Podcast PIE

🇨🇳 Czy Chiny chcą zniszczyć europejski przemysł zbrojeniowy?🪨🌍 Pekin wykorzystuje swoją dominującą pozycję na rynku metali ziem rzadkich, zakazując stosowania tych surowców we wszystkich produktach mogących mieć zastosowanie wojskowe.🎙️W tym odcinku Andrzej Kubisiak rozmawia z Katarzyną Sierocińską oraz Markiem Wąsińskim (Zespół Gospodarki Światowej PIE) o kolejnej broni w wojnie handlowej między 🇺🇸 a 🇨🇳, skutkach chińskich restrykcji, sposobach ich obejścia, możliwym wzroście inflacji oraz zagrożeniach dla europejskich planów zbrojeniowych.

Czym jest twórcza destrukcja i czy patenty naprawdę sprzyjają innowacjom? Czy to wiedza – a nie kapitał – jest dziś głównym motorem wzrostu? O tegorocznym Noblu z ekonomii (Aghion–Howitt–Mokyr), wzroście i gospodarce opartej na wiedzy, o „chwilowym monopolu” innowatorów, roli państwa w B+R i osłonie pracowników, historycznych źródłach rewolucji przemysłowej oraz przykładach od Forda po zieloną transformację rozmawiają Łukasz Baszczak z Zespołu Ekonomii Behawioralnej i Michał Kowalski z Zespołu Gospodarki Światowej PIE z Marianną Sobkiewicz.

Dlaczego się nie szkolimy i czy posiadanie dyplomu wciąż się opłaca? O premii za edukację, profilu i wyzwaniach zawodu nauczyciela, spadających wynikach PISA, boomie na korepetycje i szkoły niepubliczne oraz o wyrównywaniu szans od przedszkola rozmawiają Łukasz Baszczak i Cezary Przybył z Zespołu Analiz Społecznych PIE.

O robotyzacji w Polsce bez paniki i bez mitów. Czy maszyny naprawdę odbierają nam pracę? Jak odróżnić „technologiczne bezrobocie” od restrukturyzacji i mody na tłumaczenie zwolnień „przez AI”? Co z kasami samoobsługowymi, rolą instytucji i zależnością technologiczną naszego regionu? O tym, gdzie roboty uzupełniają ludzi, a gdzie mogą ich zastępować – rozmawiają Łukasz Baszczak i Filip Leśniewicz z Zespołu Gospodarki Cyfrowej PIE.

W Polsce nierówności dochodowe i majątkowe rosną szybciej, niż pokazują oficjalne statystyki. 1% najbogatszych zgarnia nawet 13–14% całkowitego dochodu, a różnice w szansach coraz mocniej wpływają na przyszłość kolejnych pokoleń. O tym, dlaczego nierówności w Polsce są wyższe niż się wydaje i jak mogą kształtować naszą gospodarkę oraz życie społeczne, opowiada dr Jakub Sawulski, współautor książki „Nierówności po polsku”.

Polska stoi przed kluczowymi decyzjami dotyczącymi rozwoju energetyki wiatrowej – zarówno na lądzie, jak i na morzu. To wybory, które zdecydują o bezpieczeństwie systemu, cenach energii i naszej suwerenności energetycznej.🔹Czy zmniejszenie minimalnej odległości wiatraków od zabudowań do 500 metrów to krok w dobrą stronę?🔹 Jakie korzyści ekonomiczne i społeczne daje rozwój energetyki wiatrowej?🔹 Dlaczego same farmy fotowoltaiczne nie wystarczą, by zapewnić stabilność systemu?🔹 Jakie wyzwania niosą ze sobą morskie farmy wiatrowe i kontrakty różnicowe?🎧 W najnowszym odcinku podcastu Polskiego Instytutu Ekonomicznego Marianna Sobkiewicz rozmawia z Robertem Tomaszewskim, dyrektorem Departamentu Strategii w Polskich Sieciach Elektroenergetycznych, o przyszłości polskiej energetyki i pakiecie antyblackoutowym.👉 Posłuchaj i sprawdź, co zdecyduje o tym, czy w przyszłości zapłacimy mniej za prąd!

Unia Europejska finalizuje dwie kluczowe umowy handlowe – z Meksykiem oraz z Mercosurem. To porozumienia, które mogą zmienić układ sił w globalnym handlu i otworzyć nowe możliwości dla gospodarki europejskiej oraz polskich przedsiębiorstw.🔹 Jakie były genezy tych umów i dlaczego ich negocjacje trwały tak długo?🔹 Jakie sektory mogą zyskać, a które stracić na liberalizacji handlu?🔹 Co umowy oznaczają dla Polski i dla konkurencyjności gospodarki UE wobec USA i Chin?🔹Czy polscy rolnicy stracą na tej umowie?🎧 W najnowszym odcinku podcastu Polskiego Instytutu Ekonomicznego Marianna Sobkiewicz rozmawia z dr Katarzyną Sierocińską i Markiem Wąsińskim z Zespołu Gospodarki Światowej PIE o dwóch kluczowych porozumieniach handlowych: Unii Europejskiej z Meksykiem oraz z Mercosurem.👉 Posłuchaj i dowiedz się, co te porozumienia mogą oznaczać dla Europy i Polski!

