ervarende zelf en herinnerende zelf: https://www.youtube.com/watch?v=XgRlrBl-7Yg - Over Amos Tversky https://en.wikipedia.org/wiki/Amos_Tversky - Lijst van biases: https://en.wikipedia.org/wiki/Cognitive_bias - En check natuurlijk Daniel z’n wiki pagina: https://en.wikipedia.org/wiki/Daniel_Kahneman Nerd-literatuur: - Bolton, Gary E.; Katok, Elena; Zwick, Rami (August 1998). "Dictator game giving: Rules of fairness versus acts of kindness". International Journal of Game Theory. 27 (2): 269–299. - Tversky, A., & Kahneman, D. (1973). Availability: A heuristic for judging frequency and probability. Cognitive psychology, 5(2), 207-232. - Tversky, A., & Kahneman, D. (1974). Judgment under Uncertainty: Heuristics and Biases: Biases in judgments reveal some heuristics of thinking under uncertainty. science, 185(4157), 1124-1131. - Kahneman, D., & Tversky, A. (1972). Subjective probability: A judgment of representativeness. Cognitive psychology, 3 (3), 430-454. - Kahneman, D., & Tversky, A. (2013). Prospect theory: An analysis of decision under risk. In Handbook of the fundamentals of financial decision making: Part I (pp. 99-127). - Tversky, A., & Kahneman, D. (1992). Advances in prospect theory: Cumulative representation of uncertainty. Journal of Risk and uncertainty, 5, 297-323. - Tversky, A., & Kahneman, D. (1988). Rational choice and the framing of decisions. Decision making: Descriptive, normative, and prescriptive interactions, 167-192. - Tversky, A., & Kahneman, D. (1983). Extensional versus intuitive reasoning: The conjunction fallacy in probability judgment. Psychological review, 90(4), 293. - Kahneman, D., & Tversky, A. (1996). On the reality of cognitive illusions. - Kahneman, D., & Tversky, A. (1982). On the study of statistical intuitions. Cognition, 11(2), 123-141. - Tversky, A., & Kahneman, D. (2015). Causal schemas in judgments under uncertainty. In Progress in social psychology (pp. 49-72). Psychology Press. - Kahneman, D., & Tversky, A. (1973). On the psychology of prediction. Psychological review, 80(4), 237.

Labels op mensen plakken is tegenwoordig vrij normaal. Sommige mensen vinden dat erg fijn. Anderen niet. We vinden er eigenlijk allemaal wel wat van. In deze aflevering onderzoeken Thijs en Lennard of labels nuttig zijn en waar ze juist problematisch voor zijn. Je leert hoe psychologische labels worden verzonnen, hoe je ze dan uiteindelijk opgespeld krijgt en wat daar behulpzaam en minder behulpzaam aan is. Daarnaast staan ze kort stil bij het overlijden van grote held in de psychologie: Daniel Kahneman. Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Info over de DMS-5: https://www.nvvp.net/website/onderwerpen/detail/dsm-5 die je trouwens ook hier kunt vinden, mocht je geïnteresseerd zijn: https://dsm-5.nl/ - Een interessant interview van Rijksuniversiteit Groningen over labels: https://www.rug.nl/gmw/research/verslag-publieksacademie/zin-en-onzin-psychische-labels/?lang=en - Of in Psychology Today: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/escaping-our-mental-traps/202307/rethinking-mental-health-challenging-the-dangers-of-labels - Een interessante TED-x talk van Rwenshaun Miller die het label bipolaire stoornis heeft. Hij vertelt hoe hij positief omgaat met dit label en andere labels die hij heeft. https://www.youtube.com/watch?v=KjQ7bYHizSU - Filmpje van een therapeute die vertelt wat het gevaar is van labels voor de therapeuten zelf (en daarmee voor de cliënt). Denkfouten sluipen er alsnog in bij therapeuten als ze uitgaan bij een cliënt van een label: https://www.youtube.com/watch?v=BjiXQNcqZhE Nerd-literatuur: - Werkhoven, S., Anderson, J. H., & Robeyns, I. A. (2022). Who benefits from diagnostic labels for developmental disorders?. Developmental Medicine & Child Neurology, 64(8), 944-949. - Sweet, P. L., & Decoteau, C. L. (2018). Contesting normal: The DSM-5 and psychiatric subjectivation. BioSocieties, 13, 103-122. - Thyer, B. A. (2015). The DSM-5 definition of mental disorder: Critique and alternatives. Critical thinking in clinical assessment and diagnosis, 45-68. - Farrington, D. P., Osborn, S. G., & West, D. J. (1978). The persistence of labelling effects. Brit. J. Criminology, 18, 277. - Pohl, R. F. (2012). Effects of labelling. In Cognitive illusions (pp. 339-356). Psychology Press.

