Claim OwnershipOom Matje
Subscribed: 16,748Played: 90,063
Subscribe
© NPO Radio 1 / KRO-NCRV
Description
In een bruine kroeg in Maastricht hangt een portret van oom Matje, tussen andere portretjes van stamgasten. Hij was fout in de oorlog, zo gaat het verhaal in zijn familie. Het is de oudoom van journalist Mijke van Wijk en ze gaat op onderzoek uit. Hij blijkt een veroordeeld Waffen-SS-er en ze vindt zijn rechtbankdossier. Maar wie oom Matje nou werkelijk is, laat zich moeilijk raden. Een meedogenloze SS-er zegt de één. Hij gebruikte zijn positie om Joden te redden, verklaart een ander. Deze podcast gaat over dubbellevens, spionage en broederliefde. Maar het is vooral een verhaal over dat niets is wat het lijkt.
Tante Jos
Jos Gemmeke zat in de illegale pers, was koerierster en werd in Engeland opgeleid tot geheim agent. Jos was de oudtante van Mijke van Wijk en zij groeide op met verhalen over de verzetsheldin Jos. Kort voor haar dood ontmoeten zij elkaar. Mijke wil alles weten over haar oorlogsverleden, over haar dropping in maart 1945 en de geheime opdracht die zij kreeg van de Engelsen. Maar het geheugen van Jos laat haar behoorlijk in de steek. Na de dood van Jos gaat Mijke op zoek naar de dossiers en rapporten die de Britten over haar hebben bijgehouden. En wat blijkt: een aantal verhalen dat tante Jos altijd vertelde, ligt toch wat anders… Tante Jos is een verhaal in vijf afleveringen.
Shownotes
Research, regie, tekst en montage: Mijke van Wijk
Dramaturgie en begeleiding: Simon Heijmans.
Eindredactie Marion Oskamp.
Eindmixage en sounddesign Arno Peeters.
Muziek: Arie Visser.
Productie en coördinatie: Tharisia Koorndijk en Geesje Oostland.
Dank in alfabetische volgorde: Johan van der Gun, Jelle Hooiveld, Thomas Köhler, Guus Meershoek, Evertjan van Roekel. Tonnie van de Sarphatistraat en Joke en Henri van de Struys.
De mensen die fragmenten hebben ingesproken in alfabetische volgorde: Jan Ad Adolfsen, Sanne Blankena, Maarten Bleumers, Jonny Boston, Axel van der Ende, Teun Eijsink, Arend de Geus, Koen van Huijgevoort, Sven Schuster, Stefan Stasse.
Deze podcast kwam tot stand met steun van het Vfonds, het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten en het Cultuurfonds.
14 Episodes
Reverse
1In deze voorlopig laatste aflevering ontdekt Mijke wat Jos allemaal moet doen als geheim agent, in het hol van de leeuw terwijl ze zich moet voordoen als de secretaresse van een zakenman. Het is een levensgevaarlijke opdracht, die 50 procent kans van slagen had. Ook komt Mijke een stapje dichter bij Puck Fermont en ontdekt zij hoe bijzonder het is dat Jos de Militaire Willems-Orde kreeg.
Eindredactie: Astrid Cornelisse. Samenstelling: Yvonne Pelgrum. Mixage: Arno Peeters. Muziek: Rachel Portman.
Dank aan, in alfabetische volgorde:
AirCrashMuseum, Jack Didden, Brigitte en Miriam Fermont, Ron Flens, Dave Gibbs aka P. van Dyck, Mieke Holla, Jelle Hooiveld, Heleen Hummelen als koningin Juliana 1950, Frans Janssen, Arnolda Overgauw, Manon de Roon als Jos 1945, Rogier Rijpkema, Ben Schoenmaker, Han Stoutjesdijk, Mieke en Nico van Wijk
In een bruine kroeg in Maastricht hangt een portret van oom Matje, tussen andere portretjes van stamgasten. Hij was fout in de oorlog, zo gaat het verhaal in zijn familie. Het is de oudoom van journalist Mijke van Wijk en ze gaat op onderzoek uit. Hij blijkt een veroordeeld Waffen-SS-er en ze vindt zijn rechtbankdossier. Maar wie oom Matje nou werkelijk is, laat zich moeilijk raden. Een meedogenloze SS-er zegt de één. Hij gebruikte zijn positie om Joden te redden, verklaart een ander. Deze podcast gaat over dubbellevens, spionage en broederliefde. Maar het is vooral een verhaal over dat niets is wat het lijkt.
