Once upon a time… in Vlaanderen

1942. De Duitse bezetter laat in Beringen een hele reeks houten barakken bouwen, omgeven door prikkeldraad, om Russische krijgsgevangen in onder te brengen. Die moesten tijdens WOII verplicht in de mijn werken. Tot de oorlog voorbij was. Toen waren de Duitse soldaten zelf aan de beurt, samen met veroordeelde collaborateurs bij wijze van Wiedergutmachung. Maar ook gewone Belgen. Iedereen die ooit mijnwerker was geweest, moest verplicht terug onder de grond gaan werken, want voor de wederopbouw van het land waren enorme hoeveelheden steenkool nodig. Vriend en vijand samen aan het werk, met pikhouwelen en drilboren: een explosieve cocktail… Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad, met steun van de Vlaamse Overheid. Voor deze aflevering gingen we aankloppen bij Geheugen Collectief. Zin om meer te lezen? Tom Naegels schreef een boeiend boek over de arbeidsmigratie na WOII: 'Nieuw België' See omnystudio.com/listener for privacy information.

Hoe kan het dat een diepgelovige gynaecoloog uit Turnhout een cruciale rol heeft gespeeld bij de emancipatie van de vrouw begin jaren zestig? Want dat is wat dokter Nand Peeters heeft gedaan: het seksleven van honderden miljoenen vrouwen wereldwijd drastisch veranderd. Tot op vandaag. Niet omdat hij dé pil heeft uitgevonden, want die bestond al. Maar de eerste anticonceptiepil had vreselijke bijwerkingen, tot dr. Peeters er zich over boog en iets bedacht wat hij achteraf gezien misschien liever niet had bedacht… Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad, met steun van de Vlaamse Overheid. Zin om meer te lezen? Karl van den Broeck schreef een interessant boek over Ferdinand Peeters: 'De echte vader van de pil'See omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat kan je als moeder doen als je kind sneuvelt op het slagveld van WOI? Niks. Je voelt je verslagen. Verloren. Kapot van verdriet. Zeventien was hij toen hij sneuvelde in de begindagen van de oorlog als eerste van zijn regiment: Peter Kollwitz, de zoon van de Duitse kunstenares Käthe Kollwitz. Achttien jaar heeft ze zich afgevraagd wat ze kon doen. Het werden twee beelden: een vader en een moeder, zij en haar man, geknield in graniet. Vandaag staan ze in Vladslo, met zicht op het graf van hun zoon. Maar ooit stonden ze elders… Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad, met steun van de Vlaamse Overheid. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Bij de eerste verkiezingen na de onafhankelijkheid van België hadden zo’n 40.000 Belgen stemrecht. 1% van de bevolking. Zestig jaar later was dat nog maar 2%. De protesten klonken steeds luider. Op 18 april 1902 wordt er in de Kamer gestemd over het Algemeen Enkelvoudig Stemrecht. De meerderheid in het parlement wilde er niks van weten. Die avond trekt in Leuven een betoging op gang. De arbeiders zijn zwaar teleurgesteld. In het begin zijn het nog ruiten die sneuvelen… Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad, met steun van de Vlaamse Overheid. Met dank aan het Stadarchief Leuven. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Plots konden kunstenaars hun atelier in de stad verlaten om op de boerenbuiten buiten boeren te gaan schilderen. Sommigen gingen er zelfs wonen. Zoals Emile Claus. Op een veld in Astene schilderde hij ‘De bietenoogst’. Een gigantisch groot schilderij waar zopas nog 100.000 mensen zijn naar komen kijken. Maar hoe kreeg hij dat voor elkaar? Daarover doen de wildste verhalen de ronde… Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad, met steun van de Vlaamse Overheid. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Lier, 20 januari 1594. Een vrouw uit Nijlen staat op de brandstapel op de markt van Lier. Haar naam is Cathelyne Van Den Bulcke, en ze was al gegeseld, gefolterd en uitgerokken voor ze uiteindelijk werd terechtgesteld. De aanklacht: hekserij. Maar wat had Cathelyne uiteindelijk juist gedaan? Wanneer werd iemand bestempeld als heks? Waarom vlogen ze zogezegd op een bezemsteel? En waarom kreeg Cathelyne eeuwen later, in 2021, eerherstel van de stad Lier? Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad. Met dank aan de stad Lier en historicus Jonas Roelens (UGent).See omnystudio.com/listener for privacy information.