Wat is discipline en heb je het nodig om succesvol te worden? Thijs en Lennard duiken in een aflevering uit de podcast HubermanLab waar Andrew Huberman spreekt met David Goggins, een oud Navy Seal, die er belang in ziet moeilijke dingen te doen, waar hij geen zin in heeft, die hem daardoor beter maken. Wat daaraan klopt en wat niet, en of je dat ook zou moeten nastreven. En je hoort wat er mis is met de Marshmellow test rondom delayed gratification. Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Hier vindt je de volledige HubermanLab podcast aflevering met David Goggins waar Lennard en Thijs naar refereren: https://www.youtube.com/watch?v=nDLb8_wgX50 - Check het specifieke stukje van Huberman en Goggins over Anterior Mid Cingulate Cortex https://www.youtube.com/watch?v=84dYijIpWjQ - Een filmpje dat uitlegt wat er mis is met de Marshmellow test: https://www.youtube.com/watch?v=2xMgHKxukr0 - Bekijk ook eens wat Wikipedia erover te zeggen heeft: https://en.wikipedia.org/wiki/Discipline - Wiki heeft ook wat over het breingedeelte te zeggen: https://en.wikipedia.org/wiki/Anterior_cingulate_cortex - Het artikel waar Lennard en ook HubermanLab naar verwijst rondom die Anterior Midcingulate Cortex staat hieronder in de nerd-literatuur, maar kun je ook via deze link zelf lezen: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7381101/ Nerd-literatuur: - Touroutoglou, A., Andreano, J., Dickerson, B. C., & Barrett, L. F. (2020). The tenacious brain: How the anterior mid-cingulate contributes to achieving goals. Cortex, 123, 12-29. - Naccache L, Dehaene S, Cohen L, Habert MO, Guichart-Gomez E, Galanaud D, Willer JC (2005) Effortless control: executive attention and conscious feeling of mental effort are dissociable. Neuropsychologia 43:1318–1328. - Katsumi, Y., Wong, B., Cavallari, M., Fong, T. G., Alsop, D. C., Andreano, J. M., ... & Touroutoglou, A. (2022). Structural integrity of the anterior mid-cingulate cortex contributes to resilience to delirium in SuperAging. Brain Communications, 4(4), fcac163. - Hwang, M. H., & Nam, J. K. (2021). Enhancing grit: Possibility and intervention strategies. Multidisciplinary perspectives on grit: Contemporary theories, assessments, applications and critiques, 77-93 - Hervais-Adelman, A., Moser-Mercer, B., Murray, M. M., & Golestani, N. (2017). Cortical thickness increases after simultaneous interpretation training. Neuropsychologia, 98, 212-219. - Watts, T. W., Duncan, G. J., & Quan, H. (2018). Revisiting the marshmallow test: A conceptual replication investigating links between early delay of gratification and later outcomes. Psychological science, 29(7), 1159-1177. - Muraven, M., Baumeister, R. F., & Tice, D. M. (1999). Longitudinal improvement of self-regulation through practice: Building self-control strength through repeated exercise. The Journal of social psychology,139 (4), 446-457.