🌍 Polska stała się krajem imigracyjnym – ponad 820 tys. obywateli Ukrainy legalnie pracuje w naszym kraju, stanowiąc ok. 5% rynku pracy. To wyzwanie, ale i szansa dla gospodarki.📊 Choć Polacy często przeszacowują liczbę cudzoziemców i zaniżają ich aktywność zawodową, fakty pokazują, że większość z nich pracuje, płaci składki i zasila finanse publiczne.🏛️ Nowelizacja ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy i prezydenckie weto wywołały debatę o kosztach świadczeń, edukacji i ochrony zdrowia, ale też o wpływach z podatków, które przewyższają wydatki.⚖️ Społeczne postrzeganie migracji jest podzielone – młodsi częściej widzą zagrożenia, starsi korzyści.🚀 Ukraińcy od początku wojny założyli w Polsce ponad 100 tys. firm, głównie w budownictwie i IT, wspierając innowacyjność gospodarki.❓ Dlaczego dane i percepcja Polaków tak bardzo się różnią?❓ Jakie są realne koszty i przychody związane z obecnością Ukraińców w Polsce?❓ Czy migracja może stać się motorem wzrostu i innowacji?🎧 O faktach i mitach dotyczących migracji, jej kosztach i znaczeniu dla rynku pracy rozmawiają Tomasz Mądry z dr Katarzyną Dębkowską, kierowniczka zespołu forsightu gospodarczego w PIE i Andrzejem Kubisiakiem, zastępcą dyrektora w PIE.

🌍 Wkraczając w powojenną erę, świat stanął przed ogromnym wyzwaniem – odbudową zniszczonych gospodarek po II wojnie światowej.📈 Ten wyjątkowy okres charakteryzował się dynamicznym i stabilnym wzrostem gospodarczym, który stał się fundamentem współczesnego dobrobytu wielu krajów.🏛️ Państwa aktywnie uczestniczyły w odbudowie, inwestując w przemysł, infrastrukturę i systemy socjalne, a interwencjonizm był nieodzowny, by przywrócić równowagę ekonomiczną i społeczną.🛢️ Jednak kryzys naftowy lat 70. – z inflacją, stagflacją i problemami energetycznymi – zmusił rządy do przewartościowania roli państwa w gospodarce.⚖️ Był to przełomowy moment, który zapoczątkował odchodzenie od interwencjonizmu na rzecz liberalizacji i wolnego rynku.🎧 W tym odcinku zapraszamy do fascynującej podróży przez dekady powojennej historii gospodarczej, aby zrozumieć mechanizmy wzrostu, wyzwania tamtych czasów oraz ich wpływ na dzisiejsze modele ekonomiczne.❓ Jak państwa zdołały odbudować gospodarki po niszczącej wojnie?❓ Dlaczego kryzys lat 70. zapoczątkował koniec epoki interwencjonizmu?❓ Czy dziś dałoby się wrócić do modelu państwa dobrobytu z lat 50. i 60.?💬O historii powojennego wzrostu gospodarczego rozmawia Tomasz Mądry z Michałem Kowalskim, starszym analitykiem z zespołu gospodarki światowej w PIE.

💼 Obok amerykańsko - chińskich negocjacji w sprawie wysokości obustronnych stawek celnych trwają targi w sprawie dostępu do półprzewodników. Trump wpierw kontynuował politykę ograniczania eksportu najnowocześniejszych czipów, ostatnio jednak zezwolił firmom Nvidia i AMD sprzedawać półprzewodniki do Chin w zamian za przekazywanie administracji amerykańskiej 15 proc. przychodów ze sprzedaży tych układów. W tym samym czasie opublikowano w USA AI Action Plan – dokument wytyczającym kierunki rozwoju sztucznej inteligencji.🔍 Czy Chiny mogą zagrozić USA pod kątem dostępu do najnowszych półprzewodników? Dlaczego Trump zezwoli amerykańskim firmom na eksport czipów w zamian za udział w zyskach? Kto wygrywa technologiczną wojnę?🎙️ O tym rozmawia Łukasz Baszczak z Jakubem Witczakiem, starszym analitykiem z zespołu gospodarki cyfrowej w PIE.

