Rachunek myśli

Naszą codzienność wypełniają automatyzmy i schematy, która ułatwiają nam funkcjonowanie. Od czasu do czasu stajemy jednak wobec spraw, które każą nam się zastanowić nad tym, czy te "naturalne” dla nas sposoby działania i postrzegania rzeczywiście zdają egzamin. Być może lepiej byłoby zachowywać się i myśleć w inny sposób? Ale jak? Gdy zaczynamy się nad tym zastanawiać, sprawy bynajmniej nie są oczywiste. W "Rachunku myśli” poruszamy się pośród tych szarości, starając się stworzyć mapę, która pozwala nam się lepiej w nich orientować. To audycja dla osób, które dają sobie i innym przestrzeń do wątpienia, zadawania pytań i udzielania niepełnych, zawsze tymczasowych odpowiedzi. Nowe odcinki w każdy poniedziałek. #filozofia #pscyhoanaliza

Wincenty Lutosławski. Filozof, platonik, jogin

Był filozoficznym obieżyświatem. Wykładał między w Londynie, Moskwie, Helsinkach, Genewie, Wilnie i Krakowie. Wzorem starożytnych filozofów w ścisły sposób łączył teorię i praktykę, myśl i życie. Propagował jogę i abstynencję.

11-15
59:50

Muzyczny duch w filozofii Theodora Adorno

"Właściwy duch Adorno to duch muzyczny, a nie filozoficzny, filologiczny, teologiczny lub literacki. Nastrojenie Adorno jest nastrojeniem muzycznym, a cała wrażliwość skierowana w stronę dźwięków i ucha" – twierdzi w swojej nowej książce prof. Szymon Wróbel.

11-01
59:06

Doświadczenie muzyczne. Słuchać każdy może i w istocie słucha. Gość: prof. Anna Chęćka

Czasem pobieżnie, czasem z wytężoną uwagą. Niekiedy z dystansem, innym razem zanurzając się w muzycznym żywiole. Dlaczego sprawia nam to przyjemność bądź przykrość? W jaki sposób muzyka splata się z ludzkim przeżywaniem istnienia? I gdzie tu miejsce na ciszę?

10-11
57:43

Losy Marka Aureliusza: gdy myśliciel zostaje cesarzem. Gość: dr hab. Krzysztof Łapiński

Choć kochał los, ten obszedł się z nim wyjątkowo okrutnie. Sprawił, że został cesarzem. Czy był także filozofem? Co rodzi się z mariażu władzy i stoicyzmu?

09-27
59:59

Oburzenie, czyli stan moralnie dwuznaczny?

Bywa dowodem moralnej wrażliwości – spontaniczną reakcją na zło, niesprawiedliwość, na naruszenie tego, co dla nas najważniejsze. Zarazem jednak łatwo wymyka się spod kontroli, stając się bronią przeciwko innym, a czasem zwyczajną grą pozorów...

09-20
59:49

Relacje Polaków w roku 1980. Wokół książki "Solidarność znaczy więź". Gość: prof. Zbigniew Stawrowski

Solidarność to nie tylko logotyp, transparenty, strajki i podpisane porozumienia, lecz przede wszystkim doświadczenie więzi i współodpowiedzialności za świat. Jej fundamentem jest żywa relacja międzyludzka i wyrastające z niej zobowiązanie, które podjęły miliony Polaków w roku 1980. Ale może, 45 lat później, te wartości straciły już w praktyce na znaczeniu? Gościem Michała Nowaka jest prof. Zbigniew Stawrowski - filozof z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, dyrektor Instytutu Myśli Józefa Tischnera, autor książki "Solidarność znaczy więź".

08-31
54:41

Jak przebiegał proces Sokratesa? Czy największy filozof padł ofiarą zbrodni sądowej?

Arcydramat sądowy. Bez happy endu. Rozmiłowani w procesach Ateńczycy kontra Sokrates, który nie zamierza grać w ich grę. Dlaczego nie chciał ratować życia? Procesem Sokratesa zamykamy cykl spotkań wokół jego postaci z dr. hab. Krzysztofem Łapińskim – filozofem z Uniwersytetu Warszawskiego, autorem książki "Najmądrzejszy. Biografia Sokratesa".

08-02
59:40

Sokrates kontra sofiści. Największy spór starożytnej filozofii

Bez tej dyskusji kształt cywilizacji zachodniej byłby inny. Stawką było rozumne, dobre życie. W tle sukces finansowy kontra wolność, egoizm versus przyjaźń i demagogia w opozycji do troski o wspólne dobro. Sokrates - najsłynniejszy filozof starożytności, który za swoje przekonania oddał życie, i jego rywale, sofiści - populiści antyku, suto cyniczni nauczyciele retoryki, którzy twierdzili, że prawda należy do tego, kto więcej zapłaci, ale też pierwsi badacze języka jako instrumentu. O największej rywalizacji starożytnej filozofii opowiada dr hab. Krzysztof Łapiński, filozof, autor książki "Najmądrzejszy. Biografia Sokratesa".