Thijs en Lennard spreken met Aafke Romeijn over depressie. Aafke is singer-songwriter, muzikant, schrijver en activist over mentale gezondheid. Ze vertelt in deze aflevering openhartig over haar depressie, waar ze ook een boek over heeft geschreven: ‘Ga gewoon wat leuks doen’. In de aflevering komt aan bod hoeveel mensen depressie hebben, wat het is, wat de klachten zijn, hoe Aafke ermee omgaat, hoe vaak ze depressief is en wanneer, over medicatie en over behandelingen. En we hebben het over Depressive Realism: het blijkt dat depressieve mensen een realistischere kijk op de wereld hebben dan niet-depressieve mensen, die zichzelf geregeld overschatten. Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Check het boek van Aafke Romeijn, Ga gewoon wat leuks doen (2022), Blossom Books. - En lees ook Leegstand (2020), AP/Tilt van Aafke - Luister naar een aantal van de nummers van Aafke die o.a. ook over haar ervaringen met depressie gaan: https://open.spotify.com/artist/7JXt7NDSPYN39EDLs58huE?si=o5-kdT6XT_i0yDnR6XkJIw - Thuisarts heeft een prima omschrijving van depressie https://www.thuisarts.nl/depressie - Kamp je met zelfmoordgedachten of heb je iemand in je omgeving die dat doet, bel dan naar het gratis nummer 113 van Zelfmoordpreventie of kijk op hun website: https://www.113.nl/ - Uiteraard kun je op Wikipedia genoeg vinden [https://nl.wikipedia.org/wiki/Depressie_(klinisch)](https://nl.wikipedia.org/wiki/Depressie_(klinisch)) - En voor de echte officiële diagnose, dan is er natuurlijk de DSM5 die je kunt raadplegen: APA (2014). Handboek voor de classificatie van psychische stoornissen (DSM5). Omdat we vooral de ervaring van Aafke wilden horen, hebben we geen nerd-literatuur doorgenomen dit keer. Genoeg uiteraard te vinden op Google Scholar. - Denk jij aan zelfdoding? Neem 24/7 gratis en anoniem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via 0800-0113 of chat op 113.nl.

Van het imposter syndrome of oplichterssyndroom hebben we allemaal weleens gehoord. Thijs en Lennard bespreken wat het precies betekent, of het goed is om te hebben of niet, wie het heeft en waar het vandaan komt. Als je ook het gevoel hebt dat je maar wat doet, dat hebben we allemaal, en dat is wel een geruststellende gedachte. Met een dikke knipoog naar het nieuwe boek van Thijs die ‘We doen allemaal maar wat’ heet. En een uitstapje naar verschillende spanningsvormen. Bronnen en andere lees- en luister- en kijkvoer: - PsychologieMagazine die er wat over schrijft https://www.psychologiemagazine.nl/artikel/imposter-syndroom-altijd-bang-om-door-de-mand-te-vallen/ - Ook PsychologyToday: https://www.psychologytoday.com/us/basics/imposter-syndrome - Een artikel die uitspreekt dat vrouwen te vaak aan het twijfelen gemaakt worden en daarmee imposter syndrome krijgen: https://hbr.org/2021/02/stop-telling-women-they-have-imposter-syndrome - Van Pauline Rose Clance, die het fenomeen voor het eerst beschreef is er een heel boek over: The Imposter Phenomenon - En hier nog een filmpje van TED erover: https://www.youtube.com/watch?v=ZQUxL4Jm1Lo - Wil je meer info over het spanning stuk, check dan deze video: https://www.youtube.com/watch?v=HzhT6KDUmlE Nerd-literatuur - https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK585058/ - Hoang, Queena (January 2013). ["The Impostor Phenomenon: Overcoming Internalized Barriers and Recognizing Achievements"](http://scholarworks.uvm.edu/tvc/vol34/iss1/6). The Vermont Connection. 34, Article 6. - Craddock, S., Birnbaum, M., Rodriguez, K., Cobb, C., & Zeeh, S. (2011). Doctoral students and the impostor phenomenon: Am I smart enough to be here? Journal of Student Affairs Research and Practice, 48(4). doi:10.2202/1949-6605.6321 - Clance, P. R., & O’Toole, M.A. (1987). The imposter phenomenon. Women & Therapy, 6(3), 51–64. - Clance, P.R., & Imes, S.A. (1978). The impostor phenomenon in high achieving women: Dynamics and therapeutic intervention. Psychotherapy: Theory, Research, and Practice, 15(3), 241-247 - Langford, J., & Clance, P. R. (1993). The imposter phenomenon: Recent research findings regarding dynamics, personality and family patterns and their implications for treatment. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 30(3), 495.