Nooit zag ik tante Jos in het echt. Ik kende haar van de televisie: Prinsjesdag, het huwelijk van Willem-Alexander en Máxima, de bijzetting van Bernhard. En de herdenkingen van 4 en 5 mei. Jos zat vooraan, in opvallende gekleurde kleding en met een grote hoed op. Als kind las en keek ik alles wat ik tegenkwam over tante Jos. Ik vond de verhalen over haar verzetswerk spectaculair. Maar de verhalen waren altijd hetzelfde. Ik heb mij altijd afgevraagd of er niet meer te vinden was dan de anekdotes die overal werden herhaald. Bijvoorbeeld over een opdracht die de koers van haar leven zal bepalen.
Ontelbare reacties kreeg Mijke van Wijk na het uitkomen van de podcast Tante Jos. De meest gestelde vraag was: wie was Puck? Jaren zocht Mijke naar haar, maar vond niets. Totdat de zoon van Puck een doos bij Mijke liet brengen. Een schoenendoos vol met Pucks oorlogsherinneringen.
Research regie en tekst: Mijke van Wijk
Dramaturgie en begeleiding: Simon Heijmans
Eindredactie: Marion Oskamp
Eindmixage en sounddesign: Arno Peeters
Muziek: Rachel Poortman
Productie en coördinatie: Tharisia Koorndijk en Geesje Oostland
Met dank aan:
Jack Didden, Brigitte Fermont, Claudia Jansen, Jelle Hooiveld, Arthur Lambriex en Marc Lohnstein, medewerkers van het Nationaal Archief. En Ron voor het in bruikleen geven voor de schoenendoos van zijn moeder.
Mmgd: V-fonds, Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten en het Cultuurfonds.
Jos Gemmeke is een onderscheiden verzetsheldin. De enige vrouw - naast koningin Wilhelmina - die de Militaire Willems-Orde ontving. Een vrouw met spectaculaire verhalen over haar verzetswerk, haar banden met het koninklijk huis en over haar dropping in maart 1945. Maar precies daar stoppen de verhalen. Wat was de geheime opdracht die ze kreeg van de Britse veiligheidsdienst? En: is alles wat Jos na de oorlog heeft verteld wel waar?
Jos Gemmeke zat in de illegale pers, was koerierster en werd in Engeland opgeleid tot geheim agent. Jos was de oudtante van Mijke van Wijk en zij groeide op met verhalen over de verzetsheldin Jos. Kort voor haar dood ontmoeten zij elkaar. Mijke wil alles weten over haar oorlogsverleden, over haar dropping in maart 1945 en de geheime opdracht die zij kreeg van de Engelsen. Maar het geheugen van Jos laat haar behoorlijk in de steek. Na de dood van Jos gaat Mijke op zoek naar de dossiers en rapporten die de Britten over haar hebben bijgehouden. En wat blijkt: een aantal verhalen dat tante Jos altijd vertelde, ligt toch wat anders… Tante Jos is een verhaal in vijf afleveringen.
Ik las en hoorde elke keer precies dezelfde verhalen over mijn tante Jos. Ik heb altijd gedacht dat er meer moest zijn dan wat ze vertelde. En dat is zo. Er is niet alleen meer, maar er is vooral ook een heleboel ánders. Wat is er waar van haar helden-verhalen?
Jos Gemmeke zat in de illegale pers, was koerierster en werd in Engeland opgeleid tot geheim agent. Jos was de oudtante van Mijke van Wijk en zij groeide op met verhalen over de verzetsheldin Jos. Kort voor haar dood ontmoeten zij elkaar. Mijke wil alles weten over haar oorlogsverleden, over haar dropping in maart 1945 en de geheime opdracht die zij kreeg van de Engelsen. Maar het geheugen van Jos laat haar behoorlijk in de steek. Na de dood van Jos gaat Mijke op zoek naar de dossiers en rapporten die de Britten over haar hebben bijgehouden. En wat blijkt: een aantal verhalen dat tante Jos altijd vertelde, ligt toch wat anders… Tante Jos is een verhaal in vijf afleveringen.