07-13
57:07

Co kształtuje naszą osobowość? Jak stać się kimś, kto ma wpływ na innych?

Każdy z nas ją posiada, a jednak nie każdy potrafi ją w sobie odkryć. W szerokim sensie – wspólna wszystkim. W węższym – zarezerwowana dla tych, którzy potrafią świadomie ją kształtować. Osobowość – zjawisko na pograniczu tego, co dziedziczymy i co świadomie budujemy. Tajemnica, która od wieków fascynowała myślicieli: od Teofrasta i Sokratesa, przez Arystotelesa, po Henriego Bergsona i Józefa Tischnera. Co sprawia, że jedni pozostają anonimowi, a inni stają się "osobowościami" – wpływowymi, rozpoznawalnymi, zapamiętywanymi? Wyjaśnia prof. Piotr Domeracki, filozof i etyk z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

07-05
01:00:06

Etyka życia publicznego - jak ją widzi prof. Jan Hartman?

Nieustająco narzekamy na kształt życia publicznego. Winą obarczamy przy tym rządzących i instytucje. Tymczasem każdy z nas je współtworzy, a kłopoty rodzą się nie tylko z nieprzestrzegania ogólnie przyjętych zasad, ale także ze stojących za nimi ideałów. A wyzwań jest coraz więcej, bo stoimy u progu rewolucji AI, która odmienia też tę sferę. O tym właśnie traktuje książka prof. Jana Hartmana "Etyka życia publicznego".

06-14
57:32

Wszystkie twarze Sokratesa

Wywrotowy dziwak, intelektualny heros, idealny obywatel, a może logik? Już w starożytności portretów Sokratesa było wiele. Skąd wzięła się ta niezgodność? Dlaczego do naszych czasów przetrwały te, a nie inne przedstawienia? W jaki sposób jego postać wpłynęła na sposób postrzegania miejsca filozofa we wspólnocie? Wszystkie twarze Sokratesa – to temat drugiego spotkania z dr hab. Krzysztofem Łapińskim z Uniwersytetu Warszawskiego, autorem książki "Najmądrzejszy. Biografia Sokratesa".

06-07
01:00:04

Wspólnota. Na czym polega i jak jest budowana?

Bywa większa i mniejsza, z  urodzenia, z powinowactwa i z wyboru. Znacząco wpływa na jednostki, od których zarazem jest całkowicie zależna. Domaga się emocjonalnego zaangażowania, troski oraz odpowiednich słów i czynów- wspólnota.

05-24
59:14

"Najmądrzejszy" - biografia Socratesa autorstwa Krzysztofa Łapińskiego

Nowoczesna opowieść o starożytnej mądrości. Biografia Sokratesa – “Najmądrzejszy” Krzysztofa Łapińskiego to nowe spojrzenie na jednego z założycieli europejskiej filozofii. Rozmowa z Sokratesem była ponoć głębokim doświadczeniem, po którym człowiek odchodził odmieniony.

05-10
55:09

Zła wiara

Jest ucieczką od wolności i towarzyszącej jej trwogi. Polega na szukaniu usprawiedliwień i unikaniu odpowiedzialności za własne czyny. Czy ktokolwiek jest od tego wolny? O fenomenie złej wiary mówił prof. Piotr Domeracki.

04-26
01:00:09

Czym jest postsekularyzm?

Modernizację zwykło łączyć się z sekularyzacją. Od drugiej połowy XX wieku coraz wyraźniej widać jednak splot myślenia i życia społecznego z różnymi formami religijności, duchowości oraz mitu. Czy zatem żyjemy w epoce postsekularyzmu?

04-12
55:02

Żywioł życia i jego konsekwencje

Życie może być przygodą, ciężarem, sposobnością, świętością, czy długiem. Przede wszystkim jest jednak żywiołem – przekonuje w swojej nowej książce pt. "Boga nie ma, jest życie" Piotr Augustyniak.

03-30
58:59

Perfekcjonizm - dążenie do doskonałości czy destrukcji?

Jedni widzą w nim ideał, zasadę regulującą ludzkie działanie. Inni rodzaj dewiacji lub natręctwa uprzykrzającego życie. Pierwsi uważają, że zawsze jest świadomym wyborem. Drudzy - nieuświadomionym nakazem uwewnętrznionym w toku wychowania.

03-15
53:59

Chwile, które są jak wyrwa w codzienności

W "Rachunku myśli" przyjrzeliśmy się świętowaniu. Gościem audycji był prof. Piotr Domeracki, filozof z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

03-02
56:16

Rozmowy o indywidualizmie

Jego oceny są ambiwalentne, choć współcześnie zdaje się mieć więcej przeciwników niż sojuszników. Z jednej strony wskazuje na wyjątkowość i niepowtarzalność jednostki, z drugiej na jej rzekomo nieusuwalny egocentryzm.

02-15
57:31

Recommend Channels