PODCAST με τον Σταύρο Θεοδωράκη

«Η Τέχνη είναι για όλους» λέει ο Άρης Σερβετάλης. Λάθος βέβαια. Ή μάλλον ψέμα. Τίποτε δεν είναι για όλους Άρη και το ξέρεις. Αν εξαιρέσεις ίσως τον αέρα. Αλλά και εκεί υπάρχουν διαβαθμίσεις. Καθότι άλλος αέρας στα υπόγεια και άλλος στα ρετιρέ. Ακόμη και το Όρος που συχνά καταφεύγεις, το Άγιο Όρος, δεν είναι για όλους. Δεν είναι για τις γυναίκες. Ένα podcast με άγνωστες λεπτομέρειες από την ζωή του πιο πολυσυζητημένου πρωταγωνιστή.

Έχει όντως ελληνική ρίζα η διεθνής λέξη Gypsy; Πως ήταν η ζωή στους καταυλισμούς των τσιγγάνων την δεκαετία του ΄80; Πως επηρέασε την ζωή των Ελλήνων τσιγγάνων η πτώση του «Τείχους». Γιατί οι Έλληνες έχουν για βρισιά το «γύφτος» και οι Ισπανοί το «τσιγγάνος». Είναι αλήθεια ότι κάποιοι «σχολιαστές» αποκαλούσαν τον Μανώλη Αγγελόπουλο «δασύτριχο βάρδο» και «τουρκόγυφτο»; Τι λάθη έγιναν  και ο αναλφαβητισμός στους τσιγγάνους φτάνει το 90%; Και τι σημαίνει η «κραυγή» «Μαγκάβ τουτ Μπαλαμό»;Ο Σταύρος Θεοδωράκης διηγείται την ιστορία των Ελλήνων τσιγγάνων από τον 12ο αιώνα μέχρι σήμερα ξεκινώντας από τον δικό του παιδικό έρωτα με μια τσιγγάνα στην Αγία Βαρβάρα στην δεκαετία του ’70. 

Ο Στέφανος Τσιτσιπάς θα κατακτήσει κάποια στιγμή την κορυφή του Ολύμπου. Θα γίνει ο Θεός του τένις. Όμως οι δηλώσεις του για τα εμβόλια είναι μια μαύρη σελίδα. Μετά τον σάλο που δημιουργήθηκε όταν είπε «μέχρι να γίνει υποχρεωτικό το εμβόλιο, δεν πρόκειται να το κάνω», έκανε μια ακόμη χειρότερη δήλωση: «Για εμάς τους νέους είναι καλό να περάσουμε τον ιό, για να χτίσουμε ανοσία. Δεν το βλέπω σαν κάτι κακό». Μπούρδες! Μια μόλυνση από κορονοϊό μπορεί να τον βγάλει από την κούρσα του πρωταθλητισμού. Το 27% των νέων (16-24 ετών) που κόλλησαν τον ιό, ανεξαρτήτως αν μπήκαν ή όχι σε νοσοκομείο, θα υποφέρουν από το σύνδρομο «μακροχρόνια covid». Δύσπνοιες, παρατεταμένη κόπωση, αδυναμία συγκέντρωσης για μήνες, ίσως και για χρόνια, ακόμη δεν ξέρουμε. Ο Σταύρος Θεοδωράκης του προτείνει λοιπόν να εμβολιαστεί. Να βγάλει και μια σέλφι και να πει απλά «το ξανασκέφτηκα». 