In het hart van Mexico-city stond jarenlang een standbeeld van een Vlaamse missionaris: Pedro De Gante. Hij trok in de 16de eeuw mee met de Conquistadores, en bekeerde Azteekse kinderen tot het katholieke geloof. De Gante richtte daar een school op, leerde de taal en onderwees kinderen met plezante liedjes. Een nobele missie? Of schaamteloze brainwashing van een heel volk? "Zoals altijd is de geschiedenis een beetje grijs." Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad, met steun van de Vlaamse Overheid. Met dank aan Zanna Van Loon, historicus en conservator oude drukken en handschriften in Museum Plantin-Moretus.See omnystudio.com/listener for privacy information.

We schrijven het jaar 1860. Ergens in het bestofte archief van Mechelen vindt de stadsarchivaris een schat. Een prachtig boek, gemaakt van kalfsleder perkament. Het staat vol partituren en met de hand geschilderde miniaturen, en was allicht een gift aan de jonge Karel V. Maar de inhoud van het boek is zo mogelijk nog interessanter. Want het zijn partituren van de Vlaamse polyfonisten, zeg maar de top-deejays van de 16de eeuw. Die toegang hadden tot de machtigste vorsten van heel Europa... Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad. Met dank aan Hannah Iterbeke, curator Oude Kunst van Museum Hof van Busleyden.See omnystudio.com/listener for privacy information.

De Blandijnberg in Gent: vandaag een vredevolle campus van de unief, waar diversiteit wordt omarmd en iedereen zijn eigen unieke zelf kan zijn. Maar een slordige 750 jaar geleden stond daar, op die berg, een man op een brandstapel. Rond hem stond een mensenmassa met rieken en toortsen, te schreeuwen dat hij de stad naar de Hel zou helpen. Zijn naam: Jean de Wettre. De aanklacht: sodomie. Een verzamelnaam voor alles wat in die tijd onder seksueel verderf viel: masturberen, seks met mensen van hetzelfde geslacht, kindermisbruik,... In de ogen van de middeleeuwer was het één pot nat, en was er maar één oplossing voor: de brandstapel. Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad, met steun van de Vlaamse Overheid. Met dank aan Universiteit Gent en Jonas Roelens.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Mei 1968. Studentenprotesten woeden volop in Leuven, in de VS is Martin Luther King net vermoord, maar in Dendermonde vergaapt men zich aan... putten. Er worden diepe putten gegraven, want er is zand nodig voor de aanleg van de E17. In een van die putten stoot de 15-jarige Hugo De Potter op een groot bot. Een mammoetbot. Hij vindt er nog één, en nog één, en stukje bij beetje haalt hij die naar huis. Tot hij op een dag thuiskomt en alles weg is. In beslag genomen door de politie... Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die gemaakt werd door Sven Speybrouck en Ruben Nachtergaele. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad, met steun van de Vlaamse Overheid. Met dank aan de stad Dendermonde en Hugo De Potter voor de medewerking aan deze aflevering.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Vanaf 19 augustus kan je op dit kanaal op tijdreis. Sven Speybrouck neemt je mee naar plekken in Vlaanderen die vandaag heel gewoon lijken, maar waar ooit iets verbijsterends gebeurde. Naar Dendermonde bijvoorbeeld, waar mammoeten rond zwierven. Naar Lier, waar een onschuldige vrouw als heks werd verband. Naar de mijnen van Beringen waar Duitse soldaten na de oorlog moesten werken, diep onder de grond. Verhalen die ondergesneeuwd werden door de tijd, en in deze podcast weer terug tot leven komen. Once upon a time… in Vlaanderen is een podcast die bedacht en gemaakt werd door Sven Speybrouck. Hij kwam tot stand dankzij FAAM, Canon van Vlaanderen en Het Nieuwsblad.See omnystudio.com/listener for privacy information.