“การปฏิบัติทำให้ค้นพบความสุขที่แท้จริง เหมือนเราหยุดวิ่ง เมื่อก่อนก็มีความสุขกับงาน แต่ลึก ๆ ยังวิ่งหาอะไรบางอย่าง อาจจะเป็นการยอมรับ ความสำเร็จจากการทำงาน การได้ฝึกปฏิบัติเพื่อแปรเปลี่ยนความทุกข์ในตัวเราเป็นความสุขที่ยิ่งใหญ่ เปรียบเสมือนการกินของขมแล้วมากินของหวาน แล้วจะรู้สึกหวานกว่าปกติ” PHRA TALKs Podcast Ep.12 สนทนากับ ภิกษุณีนิรามิสา จากหมู่บ้านพลัมประเทศไทย ที่อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา ท่านคือผู้ที่เดินบนเส้นทางชีวิตที่หลากหลาย จากนักศึกษาพยาบาล ผู้ทำงานช่วยเหลือผู้ลี้ภัยในต่างแดน และใช้ชีวิตในโลกตะวันตก ก่อนจะตัดสินใจอุปสมบทเป็นภิกษุณีกับ ท่านติช นัท ฮันห์ PHRA TALKs ในตอนนี้เราเดินทางไปสนทนากับท่านถึงที่หมู่บ้านพลัมประเทศไทย ได้สัมผัสบรรยากาศความร่มเย็นของกุฏิที่ใช้เป็นที่พำนักช่วงสุดท้ายของหลวงปู่ติชนัทฮันห์ พร้อมกับสนทนากับภิกษุณีนิรามิสาถึงเส้นทางการตื่นรู้ของท่าน และในฐานะที่เป็นกำลังสำคัญในการนำหลักการเจริญสติแบบหมู่บ้านพลัมมาสู่ผืนแผ่นดินไทย อะไรคือแรงขับเคลื่อนที่ทำให้ผู้หญิงที่เคยเห็นโลกมาแล้วอย่างกว้างขวาง เลือกที่จะอุทิศตนเพื่อเผยแผ่ธรรมะและสร้าง 'หมู่บ้านแห่งสติ' ที่เป็นเหมือนโอเอซิสทางใจให้แก่ผู้คนในยุคปัจจุบัน ติดตามเรื่องราวที่สร้างแรงบันดาลใจนี้ได้ในพระทอล์กตอนสุดท้ายได้ที่นี่ Thai PBS Podcast
ถ้าต้องถามพระว่า “เรียนบาลีไปทำไม ? อ่านพระไตรปิฎกแล้วได้อะไร ?” คำตอบที่เรียบง่ายที่สุดของคำถามนี้คือ อ่านพระไตรปิฎกทำให้รู้ว่ามีข้อความอะไรอยู่ในนั้น และการเรียนบาลีทำให้ได้รู้ว่าข้อความเหล่านั้นหมายความว่าอย่างไร ถึงแม้จะมีการตีความที่หลากหลาย แต่พระบาลียังอยู่ที่เดิมไม่คาดเคลื่อนไปตามการตีความ PHRA TALKs Podcast Ep.11 สนทนากับ พระมหาจักรธร อตฺถธโร หรือพระโตน จากวัดบวรนิเวศวิหาร อดีตนักร้องวงโซฟาที่ยุติบทบาทการทำงานในวงการดนตรี สู่พระนักเรียนและพระอาจารย์สอนบาลี ปัจจุบันท่านก็ศึกษาบาลีถึงเปรียญธรรม 7 ประโยค PHRA TALKs ในตอนนี้ เราจะสนทนากับท่านเกี่ยวกับการค้นพบความสนใจใหม่ในชีวิต และเกือบ 10 ปีที่ท่านอยู่ในเส้นทางทางธรรม ท่านพบแง่มุมทางธรรมที่น่าสนใจอย่างไรบ้าง