Πώς διαλέγετε βιβλία για τις διακοπές; Ο Σταύρος Θεοδωράκης αναζητά πρώτα, ως λαθραναγνώστης στα βιβλιοπωλεία, μια φράση, μια παράγραφο, που θα τον συναρπάσει. Και για το καλοκαίρι του ’21 προτείνει τα βιβλία: «Εκεί που τραγουδάνε οι καραβίδες» της Ντέλια Όουενς. «Είμαι όσα έχω ξεχάσει» του δημοσιογράφου Ηλία Μαγκίνη. «Μην πεις λέξη - Βία και Προδοσία στη Βόρεια Ιρλανδία»» του Πάτρικ Ράντεν Κίφ. «Το οχυρό», του Καντέν Λαφαί, πρώην συμβούλου του Μακρόν. «Χωράει όλη η αρχαιότητα στο ασανσέρ;» του αρχαιολόγου Θοδωρή Παπακώστα. «Σικελικό ειδύλλιο» της τολμηρής Σώτης Τριανταφύλλου. Και μερικά τσαλακωμένα Μπλεκ. Το κόμικς που εξέδωσε στην Ελλάδα ο Στέλιος Ανεμοδουράς ο δημοσιογράφος και συγγραφέας του Μικρού Ήρωα.

Τα κουτάβια όλοι τα λατρεύουν. Να τα χαϊδέψουν, να τα πάρουν αγκαλιά, ακόμη και να τρίψουν τις μύτες τους με τις μουσούδες τους. Και τους μήνες της καραντίνας οι πόλεις γέμισαν κουτάβια. Κάποιοι τα πήραν για να βολτάρουν εύκολα και κάποιοι άλλοι για να παρηγορήσουν τα παιδιά τους που δεν μπορούσαν ούτε στην παιδική χαρά να πάνε. Πού είναι τώρα όλα αυτά τα σκυλιά; Όποιοι βολτάρουν στα πάρκα και στα δάση της Αττικής, έχουν την απάντηση. Τα σκυλιά είναι εκεί! Εκατοντάδες μικρά σκυλιά εγκαταλειμμένα από τους εποχικούς φιλόζωους. Ο Σταύρος Θεοδωράκης αναρωτιέται αν όλα αυτά θα αλλάξουν όταν τις επόμενες εβδομάδες ψηφιστεί ο νόμος που θα κάνει κακούργημα την κακοποίηση των ζώων.

Οι εικόνες όταν φτάνεις στη Μαλεκόν της Αβάνα, έναν από τους πιο κινηματογραφημένους δρόμους του κόσμου, είναι συγκλονιστικές. Καλογυαλισμένες αντίκες του ’50, τρίκυκλα ταξί - τα λένε κόκο, σαν τις καρύδες δηλαδή- αιωνόβια αρχοντικά και ωραίοι άνθρωποι. Στις ουρές όμως των μποτέγας, των κρατικών παντοπωλείων, οι ίδιοι άνθρωποι είναι σκυθρωποί. Στριμώχνονται για να πάρουν με το δελτίο, ρύζι, ψωμί, φασόλια, σαπούνι, ξυραφάκια, οδοντόπαστες. Δυο πακέτα τσιγάρα το μήνα ο συνταξιούχος, ένα λίτρο γάλα για τα παιδιά μέχρι 6 ετών και μοσχάρι κάθε 6 μήνες. Ο Σταύρος Θεοδωράκης μας «ξεναγεί» στην αληθινή Κούβα, όχι αυτή των τουριστικών οδηγών. Αφορμή η τελευταία εξέγερση των Kουβανών που συγκρούονται με το καθεστώς ζητώντας «ελευθερία».