Hoogbegaafde mensen lijken met veel problemen te kampen. Maar is dat nou wel echt zo? En geldt dat voor elke hoogbegaafde? Of is er een andere manier waarop je naar hoogbegaafdheid kunt kijken? Wat hoogbegaafdheid is en wat je ermee moet, hoor je in deze aflevering! Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Het correspondent artikel waar we naar verwijzen: We moeten af van het label hoogbegaafd: https://decorrespondent.nl/15136/we-m... - Op Wikipedia is uiteraard genoeg te vinden: https://nl.wikipedia.org/wiki/Hoogbeg... - Professor Kathleen Venderickx vertelt in dit filmpje over hoogbegaafden op werk.    • Waarom zijn hoogbegaafden zo vaak ong...   Zij vindt dat het meer is dan intelligentie alleen. - Check ook onze aflevering in Hoe ben je zo?! over intelligentie: https://open.spotify.com/episode/3Q7y... - Voor nieuwsverhaal over Neuralink: https://www.nu.nl/tech/6299584/voor-h... - Over het Delphi model van hoogbegaafdheid: https://hb-wiki.nl/hbw-pages/hb-wiki0... Nerd-literatuur: - Francis, R., Hawes, D. J., & Abbott, M. (2016). Intellectual giftedness and psychopathology in children and adolescents: A systematic literature review. Exceptional children, 82(3), 279-302. - Ohtsubo, Y., & Lyu, F. (2021). Is Country-Level Extraversion Associated with the Number of COVID-19 Cases and Deaths?. Letters on Evolutionary Behavioral Science, 12(2), 39-45. - Schaller, M., & Murray, D. R. (2008). Pathogens, personality, and culture: Disease prevalence predicts worldwide variability in sociosexuality, extraversion, and openness to experience. Journal of Personality and Social Psychology, 95(1), 212–221. https://doi. org/10.1037/0022-3514.95.1.212 - Reis, S. M., & Renzulli, J. S. (2011). Intellectual giftedness. The Cambridge handbook of intelligence, 235-252. - Mandelman, S. D., Tan, M., Aljughaiman, A. M., & Grigorenko, E. L. (2010). Intellectual giftedness: Economic, political, cultural, and psychological considerations. Learning and Individual Differences, 20(4), 287-297. - Heyder, A., Bergold, S., & Steinmayr, R. (2018). Teachers’ knowledge about intellectual giftedness: A first look at levels and correlates. Psychology Learning & Teaching, 17(1), 27-44.

Yes, we zijn weer met een nieuw seizoen van Normale Mensen Bestaan Niet begonnen! En dit keer starten Lennard en Thijs goed met een aflevering over klagen. Wat zegt de psychologie nou over klagen. Is het goed voor je om te doen of juist slecht? Wie doet het? Waarom? Natuurlijk is het Nederlandse weer soms kak. En wat gebeurt er met toehoorders die naar jouw geklaag zitten te luisteren? Adverteren in deze podcast? Mail naar podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Op wikipedia is gewoon een pagina te vinden over klagen: https://en.wikipedia.org/wiki/Complaining Zie daar ook het oudste beklag - In dit artikel staat ook een podcast en wat uitleg over klagen: https://www.verywellmind.com/how-and-why-stop-complaining-3144882 - Deze psycholoog heeft wel het een en ander te zeggen over klagen: https://www.youtube.com/watch?v=TtKcS_XeSLY Nerd-literatuur - Kowalski, R. M. (1996). Complaints and complaining: Functions, antecedents, and consequences. Psychological Bulletin, 119(2), 179–196. [https://doi.org/10.1037/0033-2909.119.2.179](https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0033-2909.119.2.179) - Kaiser, C. R., & Miller, C. T. (2001). Stop complaining! The social costs of making attributions to discrimination. Personality and Social Psychology Bulletin, 27(2), 254-263. - Wojciszke, Bogdan; Baryła, Wiesław; Szymków-Sudziarska, Aleksandra; Parzuchowski, Michał; Kowalczyk, Katarzyna (2009). ["Saying is experiencing: Affective consequences of complaining and affirmation"](https://journals.pan.pl/dlibra/show-content?id=107612). Polish Psychological Bulletin. *40* (2). - Heinemann, T., & Traverso, V. (2009). Complaining in interaction. - Thøgersen, J., Juhl, H. J., & Poulsen, C. S. (2009). Complaining: A function of attitude, personality, and situation. Psychology & Marketing, 26(8), 760-777. - McGraw, A. P., Warren, C., & Kan, C. (2015). Humorous complaining. Journal of Consumer Research, 41(5), 1153-1171. - East, R. (2000). Complaining as planned behavior. Psychology & Marketing, 17(12), 1077-1095. - Goodman-Delahunty, J., Verbrugge, H., & Taitz, M. (2013). Complaining to the police: Insights from psychology. Policing: A Journal of Policy and Practice, 7(3), 280-288.