“แม้จะถูกสอนมาว่า ทำดีอย่าหวังผลตอบแทน แต่จริง ๆ แล้วเราก็ต้องการคำขอบคุณ ความใส่ใจ คำพูดดี ๆ ที่ไม่ต้องเป็นคำชื่นชมก็ได้ แต่คือความรู้สึกที่ว่าเรามีตัวตนในสายตาคนอื่น แล้วคาดหวังว่าเขาจะรับรู้ เป็นแบบนี้จนตัวเราเป็นทุกข์” PHRA TALKs Podcast EP.10 สนทนากับพระครูธรรมรัต (ธนัญชัย เตชปัญโญ) จากวัดญาณเวศกวัน ท่านเป็นพระนักเผยแผ่ธรรมะที่มีประสบการณ์บวชเรียนมาอย่างยาวนานถึง 20 พรรษา ซึ่งตลอดเส้นทางธรรมนี้ ท่านได้เผชิญกับคำถามมากมายเกี่ยวกับความหมายและคุณค่าของการเป็นพระ ก่อนจะมาบวช ท่านมีความคิดว่าชีวิตพระไม่มีคุณค่าอะไรมากนัก เพียงแค่รับบิณฑบาตและฉัน โดยไม่ได้รู้สึกว่าสมควรแก่การเคารพยกย่องจากชาวบ้าน ทำให้ในช่วงแรกของการบวชท่านตั้งเป้าหมายว่าจะเป็นพระที่ดีกว่าพระที่ท่านเคยตำหนิให้ได้ ชวนฟังเรื่องราวของพระที่อยากเป็นพระดี แต่กลายเป็นพระที่บ้าดี จนเป็นทุกข์ ท่านมีวิธีการผ่านพ้นความบ้าดีนั้นมาได้อย่างไร และการมีกัลยาณมิตรคอยประคับประคองตลอด 20 ปีของการบวชมีความสำคัญอย่างไรที่ทำให้ท่านยังคงอยู่ในร่มกาสาวพัสตร์
“ตอนครอบครัวมีปัญหา พ่อไปมีผู้หญิงอีกคน เราโกรธมาก ตอนนั้นแม้จะบวชแล้วแต่ก็อยู่กับตัวเองไม่ได้ เร่าร้อนตลอดเวลา เครียดแค้น ชิงชัง อาฆาตพยาบาท ถูกความโกีธเข้าครอบงำ อารมณ์ที่เราไม่เคยเป็นก็เป็น” PHRA TALKs Podcast Ep.9 สนทนากับพระอิทธิยาวัธย์ โชติปัญโญ วัดนิคมประทีป จังหวัดตรัง ท่านบอกว่า เริ่มต้นบวชด้วยความโกรธจากปัญหาครอบครัวเพื่อหนีความเจ็บปวด ทำให้เส้นทางชีวิตการบวชของท่านเต็มไปด้วยการเดินทางตามหาวิธีดับไฟในใจ ท่านไปมาแล้วแทบทุกสำนักปฏิบัติธรรมทั่วไทย จนได้ฉายา "พระสาย Check-in" เราจะมาสนทนาถึงเรื่องราวจุดเปลี่ยนที่ทำให้จากคนที่เต็มไปด้วยความโกรธแค้นและแตกสลาย กลายเป็นคนที่เข้าใจความแตกสลาย และสามารถใช้มันเยียวยาผู้อื่นอย่างไร
“จากเดิมที่มุ่งมั่นจะมั่งมี มั่งคั่ง กลับกลายเป็นเห็นว่าคุณค่าที่แท้จริงของชีวิตคือการเข้าใจชีวิตตามความเป็นจริง เพราะความสำเร็จหรือความร่ำรวยไม่สามารถทำให้พ้นจากความทุกข์ได้” PHRA TALKs Podcast Ep.8 สนทนากับ แม่ชีศิรินาถ ธีรปัญญา จากอาศรมธรรมรักษา จังหวัดนครราชสีมา อดีตสถาปนิกที่เติบโตมาในครอบครัวคนจีน เผชิญกับวิกฤตต้มยำกุ้ง และมีจุดเปลี่ยนอีกมากมายในชีวิต การที่ลูกสาวตัดสินใจออกบวชนั้น ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะอุดมคติของครอบครัวคนจีนคือการต้องการให้ลูกสาวได้ออกเรือนกับครอบครัวที่มีฐานะมั่นคง