Στα Κοχύλια της Κεφαλονιάς δυο νέα παιδιά σκοτώθηκαν όταν η μηχανή τους έπεσε πάνω σε έναν ηλικιωμένο. Είμαστε η χώρα που η πρώτη αιτία θανάτου στις ηλικίες 18-44 είναι τα τροχαία ατυχήματα! Έχουμε διπλάσιους νεκρούς αναλογικά με τον πληθυσμό μας από τους Ιταλούς, τους Ισπανούς και κατά εν τρίτο περισσότερους από τους Πορτογάλους. Όμως οι μισοί θα ζούσαν αν είχαν δεθεί με την ζώνη τους ή αν φορούσαν το κράνος τους. Και τα 2/3 των παιδιών θα γλίτωναν αν ήταν σωστά δεμένα στα αυτοκίνητα. Στις αιτίες τα τελευταία χρόνια προστέθηκε και το κινητό ενώ τους τελευταίους μήνες η έκρηξη του ντελίβερι δημιουργεί το αδιαχώρητο στις ορθοπαιδικές κλινικές. Ο Σταύρος Θεοδωράκης προτείνει να συνδέαμε τις άδειες οδήγησης μοτοσυκλέτας με κάποιες υποχρεωτικές παρουσίες στα επείγοντα του ΚΑΤ. Να δεις πρώτα τα ανοιγμένα κεφάλια, τα ακρωτηριασμένα μέλη, τους γύψους και τις βίδες και μετά να ξεχύνεσαι στους δρόμους.

Κάθε λογής «δικαιωματιστές», αριστεροί και δεξιοί, έχουν βγει στα κάγκελα και φωνάζουν «δεν θα γίνουμε σαν την Γερμανία του Χίτλερ», «δεν είμαστε η Κίνα του Μάο», «δεν θα αναστήσουμε τα γκουλάγκ του Στάλιν». Αντιδρούν στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς και κολλούν αφίσες στα Εξάρχεια ή τουιτάρουν από τα «σαλόνια του Κολωνακίου», για τα δικαιώματα όσων αρνούνται να εμβολιαστούν.  Ο Σταύρος Θεοδωράκης όμως επιμένει. Ο εμβολιασμός θα έπρεπε να είναι υποχρεωτικός για νοσοκομειακούς, αστυνομικούς, πυροσβέστες, δασκάλους, καθηγητές, σερβιτόρους, ταμίες, ταξιτζήδες, πωλητές super market… Άλλωστε ταξί με κλειστά τα τζάμια και κλιματισμό αλλά με οδηγό με μεταλλαγμένο ιό, ποιος θα ήθελε να πάρει; Όσον αφορά «τα τείχη που υψώνει η πολιτεία σε αυτούς που δεν θα εμβολιαστούν», την απάντηση έδωσε ο λαϊκός αοιδός Πάνος Κιάμος. Τα δικά του μπουζούκια, θα έχουν θέση μόνο οι εμβολιασμένοι.

Γιατί οι αφίσες του «ναι» στο δημοψήφισμα του 2015 ήταν μπλε και οι αφίσες του «όχι» ήταν κόκκινες;  Τι συνέβη στην συνάντηση των πολιτικών αρχηγών την Δευτέρα αμέσως μετά το δημοψήφισμα; Γιατί δεν κρατήθηκαν πρακτικά; Ποια ήταν η πρόταση του Πούτιν προς τους Έλληνες; Ο Σταύρος Θεοδωράκης έξη ακριβώς χρόνια μετά τις δραματικές εκείνες μέρες αποκαλύπτει άγνωστες λεπτομέρειες που διαδραματίστηκαν στο Προεδρικό Μέγαρο.  Και δηλώνει αμετανόητος ευρωπαϊστής παρά τα λάθη της ευρωπαϊκής ηγεσίας, στην πανδημία, το μεταναστευτικό και την ανοχή που δείχνει σε εγχώριους και «εισαγόμενους» Αγιατολάχ.