In de laatste aflevering van dit 1e seizoen van Normale Mensen Bestaan Niet gaan Thijs en Lennard in op wat het is om gelukkig te zijn. Kun je wel de hele tijd gelukkig zijn of niet? Waar word je nou écht gelukkig van? En wat zegt de langstlopende studie ter wereld naar gelukkig en gezond leven van Harvard ons hierover? Adverteren in de podcast? Podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Het boek The Second Mountain van David Brooks is een aanrader: https://www.bol.com/nl/nl/f/the-second-mountain/9200000095353169/ - Natuurlijk ook Flourish van Martin Seligman: https://www.bol.com/nl/nl/p/flourish/1001004011746039/ - Boek van Viktor Frankl is een klassieker over gelukkig worden - Man's search for meaning - Laurie Santos - Science of Wellbeing cursus (gratis en goed): https://www.coursera.org/learn/the-science-of-well-being - Met vreemden praten maakt je gelukkiger: https://www.youtube.com/watch?v=odAAw3NpV4s - Liz Dunn onderzoek iets voor een ander doen: https://www.ted.com/talks/elizabeth_dunn_helping_others_makes_us_happier_but_it_matters_how_we_do_it?language=nl - Ted talk over langste studie: https://ted.com/talks/robert_waldinger_what_makes_a_good_life_lessons_from_the_longest_study_on_happiness Nerd-literatuur: - Seligman, M. E. (2011). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being. Simon and Schuster. - Van Zyl, L. E. (2013). Seligman's flourishing: An appraisal of what lies beyond happiness Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being, Martin EP Seligman: book review. SA journal of industrial psychology, 39(2), 1-3. - Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction (Vol. 55, No. 1, p. 5). American Psychological Association. - Lyubomirsky, S., King, L., & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Does happiness lead to success?. Psychological bulletin, 131(6), 803. - Sheldon, K. M., & Lyubomirsky, S. (2006). How to increase and sustain positive emotion: The effects of expressing gratitude and visualizing best possible selves. The journal of positive psychology, 1(2), 73-82. - Layous, K. T. I. N., & Lyubomirsky, S. (2014). The how, why, what, when, and who of happiness. Positive emotion: Integrating the light sides and dark sides, 473-495. - Lyubomirsky, S., King, L., & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Does happiness lead to success?. Psychological bulletin, 131(6), 803. - Vaillant, G. E. (2008). Aging well: Surprising guideposts to a happier life from the landmark study of adult development. Hachette UK. - Fuchsman, K. (2023). Harvard Grant Study of Adult Development: 1938–2022. Journal of Psychohistory, 51(1). - Atherton, O. E., Graham, E. K., Dorame, A. N., Horgan, D., Luo, J., Nevarez, M. D., ... & Lee, L. O. (2023). Is there intergenerational continuity in early life experiences? Findings from the Harvard Study of Adult Development. Journal of Family Psychology. - Hart, J. (2023). Harvard Study of Adult Development: Human Connection is Key to Health and Well-Being. Integrative and Complementary Therapies, 29(3), 122-124. - Atir, S., Wald, K. A., & Epley, N. (2022). Talking with strangers is surprisingly informative. Proceedings of the National Academy of Sciences, 119(34), e2206992119. - Schroeder, J., Lyons, D., & Epley, N. (2022). Hello, stranger? Pleasant conversations are preceded by concerns about starting one. Journal of Experimental Psychology: General, 151(5), 1141. - Epley, N., & Schroeder, J. (2014). Mistakenly seeking solitude. Journal of Experimental Psychology: General, 143(5), 1980.