จึงทำให้เส้นทางการออกบวชของแม่ชีนั้นไม่ได้ง่ายอย่างที่ใจหวังมากนัก อีกทั้งยังต้องพิสูจน์ตัวเองให้ครอบครัวเห็นว่าเธอตั้งใจที่จะดำรงตนอยู่ในเส้นทางสายนี้จริง ๆ ไม่ใช่เพราะ “อกหัก หลักลอย หรือคอยงาน” PHRA TALKs ในตอนนี้ เราจะสนทนากับท่านถึงสถานะและการปฏิบัติของแม่ชีในสังคมไทย พื้นเพครอบครัว จุดเปลี่ยนชีวิตที่นำไปสู่การออกบวช และเมื่อบวชแล้วท่านก็ได้เผชิญกับความทุกข์เพราะความกลัวที่เกิดจากความคิดและมโนภาพที่สร้างขึ้น ท่านมีวิธีปฏิบัติที่จะเอาชนะเสียงที่อยู่ในหัวนั้นอย่างไร
“เลือกทางไหนก็ไม่ผิดถ้าเราเข้าใจตนเอง แต่ถ้าไม่เข้าใจตนเอง เลือกทางไหนก็ผิด นี่คือศักยภาพในการอยู่กับปัจจุบัน เป็นการดำรงอยู่กับสิ่งที่เลือก พอใจกับทางที่เลือกไปแล้วและไม่ผิดหวังที่ไม่ได้เลือกอีกทาง” PHRA TALKs Podcast Ep.7 สนทนากับ พระเอกวีร์ มหาญาโณ หรือ “พระอั๋น” วัดป่าโสมพนัส จังหวัดสกลนคร อดีตท่านเป็นนักร้องนำวง moon มีชีวิตวัยรุ่นที่ไม่เคยสนใจในพระพุทธศาสนามาก่อนกระทั่งเกิดคำถามในวันที่มาทำงานขับเคลื่อนสังคมว่า ศาสตร์อะไรในโลกที่จะสามารถแก้ไขปัญหาต่างในโลกนี้ได้ กระทั่งท่านมาพบกับพุทธศาสานาและตัดสินใจบวชเรียนเพื่อเรียนรู้และเข้าใจมากยิ่งขึ้นว่า พุทธศาสนาคืออะไร พระพุทธเจ้าสอนอะไร สิ่งที่ท่านค้นพบก็คือ แม้ว่าพุทธศาสนาอาจจะแก้ไขปัญหาทุกอย่างบนโลกไม่ได้ แต่พุทธศาสนาคือศาสตร์ที่จะทำให้เราเข้าใจตนเอง และตอบคำถามได้ชัดเจนขึ้นว่า เราจะวิธีรับมือกับปัญหาและความทุกข์ในโลกนี้ได้อย่างไร
“สถานที่ที่ดีที่สุดในการมรณภาพของพระก็คือวัดของท่านเอง การที่ไม่มีคนดูแลพระเวลาอาพาธเป็นปัญหาใหญ่ เพราะแทนที่วัดหรือพระจะเป็นคนช่วยดูแล กลับกลายเป็นว่าท่านต้องเดินออกจากที่วัดโดยไม่รู้จะไปที่ไหน สันติภาวันเลยเป็นสถานที่พำนักของพระอาพาธระยะสุดท้ายเพื่อส่งท่านให้จากไปอย่างดีที่สุดเท่าที่เราจะทำได้”สนทนากับ พระวิชิต ธมฺมชิโต ผู้ก่อตั้งศูนย์สันติภาวัน ซึ่งเป็นสถานที่ดูแลพระภิกษุสงฆ์ในช่วงวาระสุดท้ายของชีวิตแห่งแรก ๆ ของประเทศไทย โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้พระสงฆ์สามารถใช้ชีวิตและจากไปได้อย่างสงบงามตามหลักพระธรรมวินัย งานของพระวิชิต อาจจะกำลังทำให้สังคมเห็นในสิ่งที่เรามองข้ามไปว่า “เมื่อพระป่วย ใครดูแล” และ เราจะมีวิธีการดูแลอย่างไร