Λίγες μέρες πριν την γέννα αρχίζουν να εκφράζονται φόβοι για την «θέση του μωρού», για τον ομφάλιο λώρο «που έχει τυλιχθεί στο λαιμουδάκι του» και για τον τράχηλο «που μοιάζει πολύ σκληρός και θα ταλαιπωρηθείς». Και μετά υπάρχει το ψέμα της «στενής λεκάνης». Ο Σταύρος Θεοδωράκης αποκαλύπτει σε αυτό το podcast τα ψέματα που οδηγούν τις γυναίκες στις καισαρικές. Ζούμε στη χώρα με τις περισσότερες καισαρικές στην Ευρώπη και τις περισσότερες ιδιωτικές θερμοκοιτίδες. Η μόδα ξεκίνησε από τις ιδιωτικές κλινικές την δεκαετία του ’90 και γρήγορα πρόσβαλε όλο το δημόσιο. Μας καταγγέλλει ο ΟΗΕ για έλλειψη σεβασμού προς την έγκυο γυναίκα αλλά εμείς εκεί! Δίνουμε μάχες συνεχώς για τις λέξεις που μας ενοχλούν αλλά όχι για τα γεγονότα που μας βασανίζουν. Υπάρχει λύση;

Έφηβοι κυνηγούν εφήβους. Η τρομοκρατία της αθωότητας. Μια σκιά που συνεχώς μεγαλώνει. Πριν λίγες μέρες είχαμε την επίθεση ανηλίκων σε άλλους ανήλικους στον σταθμό του ΗΣΑΠ στο Νέο Ηράκλειο. Και μόλις δυο μέρες πριν, στην Καισαριανή, 15 έφηβοι με μάσκες και ρόπαλα χτύπησαν 4 άλλους ανήλικους.  Ο Σταύρος Θεοδωράκης με αφορμή ένα μήνυμα που έλαβε στο Instagram απαντά σε ένα πιτσιρικά που θέλει να συνεχίσει να είναι στο σπίτι παρότι τελείωσε η καραντίνα. Και του διηγείται μια ιστορία από τα παιδικά του χρόνια: «Όταν ήμουν μικρός, πιο μικρός από εσένα, όλα τα σπίτια, τουλάχιστον στην δική μου γειτονιά, είχαν και ένα κλουβί με πουλιά. Καναρίνια, αηδόνια, καρδερίνες μέχρι και κοτσύφια. Μια μέρα που ήταν Άνοιξη, την είδα αλλιώς. Και άνοιξα την πόρτα του κλουβιού για να ξεχυθεί η καρδερίνα στους ουρανούς. Αυτή όμως καθόταν εκεί και με κοιτούσε. Θα σκεφτόταν μάλλον «ασφάλεια ή ελευθερία»;».  Όσον αφορά το φόβο του για τις συμμορίες τον καλεί να σπάσει την συνωμοσία της σιωπής. Να το πει στους γονείς του, στους καθηγητές του και αν χρειαστεί στην αστυνομία. Να κάνει τους ψευτοπαλικαράδες  να ντρέπονται και να φοβούνται. Κάτι που έπρεπε να κάνει και ο Γιακουμάκης γι' αυτούς που τον τρομοκρατούσαν.

Γιατί στην αρχαιότητα το γυναικείο πρότυπο ομορφιάς είχε πιασίματα ενώ το αντίστοιχο αντρικό ήταν μια τάβλα με six pack; Γιατί οι γλύπτες προγονοί μας, είχαν την τάση να προσθέτουν κιλά στις γυναίκες και να τα αφαιρούν από τους άντρες; Γιατί οι γυναίκες από την αρχαία εποχή εμφανίζονται σχεδόν πάντα μακιγιαρισμένες και κατά κανόνα ξυρισμένες. Ο Σταύρος Θεοδωράκης σε αυτό το podcast υποστηρίζει ότι το ρετούς δεν είναι εφεύρεση του Instagram και νιώθει ευτυχής που στην εποχή μας ο καθένας μπορεί να κάνει το σώμα του ότι θέλει. Αρκεί αυτό που κάνει να μην μεταδίδει μηνύματα που μπορούν να βλάψουν τους άλλους.