Perfectionisme is vaak een onderliggende factor voor dingen als depressie, OCD, burnout, eetstoornissen, laag zelfvertrouwen, angsten en een combinatie van die nare dingen. Lennard en Thijs bespreken welke verschillende vormen je hebt, waar het verschilt van faalangst, waar het vandaan komt en wat je eraan kunt doen. Adverteren in deze podcast? Podcasts@astrolads.com Bronnen en ander lees- en luister- en kijkvoer: - Leuk filmpje over perfectionisme (in combinatie met adhd) https://www.youtube.com/watch?v=YWtGg3Myt7s - Filmpje Brené Brown over kwetsbaarheid: https://www.ted.com/talks/brene_brown_the_power_of_vulnerability - Tim Urban over uitstelgedrag! (TED, lessons of a master procrastinator) https://www.ted.com/talks/tim_urban_inside_the_mind_of_a_master_procrastinator?language=nl - Zie ook wikipedia van Perfectionisme: https://en.wikipedia.org/wiki/Perfectionism_(psychology) - En Imposter Syndrome: https://en.wikipedia.org/wiki/Impostor_syndrome Nerd-literatuur: - Limburg, K., Watson, H. J., Hagger, M. S., & Egan, S. J. (2017). The relationship between perfectionism and psychopathology: A meta‐analysis. Journal of clinical psychology, 73(10), 1301-1326. - Madigan, D. J. (2019). A meta-analysis of perfectionism and academic achievement. Educational Psychology Review, 31, 967-989. - Stricker, J., Kritzler, S., & Buecker, S. (2019). Other-oriented perfectionism in daily life situations: An experience sampling study. Personality and Individual Differences, 151, 109490. - Lloyd, S., Schmidt, U., Khondoker, M., & Tchanturia, K. (2015). Can psychological interventions reduce perfectionism? A systematic review and meta-analysis. Behavioural and cognitive psychotherapy, 43(6), 705-731. - Stoeber, J. (2014). How other-oriented perfectionism differs from self-oriented and socially prescribed perfectionism. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 36, 329-338. - Birch, H., Mcgann, D., & Riby, L. (2019). Perfectionism and PERMA: The benefits of other-oriented perfectionism. International Journal of Wellbeing, 9(1), 20-42. - Corson, Ansley T.; Loveless, James P.; Mochrie, Kirk D.; Whited, Matthew C. (2 January 2018). "Perfectionism in Relation to Stress and Cardiovascular Disease Among Gifted Individuals and the Need for Affective Interventions". Roeper Review. 40 (1): 46–55. - Hewitt, Paul L.; Mikail, Samuel F.; Flett, Gordon L.; Tasca, Giorgio A.; Flynn, Carol A.; Deng, Xiaolei; Kaldas, Janet; Chen, Chang (2015). "Psychodynamic/interpersonal group psychotherapy for perfectionism: Evaluating the effectiveness of a short-term treatment". Psychotherapy. 52 (2): 205–217. - Smith, M. M., Sherry, S. B., Ge, S. Y., Hewitt, P. L., Flett, G. L., & Baggley, D. L. (2022). Multidimensional perfectionism turns 30: A review of known knowns and known unknowns. Canadian Psychology/Psychologie canadienne, 63(1), 16. - Hong, R. Y., Lee, S. S., Chng, R. Y., Zhou, Y., Tsai, F. F., & Tan, S. H. (2017). Developmental trajectories of maladaptive perfectionism in middle childhood. Journal of Personality, 85(3), 409-422. - Musumeci, M. D., Cunningham, C. M., & White, T. L. (2022). Disgustingly perfect: An examination of disgust, perfectionism, and gender. Motivation and Emotion, 46(3), 336-349.