ให้การดูแลสอดคล้องไปกับพระธรรมวินัยเพราะคงเป็นเรื่องที่น่าเสียดายหากภิกษุสงฆ์สักรูปที่ตั้งใจบวชเรียนมาเกือบทั้งชีวิต ต้องเผชิญกับความเจ็บป่วยอย่างเดียวดาย ไร้การดูแล PHRA TALKs ในตอนนี้ เราจะสนทนากับท่านถึงเส้นทางชีวิตของท่านก่อนตัดสินใจบวช แนวคิดในการก่อตั้งสันติภาวัน อะไรที่ทำให้ท่านมุ่งมั่นทำงานในด้านการดูแลความป่วยไข้ระยะท้ายของพระสงฆ์ ทั้ง ๆ ที่เป็นงานที่ไม่ง่ายเลย
“ทุก ๆ ขณะของการใช้ชีวิตคือการพัฒนาตัวเอง พุทธธรรมคือการมีชีวิต และเป็นแนวทางปฏิบัติในวิถีชีวิตของมนุษย์ ไม่ใช่พิธีกรรม ไม่ใช่ไสยเวทย์หรือความขลังอย่างที่ใครหลายคนเข้าใจ” PHRA TALKs Podcast EP.5 สนทนากับ พระครูธรรมธร อานนท์ กนฺตวีโร ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดทอง จรัญสนิทวงศ์ 46 วัดตัวอย่างที่มีการจัดการขยะได้อย่างดีเยี่ยม พร้อมแนวคิดการเจริญสติด้วยแยกขยะ กิจกรรมของวัดทองถูกออกแบบโดยยึดหลักที่ทำให้คนมาดำเนินชีวิตร่วมกันในเส้นทางพุทธธรรม ที่ไม่ใช่การแยกย่อยว่าทุกคนมานั่งสมาธิรวมกัน แต่ว่าการล้างจาน การแยกขยะ การทำอาหาร ก็เป็นการปฏิบัติธรรมภาวนาได้
“อยากให้มองพระด้วยความเข้าใจ หลายคนเข้าใจพระสงฆ์ตามที่เขาเข้าใจ เช่น การที่เข้าใจว่าพระสงฆ์ต้องบริสุทธิ์ แต่จริง ๆ แล้วพระก็กำลังอยู่ในกระบวนการฝึกที่จะไปถึงจุดนั้นเหมือนกัน” PHRA TALKs Podcast EP.4 สนทนากับ พระมหาขุนพล สมจิตฺโต วัดพนัญเชิงวรวิหาร จ.พระนครศรีอยุธยา ท่านเป็นอดีตวัยรุ่นนักแสวงหา และชอบเรียนรู้ชีวิตผู้คน ท่านก็เป็นคนหนึ่งที่มีความคิดว่า พระสงฆ์ต้องประเสริฐและบริสุทธิ์ จนกระทั่งได้ออกบวชจึงรู้ว่าชีวิตพระต้องต่อสู้กับข้าศึกซึ่งก็คือกิเลสมากมาย วันนี้เราจะมาสนทนากับท่านถึงเส้นทางชีวิตที่ได้เห็นความทุกข์หลากหลายรูปแบบจนนำไปสู่การบวชที่มีเป้าหมายคือการพ้นทุกข์ ชวนทำความเข้าใจความทุกข์ในแบบของพระสงฆ์ ความสำคัญของพระวินัยในฐานะที่เป็นเครื่องมือในการกำกับกิเลสที่มาจากสัญชาติญาณความเป็นมนุษย์ ท่านมีมุมมองต่อสิ่งเหล่านี้อย่างไร มาร่วมหาคำตอบได้ใน Thai PBS Podcast