"Als Sphinx zei je niet veel, liet je niks weten, gaf je geen antwoord als je het niet wilde." Daarom koos Jos voor Sphinx als een van de schuilnamen waaronder zij opereerde in de Tweede Wereldoorlog. Het kon ook Els van Dalen, Nel van den Berg of Jeanne Geurtsen zijn.
Op haar levensbepalende fietstocht naar Brussel komt Jos Duitsers tegen die haar spullen doorzoeken en moest zij dekking zoeken tijdens beschietingen over de Maasdijk bij Woudrichem. Allemaal op weg naar Harry Holla in Vught, waar Puck Fermont ineens is verdwenen.
Jos Gemmeke zat in de illegale pers, was koerierster en werd in Engeland opgeleid tot geheim agent. Jos was de oudtante van Mijke van Wijk en zij groeide op met verhalen over de verzetsheldin Jos. Kort voor haar dood ontmoeten zij elkaar. Mijke wil alles weten over haar oorlogsverleden, over haar dropping in maart 1945 en de geheime opdracht die zij kreeg van de Engelsen. Maar het geheugen van Jos laat haar behoorlijk in de steek. Na de dood van Jos gaat Mijke op zoek naar de dossiers en rapporten die de Britten over haar hebben bijgehouden. En wat blijkt: een aantal verhalen dat tante Jos altijd vertelde, ligt toch wat anders… Tante Jos is een verhaal in vijf afleveringen.
De piloot die Jos in 1945 dropte boven Nieuwkoop noemt haar 'the bravest woman the Dutch ever produced'. Maar hoe zit het met die andere dappere vrouw die met Jos meefietste dwars door vijandelijke linies? Mijke vindt deze Puck Fermont, die Jeanne blijkt te heten. En die reis naar Engeland en dropping boven Nieuwkoop blijkt helemaal niet zo toevallig tot stand te zijn gekomen als Jos deed voorkomen. De geheime opdracht die Jos kreeg wordt langzaam duidelijk.
Jos Gemmeke zat in de illegale pers, was koerierster en werd in Engeland opgeleid tot geheim agent. Jos was de oudtante van Mijke van Wijk en zij groeide op met verhalen over de verzetsheldin Jos. Kort voor haar dood ontmoeten zij elkaar. Mijke wil alles weten over haar oorlogsverleden, over haar dropping in maart 1945 en de geheime opdracht die zij kreeg van de Engelsen. Maar het geheugen van Jos laat haar behoorlijk in de steek. Na de dood van Jos gaat Mijke op zoek naar de dossiers en rapporten die de Britten over haar hebben bijgehouden. En wat blijkt: een aantal verhalen dat tante Jos altijd vertelde, ligt toch wat anders… Tante Jos is een verhaal in vijf afleveringen.
In deze voorlopig laatste aflevering ontdekt Mijke wat Jos allemaal moet doen als geheim agent, in het hol van de leeuw terwijl ze zich moet voordoen als de secretaresse van een zakenman. Het is een levensgevaarlijke opdracht, die 50 procent kans van slagen had. Ook komt Mijke een stapje dichter bij Puck Fermont en ontdekt zij hoe bijzonder het is dat Jos de Militaire Willems-Orde kreeg.
Jos Gemmeke zat in de illegale pers, was koerierster en werd in Engeland opgeleid tot geheim agent. Jos was de oudtante van Mijke van Wijk en zij groeide op met verhalen over de verzetsheldin Jos. Kort voor haar dood ontmoeten zij elkaar. Mijke wil alles weten over haar oorlogsverleden, over haar dropping in maart 1945 en de geheime opdracht die zij kreeg van de Engelsen. Maar het geheugen van Jos laat haar behoorlijk in de steek. Na de dood van Jos gaat Mijke op zoek naar de dossiers en rapporten die de Britten over haar hebben bijgehouden. En wat blijkt: een aantal verhalen dat tante Jos altijd vertelde, ligt toch wat anders… Tante Jos is een verhaal in vijf afleveringen.
