Discover
Pioniers van de Wetenschap

Pioniers van de Wetenschap
Author: Pieter Vancamp & Lucas Mergan
Subscribed: 8Played: 212Subscribe
Share
© Pieter Vancamp & Lucas Mergan
Description
Elke maand duiken Pieter en Lucas de wetenschapsgeschiedenis in en gaan ze op zoek naar fantastische ontdekkingen en uitvindingen, alsook de meesters achter dat alles. Een weg van doorgedreven onderzoek, dierlijk en menselijk leed, maar ook een van geniale invallen, verrassingen en onverwachte plotwendingen.
44 Episodes
Reverse
Hoe verrassende bijwerkingen kunnen leiden tot medische doorbraken, en waarom je slaap écht wel nodig hebt. Ontdek hier het verhaal van de kleine blauwe pil, en van een zéér zeldzame ziekte met verschrikkelijke gevolgen.
Het komt al bijna elke aflevering aan bod, maar vandaag gaan we er dieper op in: welke invloed heeft de kerk gehad op de wetenschap? Daarnaast hebben we het ook over een insect dat je vervelend vindt als het in je keuken rondvliegt, maar nochtans al zes Nobelprijzen onder de riem heeft.
Eén "gevoelige" topic - al zou dat het niet moeten zijn - en een tweede dat niet zo algemeen gekend is - al zou dat het wel moeten zijn! Lucas vertelt hoe men met menstruatie omging doorheen de eeuwen, terwijl Pieter het verhaal doet van de opmerkelijke wetenschapper die het mogelijk maakte om minuscule hoeveelheden DNA miljoenen keren te vermeerderen.
In deze aflevering leren we twee ziektes kennen - de ene het gevolg van problemen met de schildklier en zijn hormonen, de andere veroorzaakt door een virus (of was het een bacterie?) die jaarlijks een half miljoen levens opeist.
Twee levensreddende interventies, de ene al wat vaker gebruikt dan de andere. Wat onderscheidt mRNA-vaccins van "tradionele" vaccinatie? En hoe overleef je een klim tot op de top van de Mount Everest? Ontdek het op Pioniers van de Wetenschap!
Twee levensreddende ingrepen met een boeiende geschiedenis, daar gaat het deze week over op Pioniers van de Wetenschap. Van de keizersnede die talloze baby's gezond en wel op de wereld brengt, tot nierdialyse die de cruciale taak van onze nieren kan overnemen.
Dierproeven zijn van alle tijden. Hoe verliepen ze in het verleden, welke regelgeving is er in het heden, en hebben we ze nog nodig in de toekomst? Samen met onderzoekster Liesbeth Aerts duiken we in de geschiedenis en ethiek van dit controversieel thema, waarbij het belang van transparantie en maatschappelijk debat groot is.
In deze aflevering hebben Pieter en Lucas het over een eeuwenoude bron aan medische kennis, en de grootste voorkombare doodsoorzaak ter wereld - de 3500 jaar oude Ebers-Papyrus, en de bladeren van planten uit het geslacht Nicotiana.
Een moleculaire schaar waarmee we DNA kunnen knippen en plakken zonder limieten? Een moleculair klok waarmee ons lichaam exact weet hoe laat het is? Vandaag twee ingewikkelde topics, CRISPR-Cas9 en het circadiaans ritme, op een bevattelijke manier gebracht in Pioniers van de Wetenschap.
Twee organismen waarvan je misschien dacht dat ze waren uitgestorven, maar dat toch niet zo blijkt te zijn - welke dino's kan je vandaag nog tegenkomen, en waar doet de vreselijke bacterie Yersinia pestis nog de ronde?
Is een obscuur Afrikaans visje de sleutel tot gezonde veroudering? En waarom kunnen sommige dieren hun zenuwstelsel herstellen, en anderen niet? Wij spraken erover met Valerie Mariën, die binnenkort haar doctoraat afrondt in het departement biologie aan KU Leuven.
Tot op de dag van vandaag worden vrouwen nog steeds benadeeld in de wetenschap - zowel onderzoek door als voor vrouwen is doorheen de geschiedenis ondervertegenwoordigd. Op deze internationale dag van vrouwen en meisjes in wetenschap staan we stil bij de rol van vrouwen in onderzoek.
Eén nieuw opkomend gevaar voor onze gezondheid, en een tweede die we grotendeels de wereld uit hebben geholpen. Deze aflevering hebben we het over hoe we als mensheid het wonder van antibiotica hebben verpest, en hoe scheurbuik voor lang de balans tussen grootmachten op zee bepaalde.
In de eerste aflevering van 2025 hebben we het over dé meest extreme toewijding aan de wetenschap - jezelf als proefpersoon gebruiken. Daarnaast bespreken we misschien wel de meest bekende biologische theorie: evolutie door natuurlijke selectie.
Voor onze 30ste jubileum staan we even stil bij wat we zelf doen. Hoe is wetenschap geëvolueerd van een ivoren toren voor intellectuelen tot een proces waar iedereen aan kan meedoen? Van de kermis tot de zoo, en van de "space race" tot onze eigen podcast, in deze aflevering staan we stil bij de wondere wereld van de wetenschapscommunicatie.
Hoe de wetenschap kan leiden tot fantastische uitvindingen, zoals een falend orgaan vervangen door dat van een dier, maar ook wel eens de mist in gaat, zoals een middel tegen ochtendmisselijkheid met verschrikkelijke bijwerkingen.
This episode we're going international, and talk to Professor Richard Wingate from University College London. What role has art played in building our image of the neuron? Why do we often overlook the "little brain" or cerebellum, despite it containing 80% of our brain cells? Find out all that and more in this English episode of "Pioniers van de Wetenschap"!
Je lichaam heeft gespecialiseerde cellen om elke ziekte af te weren die je kan tegenkomen (zelfs die dat nog niet bestaan!), en dat is maar één van de vele wonders van ons afweersysteem. Naast dat onderwerp hebben we het ook over de vrees van de vele zogeheten "trypanofoben" onder ons - de hypodermische naald, die desondanks deze angst een enorme rol speelt in geneeskunde.
Wist je dat de gekkekoeienziekte niet door een virus, bacterie of parasiet wordt overgedragen, maar door een afwijkend eiwit? Of dat de uitvinder van de wonderlijke IVF-procedure door zijn collega's en de media gedemoniseerd werd, omdat zijn uitvinding "onnatuurlijk" zou zijn? Ontdek er alles over tijdens deze aflevering van Pioniers van de Wetenschap!
Deze week bespreken Lucas en Pieter twee uiteenlopende topics - één van de gevaarlijkste drugs ter wereld, en de genetische verklaring voor lapjeskatten.