“เคยมีชีวิตที่สุขสบาย นอนบ้านหลังใหญ่ แต่ใจไม่เป็นสุข พอมาบวช นอนกระต๊อบ แต่ชีวิตเรามีความสุขล้น จนสามารถเอาความสุขที่ล้นออกจากกระต๊อบไปเผื่อแผ่ให้คนอื่นได้ด้วย" PHRA TALKs Podcast Ep.3 สนทนากับ ภิกษุณีธัมมกมลา จากทิพยสถานธรรมภิกษุณีอาราม เกาะยอ จ.สงขลาวันนี้เราจะมาสนทนากับท่านในเส้นทางการบวชและบทบาทการเป็นภิกษุณีในประเทศไทย เพราะย้อนกลับไปเมื่อ 13 ปีที่แล้ว การที่ผู้หญิงบวชพระถือเป็นเรื่องที่แปลกใหม่ในสังคมไทย และอะไรที่ทำให้ผู้หญิงที่ใช้ชีวิตสุดทาง และเรียกตัวเองว่าเป็นชาวพุทธแค่ในบัตรประชาชน ตัดสินใจบวชเป็นภิกษุณีในประเทศที่ไม่ได้มีการยอมรับอย่างเป็นทางการ มาร่วมหาคำตอบกันได้ใน Thai PBS Podcast
“ตักบาตรอย่าถามพระ” แต่สำหรับวัดเหล่าอาภรณ์อาจจะต้องถามพระก่อน เพราะทางวัดประกาศชัดตลอดว่า "เงินทองเป็นของหายากก่อนบริจาคต้องหาข้อมูลเพื่อสนับสนุนในสิ่งที่จำเป็น" "เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ข้าพเจ้าทั้งหลาย" ทุกครั้งที่ทำบุญสังฆทานเรามักจะกล่าวประโยคนี้ทุกครั้ง แต่พระมหาชุมพรให้ความเห็นว่าเราอย่าหยุดแค่นั้น ต้องขยายไป เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข แก่ผู้อื่น แก่ชุมชน แก่สังคม แก่สิ่งแวดล้อม ฯลฯ ให้กว้างขวางที่สุดด้วย ด้วยเหตุนี้ท่านจึงตีความสังฆทานใหม่ว่า สังฆทาน = สวัสดิการชุมชน PHRA TALKs Podcast Ep.2 สนทนากับพระมหาชุมพร ธัมมโฆสโก เจ้าอาวาสวัดเหล่าอาภรณ์ ผู้ปิดตำนานบ้านผีปอบ จากเด็กชายที่โตมากับผีปอบ ผีเปรต ผีเป้า สู่พระที่ไม่สวดปราบผี แต่สอนธรรมะเพื่อพัฒนาชุมชน วันนี้เราจะมาสนทนากับท่านในเส้นทางชีวิตพร้อมทั้งเหตุปัจจัยที่ทำให้ท่านอยู่ในเส้นทางการเป็นนักบวชมายาวนานถึง 25 พรรษา และในบทบาทการเป็นพระที่มีเป้าหมายบริหารวัดว่า “ให้วัดพัฒนาคน แล้วให้ชุมชนพัฒนาวัด” ท่านมีแนวคิดบริหารจัดการและเชื่อมโยงวัดกับชุมชนเข้าด้วยกันอย่างไร มาร่วมหาคำตอบกันได้ที่ Thai PBS Podcast
“พระมีไว้ทำไม” ในวันที่สังคมตั้งคำถามกับการมีอยู่ของพระ เพราะภาพจำที่เราเห็นในข่าวอื้อฉาว ความผิดพลาด ความไม่งดงามPHRA TALKs Podcast Ep.1 สนทนากับพระไพศาล วิสาโล เจ้าอาวาสวัดป่าสุคะโต จังหวัดชัยภูมิ ที่หลายท่านอาจจะคุ้นเคยจากงานเขียนหรือคำสอนที่เข้าถึงง่าย ท่านเป็นพระนักคิด นักเขียน ผู้เชื่อมโยงพุทธศาสนากับสังคม และเป็นผู้ที่นำธรรมะมาปรับใช้กับชีวิตและสังคมได้อย่างน่าสนใจวันนี้เราจะมาสนทนากับท่านในประเด็นร่วมสมัย “ถ้าเราต้องการ บ้าน รถ ชื่อเสียง ทำไมเราต้องฟังพระ ที่ไม่มีอะไรเลย” และในโลกที่เราสามารถหาคำตอบธรรมะจาก AI ได้ พระยังจำเป็นอยู่ไหม เมื่อเกิดคำถามในตัวพระมากมาย ท่านจะให้คำตอบเราอย่างไรในฐานะพระ