Eindredactie: Astrid Cornelisse. Samenstelling: Yvonne Pelgrum. Mixage: Arno Peeters. Muziek: Rachel Portman.
Dank aan, in alfabetische volgorde:
AirCrashMuseum, Jack Didden, Brigitte en Miriam Fermont, Ron Flens, Dave Gibbs aka P. van Dyck, Mieke Holla, Jelle Hooiveld, Heleen Hummelen als koningin Juliana 1950, Frans Janssen, Ronald Koopmans voor fragmenten uit de documentaire De Laatste Ridders, Arnolda Overgauw, Manon de Roon als Jos 1945, Rogier Rijpkema, Ben Schoenmaker, Han Stoutjesdijk, Mieke en Nico van Wijk
In een bruine kroeg in Maastricht hangt een portret van oom Matje, tussen andere portretjes van stamgasten. Hij was fout in de oorlog, zo gaat het verhaal in zijn familie. Maar wat oom Matje nou precies had gedaan, weet niemand.
Oom Matje werkt als Waffen SS-er bij de inlichtingendienst in Den Haag. Toevallig de stad waar zijn broer en nicht ook wonen en in het verzet zitten. De hele familie staat op de radar van de Britse geheime dienst.
Oom Matje blijkt Joodse families te helpen. En in Den Haag is geregeld contact tussen Duitsers en verzetsmensen via tussenpersonen. Hoe dicht zit oom Matje tegen de verzetsgroep van zijn broer en nicht aan?
Tegen het einde van de oorlog vlucht oom Matje naar Duitsland en geeft zichzelf aan. Hij komt terecht in één van de zwaarste kampen van Nederland.
De rechtszaak tegen oom Matje duurt jaren, hij komt vrij op hetzelfde moment als zijn nicht de hoogste dapperheidsonderscheiding krijgt. Hij gaat terug naar de stad waar hij is geboren, Maastricht, waar hij weer wordt opgenomen in de maatschappij.
Top Podcasts
The Best New Comedy Podcast Right Now – June 2024The Best News Podcast Right Now – June 2024The Best New Business Podcast Right Now – June 2024The Best New Sports Podcast Right Now – June 2024The Best New True Crime Podcast Right Now – June 2024The Best New Joe Rogan Experience Podcast Right Now – June 20The Best New Dan Bongino Show Podcast Right Now – June 20The Best New Mark Levin Podcast – June 2024
Download from Google Play
Download from App Store
United States
super interresant in een keer op een zonnige midsag geluisterd
Een schitterende podcast met een prachtig verhaal.
mooie podcast qua verhaal en hoe hij is opgezet. met veel e,Ier naar geluisterd
Bedankt voor deze podcast. Super interessant verhaal en heel leuk om naar te luisteren.
heel mooi verhaal
Deze podcast geeft een inkijkje in hoe het leven was in de oorlogsjaren als je je verzette tegen de overheersers. Ook het niet zichtbare proces wat komt kijken bij het vergeven van een koninklijke (militaire) onderscheiding is prachtig uitgelegd. Ik heb mij verbaasd over wat er nog terug is te vinden. Lijkt mij geweldig mooi werk om te doen. Complimenten voor de weergave van de zoektocht. Houd de aandacht van het begin tot het eind goed vast.
geweldig
Spannend om deze zoektocht mee te beleven, vanwege prachtige hoofdpersoon en vertelster.
Erg goed. Hoewel er vragen blijven, is het journalistiek en historisch goed onderzocht en goed verteld. Dat de maakster veel gebeurtenissen echt naloopt,, is heel levendig. Aanrader dus
Heel interessante podcast over Tante Jos. Mooi inkijkje in het verzet in de Tweede Wereldoorlog. Meer mensen zouden dit moeten beluisteren.
genoten! mooi verhaal. neemt je helemaal terug naar die tijd
je fietst gewoon mee... en dat op een oma fiets... onwerkelijk! bijzondere mooie podcast!
Prachtig. Dank je wel. Ik voel de geschiedenis, ik voel familiebanden en hoor krachtig verwoord een zoektocht. Heel prettige stem, by the way. Aanrader!
meer van dit!
Aanrader!
dondag
goed verhaal in een paar autoritten verslonden
mooi stukje histori ...
Erg fijne podcasts deze.
fantastisch!