Είμαστε τέταρτοι από το τέλος στον εμβολιασμό των υγειονομικών στην Ευρώπη.  Έχει εμβολιαστεί το 82% των γιατρών και το 63% των νοσηλευτών. Οι περισσότεροι νοσοκομειακοί, που αποφεύγουν να κάνουν το εμβόλιο δεν είναι ψεκασμένοι, είναι άλλης κατηγορίας. Είναι αυτοί που σκέφτονται «ας το κάνουν όλοι οι άλλοι το εμβόλιο  και αν δεν υπάρξουν παρενέργειες, σε λίγους μήνες, αν χρειαστεί, τότε θα το κάνω και εγώ». Είναι σαν και αυτούς τους συνέλληνες που λένε: «Για να έχουμε έσοδα, όλοι πρέπει να πληρώνουν τους φόρους τους, αλλά εγώ μπορώ να φοροδιαφεύγω». Ή «για να είναι οι θάλασσες μας καθαρές κανείς δεν πρέπει να αφήνει πίσω του σκουπίδια, αλλά εγώ μπορώ να θάβω το κυπελλάκι του καφέ, στην άμμο».  Η γνωστή φιλοσοφία του «ωχαδελφισμού». Ο Σταύρος Θεοδωράκης στο cast του ζητά να γίνει υποχρεωτικός ο εμβολιασμό για τους υγειονομικούς όπως έγινε και για τους άντρες των ΕΜΑΚ. Άλλωστε το ερώτημα, «το κράτος έχει δικαίωμα να μας επιβάλει τέτοιους ‘’καταναγκασμούς’’», απαντήθηκε τότε που αποφασίστηκε ότι είναι υποχρεωτικό το κράνος στους μοτοσικλετιστές και δεν είναι δικαίωμα του καθενός να σπάει το κεφάλι του στην άσφαλτο.

Η φωτιά στον Σχίνο της Κορινθίας που έκαψε 50.000 στρέμματα ξεκίνησε από κάποιον που έκαιγε κλαδιά στον ελαιώνα του. Η γιαγιά που έκαψε το 2007 την Ηλεία και μαζί 63 ανθρώπους, 1.500 σπίτια, 4,5 εκατομμύρια ελαιόδεντρα και 60.000 ζωντανά, καταδικάστηκε σε κατ’ οίκον κράτησή. Ο Σταύρος Θεοδωράκης αναρωτιέται στο podcast τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε με τους εμπρηστές; Να τους βάλουμε φυλακή; Ένας άντρας των ΕΜΑΚ έχει μια πρόταση. Να τοποθετούνται σε όλες τις καμένες εκτάσεις φωτογραφίες των εμπρηστών γράφοντας ότι από δικό του λάθος ξεκίνησε η φωτιά. Όχι μόνο για να τιμωρήσουμε τους συγκεκριμένους ανθρώπους αλλά για να θυμίσουμε σε όλους ότι οι φωτιές δεν πέφτουν από τον ουρανό.

Στην Ελλάδα οι χρήστες υπολογίζονται σε ένα εκατομμύριο. Περίπου το 10% του πληθυσμού. Ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά στην Ευρώπη. Οι χασικλήδες που λατρεύουν το χόρτο και δεν θέλουν να το μπερδεύουν με άλλες ουσίες ούτε καν με το αλκοόλ. Οι χρήστες του ΣΚ που για την παρέα περισσότερο καπνίζουν περιστασιακά χασίς. Αυτοί που τα πίνουν όλα – μαζί και τα θανατηφόρα ναρκωτικά. Οι εξαρτημένοι των εξαρτήσεων δηλαδή. Και αυτοί που χρησιμοποιούν την κάνναβη ως φάρμακο. Ο Σταύρος Θεοδωράκης αναρωτιέται μήπως είναι η στιγμή για την αποποινικοποίηση της χρήσης; Και ταυτόχρονα να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά στα σχολεία για τις αρνητικές συνέπειες της κάνναβης, του καπνίσματος και του αλκοόλ. Να τους μάθουμε να ζουν χωρίς εξαρτήσεις και όχι με κρυφές εξαρτήσεις.