🌞 Polska transformacja energetyczna wreszcie dotarła do punktu, w którym przynajmniej sezonowo więcej mocy wytwarzamy z OZE niż z węgla. Z jednej strony to sukces, ale z drugiej stawia to przed nami kolejne wyzwanie, którym jest konieczność magazynowania energii. W tle zaś wciąż pozostaje pytanie o przyszłość samej transformacji, jej tempo i skalę.⚖️ Jak bilansować OZE w miksie? Czy neutralność klimatyczna do 2050 r. nie jest zbyt ambitnym celem dla Polski?🏭 W których sektorach gospodarki dekarbonizacja będzie najtrudniejsza?🤝 Czy społeczeństwo da się przekonać, że transformacja energetyczna jest rzeczą dobrą i pożądaną?💬 O tym rozmawia Marianna Sobkiewicz z Wojciechem Żelisko, starszym analitykiem z zespołu klimatu i energii

Niedawne protesty w Barcelonie pokazały, że turystyka nie zawsze jest dobrodziejstwem dla odwiedzanej miejscowości. 🏘️ Ceny rosną, lokale mieszkalne zamieniane są w noclegowe, a centra miast w turystyczne atrakcje. ✈️ Podróże wiążą się także z wysokimi emisjami, głównie z transportu lotniczego.❓ Czy zrównoważona turystyka jest możliwa?💸 Czy można uniknąć „paragonów grozy”?🏙️ Czy w polskich miastach pojawią się protesty jak w Hiszpanii?⚖️ Jak pogodzić interesy mieszkańców z potrzebami branży turystycznej?🎙️ O tym rozmawia Tomasz Mądry z dr. Krzysztofem Krawcem, doradcą z zespołu klimatu i energii w PIE.

💰Nowy 18. pakiet sankcji nałożonych na Rosję to jeden z najszerszych lub najsurowszych dotychczas. Mimo to Rosja wciąż nie bankrutuje, co do tej pory tłumaczono tym, że Moskwa zgromadziła duże rezerwy finansowe i przeszła w tryb gospodarki wojennej. ⛔ Nie oznacza to jednak, że pieniądze nigdy się nie skończą, a dla Rosji reżim sankcyjny nie jest dotkliwy.❓ Czemu służą kolejne pakiety sankcji?🛠️ Czy w Rosji rzeczywiście możemy mówić o gospodarce wojennej?📉 Kiedy Moskwie skończą się środki na prowadzenie wojny?🧊 Jak Rosjanie odczuwają skutki kolejnych sankcji i toczącej się wojny?🗳️ Czy można coś powiedzieć o tym, jak wygląda rzeczywiste poparcie dla Putina?🎧 O tym rozmawia Marianna Sobkiewicz z Janem Strzeleckim, zastępcą kierownika zespołu gospodarki światowej w PIE.

💭 Potoczne wyobrażenia o ekonomii często się różnią od tego, co mówią eksperci. 🏛️ Podczas gdy społeczeństwo uważa, że to rząd ponosi pełną odpowiedzialność za sytuację gospodarczą kraju, ekonomiści wskazują, że rządy mają ograniczony wpływ. 📌 Ekonomiści często chcą wprowadzania polityk, które społeczeństwo odbiera jako złe i szkodliwe. 📉 Kiedy eksperci zapewniają, że sytuacja makroekonomiczna kraju jest dobra, zwykli ludzie często mają odmienne wrażenie.❓ Skąd bierze się rozbieżność perspektyw między ekonomistami a społeczeństwem?🔍 Skoro ekonomiści często się mylą w swoich prognozach, to czy można im ufać?⚖️ I dlaczego eksperci zalecają wprowadzanie polityk, których zwykli ludzie nie chcą?🎙️ O tym rozmawia Tomasz Mądry z Łukaszem Baszczakiem, starszym specjalistą z zespołu ekonomii behawioralnej w PIE.

🚀 Misja Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego przyciągnęła uwagę Polaków na sprawy związane z kosmosem. 🔭 Na pierwszy rzut oka badania kosmiczne mogą wydawać się kosztowną ekstrawagancją. A jednak sektor kosmiczny odgrywa coraz istotniejszą rolę w gospodarce. 💼 Wbrew pozorom jest to obszar, w którym można dużo zarobić, a wiele osób misje kosmiczne mogą zachęcić do zainteresowania się kierunkami z kategorii STEM.💬 Czy eksploracja kosmosu ma sens ekonomiczny?❓ Czy Polska powinna zwiększać wydatki na ten sektor badań?📈 Jaka jest stopa zwrotu z inwestycji w gospodarkę kosmiczną?🎙️ O tym rozmawia Marianna Sobkiewicz z Jędrzejem Lubasińskim i Tomaszem Mądrym, starszymi analitykami z zespołu zrównoważonego rozwoju w PIE.